در مراسم بزرگداشت روز پزشک و داروساز مطرح شد
برخی رشتههای پزشکی در مرز هشدار
افتخارات پزشکی مدیون ادغام آموزش، درمان و بهداشت است
موج وحشتناک کرونا در آغاز دولت سیزدهم
عین اللهی با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه مقابله با کرونا بیان کرد: در شرایطی دولت سیزدهم را شروع کردیم که در بحران و موج بسیار وحشتناکی از بیماری کرونا قرار داشتیم و با وضعیت بسیار نابسامانی مواجه بودیم. وی ادامه داد: در ابتدای کار دولت، روزهای دلهرهآوری در کشور داشتیم و روزانه بالای ۷۰۰ مرگ و میر وجود داشت و با قرنطینههای خانگی مواجه بودیم. در عین حال با وضع اسفناک بیمارستانها و سردخانهها، صفهای طولانی چندروزه برای بستری، کمبود تختهای بیمارستانی، خستگی و فشار شدید روانی، مطالبات معوقه درمان، کمبود دارو و سرم و سرنگ و بهخصوص داروهای ضدکرونا، محدودیت در ارائه خدمات به مردم در مشاغل خدماتی و کمبود شدید واکسن کرونا مواجه بودیم؛ به طوری که بعضا مردم کشور برای واکسیناسیون به کشورهای دیگر مانند ارمنستان مراجعه میکردند.
ایران جزو ۶ کشور برتر دنیا در مهار کرونا
وزیر بهداشت اضافه کرد: زمانی که دولت سیزدهم شروع به کار کرد، میزان واکسن در اختیار ما بیش از ۱۹میلیون دز نبود و اکثر مردم واکسن تزریق نکرده بودند. به دنبال زحمات دولت و نهادهای متولی واکسیناسیون به سرعت در کشور افزایش یافت. عیناللهی با اشاره به اینکه طبق آمار تاکنون حدود ۱۴۳هزار مرگ و میر ناشی از کرونا داشتهایم که از این تعداد ۱۳۲هزار نفر به دلیل کمبود واکسن تا آذر ماه سال ۱۴۰۰ فوت شدند، افزود: با شروع واکسیناسیون از شهریور ماه و با کمک مردم که وارد صحنه واکسیناسیون شدند، از آذر ماه سال گذشته تا به امروز ۱۱هزار فوتی داشته ایم و این کاهش مرگ و میر نشاندهنده قدرت واکسیناسیون و حمایت جامعه پزشکی بود.
وی تاکید کرد: در کنار فوت هموطنان، بزرگترین صدمهای که کرونا زد، تعطیلی مراکز آموزشی و دانشگاهها بود که فاجعه انگیز بود و صدمات زیادی را در کشور ایجاد کرد. وزیر بهداشت با اشاره با اینکه همچنین در ابتدای کار دولت، روزانه با ۵۰هزار مراجعه و ۸هزار بستری در آی سی یو مواجه بودیم، تصریح کرد: خوشبختانه با کمک مردم و اقدام جهادی که انجام شد، موفق شدیم روزانه حدود ۱میلیون و ۶۰۰هزار دز و در طول هفته ۸میلیون و ۶۰۰هزار واکسن کرونا را تزریق کنیم که این نسبت به جمعیت کشورمان یک رکورد بیسابقه در دنیا بود. وی ایران را جزو ۶ کشور برتر دنیا در زمینه مهار کرونا دانست و گفت: بهرغم اینکه تحریمهای ناجوانمردانه دشمنان ادامه داشت، کشور ما با اتکا به توانمندی دانشمندان خود توانسته این افتخار را در دنیا کسب کند. عیناللهی با اعلام اینکه امروز حدود ۵۰میلیون دز واکسن کرونا در کشور ذخیره داریم و ۶ مرکز تولید واکسن در کشور به کمک دانشمندان ما ایجاد شده است، تصریح کرد: حتی آماده صادرات واکسن ایرانی کرونا هستیم و اخیرا به ونزوئلا واکسن صادر کردهایم.
