خوشه صنعتی جواهرات و سنگ‌های قیمتی در مشهد ایجاد می‌شود

مشهد - خبرنگار دنیای اقتصاد: در دور دوم سفر هیات دولت به استان خراسان رضوی طرح مطالعاتی خوشه صنعتی جواهرات و سنگ‌های قیمتی، در مشهد به تصویب رسید.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی در جلسه مشترک با دست‌اندرکاران خوشه صنعتی جواهرات با اعلام مطلب فوق گفت: خوشه صنعتی مجموعه‌ای از چند واحد تولیدی کوچک است که با اجتماع در یک منطقه جغرافیایی خاص دارای یک هویت مستقل می‌شوند.

علی سلیمانی در خصوص توجه به این مدل رشد صنعتی اظهار کرد: در بند یک ماده ۳۹ برنامه چهارم توسعه به موضوع «خوشه‌های صنعتی» توجه ویژه‌ای شده است و طبق این قانون، دولت موظف شده به خوشه‌های صنعتی کمک کند و به موضوع «بحث‌های فکری جریان بین کار» در این زمینه بپردازد.

وی افزود: از آنجا که خوشه‌های صنعتی در ایران قدمت زیادی ندارند، غالبا حرکت طرح‌ها و کارهای جدید به کندی پیش می‌رود. از این رو صنعتگرانی که به صورت خوشه‌ای کار می‌کنند از این امر گلایه دارند که در این خصوص فرهنگ‌سازی لازم صورت نگرفته است.

سلیمانی با بیان اینکه بسترسازی برای تولید مرغوب و انبوه، اعتمادسازی بین آنها، تقویت و توسعه بازار فروش محصولات و نیز رفع مشکلات خوشه‌های صنعتی را در دستور کار دارد، افزود: به این منظور دفتر توسعه نظام صنعتی و فناوری در شرکت شهرک‌های صنعتی پایه‌گذاری شده است.

سلیمانی گفت: تاکنون یک خوشه در شهرک صنعتی توس مشهد فعال و کار استعدادیابی ۱۸ خوشه صنعتی نیز آغاز شده است.

معاون صنایع کوچک شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی نیز در این جلسه گفت: از مجموع ۱۸ خوشه صنعتی که استعدادیابی شده‌اند، چهار مورد از آنها برای توسعه امکان‌سنجی شده است.

مسعود مهدیزاده این چهار خوشه را شامل قطعات خودرو، مبلمان، زعفران، جواهرات و سنگ‌های قیمتی دانست و گفت: استعدادیابی برای ایجاد این خوشه‌ها انجام شده و در مرحله مطالعه قرار دارند که تا پایان تیرماه امسال نتایج آن مشخص می‌شود.

مهدیزاده افزود: پنج وزارتخانه به همراه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، برای تهیه آیین‌نامه خوشه‌های صنعتی تشکیل شده که به این منظور کمیته تولید خوشه‌های صنعتی نیز تشکیل شده است.

وی با اشاره به اینکه توسعه خوشه باعث تثبیت و حفظ اشتغال می‌شود، گفت: افزایش قدرت رقابت در بازار، کمک به ارتقای سطح فنی و تکنولوژی واحدهای تولیدی و نیز کاهش هزینه‌های تولید و بازاریابی از مزایای ایجاد خوشه‌های صنعتی است.

در ادامه این جلسه، دبیر کمیته تدوین استاندارد ملی سنگ‌های قیمتی کشور و عامل توسعه خوشه صنعتی جواهرات خراسان رضوی گفت: به‌رغم آنکه مشهد قطب اصلی تولید جواهرات و سنگ‌های قیمتی کشور است، اما متاسفانه هم‌اکنون شاهد هستیم طلای عرضه شده در بازار مشهد به نام طلای استان‌های دیگر و حتی سنگ‌های قیمتی دیگری نظیر «در» که توسط زائران با نام «در نجف» وارد ایران می‌شود، شناخته می‌شود؛ در حالی که مرکز اصلی تولید آن شهر مشهد است.

محمدجواد پیش‌بین بخشی از این مشکل را به دلیل فقدان سازمان منسجم در عرصه تولید و توزیع دانست و گفت: نبود وحدت رویه بین تولیدکنندگان و همچنین خلاء واحدهای کنترل کیفی، در روند تولید، از دیگر مشکلاتی است که موجب شده صنف طلاسازان و فیروزه‌تراشان این استان مهجور بمانند.

