پایان سبیت ابری
م.ر.بهنام رئوف، هانوور
نمایشگاه سبیت ۲۰۱۱ روز گذشته و بعد از گذشت پنج روز به کار خود خاتمه داد. در این دوره از نمایشگاه بیش از چهار هزار شرکت از ۶۸ کشور دنیا حضور داشتند و پیش‌بینی شده است که بالغ بر ۴۰۰ هزار نفر از آن بازدید کرده‌اند.

بر اساس برآوردهای سبیت، 80 درصد بازدیدکنندگان را متخصصان تشکیل می‌دهند. نمایشگاه امسال در 23 سالن برگزار شد که چهار بخش‌ اصلی نمایشگاه امسال عبارت‌ بودند از: Cebit Pro، شامل راهکارهای تجاری و حرفه‌ای فناوری اطلاعات برای شرکت‌ها، Cebit Life، شامل راهکارهای تجاری فناوری اطلاعات برای مصرف‌کنندگان، Cebit Gov، شامل راهکارهای تجاری و حرفه‌ای فناوری اطلاعات برای بخش‌های عمومی و Cebit Lab، شامل تحقیقات و پژوهش‌های کاربردی در زمینه ICT، نوآوری‌ها و خلاقیت‌های فناوری اطلاعات.
اینترنشنال آلمانی
حضور شرکت‌های سازنده رایانه‌های لوحی در کنار فعالان بازار نرم‌افزارهای کاربردی یکی از جاذبه‌های امسال نمایشگاه بود. در کنار آن ارائه یکی از مزیت‌ها و ویژگی‌های نمایشگاه سبیت، کنفرانس‌ها و سخنرانی‌های تخصصی وعلمی آن در غالب فوروم (forum) است که مخاطبان زیادی دارد. بخش زیادی از مخاطبان آن صرفا برای حضور در این کنفرانس‌ها از سراسر دنیا به شهر هانوور آلمان سفر می‌کنند. گفته می‌شود که کنفرانس‌های امسال سبیت با حضور بیش از 4 هزار شرکت کننده از 100 کشور دنیا در زمینه‌های مختلف برگزار گردید. اما نکته قابل توجه در این بخش این بود که اکثر کنفرانس‌های ارائه شده به زبان آلمانی بود. به جز این مورد شاید بالغ بر 70 درصد از شرکت کننده‌های نمایشگاه نه تنها کاتالوگ انگلیسی نداشتند، بلکه حتی توانایی معرفی محصولات خود را هم به زبان انگلیسی نداشتند. شاید برآیند این عوامل باشد که گفته می‌شود سبیت به سمت یک نمایشگاه محلی می‌رود و به تدریج جنبه بین المللی خود را از دست می‌دهد. اما به هر حال در کنفرانس‌های جانبی سبیت یکی از بخش‌هایی که امسال در سبیت به آن زیاد پرداخته شد رایانش ابری بود. مایکروسافت در یکی از همین کنفرانس‌ها به امنیت در رایانش ابری پرداخت. تفریحات همراه، اتصال دنیا‌های واقعی و مجازی، توسعه مرزهای اینترنت موبایل، آی تی به سمت تفریحات و سرگرمی می‌رود، چرا مرورگرهای وب روز به روز بهتر می‌شوند؟، رسانه‌های اجتماعی و هنر گفت‌وگو و مباحثه، نسل بعدی شبکه‌های اجتماعی و انقلاب موبایل، اهمیت ارتباطات و اجتماعات، هنر گفت‌و‌گو، شنیدن و درک کردن، از جمله کنفرانس‌هایی بود که در نمایشگاه امسال برگزار شد.
