تنها۹۲ شهرکشور سیستم تصفیه فاضلاب دارند
در زمینه شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب از برنامه چهارم توسعه عقب هستیم مشهد- زهره الوندی: تنها ۹۲ شهر کشور سیستم جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب دارند و بیش از ۷۰درصد شهرهای کشور فاقد این سیستم هستند.
معاون محیط‌زیست انسانی سازمان محیط‌زیست با بیان این مطلب و با تاکید بر این که وزارت نیرو متولی ایجاد شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب است، افزود: از یک سو ایجاد سیستم جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب هزینه‌بر و راه‌اندازی آن برای شهرهای قدیمی زمان‌بر است و از سوی دیگر در این زمینه مشکلات بودجه‌ای نیز وجود دارد که همین عوامل باعث کندی روند ایجاد شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب در شهرها شده است.
وی با بیان اینکه در شهر تهران برنامه‌ای ۱۰ ساله برای ایجاد سیستم جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب تصویب شده، اما این برنامه ناقص مانده و به صورت کامل اجرایی نشده است، افزود: در شهر مشهد نیز سیستم فاضلاب وجود دارد، اما سیستم تصفیه‌خانه فاضلاب ناقص است. در شیراز وضعیت بهتر است و علاوه بر سیستم جمع‌آوری فاضلاب سیستم تصفیه‌خانه نیز وجود دارد. در شهر اهواز عملیات تصفیه‌خانه کامل نشده و در حال اجرا است و در برخی شهرها مثل بندرعباس سیستم جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب اصلا ایجاد نشده و فاضلاب این شهر وارد دریا می‌شود.
اصیلیان در ارتباط با ایجاد سیستم تصفیه فاضلاب در شهرک‌های صنعتی نیز گفت: حدود ۵۰۰ مجوز برای شهرک‌های صنعتی صادر شده است که ۳۰۰ شهرک فعال هستند و از این ۳۰۰ شهرک صنعتی تا ۴ سال قبل فقط ۴۰ شهرک تصفیه‌خانه فعال داشتند که این رقم در حال حاضر به ۹۰ شهرک رسیده است.
وی با اشاره به اینکه در زمینه ایجاد شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب از برنامه چهارم توسعه عقب هستیم، گفت: بنابراین در برنامه پنجم یکی از اقدامات در بخش محیط‌زیست آسیب‌شناسی برنامه چهارم است زیرا دولت ملزم شده بود که شهرهای بزرگ و کلانشهرها را به شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب مجهز کند، اما این که کار چند درصد پیشرفت داشته مهم است که باید ارزیابی شود.
معاون سازمان محیط‌زیست در ارتباط با آلودگی‌های ناشی از ورود فاضلاب شهری به محیط گفت: معمولا فاضلاب انسانی آلودگی‌های میکروبی و انگلی دارد و برخی مواد مانند آمونیاک و فلزات سنگین نیز می‌تواند در فاضلاب انسانی وجود داشته باشد که این آلودگی‌ها وقتی وارد چاه‌های جذبی می‌شود اگرچه لایه‌های زمین می‌تواند تا حدی عملیات تصفیه را انجام دهد، اما بعد از مدتی لایه‌های زمین اشباع می‌شود و عملیات تصفیه انجام نمی‌شود و آلودگی‌ها وارد سفره‌های آب زیرزمینی می‌شود. شهرهایی که سال‌ها است از آب چاه‌های جذبی استفاده می‌کنند درصد نیترات در آب آنها بالا است و حذف آن بسیار مشکل است و اثرات سوء آلودگی‌ها به ویژه وجود نیترات در آب نیز کاملا مشخص است.