بیمه همگانی رایگان در دولت سیزدهم
وی همچنین با اشاره به اقدام مهم این وزارتخانه در بخش بیمه همگانی گفت: یکی از اقدامات مهم دولت در سال ۱۴۰۱ بیمه همگانی است که امسال با مصوبه مجلس و تخصیص ۶هزارمیلیارد تومان به بیمه، طبق اطلاعات اخذ شده از وزارت رفاه سه دهک نخست را بیمه کردیم و برای حدود ۶میلیون نفر در دولت سیزدهم بیمه رایگان انجام گرفت. عیناللهی افزود: همچنین برای حدود یک و نیممیلیون نفر دیگر در کشور که تحت پوشش بیمه نیستند، تا سه ماه بیمه رایگان در نظر گرفته شده است.
تاسیس صندوق حمایت از بیماران صعب العلاج
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به حمایت دولت از بیماران صعبالعلاج گفت: این بیماران وضعیت بسیار نابسامانی دارند و هزینههای این بیماری ها سرسامآور است و دولت وظیفه خود میداند که از این بیماران حمایت کند. به گفته وزیر بهداشت، در این راستا امسال مجلس ۵هزارمیلیارد تومان برای این امر به صندوق بیماران خاص و صعب العلاج اختصاص داده است. همچنین طی روزهای اخیر هیات دولت صندوق حمایت از بیماران صعب العلاج را تصویب کرده و امیدواریم خدمات خوبی را به این بیماران ارائه کنیم.
تصویب پوشش بیمهای درمان ناباروری
وی همچنین با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه درمان ناباروری گفت: علاوه بر احداث مراکز جدید ناباروری، در بحث پوشش بیمه اقدامات خوبی در این بخش انجام شده است. وزیر بهداشت با بیان اینکه سه و نیممیلیون نابارور در کشور داریم که هزینههای درمان آنها بسیار زیاد است، اظهار کرد: برای حمایت از این زوجها پوشش بیمهای درمان ناباروری در شورای عالی سلامت به تصویب رسیده و در هیات دولت هم مصوب شده است. ۹۰درصد خدمات بخش دولتی و ۷۰درصد در بخشخصوصی تحت پوشش بیمه قرار گرفت. شبکه درمان ناباروری در کشور شکل گرفته است و ایجاد مراکز درمان ناباروری در حال شکلگیری است.
خودکفایی مطلق در حوزه آموزش و درمان
همچنین در این مراسم رئیس کل سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه جامعه پزشکی ما در طول ۴۳ سال اخیر در مسیر رشد، تعالی و ترقی، سرافراز و موفق بوده است، گفت: اسناد و شواهد بسیاری وجود دارد و همگان اذعان دارند که ما در حوزه آموزش و ارائه درمان در کشور به خودکفایی مطلق رسیدهایم و این از جامعه پزشکی ما که بزرگانی چون ابن سیناها و رازیها داشتهایم دور از ذهن نبوده و نیست. محمد رئیسزاده ادامه داد: امروز تعداد دانشکدههای پزشکی ما از ۱۳ به ۶۷ دانشکده رسیده و در هر جایی که الزامات و استانداردهای آموزش پزشکی اجازه میداد، حوزه بهداشت و درمان به افزایش ظرفیتها و پرورش نیروها پرداخته و در ارائه تکنیکهای درمانی هم وضع به همین شکل است.
وی افزود: تا سالهای ۶۴، ۶۵ و ۷۰ نزدیک به ۴هزار پزشک خارجی در سطوح پایین در کشور ما فعالیت میکردند و اکنون نسبت پزشک ما به دوران قبل از انقلاب تقریبا ۵/ ۱۲ برابر و سرانه پزشک ما به جمعیت هم تقریبا ۵/ ۵ برابر شده است. رئیسزاده از ابن سینا به عنوان اسطوره پزشکی جهان یاد کرد و گفت: از قرن ۱۲ تا اواسط قرن ۱۷ یعنی نزدیک به ۶۰۰ سال کتاب قانون ابن سینا منبع بلا فصل تمام محصلان طب در اروپا بوده که بیش از ۳۵ بار تجدید چاپ شده است. بنابراین وقتی این حادثه یک بار رخ داد که ما در دنیا مرجع علم پزشکی بودیم و بسیاری از افراد حتی در دنیای غرب پایهگذار علم طب مدرن را طب سینوی میدانند، پس باز هم خواهیم توانست به این جایگاه برسیم و مسیری که در این ۴۳ سال پیمودهایم این نوید را خواهد داد.