ترکیه، شریک تجاری
از ویژگی‌های نمایشگاه سبیت امسال حضور پررنگ صنعت فناوری اطلاعات کشور ترکیه در غالب کشور همکار و شریک تجاری سبیت Country Partner بود که باعث جلب توجه تمام بازدیدکنندگان از اقصی نقاط دنیا به کشور ترکیه و توانمندی‌های آن در این صنعت شد. ترک‌ها با انجام تبلیغات و اطلاع‌رسانی‌های گسترده از مدت‌ها قبل از برگزاری نمایشگاه ذهن مخاطبان را حساس کرده بودند و در ایام نمایشگاه هم با برگزاری برنامه‌های متنوعی مانند غرفه‌ بزرگ کشوری، سخنرانی‌های عمومی و تخصصی، گردهمایی‌‌های ویژه و تبلیغات محیطی سعی کردند حس کنجکاوی مخاطبان را پاسخ دهند و آن‌ها را با کشورشان و توانمندی‌هایشان و برنامه‌های در پیش روی خود آشنا نمایند. در نمایشگاه امسال سبیت، بیش از صد شرکت خصوصی از ترکیه در غالب غرفه‌دار در 5 سالن حضور داشتند. شرکت‌های ترکیه‌ای در بخش‌های راه‌حل‌های تجاری IT، امنیت و شبکه‌های کامپیوتری، مخابرات، بانکداری الکترونیکی و سیستم‌های مالی، آزمایشگاه‌های تخصصی و فناوری اطلاعات و دولت الکترونیکی در نمایشگاه امسال توانایی‌های خود را عرضه کردند. مراسم افتتاحیه این نمایشگاه نیز با حضور رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه و آنجلا مرکل صدر اعظم آلمان برگزار شد.
ایران در سبیت ۲۰۱۱
سعید سالاریان، سرپرست و قائم مقام شورای عالی اطلاع رسانی، در مورد اینکه چرا همیشه در حوزه نمایشگاه‌های خارج از کشور دیر و نامنظم اقدام می‌شود با بیان اینکه شورا امسال از غرفه ایران حمایت مالی و معنوی کرده است، گفت: حوزه آی تی همچنان متولی مشخصی ندارد. وی در مورد حمایت‌ها از حضور شرکت‌ها در قالب پاویون ایران اظهار داشت: از آنجایی که آی تی در کشور هنوز یک نهاد نوپا است، فعالیت‌هایی مثل برپایی غرفه در نمایشگاه‌های معتبر نیازمند حمایت است.
وی ادامه داد: سال گذشته به منظور شرکت در سبیت ۲۰۱۰ فعالیتی با محوریت دفتر همکاری‌های فناوری اطلاعات ریاست جمهوری و با حضور دستگاه‌های مرتبط همچون شورای‌عالی اطلاع‌رسانی و مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد و سازمان توسعه تجارت صورت گرفت که نتیجه آن برپایی نسبتا موفق غرفه ایران بود. در آن جلسات، برنامه‌ها مشخص، هزینه‌ها فهرست و هر بخش بسته به توانش از برپایی غرفه حمایت کرد. وی ادامه داد: امسال هم اتفاق مشابهی افتاد، اما حضور سازمان فناوری اطلاعات فضا را متفاوت کرد. سازمان فناوری اطلاعات به قصد حمایت همه جانبه به میدان آمد، اما در نهایت این حمایت شکل نگرفت و کار کمی به تعویق افتاد. وی گفت: به نظر من در شرایط کنونی حمایت از غرفه ایران در نمایشگاه سبیت و نمایشگاه‌های مشابه باید به صورت مشارکتی توسط سازمان‌های مربوط انجام شود. سالاریان ادامه داد: به نظر می‌رسد تشکیل کمیته دائمی برای برنامه‌ریزی حضور شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه‌های خارجی با توجه به محتوایی که باید در نمایشگاه‌ها در خور شان ایران عرضه شود، ضرورت دارد. سالاریان تاکید کرد: در حمایت مالی از غرفه ایران، هیچگونه محدودیت مالی وجود ندارد و هر کدام از سازمان‌های مرتبط می‌توانند به راحتی این هزینه را بپردازند. آنچه که همیشه حضور ایران را در نمایشگاه خارجی با مشکل مواجه می‌کند، نبود برنامه‌ریزی و ناهماهنگی است.