پیش‌بین با بیان اینکه در بازارهای جهانی وجود سنگ‌های مصنوعی در کنار سنگ‌های طبیعی و ارزشمند، لطمات جبران‌ناپذیری به تولیدکنندگان وارد کرده است، افزود: از آنجا که تاکنون استاندارد مشخصی برای تشخیص این سنگ‌ها وجود نداشته بسیاری از تولیدکنندگان دچار مشکل شده‌اند.

وی افزود: از اواخر سال گذشته در حال تدوین علمی و مشخصی در زمینه سنگ‌های قیمتی هستیم که ظرف شش ماه آینده نتیجه این کار مطالعاتی در اختیار تولیدکنندگان جواهرات و فیروزه‌تراشان قرار می‌گیرد. در ادامه این جلسه رییس اتحادیه طلا، جواهر و نقره مشهد نیز گفت: از مجموع یک هزارو ۵۰۰ واحد صنفی طلافروشی در این شهر ۶۳۰ واحد دارای پروانه فعالیت هستند و ۲۷۰ واحد دیگر در حال تهیه پروانه هستند.

وی با بیان اینکه در زمینه تولید، هیچ‌گونه مشکلی وجود ندارد و تنها در زمینه استاندارد‌سازی و رسیدن به یک برند واحد با مشکل مواجه هستیم، اظهار کرد: به همین منظور توسط یک موسسه مردم‌نهاد، یک بانک اطلاعاتی در قالب شرکت تعاونی چندمنظوره در حال ساخت است.

تقی‌زادگان همچنین گفت: از آنجا که اتحادیه‌ها به طور مستقیم نمی‌توانند تعاونی تاسیس کنند، از این‌رو معتمدان صنف طلا و جواهر، نسبت به ایجاد این شرکت تعاونی چندمنظوره اقدام کرده‌اند.

وی افزود: به محض به ثبت رسیدن و تعیین هیات موسس، با اعلام فراخوان و ثبت‌نام از سهام‌داران (اعضای اتحادیه) از بین خودشان یک هیات‌مدیره انتخاب می‌کنند و سپس خودشان (هیات‌موسس) کنار می‌روند.

تقی‌زادگان با بیان اینکه تاکنون ۴۰۰ واحد صنفی به عضویت این شرکت تعاونی درآمده‌اند، اظهار امیدواری کرد: دیگر اعضای اتحادیه نیز با حس اعتماد بشتر به عضویت آن درآیند.

وی گفت: حمایت از طراحان و هنرمندان، ارتقای سطح کیفی تولیدات، تقویت روحیه خودباوری در بین تولیدکنندگان از جمله اهداف این شرکت تعاونی چندمنظوره است.

رییس اتحادیه صنف فیروزه و عقیق‌تراشان مشهد نیز در ادامه جلسه گفت: از سال ۱۳۵۹ تا سال ۱۳۶۳، پیگیر این موضوع بودیم که فیروزه را در زمره اقلام صادراتی در بیاوریم که خوشبختانه با حمایت دولت این مشکل برطرف شد.

عبدالصمد رحیمی همچنین گفت: حتی با کمک سازمان حج و زیارت، فیروزه به عربستان صادر شد و به تدریج کشورهای دنیا با فیروزه ایران (نیشابور) آشنا شدند.

رحیمی افزود: نکته جالب در این‌خصوص همکاری گمرک ایران با فیروزه‌تراشان ایران بود که اجازه داد این محصول با ارزش، با برند ایرانی به سراسر جهان صادر و معرفی شود.

وی اظهار کرد: امروز شاهد هستیم کشورهایی مانند اندونزی، مالزی و سنگاپور فیروزه نیشابور را تغییر شکل داده و عرضه می‌کنند، اما همچنان این سنگ قیمتی با نام فیروزه نیشابور عرضه می‌شود.

رحیمی با بیان اینکه ۸۰درصد فیروزه تراشیده نیشابور به خارج از کشور صادر می‌شود، افزود: هرچند حاصل تلاش‌های چندساله دولت و بخش خصوصی، باعث معرفی فیروزه نیشابور به بازار جهانی شد، اما این کافی نیست و اعضای اتحادیه باید در زمینه تقویت بنیان‌های فکری خوشه‌های صنعتی تلاش کنند. در‌حال‌حاضر ۳۶۰ واحد صنفی فیروزه‌تراشی، در مشهد وجود دارد که ۲۴۰ واحد از آنها دارای پروانه فعالیت هستند.