«خلیج فارس» آمد

گروه بورس- هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس سرانجام بورسی شد. این اتفاقی است که روز گذشته در بورس اوراق بهادار تهران رخ داد تا به‌این ترتیب طلسم واگذاری سهام بزرگ‌ترین هلدینگ پتروشیمی کشور شکسته شود. بازار روز گذشته پیشنهاد خرید خود را از نرخ ۴۵۰ تومانی برای کشف قیمت هلدینگ خلیج فارس شروع کرد و بعد از آن ۵۰۰ تومان، ۶۰۱ تومان، ۷۶۰ تومان، ۸۰۰ تومان و حتی ۸۳۵ تومان قیمت‌هایی بود که از سوی خریداران در سامانه معاملات به ثبت رسید. این عرضه سرانجام با قیمت ۸۰۰ تومان صورت گرفت اما با عدم استقبال خریداران، این خصوصی‌سازی پرحاشیه به وقت اضافه کشیده شد. در نهایت با توافق بازار و خصوصی‌سازی و مدیران بورس، ۳۰ دقیقه معاملاتی برای فروش ۵ درصد از سهام هلدینگ خلیج فارس این بار با نرخ ۷۵۰ تومان در نظر گرفته شد و تمام ۲/۱ میلیارد سهم فارس در این وقت اضافه معامله شد. به این ترتیب بزرگ‌ترین هلدینگ پتروشیمی کشور به بازار سرمایه آمد تا ارزش بورس تهران را از مرز ۲۰۰ هزار میلیارد تومان عبور دهد. اما نکته حائزاهمیت برای فعالان بازار روزهای بعد از عرضه و بازدهی سهم است. اینکه شرایط روزهای آینده هلدینگ خلیج فارس چگونه خواهد بود و چه سرنوشتی را برای خریداران رقم می‌زند؟ در گزارش پیش رو نظرات معاون سازمان خصوصی‌سازی و مدیرعامل شرکت بورس را به همراه کارشناسان و فعالان بازار درخصوص این عرضه بزرگ ملاحظه می‌کنید:

هلدینگ خط حمایت بازار را دارد

معاون سازمان خصوصی گفت: در عرضه هلدینگ خلیج فارس سازمان خصوصی‌سازی قیمت کارشناسی شده‌ای را مدنظر داشت که از آن پایین‌تر نیامد و این موضوع هم نشان‌دهنده ارزندگی سهم است.

حسن محمدتبار افزود: سازمان خصوصی‌سازی از تمام روش‌های موجود در سازمان بورس استفاده کرد تا کشف قیمت مناسبی برای هلدینگ خلیج فارس صورت گیرد؛ قیمتی که مورد توافق بازار و سازمان خصوصی سازی باشد.این مقام مسوول با اشاره به عرضه قبلی هلدینگ گفت: این عرضه دوم بود و تقریبا قیمت‌های مدنظر برای سازمان خصوصی‌سازی مشخص بود. به طوری که سازمان خصوصی‌سازی در این فرصتی که داشت بررسی‌های لازم را انجام داد و قطعا بازار هم بررسی‌‌های خود را انجام داده بود.

محمدتبار تصریح کرد: برای یک عرضه موفق هم خریدار و هم فروشنده باید به یک توافق نظر برسند که امروز این توافق نظر صورت گرفت.

محمدتبار درخصوص قیمت ۸۰۰ تومانی در نظر گرفته شده در ابتدای بازار گفت: با توجه به قیمت ۹۹۵ تومانی در عرضه ۲۸ اسفندماه ما نمی‌توانستیم قیمت هلدینگ را یک دفعه پایین بیاوریم. بنابراین سعی کردیم قیمت را مرحله به مرحله کاهش دهیم و به این ترتیب بود که طی نیم ساعت بیش از ۲/۱ میلیارد سهام فروخته شد.محمدتبار با بیان اینکه سهام هلدینگ خلیج فارس بیش از ۱۸ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان قیمت خورده است، تصریح کرد: طبیعی است که این عرضه در این حجم و اندازه نیاز داشت تا تصمیم‌گیری تا لحظه آخر بازار ادامه داشته باشد.

