شماره روزنامه ۶۱۷۴
|

فقر

    دوشنبه، ۱۵ آبان ۱۴۰۲
  • تنگنای معیشت

    باران مدرس: ناامنی غذایی، به‌صورت خفیف ولی خزنده اتفاق می‌افتد و گاه در قامت کمبود وزن و زمانی به شکل اضافه‌وزن و بیماری‌های زمینه‌ای خود را نشان می‌دهد. سوءتغذیه گاهی به سواد تغذیه‌ای افراد برمی‌گردد ولی اغلب اوقات به دلیل فقر، کاهش رفاه و آب رفتن سفره‌ها نمایان می‌شود. قدرت اقتصادی و سبد خرید خانواده باهم رابطه مستقیم دارند.
    یکشنبه، ۱۴ آبان ۱۴۰۲
  • سه ایده توسعه مکران

    امیر ثامنی *
    هرچند منطقه مکران (یا به تعبیر صحیح‌‌‌تر مَکُوران) یک منطقه تاریخی با پیشینه‌‌‌ای طولانی در تاریخ ایران بوده است، اما پربیراه نیست اگر بگوییم از زمان کشف این منطقه روی نقشه جغرافیای توسعه سرزمینی کشور کمتر از دو دهه می‌‌‌گذرد. به طرز عجیبی نظام حکمرانی کشور چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب به سبب ماهیت دریاگریز و خشکی‌‌‌محور تمدن سرزمینی کشور از ظرفیت‌‌‌ها، فرصت‌‌‌ها و استعدادهای کم‌نظیر این قلمرو بسیار مستعد، غفلت کرده بوده و سرنوشت توسعه چابهار، زرآباد، لیردف، سیریک، جاسک و میناب، به جای…
    دوشنبه، ۰۸ آبان ۱۴۰۲
  • آشتی حقیقی‌ها با بورس؟

    دنیای‌اقتصاد - علی عبدالمحمدی: رشد نماگرها در تالار شیشه‌‌‌ای برای دومین روز متوالی ادامه یافت و شاخص کل بورس تهران، مجددا خود را به نزدیکی‌‌‌های مرز روانی ۲ میلیون واحدی رساند. بعد از ریزش فجیع و دهشتناک قیمت‌ها در بازار سهام در نخستین روز هفته، برای دومین روز پیاپی، بازار سهام روند رو به رشدی را در کلیت خود تجربه کرد. بازارهای مالی با محرک‌‌‌های مثبت در مسیر صعودی قرار می‌‌‌گیرند و هنگامی که دچار فقر محرک شوند، روندی خنثی را در کلیت خود تجربه می‌کنند. اما اگر در این کویر اخبار و درایورهای مثبت، سایه یک ریسک بر سر بازار…
  • آیا اقتصاد ارشادی کینز با سوسیالیسم نسبتی دارد؟

    فریدون مجلسی /صاحب‌نظر اقتصادی
    از زمانی که پول، یعنی ابزار مبادله در تولید و مصرف، اختراع شد و در واقع بسیار پیش از آنکه علمی به نام اقتصاد پدید آید، عملا احکام یا اصولی که امروز آن را اقتصادی می‌نامیم بر جوامع حاکم شد. تناسب میان تولید و مصرف، یعنی عرضه و تقاضا و نیز اهمیت پول و عملکرد آن در این میان که چیزی به نام بهره پول را در ارتباط میان ارزش‌افزوده‌ای که می‌توانست «اجاره» آن را منطقی و سودآور کند و نسبت آن با سودآوری تولیدات دیگر در بازرگانی و در تولید جوامع حاکم بوده است.
    شنبه، ۰۶ آبان ۱۴۰۲
  • کلیدواژه؛ اشک تمساح!

    دنياي اقتصاد: وضعیت عجیبی بر فوتبال ایران حاکم است. همه جای دنیا باشگاه‌ها سرشان را بالا نگه می‌دارند و برای فوتبال حرفه‌ای خرج می‌کنند؛ اعداد و ارقام درشتی که کسی از افشای آنها ابایی ندارد و حتی در مواردی مثل فوتبال عربستان، به ویترینی برای تفاخر و پز دادن هم تبدیل می‌شود. در این مورد اما شرایط فوتبال ایران کاملا متفاوت است؛ باشگاه‌ها خرج می‌کنند و طوری نشان می‌دهند که انگار این کار را نکرده‌اند.
    چهارشنبه، ۰۳ آبان ۱۴۰۲
  • معجزه توریسم برای روستاها

