ماراتن مسکن مهر در زنجان

دنیای اقتصاد، زنجان، اسدالله قربان‌زاده- «مسکن مهر»؛ طرحی بود که از سوی دولت قبل ورد زبان‌ها بود تا رویای خانه دار شدن خانوارها همسو با کشور در استان زنجان نیز رنگ واقعیت بگیرد. در آن روزها خانه‌دار شدن خانوارها با درنظر گرفتن پایین بودن درآمدهای خانوارهای زنجانی به دغدغه‌ای تبدیل شد که حل این معادله نیازمند برنامه‌ریزی مدون بود.

برای همین شرکت‌های تعاونی و سرمایه‌گذاری حوزه مسکن با ورود به موضوع درصدد حل این معضل اجتماعی بودند. در عمل دست مهر برای مسکن دار شدن خانوارها کوتاه شد که با نامهری‌ها همه این حرف و حدیث‌ها راه به جایی نبرد و اکنون نیز ناتمام و بلاتکلیف ماندن پروژه‌های مسکن مهر به عنوان میراث دولت قبل برجای مانده است. بحران اقتصادی حاکم در جامعه و حاکم شدن رکود تورمی دست به دست هم داد تا با افزایش قیمت مصالح ساختمانی و خدمات زیربنایی روند اجرای عملیات پروژه‌ها متوقف شود یا کند پیش رود.

اکنون که برخی خانوارها اندوخته‌های خود را به این بخش تزریق کرده‌اند، با گذشت سال‌ها هنوز چشم انتظار خانه‌دار شدن هستند؛ امری که تاکنون محقق نشده و شرکت‌های متولی با بهانه‌های مختلف از انجام عملیات عمرانی پروژه‌ها بازایستاده‌اند. هرچند انتظار می‌رفت قیمت تمام شده مسکن مهر در زنجان با توجه به سال ساخت و مصالح به‌کار رفته به نازل‌ترین قیمت ممکن برسد؛ اما این رقم تا موقع تحویل به بالاترین نرخ خود رسید تا باور متقاضیان مسکن مهر رنگ واقعیت نگیرد.

طبق اعلام اداره کل راه و شهرسازی این استان بیش از۴۲۰۰ واحد مسکن مهر در دست ساخت است که میانگین پیشرفت آنها در مجموع ۷۵ درصد گزارش شده است.

مدیر ساختمان و مسکن، راه و شهرسازی استان با بیان اینکه بیشتر پروژه‌های مسکن مهر در سطح استان برای تحویل به متقاضیان با تاخیر روبه‌رو شده، به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: بحران اقتصادی حاکم در کشور طی سال ۹۱ روی بخش مسکن اثر گذاشت که موجب شد بازار ساخت‌وساز از تب و تاب بیفتد.

محسن محرمی یگانه، با اعلام اینکه طی سال‌های ۹۱ و ۹۲ مشکلات متقاضیان مسکن مهر برای خانه دار شدن افزون شد، می‌افزاید: همین عامل موجب شد تا به مرز تعطیلی پروژه‌ها نزدیک شویم و برای همین منظور چشم انتظار تدبیر دولت برای کاستن مشکلات سد راه بودیم.

وی ادامه می‌دهد: دولت برای تعیین تکلیف پروژه‌های نیمه تمام مسکن مهر تامین مصالح ساختمانی را مطرح کرد و با وجود تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌ها راه به جایی نبرد.

در ادامه دولت به موضوع تامین منابع مالی به بانک عامل متوسل شد که به‌دلیل قوانین و مقررات حاکم در سیستم بانکی بی‌نتیجه ماند.

یگانه افزایش وام مسکن مهر را با هدف کاستن فشار اقتصادی به مردم یادآور می‌شود و می‌گوید: به‌دلیل حجم بالای پروژه‌های مسکن مهر دولت به این نتیجه رسید که بخش بزرگی از تورم جامعه ناشی از مسکن است و موضوع خرید و فروش آزاد مسکن مهر را پیش کشید تا با برداشتن محدودیت‌ها آرامش در بازار مسکن حاکم شود.

