چه کسانی مصداق رجل سیاسی و مذهبی هستند؟
عکس: دنیای اقتصاد کدخدایی: هر مدیر اجرایی الزاما نمی‌تواند رییس‌جمهور خوبی باشد
دنیای اقتصاد- در اصل ۱۱۵ قانون اساسی پیرامون شرایط کاندیداهای ریاست‌جمهوری آمده است: «رییس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب شود: ایرانی الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوا، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور» اما در خصوص این اصل هیچ نظر تفسیری از سوی شورای نگهبان تاکنون به صورت رسمی ابراز نشده است و همین امر موجب برخی برداشت‌های اشتباه از این عنوان شده است و واکنش‌های متفاوتی هم در سطح جامعه در خصوص تفسیر رجل سیاسی شده است.
حال در هنگامه انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم سخنگو و عضو حقوقدان شورای نگهبان به این سوال که چه کسانی مصداق رجل سیاسی و رجل مذهبی هستند؟پاسخ داده است و می‌گوید که شرایط نامزدی باید کمّی، علمی و ملموس روشن بشود و الزاما مدیریت در پست اجرایی به این معنی نیست که در ریاست‌جمهوری هم می‌توانند، مدیریت بکنند. کدخدایی همچنین معتقد است که شرط رجال مذهبی الزاما این نیست حوزوی باشند؛ یعنی دانش آموخته حوزه باشند. در واقع رجال مذهبی به افرادی اطلاق می‌شود که یک انگیزه‌ای در ترویج مذهب داشته باشند.
وی می‌گوید: در عین حال رجال سیاسی هم این نیست که صرفا مدیر دستگاه‌های اجرایی باشند یا در این جامعه زندگی کنند. رجال سیاسی آن است که نقش موثری در تحکیم پایه‌های نظام داشته باشند و حضور فعالی در فعالیت‌های نظام داشته باشند و فراتر از یک ارتباط ساده اداری باشند. به این ترتیب به نظر می‌رسد با این نظر سخنگوی شورای نگهبان برخی از مدیران دولتی که در انتخابات یازدهم ریاست‌جمهوری مدعی نامزدی هستند دارای صلاحیت نامزدی نیستند، همچنان که بعضی از فعالان سیاسی این افراد خاص را در زمره رجال سیاسی نمی‌دانند.
عباسعلی کدخدایی در گفت‌وگو با سایت خبری جهان نیوز درباره نگاه شورای نگهبان به تعدد کاندیداها و ورود چهره‌های جدید به انتخابات گفت: شورای نگهبان چون ابزارهای قانونی متعددی ندارد، بررسی خاصی را هم انجام نمی‌دهد. ممکن است قبل از انتخابات و قبل از ثبت‌نام گزارش‌هایی به دست ما برسد، ثبت و ضبط می‌کنیم تا در موقعی که نامزدها ثبت‌نام کردند بررسی بکنیم؛ بنابراین قبل از آن بررسی چندانی را نداریم. سخنگوی شورای نگهبان با بیان اینکه در کشورهایی که تجربه علمی دارند ملاحظات متعددی در بررسی صلاحیت‌ها لحاظ می‌شود، اظهار کرد: ما آمدیم مواردی را در قانون اساسی و در قانون عادی مطرح کردیم. اختیارات را در هیات‌های نظارت شورای نگهبان در بحث صلاحیت‌ها و نهایتا در شورای نگهبان مطرح کردیم. معمولا افرادی که ثبت‌نام کردند تجربه رییس‌جمهوری نداشتند ما هم در شورای نگهبان ابزار چندانی نداریم برای بررسی صلاحیت‌ها و ارزیابی توانمندی نامزدها و ناچاریم به گفته‌های مختلف خود فرد یا احیانا اگر کسانی شهادت بدهند در مورد مدیریت آن فرد اکتفا بکنیم و جمع‌بندی کنیم و رای‌گیری بکنیم و آقایان هم نظر مخالف یا موافقی بدهند.
وی ادامه داد: فکر می‌کنم که باید در این جهت بیشتر کار کنیم اولا شرایطی که در قانون اساسی آمده این شرایط باید کمّی و علمی و ملموس بشود. روشن بشود که ما وقتی بحث مدیریت را داریم مدیریت یعنی چه؟ مقام معظم‌رهبری اشاره‌ای داشتند که هر کسی که توانمندی اجرایی دارد به این مفهوم نیست که الزاما درآن پست اجرایی بالا هم مدیریت بکند و پست اجرایی ریاست‌جمهوری را شاید چند مرتبه بالاتر فرض کردند این نکته بسیار مهمی است.