سالاریان ادامه داد: در ایران اگر چه هر از چند گاهی دستگاه‌های متفاوتی نشانه‌هایی از تولی گری در حوزه آی تی را بروز می‌دهند، اما این تولی گری به صورت ساختاری شکل نگرفته است و در کشور به معنای خاص متولی فناوری اطلاعات با تعریف مشخص نداریم. وی افزود: حال اگر متولی آی تی به صورت فراسازمانی و فرادستگاهی تعریف شود هم شاهد نظم توسعه آی تی در کشور خواهیم بود و هم در مواردی که حضور در مجامع بین‌المللی در نمایشگاه‌های خارجی ضرورت پیدا می‌کند. متولی فناوری اطلاعات می‌تواند با برنامه‌ریزی، شرایط مطلوب این حضور را فراهم آورد.
وی افزود: راه‌حلی که ما از چند سال پیش مطرح کرده‌ایم، تشکیل یک سازمان راهبری فناوری اطلاعات است که همه قوا را دربر بگیرد.
کارگروه نمایشگاهی نداریم
امیر اشکان تربیت جویی، مدیرعامل شرکت پارسان و مجری غرفه ایران در نمایشگاه سبیت ۲۰۱۱ درباره حضور ایران در این نمایشگاه گفت: مشکلی که امسال داشتیم کمبود زمان بود. با توجه به سابقه حضوری که ایران در این نمایشگاه دارد، انتظار می‌رفت با رشد فناوری در کشور این حضور هر سال چشمگیرتر شود، اما این اتفاق تا به حال نیافتاده است و ما به همین حضور حداقلی هم که داریم بسنده می‌کنیم. وی ادامه داد: با توجه به تجربیات سال‌های گذشته، مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد این است که ما مرکز یا متولی خاصی برای این امر در کشور نداریم. تصمیمات خیلی سریعی گرفته می‌شود به این ترتیب که ما یک ماه مانده به نمایشگاه تازه تصمیم می‌گیریم که به این نمایشگاه برویم.تربیت جویی خاطرنشان کرد: حضور در این نمایشگاه‌ها برنامه‌های میان مدت می‌خواهد درست همانند آنچه در سایر غرفه‌های کشوری در نمایشگاه دیده می‌شود. این نکته را به یاد داشته باشیم که این نمایشگاه سالانه برگزار می‌شود و یک اتفاق خیلی مهم است. به نظر می‌رسد که اگر ۶ ماه قبل از نمایشگاه ما بدانیم که می‌خواهیم صد در صد در این رویداد حاضر باشیم هم با شکل و هم با محتوای بهتری می‌توانیم حضور داشته باشیم.
وی درباره حضور امسال ایران در این نمایشگاه عنوان کرد: هر چند که امسال نسبت به سال گذشته در یک سطح قرار داشتیم، اما مجموع این دو سال خیلی بهتر از سال‌های قبلش بوده است اما این برای کشوری به اسم ایران کافی نیست. ضروری به نظر می‌رسد که در این بخش نیازمند یک کمیته یا کارگروه مستقل با توجه به توالی نهادهای تصمیم ساز در زمینه فاوا هستیم.
تربیت جویی ادامه داد: امسال در نمایشگاه ۱۰ شرکت از ایران حضور داشتند و از این تعداد سه شرکت نتایج خوبی از محصولات خود گرفته‌اند به طوری که دو تفاهمنامه هم منعقد شده است که این دستاورد بزرگی است.
10 شرکت در صد متر
شرکت توسن، شرکت سروش فرا فناوری، شرکت ایستاتیس (پارک علم و فناوری یزد)، شرکت سیمرغ، شرکت آرمان سامانه‌های نوین، شرکت نیکان کوثر، شرکت ایده پرداز ژوبین، موسسه علوم تحقیقات نور و موسسه رسانه‌های دیجیتال شرکت‌هایی بودند که امسال در فضای غرفه صد متری ایران به ارائه خدمات خود پرداختند.