این مقام مسوول درخصوص قیمت‌گذاری سهم و روند بازدهی سهم گفت: وقتی تمامی سهم به میزان ۲/۱ میلیارد سهم به فروش می‌رود، یعنی خط حمایت بازار را تشکیل داده و خود بازار از آن حمایت می‌کند و قیمت سهم قطعا رشد خواهد کرد.

فرصت اصلاح قیمت خلیج فارس

مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران، درخصوص عرضه هلدینگ خلیج فارس گفت: با کشف قیمت ۷۵۰ تومانی برای هر سهم این شرکت، به میزان ۱۸ هزار و ۵۹۱ میلیارد تومان به ارزش بازار سهام کشورمان افزوده شد.

دکتر قالیباف در گفت‌وگو با سنا با اشاره به اینکه هلدینگ خلیج فارس ۹ درصد ارزش بازار را به خود اختصاص داده است، اظهار کرد: در این عرضه رقابتی بین عرضه کننده و خریداران به وجود آمد به طوری که دو طرف، فرصت اصلاح قیمت‌های پیشنهادی خود را به دست آوردند.

ارزندگی خلیج فارس با دید بلندمدت

مدیر امور بورس‌ها و بازارها در خصوص دلایل عدم مشارکت حقیقی‌های بازار در عرضه مجدد فارس گفت: به نظر می‌رسد ترجیح سهامداران حقیقی روی آوردن به سهام دیگر شرکت‌های فعال در بورس است و سرمایه‌گذاران حقیقی کمتر حاضر به پذیرش ریسک مجموعه بزرگی به نام هلدینگ خلیج‌فارس بودند. اما همه این موارد به معنای عدم مطلوبیت سهام «فارس» نیست.

محمودرضا خواجه نصیر در گفت‌وگو با بورس‌نیوز گفت: سرمایه‌گذاران حقیقی کمتر حاضر به پذیرش ریسک مجموعه بزرگی به نام هلدینگ خلیج فارس بودند.

وی در پایان افزود: عدم مشارکت سهامداران حقیقی شاید به منزله نگاه کوتاه‌مدت آنها به سرمایه‌گذاری است؛ چراکه به نظر می‌رسد مجموعه هلدینگ خلیج فارس برای حقوقی‌ها و با دید بلندمدت از ارزندگی خاص خود برخوردار خواهد بود.

فروش هلدینگ با تعامل بازار و خصوصی‌سازی

مدیرعامل شرکت کارگزاری فارابی نیز در مورد عرضه ۵ درصد از سهام هلدینگ خلیج فارس به اصرار سازمان خصوصی سازی به عرضه این سهم بر مبنای قیمت کارشناسی خود اشاره کرد.

رحمان بابازاده اظهار کرد: این در حالی است که باید در قیمت‌گذاری سهام شرکت‌ها علاوه بر ارزندگی، به حجم و میزان سهمی که در بازار عرضه خواهد شد نیز توجه کرد.

وی ادامه داد: بنابراین با توجه به فراوانی و حجم زیاد این سهم، بازار متقاضی قیمت مورد نظر سازمان خصوصی‌سازی نبود، اما در نهایت با تعاملی که میان بازار سرمایه و سازمان خصوصی‌سازی صورت گرفت، دو مجموعه با تعدیل نظرات خود، فضا را برای معامله این سهم مهیا کردند.

وی قیمت ۷۵۰ تومان را برای هر سهم این شرکت متعادل دانست که از روز گذشته این نظرات از سوی فعالان بازار به شرکت بورس انتقال داده شده بود.

مدیرعامل شرکت کارگزاری فارابی در این میان تلاش شرکت بورس را برای انجام این عرضه قابل تقدیر دانست و در مورد میزان انتظار بازار از بازدهی این سهم، گفت: برای رفتار کوتاه‌مدت نمی‌توان پیش‌بینی خاصی از قیمت این سهم داشت اما در بلندمدت روند مساعد و رو به رشدی را به ویژه برای شرکت‌های حقوقی در پی خواهد داشت.