لزوم نظرخواهی از صاحبنظران اهل درمان
وی زیربنای طب و طبیب بودن چه در عرصه تخصص و چه در عرصه تعهد حرفهای و اخلاق را بحث آموزش دانست و تصریح کرد: آموزش زیربنای رسیدن به این واقعیتهاست و انتظار دارم که مسوولان و مراجع تصمیمگیر، صاحبنظران اهل بهداشت و درمان را در حوزه آموزش به رسمیت بشناسند و در هر تصمیمی که میخواهند اتخاذ کنند، از این صاحبنظران و پیشکسوتان مشورت بگیرند. رئیسزاده ادامه داد: ما در حال حاضر در کشورمان دو مقوله متفاوت داریم؛ یکی بحث رشد علم و فناوری و علم آموزی و ارائه تکنیکهای درمانی است که مربوط به استادان، دانشگاهها، پیشکسوتان و دانشجویان ماست. بحث دوم مربوط به ارائه خدمات و زیرساختهای اقتصاد سلامت و بیمهها و خدمات درمانی و فضای بازار و صنعت سلامت، برای ارائه خدمت سلامت است. خوشبختانه در بحث اول رشد خوبی داشتهایم؛ اما در بحث دوم کمبودها و نواقصی داریم.
اجرای قوانین، پیش شرط رفع نواقص
وی اضافه کرد: اشتباهی که عموما در کشور رخ میدهد این است که این دو حوزه را با هم ادغام میکنند و نارساییهای آن را بر سر جامعه پزشکی آوار میکنند. ما برای رفع این نواقص راهی جز اجرای قوانین و اسناد بالادستی نداریم. تمام حرف ما در جامعه پزشکی این است که اگر قوانین و اسناد بالادستی به درستی و به موقع اجرا شود، بسیاری از این نواقص برطرف خواهد شد. به گفته رئیس کل سازمان نظام پزشکی، بخش عمدهای از این نواقص ارتباطی به جامعه پزشکان و داروسازان ندارد. ممکن است ایراداتی به سیاستگذاران پزشک ما در ادوار مختلف وارد باشد؛ هرچند که آنها نیز زحمات زیادی متحمل شدند تا امروز به این جایگاه رسیدهایم؛ اما به هر حال این دو مقوله را نباید با هم ادغام کنیم و به بهانه نارساییها و نواقص در حوزه دوم، حوزه اول را تخریب کنیم و حرکت رو به رشد را دچار اختلال کنیم. وی تاکید کرد: حتما با همت بزرگ جامعه پزشکی و درایت و حمایت مسوولان، افقهای فراتری در پیش روی ماست و حتما به دوران اوج و شکوفایی طب در دنیا خواهیم رسید، به شرطی که این مباحث رعایت شود.
برخی رشتههای پزشکی در مرز هشدار
رئیسزاده در عین حال گفت: امروز بزرگترین نگرانی ما در جامعه پزشکی این است که در برخی رشتههای پزشکی در مرز هشدار قرار داریم و برای بعضی رشتهها داوطلبی وجود ندارد. به طور نمونه در رشته جراحی اطفال که بسیار موردنیاز کشور است، متاسفانه امسال تنها دو نفر فارغ التحصیل میشوند. در برخی از رشتههای مهم اعداد به همین شکل است و این نگرانی وجود دارد که در سالهای آینده در این رشتهها فارغ التحصیلی نداشته باشیم. وی خاطرنشان کرد: باید ارزیابی شود که چرا در بعضی از رشتههایی که به شدت موردنیاز جامعه است، با چنین کمبودی مواجهیم. ما آماده نظرخواهی از تمام بزرگان و صاحبنظران حوزه سلامت هستیم تا در آینده نزدیک نیازمند اعزام بیمار به خارج یا مانند دهههای ۵۰ و ۶۰ ناچار به وارد کردن مجدد پزشک به کشور نشویم و عقبگرد در این حوزه نداشته باشیم.