حامد صابر، مدیرعامل سروش فرا فناوری (های تک) از شرکت‌هایی بود که توانست در این نمایشگاه تفاهم‌نامه منعقد کند. وی در بیان فعالیت‌های خود گفت: شرکت ما راهکارهای تلویزیونی تعاملی ارائه می‌دهد.
تلویزیون تعاملی امکان جدیدی است که در آینده نزدیک کاربران زیادی را به خود اختصاص خواهند داد. بیننده دیگر مجبور نیست آن چیزی که فرستنده رو آنتن می‌گذارد را ببیند. امکانات زیادی در اختیارش قرار می‌گیرد. می‌تواند خرید انجام دهد، می‌تواند از سیستم آموزشی استفاده کند و به شکل کلی تلویزیون‌های تعاملی در آینده همان استفاده معمولی کامپیوتر در منازل را که شامل اینترنت و بازی و سرگرمی است را برای کاربران فراهم می‌کند. وی ادامه داد هم‌اکنون دو پروژه در ایران اجرا کردیم که یکی مربوط به مخابرات بود و دیگری پایلوتی بود که با صدا و سیما هم‌اکنون در شهر پرند برقرار کرده‌ایم.
وی در مورد حضورش در غرفه ایران گفت: شاید سال دیگر غرفه مستقلی را بگیرم تا بتوانیم استند‌های جداگانه‌ای نصب کنیم اما به طور کلی بازدید نسبتا خوبی داشتیم. از مالزی استقبال خوبی داشتیم و قرار شد بعد از نمایشگاه در سفری به مالزی این سیستم را برایشان ارائه دهیم علاوه بر این چند شرکت ایرانی در آلمان نیز تقاضای نمایندگی داشتند.
کمیته بین‌الملل نظام صنفی بیگانه با نمایشگاه
رضا دانش مدیرعامل شرکت آرمان سامانه نوین از دیگر حاضران در غرفه ایران گفت: با دو هدف در نمایشگاه سبیت امسال شرکت کرده یکی عرضه محصولات شرکت و دیگر دریافت پروژه‌های برون سپاری. وی افزود: در بخش برون سپاری بحث‌های خوبی با طرف‌های خارجی داشتیم به ویژه با شرکت‌هایی که مدیر پروژه‌های ایرانی دارند. شرکت آرمان سامانه نوین در سبیت امسال چند محصول نرم‌افزاری هم به نمایش درآورده است که از آن جمله می‌توان به محصولاتی نظیر برنامه‌ریزی تولید، کنترل کیفیت نگهداری و تعمیرات و بازرسی فنی و خوردگی فلزات در صنعت نفت اشاره کرد. دانش افزود: با شرکت نرم‌افزاری آلمانی که در زمینه تجهیزات نفتی تمایل به کار داشت مذاکرات سازنده‌ای انجام شد که تا مرحله امضا تفاهم‌نامه پیش رفته است.
رضا دانش با بیان اینکه حدودا یکسال است به بررسی بازارهای خارجی پرداخته گفت: ترجیح می‌دهیم در زمینه صادرات نرم‌افزار و دریافت پروژه‌های برون سپاری با کشورهای پیشرفته کار کنیم. وی افزود: در این زمینه از طریق مکاتبه با شرکت‌ها، ارسال شرح خدمات و توانمندی‌ها از مدت‌ها پیش اقدام کرده‌ایم که بعضی از اینها به بازدید طرف‌های خارجی از غرفه و مذاکره رودرو منتج شده است.
وی گفت در زمینه برون سپاری با توجه به ارزان بودن نیروی انسانی ما نسبت به اروپا و توان فنی ایرانی‌ها می‌توانیم مزیت داشته باشیم، اما تا آنجایی که من دریافته‌ام آلمانی‌ها به رعایت اصول حرفه‌ای از سوی ایرانی‌ها مطمئن نیستند.