عرضه هلدینگ موفق بود

محمد‌علی احمدزاد اصل کارشناس بازار سرمایه نیز در گفت‌وگو با خبرنگار دنیای‌اقتصاد، عرضه سهام هلدینگ خلیج فارس را عرضه موفقی در بازار عنوان کرد به ویژه آنکه سازمان خصوصی‌سازی در این عرضه انعطاف‌پذیری مناسب و مطلوبی را از خود به نمایش گذاشت.

وی کاهش قیمت هر سهم هلدینگ خلیج‌فارس در پی عرضه مجدد آن در پایان ساعت بازار را تخفیف شیرینی از سوی سازمان خصوصی‌سازی به بازار ذکر کرد و افزود: این امر نشان داد که سازمان خصوصی‌سازی بدون اینکه اسیر هرگونه اصراری باشد به نگاه بازار توجه دارد. احمدزاد اصل تصریح کرد: مسوولان سازمان خصوصی‌سازی و شرکت بورس برای موفقیت‌آمیز بودن این عرضه توان خوبی را به خرج دادند. در این مسیر نیز کارگزاران و سرمایه‌گذاران نیز بدون هیچ گونه هیجان کاذبی در این عرضه وارد شدند.

وی در مورد اصرار سازمان خصوصی سازی در فروش این سهم در قیمت ۸۰۰ تومان، معتقد است که سازمان خصوصی سازی نمی‌خواست که از ارزش این سهم کاسته شود.

این کارشناس بازار سرمایه در ارزیابی خود از آینده این سهم، از سرمایه‌گذاران حقوقی خواست تا برای پایداری آن در روزهای آینده وارد بازار شوند و از آن حمایت کنند.

یک عرضه نفس‌گیر

مدیرعامل سابق شرکت بورس تهران درخصوص عرضه هلدینگ خلیج فارس به خبرنگار ما گفت: عرضه این هلدینگ برای خریداران شرایط نفس‌گیری را رقم زد و به دلیل ابطال قسمتی از معامله انجام شده که به حد نصاب نرسیده بود و تمدید زمان معاملات، در تاریخ عرضه‌های خصوصی‌سازی بی‌سابقه بود.

علی رحمانی افزود: به نظر می‌رسد ابطال معاملات انجام شده در قیمت ۸۰۰ تومان بیشتر به خاطر جلوگیری از متضرر شدن خریداران صورت گرفت.

وی با انتقاد از قیمت ارائه شده از سوی سازمان خصوصی‌سازی گفت: با توجه به اینکه پیش از این ارزش این سهم از سوی کارشناسان و تحلیلگران تعیین و قیمت تقریبی آن مشخص بود، قیمت ۸۰۰ تومان نیز بالا بود و نمی‌توانست خریداران را جذب کند.

رحمانی با اشاره به تجربیات قبلی در عرضه‌های اولیه گفت: در عرضه‌هایی مانند مپنا و صنایع ملی مس ما برای قیمت، دامنه تعیین کردیم و در نتیجه عرضه‌ها با استقبال روبه‌رو شد و موفقیت‌آمیز بود اما اصرار سازمان خصوصی‌سازی بر قیمت‌های بالا موجب رقم خوردن چنین تجربه‌ای در بازار شد.

استاد دانشگاه الزهرا خاطرنشان کرد: سازمان خصوصی‌سازی باید از تجربیات بخش خصوصی درس بگیرد. به عنوان مثال شرکت سرمایه‌گذاری غدیر، هلدینگ «پارسان» را که در نهایت شفافیت بود با قیمت مناسب به خریداران عرضه کرد و با استقبال خریداران در هنگام عرضه و رشد قیمت پس از عرضه روبه‌رو شد.این در حالی است که سازمان خصوصی‌سازی یک هلدینگ پرابهام را با اصرار بر قیمت بالا به خریداران عرضه کرد و در نهایت شاهد موارد یادشده بودیم.