کدخدایی تصریح کرد: هر مدیر اجرایی الزاما نمی‌تواند رییس‌جمهور خوبی باشد نیازمند این هستیم که یک مقدار روشن تر و شفاف‌تر در رای‌گیری اعضای شورای نگهبان نسبت به نامزدهای انتخابات مخصوصا انتخابات ریاست‌جمهوری عمل کنیم و ابعاد گوناگونی را در نظر بگیریم.
وی افزود: زمانی که مکانیزم علمی را نداریم شورای نگهبان ناچار است که یک مقدار دقت‌ها را بیشتر کند، تلاش داریم که یک دستور العملی را در شورا به تصویب برسانیم در رابطه با نحوه اجرایی شدن اصل ۱۱۵ و بتوانیم روشن تر هم برای خودمان در شورای نگهبان تصمیم‌گیری کنیم و هم نسبت به افرادی که مراجعه می‌کنند بتوانیم روشن تر اعلام نظر کنیم.
نامزدی زنان ممکن است؟
سخنگوی شورای نگهبان در خصوص ثبت‌نام زنان در انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار کرد: از همان ابتدا این اختلاف نظر بین اعضای شورای نگهبان بود که آیا فقط مردان می‌توانند کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری شوند یا زنان هم می‌توانند؟ چون اختلاف نظر بود نهایتا آمدند واژه رجال را استفاده کردند و گفتند رجال چون هر دو تفسیر خود را دارد در آینده تصمیم‌گیری بشود ولی عده زیادی هستند که همچنان معتقد هستند که ریاست‌جمهوری به جز برای مردان امکان پذیر نیست، با ادله‌ای که مطرح می‌کنند ادله‌ای که شرعی هم هست و استناداتی را دارند.
وی اضافه کرد: شورای نگهبان تا الان تفسیر رسمی از اصل ۱۱۵ نکرده و در بررسی صلاحیت‌ها وقتی شما می‌بینید که نمایندگان مجلس از بین زنان و مردان هستند. اما وقتی شورای نگهبان یک اعلام نظری می‌کند این منوط به این می‌شود که ما بتوانیم یک تفسیر صحیح و رسمی را از شورای نگهبان داشته باشیم. در رابطه با اینکه افراد یک نوبت تایید بشوند یک نوبت تایید نشوند هم این فرق نمی‌کند. چه کاندیداهای ریاست‌جمهوری و کاندیداهای مجلس‌شورای‌اسلامی، چون ما در هر نوبت و هر دوره‌ای وضعیت افراد را بررسی می‌کنیم عکس آن هم اتفاق می‌افتد؛ یعنی ممکن است قبلا تایید نشده باشد در این دوره تایید بشود این وضعیت هست و این نشان دهنده این است که شورای نگهبان هر دوره‌ای بر اساس مستندات آن دوره صلاحیت‌ها را بررسی می‌کند افراد زیادی هستند که در یک دوره‌ای برای مجلس تایید شدند و انتخاب هم شدند.
کدخدایی در رابطه با رجال مذهبی و سیاسی گفت: تا آنجا که من در شورای نگهبان بودم الزاما این نیست که رجال مذهبی باید حوزوی باشند یعنی دانش آموخته حوزه باشند تا بتوانیم بگوییم مذهبی، ولی از این طرف صرف اینکه فردی واجباتش را انجام می‌دهد باز به این فرد هم گفته نمی‌شود مذهبی، مذهبی در واقع شاید به افرادی اطلاق می‌شود که یک انگیزه‌ای هم در ترویج مذهب داشته باشند یعنی علاوه بر اینکه نسبت به واجبات و ظایف شرعی خودشان آگاه هستند و معتقدند و آنها را انجام می‌دهند علاوه بر این در ترویج مذهب نقشی داشته باشند. داشتیم افرادی که مذهبی بودند اما اعتقادی به ترویج مذهب نداشتند فردی خیلی مذهبی است و نماز شب هم می‌خواند، ولی هیچ اعتقادی ندارد که فراتر از حیطه شخصی خودش مذهب را ترویج بدهد، بنابراین همه می‌توانند آن مصداق مذهبی بودن را داشته باشند.
وی افزود: در بحث سیاسی هم به همین صورت است در امور سیاسی هم اینکه حالا فردی صرفا کارمند دستگاه‌های اجرایی هست یا در این جامعه زندگی می‌کند و به نوعی با این دستگاه‌های اجرایی ارتباطی دارد صرفا سیاسی گفته نمی‌شود. سیاسی آن است که نقش موثری در تحکیم پایه‌های نظام داشته باشد حضور فعالی در فعالیت‌های نظام داشته باشد و فراتر از یک ارتباط ساده اداری است.
ارسال نظر