وی افزود: ممکن است پروژه‌های نخستین سود مالی چندانی نداشته باشد ولی اگر با رعایت اصول حرفه ای به ایجاد اعتماد در طرف‌های مقابل بپردازیم با اعتباری که به‌وجود می‌آید شانس عقد قراردادهای بیشتر و سود مالی نیز بالا می‌رود. وی درباره حضور شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه گفت: کمیته روابط بین‌الملل سازمان نظام صنفی رایانه‌ای در مورد نمایشگاه‌های سبیت یا نمایشگاه مشابه واکنشی نداشته است. به نظر من سازمان باید در زمینه صادرات با تشکیل کارگروه یک پروژه بزرگ تعریف کرده و شاخص‌های دخیل در بخش صادرات را تعریف کند.
نمایشگاه توان داخلی‌ها را بالا می‌برد
سعید رسول اف، مدیرعامل شرکت ایده پرداز ژوبین، تولیدکننده نرم‌افزارهای تلفن همراه، دومین باری است که در نمایشگاه سبیت به عنوان غرفه‌دار حضور دارد. وی در ارزیابی‌اش از نمایشگاه می‌گوید: نمایشگاه به طور کلی نسبت به سال‌های قبل رشد چشمگیری داشته است. در این نمایشگاه محصولات متنوعی از جمله نرم‌افزار «کتابخانه همراه سامسونگ ژوبین» که به سفارش شرکت سامسونگ و ویژه سیستم عامل آندروید طراحی و پیاده سازی شده است به بازدیدکنندگان ارائه شد که نظر بسیاری از بازدیدکنندگان، به ویژه نمایندگان کشورهای فارسی زبان و عرب زبان را به خود جلب کرد و امیدواریم مذاکرات انجام شده به عقد قراردادهای همکاری منجر شود. وی ادامه داد: به طور حتم این غرفه نمایانگر تمام پتانسیل‌های صنعت فناوری اطلاعات در کشور نیست و غرفه ایران می‌توانست با برنامه‌ریزی مناسب و حمایت نهادهای مسوول، شکل بهتری به خود بگیرد.
فراهم نمودن تسهیلات و شرایط مناسب برای حضور شرکت‌ها به عنوان غرفه‌دار یا بازدیدکننده برای آشنایی با آخرین پیشرفت‌های این حوزه و نیز حضور تصمیم‌گیران و مدیران IT سازمان‌ها و نهادهای دولتی، می‌تواند به رشد این صنعت کمک قابل‌توجهی نماید.
سیدعلیرضا کیمیا، معاون موسسه رایانه نیکان کوثر نیز که امسال سومین حضور خود را با حمایت مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد در سبیت تجربه کرد درباره غرفه ایران می‌گوید: سال گذشته هم تعداد شرکت‌ها بیشتر بود و هم شرکت‌های حاضر قوی‌تر و پررنگ‌تر از قبل حضور داشتند، اما امسال آنچنان نظم خاصی نداشتیم. او ادامه می‌دهد: این مشکل بیشتر به دلیل بی‌برنامگی و بی‌نظمی حامیان مالی نمایشگاه بوده است.
به گفته کیمیا علاوه بر این مشکل به نظر می‌رسد که شرکت‌های حاضر در غرفه ایران امسال ضعیف‌تر از گذشته حاضر شده‌اند. او می‌گوید: البته هیچکدام از این موانع بر عهده مجری غرفه نیست؛ چرا که در طول سه سال گذشته مجری غرفه ایران تمام سعی خود را برای بهتر شدن غرفه ایران انجام داده است. کیمیا علت حضور شرکتش در نمایشگاه را کسب تجربه از شرکت‌های همکار خود و دیگری را به‌دست آوردن بازاری برای فروش محصولات شرکت خود عنوان کرد.
وی پرمخاطب‌ترین محصول شرکتش را نرم‌افزار ایران شناسی عنوان کرد که علاوه بر زبان فارسی به زبان‌های عربی، انگلیسی، آلمانی و اسپانیایی تولید شده است که این نرم افزار طی امسال و سال گذشته با استقبال بی‌نظیری از سوی مخاطبان این زبان‌ها روبه‌رو شده است.