حکمرانی مستضعف در حوزه سلامت
همچنین رئیس مجلس شورای اسلامی در این مراسم با اشاره به سه چالش کنونی کشور در حوزههای آب، جمعیت و اقتصاد کشور گفت: در حوزه جمعیت، موضوع سلامت خود را در ابعاد مختلف نمایان میکند که باید مورد توجه جدی قرار گیرد. محمدباقر قالیباف بیان کرد: چالش ما در حوزه سلامت، نوع نگاه مدیریتی و حکمرانی در این بخش است. به دلیل نوع حکمرانی، ما نتوانستیم آنطور که باید از ظرفیتهای شناخته شده در حوزه بهداشت و پزشکی استفاده کنیم و در حوزه حکمرانی مستضعف هستیم. یعنی نمیتوانیم ظرفیتهای بالقوه موجود را به بالفعل تبدیل کنیم. وی تاکید کرد: موضوعی که مرتب در نظام حکمرانی سلامت به آن تاکید میکنیم، این است که حرکتهای درمان محور را به سمت پیشگیری محور ببریم و بهداشت را بر درمان اولویت دهیم.
مهاجرت جامعه پزشکی و پرستاری
قالیباف با بیان اینکه در شرایط سخت اقتصادی امروز یکی از فرصت های بزرگ ما در حوزه پزشکی است، تصریح کرد: در حوزه سلامت، بحث توریسم درمانی ظرفیت عظیمی در حوزههای ارتقای آموزشی، پیشرفت، درآمد اقتصادی و تجهیزات پزشکی دارد، اما از استفاده موثر از این ظرفیت غفلت و کوتاهی میکنیم و تاسف وقتی بیشتر میشود که امروز شاهد مهاجرت جامعه پزشکی و پرستاری هستیم. رئیس مجلس در ادامه با انتقاد جدی از مشکلات موجود در سازمان غذا و دارو گفت: از زمانی که توفیق خدمت در نیروی انتظامی و ریاست ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز را داشتم، متوجه مشکلاتی در سازمان غذا و دارو بودهام که برخی از آنها هنوز ادامه دارد و این مباحث در حوزه مدیریت تضاد منافع است.
سهم تک رقمی جامعه پزشکی از هزینههای درمان
وی با بیان اینکه در جامعه پزشکی مساله مدیریت تعارض منافع به صورت اندک وجود دارد، اظهار کرد: سهم نیروی انسانی یعنی پزشکان و پرستاران از هزینههای درمان ۵ تا ۷درصد است و باقی آن سهم بخشهای دیگر میشود. قالیباف متذکر شد: در این حوزه مسوولان باید از جامعه پزشکی دفاع کنند؛ اما بخشهای دیگر این صنعت که به حوزه تجهیزات، امکانات، دارو و... مربوط است، تحتتاثیر چالشهای اقتصادی هستند که ربطی به جامعه پزشکی ندارد.
شرط تحول در نظام حکمرانی
رئیس مجلس تاکید کرد: اگر هر مجموعهای بخواهد در نظام حکمرانی خود تحول ایجاد کند و کارآمدباشد لازمه آن این است که سه عنصر شفاف سازی، هوشمندسازی و مردمیسازی را ترکیب و اجرا کند تا به کارآمدی برسد. قالیباف با انتقاد از اینکه هنوز در حوزه خدمات بهداشتی دولتی اقدام میکنیم در حالی که باید مردمیتر عمل کنیم، افزود: باید اجازه دهیم مردم با منطق درست خود کار را انجام دهند و ما نقش نظارتی، کمکی و تنظیمگری را انجام دهیم. تنظیمگری مدیریتی بدون تنظیمگری در عرصه هوشمندسازی و شفافسازی ممکن نیست. وی در پایان گفت: مدیریتهای نسل اول، دوم و دولتی پاسخگو نیست و امروز نیازمند مدیریت نسل سومی و سایبرنتیک برای حل و رهایی از مشکلات هستیم.