هزار و یک نکته درباره خیار - ۴ اسفند ۸۶

معصومه علیزاده

برخلاف آن‌چیزی که همه تصور می‌کنند، خیار بی‌خاصیت نیست بلکه معجزه‌ای است که هزار و یک خاصیت دارد. خیار گیاهی است علفی یک‌ساله دارای ساقه خزنده و پوشیده از خارهای نازک و خشن است. برگ‌های آن بزرگ و دارای زاویه و دندانه‌دار است. گل‌های آن زردرنگ است که به دو صورت نر و ماده روی یک پایه قرار دارند. میوه آن سبز‌رنگ و بسته به نوع و نژادهای مختلف ممکن است کوچک یا دراز باشد.

ترکیبات شیمیایی

خیار دارای مواد ازته و هیدروکربنه و مواد گوگردی و کمی چربی و دارای املاحی از قبیل منگنز، کربنات کلسیم و سلولز است. روغن خیار که رنگ آن زرد روشن است با طعمی شبیه روغن‌زیتون است، اسیدهای چرب اشباع‌شده‌ای مانند اسید‌استئاریک، اسید پالیتیک و اسیدهای اشباع‌نشده مانند اسید اولئیک و اسید لینولئیک وجود دارد.

خواص و اثرات دارویی

طبع خیار سرد و تر(مرطوب) است. خیار دارای خواص مدر، نرم‌کننده وملین، مسهل، دافع‌ کرم کدو، ضد تشویش و دلهره، ضد بیخوابی، ضد ناراحتی‌های عصبی و مسکن حرارت و تشنگی است.

تخم خیار خواب‌آور، آرام‌بخش، زردآب آور، ضد کرم ملایم، تصفیه‌کننده خون، حل‌کننده، اورات‌ها و اسید اوریک و جلا‌دهنده است.

خیار در مواردی همچون ناراحتی‌های جلدی، دفع سموم و چربی‌های مضر، درمان دردهای کلیه، نقرس، باد مفاصل، رماتیسم، رفع چاقی و فشار خون، تب‌های عفونی و شدید، التهاب‌های درونی، سنگ‌های کلیه و مثانه، تب‌های صفراوی، یرقان زرد، رفع التهاب جگر و معده به کار می‌رود.

خیار برای بیماران مبتلا به دیابت و یرقان نیز مفید است و همچنین می‌تواند برای تقویت کبد و رفع تشنگی مفید واقع شود. این میوه برای خرد کردن سنگ‌های کلیه و مثانه موثر است. خیار را می‌توان در موارد سوزش ادرار به ‌کار برد.

خیار را به‌عنوان مدر و برای رفع تب‌های صفراوی و یرقان هم به کار می‌برند مخصوصا موقعی که خیار سبز شده و رسیده باشد و در این صورت مزه‌اش ترش است و خاصیت زردآب در آن بیشتر است.

آب خیار هم به‌طور مالیدنی برای رفع خارش به کار می‌رود و همچنین برای درمان اگزما و جلوگیری از ترکیدن پوست مفید است.

آب خیار بی‌مزه است اما شما می‌توانید آن را با آب سیب و هویج و کرفس میل کنید که برای لاغری مفید است و همین‌طور برای اکثر تب‌های عفونی و شدید و التهاب‌های درونی.

به عنوان آرام بخش هم می‌توان استفاده کرد. تخم خیار را نرم بکوبید و با خیار هر وعده ۵ گرم (یک‌قاشق غذاخوری) تناول کنید.

همچنین برای درمان بی‌خوابی فقط شب‌ها یک یا دو قاشق چای خوری با کمی شکر میل کنید.

عصاره برگ‌های له‌شده خیار ایجاد تهوع می‌کند بنابر این در مسمومیت‌ها و اختلالات دستگاه جهاز هاضمه مصرف می‌شود.

اما اگر می‌خواهید همیشه پوستی لطیف داشته باشید همه‌روزه از این لوسیون استفاده کنید.

یک خیار معمولی را با دو لیوان آب بجوشانید تا حجم آن یک لیوان شود سپس آنرا صاف کنید و بگذارید سرد شود بعد ۵۰ گرم بادام خام و پوست‌کنده را آسیاب کرده و با این آب مخلوط کنید و به هم بزنید و با پارچه صاف کنید و به محلول صاف‌شده ۲۵۰گرم الکل‌سفید و یک گرم اسانس گل سرخ اضافه کنید و کاملا هم بزنید هر روز از این لوسیون طبیعی به صورت خود بزنید تا پوست شما همیشه جوان بماند. اگر پوست شما چرب است خیار را باآب مقطر بپزید و با این آب صورت خود را شست‌و شو دهید.

مضرات خیار

خوردن خیار با پوست، مخصوصا اگر تر‌و تازه نباشد، دیر هضم بوده و باد معده و قولنج ایجاد می‌کند، برای معده‌های ضعیف و مبتلا به سوءهاضمه ضرر دارد به همین جهت برای رفع ضرر باید آن را همراه عسل یا مویز یا رازیانه بخورید. اگر خیار رسیده و زرد شده باشد خوردن آن تولید دل‌درد می‌کند، همچنین کسانی‌که دارای طبع صفراوی و دموی هستند باید از خوردن این نوع خیار پرهیز کنند. برای هضم بهتر خیار باید آن را با روغن‌زیتون و کمی سرکه مصرف کنید.