عضو کمیسیون بهداشت مجلس نیز در این‌باره گفت: در قانون برنامه چهارم بر جمع‌آوری فاضلاب به دلیل خطراتی که برای محیط و انسان دارد تاکید شده است درحالی که راه‌اندازی سیستم جمع‌آوری فاضلاب با کندی پیش می‌رود و در برخی نقاط هم که اقداماتی در این زمینه صورت گرفته است هنوز امکان استفاده کامل از شبکه جمع‌آوری فاضلاب وجود ندارد.
دکتر محسنی بندپی افزود: در حال حاضر در نقاطی از تهران چاه‌هایی که حفر می‌شود دیگر چاه آب نیست بلکه آب کاملا آغشته به فاضلاب است.
وی با بیان این که فاضلاب شهری دارای آلودگی‌های میکروبی و موادی مثل ازت، فسفر و ... است، افزود: وجود این آلودگی‌ها و مواد پدیده گندیدگی محیط‌های آبی را به دنبال دارد که این امر پیامدهای سوئی را برای سلامت محیط و انسان دارد در حالی که هرگونه اقدام برای ایجاد سیستم جمع‌آوری فاضلاب و تصفیه آن سرمایه‌گذاری برای کاهش آلودگی محیط، بیماری و مراجعه به مراکز درمانی است.
عضو کمیسیون بهداشت تصریح کرد: شاید در حال حاضر ۱۰درصد جمعیت شبکه جمع‌آوری فاضلاب داشته باشند، اما در اغلب موارد شبکه هنوز تکمیل نشده و تصفیه‌خانه‌های آن نیز راه‌اندازی نشده است و فاضلاب ۹۰درصد جمعیت بدون تصفیه در محیط رها می‌شود.
وی افزود: استفاده از فاضلاب و پساب در بخش کشاورزی اثرات سوء بیولوژیکی و میکروبی دارد و آلاینده‌ها را وارد زنجیره غذایی می‌کند.
به گفته وی در قانون برنامه چهارم برراه‌اندازی شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب به ویژه در استان‌های شمالی تاکید شده است، اما آنچه هدف قانون‌گذار در این زمینه بوده است آنچنان که باید اجرایی و محقق نشده است.
قاضی‌زاده، دیگر عضو کمیسیون بهداشت نیز در این زمینه گفت: ایجاد سیستم جمع‌آوری فاضلاب شهری باید با استفاده از تسهیلات بانکی و مشارکت مردم صورت بگیرد که همین امر نیز باعث کندی روند ایجاد و تکمیل پروژه‌های فاضلاب شهری شده است. چون در قانون برنامه منابع مالی برای این منظور دیده نشده است و مردم نیز باید در این زمینه مشارکت داشته باشند که در این گونه موارد معمولا مشارکت مردم ضعیف است.
ثروتی، عضو کمیته اجتماعی کمیسیون برنامه بودجه نیز گفت: به طور کلی در برنامه چهارم توسعه بر جمع‌آوری آب‌های سطحی و باز توزیع آن برای بخش کشاورزی تاکید شده است اما در حال حاضر در هر منطقه و شهری درصدی از کارها در این زمینه اجرا شده است که باید توسعه و تکمیل شبکه مدنظر قرار گیرد. وی افزود: با توجه به قرارگرفتن کشور در منطقه خشک باید هرچه سریع‌تر سیستم جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب در شهرها را ایجاد کنیم.
ثروتی نیز تصریح کرد: پیشرفت عملیات اجرایی ایجاد شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب وابسته به بودجه کافی است و هرچند در برنامه چهارم در این زمینه تاکید شده است اما بدون بودجه کافی امکان عملیاتی شدن برنامه وجود ندارد و دولت باید بودجه متناسب را پیشنهاد بدهد و مجلس آن را تصویب کند.
براساس این گزارش، در بخشی از ماده ۳۰ قانون برنامه چهارم بر ارتقای شاخص‌های جمعیت تحت پوشش شبکه آب شهری و فاضلاب شهری به ترتیب تا سقف ۱۰۰درصد و ۴۵درصد تاکید شده است.
ارسال نظر