رحمانی تاکید کرد: عرضه‌ای در چنین حجم و اندازه باید با قیمت مناسب صورت پذیرد، در حالی که برخی قیمت‌های پیشنهادی خود را به وزیر ارائه می‌کردند و بسیاری از موارد را در نظر نداشتند.

وی همچنین گفت: خریداران به امید سودآوری به خرید این سهم اقدام کردند اگرچه به نظر می‌رسد سهام یادشده در روزهای آینده تحرک چندانی نداشته باشد.

رحمانی افزود: این عرضه در وقت اضافه توسط سرمایه‌گذاران حقوقی جمع‌آوری شد و حقوقی‌ها به امید بازدهی درازمدت، خریداری کردند زیرا در کوتاه‌مدت، بازدهی چندانی نخواهد داشت.

وی یادآور شد: چه بهتر بود سازمان خصوصی‌سازی، این سهم را با قیمت ۶۵۰ تومان عرضه می‌کرد تا حقیقی‌ها هم بتوانند در خرید سهام مشارکت داشته باشند.

مدیرعامل سابق بورس یادآور شد: اگر وزارت نفت، خوراک کافی به پتروشیمی بندر امام تخصیص دهد و اختلاف قیمت خوراکی که در گزارش حسابرس وجود دارد با وزارت نفت حل شود، امکان رونق سهم وجود دارد.

از سوی دیگر حل مشکل مالیاتی شرکت نیز می‌تواند به رونق و رشد سهم در آینده کمک کند.

القای چانه‌زنی به بازار

قائم‌مقام کارگزاری بانک پارسیان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما، عکس‌العمل سهامداران نسبت به عدم خرید سهام «فارس» در قیمت ۸۰۰ تومان را به نفع بازار دانست و گفت: در واقع این واکنش به نفع بازار سرمایه و سهامداران بود اما در مقایسه با شرکت‌های هم‌گروه و هم‌رتبه عکس‌العملی منطقی نبود.

حجت سرهنگی در ادامه بیان کرد: در این میان رفتار سازمان خصوصی‌سازی به هیچ وجه مناسب و جالب نبود؛ چنانچه از ابتدا هر سهم هلدینگ خلیج فارس را به قیمت ۸۰۰ تومان عرضه می‌کردند، به فروش می‌رفت و کشف قیمت صورت می‌گرفت ولی با این کار تنها سیاست چانه‌زنی را به بازار و سهامداران القا کردند.وی در ادامه قیمت عرضه شده را مناسب برای بازار دانست و گفت: براساس محاسبات و ارزش‌گذاری «فارس» در قیمت هر سهم ۸۰۰ تومان ارزنده بود و به‌این ترتیب می‌توان گفت که ۷۵۰ تومان بسیار مناسب است.

سرهنگی ادامه داد: از سوی دیگر با توجه به پتانسیل بالای شرکت احتمال تثبیت نرخ ارز و ارزش‌های جایگزینی، آینده روشنی در انتظار این شرکت است.

وی خاطرنشان کرد: همچنین با توجه به اینکه سود سال جاری شرکت نیز تا حدود دو ماه دیگر پرداخت می‌شود، احتمال افزایش سود برای سال آتی آن بسیار زیاد است که به‌این ترتیب رشد قیمت تا محدوده یک هزار تومان دور از انتظار نیست.

قائم‌مقام کارگزاری بانک پارسیان در ادامه خاطرنشان کرد: همچنین با توجه به ساختار شرکت که از چند شرکت زیرمجموعه تشکیل شده باید سود تلفیقی آن را مدنظر قرار داد نه سود اصلی را. وی افزود: به‌این ترتیب سود تلفیقی بسیار بالاتر از اعداد و ارقام اعلام شده از سوی بازار خواهد بود.

وی تصریح کرد: همچنین با توجه به ساختار مزبور باید ارزش‌گذاری شرکت براساس NAV آن صورت می‌گرفت، اما چون شرکت‌های زیرمجموعه آن بورسی نبودند این اتفاق صورت نگرفت؛ بنابراین سرمایه‌گذاران ارزش جایگزینی آن را مدنظر قرار دهند.