این مقام حوزه مسکن استان زنجان، با بیان اینکه متاسفانه خدمات زیربنایی همچون برق و گاز در برخی پروژه‌ها ایجاد نشده بود، عنوان می‌کند: دولت برای حل آن طی جلساتی با مدیران استانی دنبال راهکار بود تا به هر طریق ممکن منابع مالی زیرساخت‌ها فراهم شود. در این راه بخشی از آورده سهم متقاضی است و بخشی نیز از محل منابع مالی بانکی تامین می‌شود.

یگانه درباره توقف عملیات پروژه مسکن مهر شهرستان ابهر نیز می‌افزاید: متاسفانه، انصراف۵۰درصدی متقاضیان موجب شد تا پیمانکار برای تحویل واحدها با مشکلات مالی دست به گریبان شود و همین عامل روند تکمیل پروژه را با کندی مواجه ساخت.

وی ادامه می‌دهد: دولت موضوع امتیازبندی را مطرح کرد، به گونه‌ای که متقاضیان خوش‌حساب که در موعد مقرر اقساط پرداخت کرده‌اند در انتخاب واحد اولویت داشتند.

توقف عملیات

پروژه مسکن مهر ویژه مددجویان تحت پوشش بهزیستی شهر قیدار با وجود پیشرفت فیزیکی۸۰ درصد به‌دلیل نبود آورده متقاضیان متوقف شده و برای تکمیل چشم انتظار حمایت‌های مالی از سوی بانک عامل است.

واگذار نشدن بخشی از واحدهای پروژه۱۱۷۰ واحدی آذربایجان پونک زنجان نیز که به داستانی دنباله‌دار تبدیل شده، موجب اعتراض متقاضیان شده و شرکت سرمایه‌گذاری مسکن شمال‌غرب کشور برای تکمیل دست به دامن حمایت‌های مالی بانک عامل به‌عنوان یکی از شرکا شده است.

یگانه تاثیر نوسانات نرخ ارز را بر روند اجرایی شدن پروژه‌های مسکن مهر یادآور می‌شود و می‌گوید: این عامل موجب شد تا پیمانکار در خرید مصالح ساختمانی در شک و تردید افزایش یا کاهش قیمت روزگار بگذراند.

برای نمونه قیمت میلگرد و موتور آسانسور دائم در نوسان بود و حتی فروشنده نیز در آشفته بازار ترجیح می‌داد منتظر ثبات قیمت ارز باشد. در این شرایط کارفرما دست به دامن وزارتخانه بود تا به اندازه مصرف کارگاه میلگرد تامین کند.

با این اوضاع وزارت راه و شهرسازی، بازار مصالح ساختمانی و مسکن را رصد می‌کرد تا دنبال چاره‌ای برای برگشت آرامش به بازار باشد.

در این گیرودار زنجان در مقایسه با سایر استان‌ها چندان با مشکلات در ساخت مسکن مهر مواجه نبود و حتی ازسوی وزارتخانه راه و شهرسازی و تعاون و کار چندین بار تشویق شد. یگانه مشارکت مردم استان و همکاری نزدیک دستگاه‌های مرتبط را در این پروژه مهم می‌داند و درباره تعامل بانک مسکن عنوان می‌کند: شرایط اقتصادی کشور به‌گونه‌ای پیش رفت که دولت برای تکمیل پروژه‌ها ورود پیدا نکرد و بانک مسکن نیز چشم انتظار پرداخت اقساط متقاضیان

بود. برای نمونه پایین بودن درآمدهای مردم در شهر زنجان موجب شد تا در پروژه ثمین، بانک مسکن وارد میدان شود و با نصب بنر از متقاضیان بخواهد در اسرع وقت نسبت به پرداخت معوقات بانکی اقدام کنند؛ البته تزریق نکردن منابع مالی از سوی بانک مرکزی به این بانک عامل نیز دخیل است که موجب شده پیشرفت پروژه‌ها از تب و تاب بیفتد. از سوی دیگر نباید نسبت به این موضوع بی‌تفاوت بود که تزریق منابع مالی از سوی بانک مرکزی به این حوزه موج جدید تورمی در بازار را در پی خواهد داشت.