    دنیای اقتصاد: سازمان جهانی گردشگری که از سال ۲۰۲۱، با بررسی سبک زندگی روستا‌‌‌ها، فرهنگ، طبیعت و ارزش‌‌‌های آنها اقدام به گزینش بهترین دهکده‌‌‌های گردشگری کرده است، امکان درک مستقیم چالش‌‌‌های موجود پیش روی توسعه روستایی را فراهم می‌‌‌کند تا ضمن شناسایی چالش‌‌‌ها در جهت حفظ منابع فرهنگی و طبیعی، به کاهش شکاف‌‌‌های زیرساختی، ارائه برنامه‌‌‌های توسعه مهارت‌‌‌های بهتر و مدیریت چالش‌‌‌ها دست یابد. این واقعیت وجود دارد که، توسعه اقتصادی، اجتماعی و سایر اشکال به طور سنتی بر مناطق شهری متمرکز بوده و شکاف‌‌‌های…
  • رشد ۶۱ درصدی فقر در انگلیس طی سه سال

    درآمد پایین، هزینه‌های زندگی و بدهی‌های بالا، باعث شده میلیون‌ها نفر در انگلیس در فقر کامل زندگی کنند. بر اساس اعلام بنیاد «جوزف راونتری» تقریبا ۴ میلیون نفر که بیش از یک میلیون نفر آنها کودک هستند، سال گذشته در انگلیس در شرایط فقر مفرط زندگی کردند. بر اساس اعلام این امور خیریه انگلیسی، تعداد انگلیسی‌‌‌هایی که در فقر و تنگدستی زندگی می‌‌‌کنند، در فاصله سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ حدود ۶۱ درصد افزایش یافته‌‌‌ و ۳.۸ میلیون نفر به مرحله فقر رسیده‌اند.
    یکشنبه، ۳۰ مهر ۱۴۰۲
  • مساله‌شناسی شکست برنامه‌ریزی در ایران

    امیر ثامنی
    اول آبان روز ملی آمار و برنامه‌ریزی است. قریب ۷۵ سال از استقرار نظام برنامه‌ریزی مدرن در کشور می‌گذرد و هنوز به‌رغم تدوین و اجرای ۱۱ برنامه عمرانی یا توسعه (۵ برنامه قبل انقلاب و ۶ برنامه بعد انقلاب) کشور ما به‌‌رغم دستاوردهای ارزشمند در حوزه کاهش نابرابری‌ها و رفع فقر و محرومیت‌های مطلق در سراسر کشور بعد از انقلاب اسلامی، نتوانسته همپا با سایر کشورهای پیشرو در برنامه‌‌ریزی که هم‌زمان یا حتی سال‌ها بعد از ما وارد این رویه شدند (به‌ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس که با اصلاحات ساختاری- حکمرانی…
  • خاستگاه سبک زندگی اروپایی

    وفور نعمت، زرق و برق و تجملات در عصر ریاضت و سختی، واکنش‌‌‌هایی قوی از حسادت حسرت‌بار تا انزجاری عادلانه برمی‌انگیزد. دختران کارگر در دهه ۱۸۳۰ که سرشار از فقر و گرسنگی بود، برای دیدن جامه‌های پرزرق و برق زنانه بر صفحه نقره‌ای هجوم می‌آوردند در حالی که ماری آنتوانت همچنان برای زیاده‌روی‌‌‌های سبکسرانه، گردنبندهای الماس، کشتزار مینیاتوری و این نقل‌قول انتسابی «بگذار آنها کیک بخورند» مورد تمسخر قرار می‌گیرد.
    شنبه، ۲۹ مهر ۱۴۰۲
  • «۲۵ مترمربع» مسکن است؟

    دنیای اقتصاد- شهلا روشنی‌: حدود دو ماه پیش بود که طرح ساخت خانه‌‌‌های ۲۵ مترمربعی مطرح شد. برخی کارشناسان معتقدند خانه‌‌‌هایی با این متراژ فاقد استاندارد فضای خصوصی برای افراد است و نمی‌تواند رفاه کافی و لازم را برای مردم فراهم کند. برخی دیگر از این انتقادها نیز قائل به این است که به جای کاهش متراژ خانه تا این حد (زیر ۵۰ مترمربع)، باید سیاست‌‌‌های درستی اتخاذ شود تا از آن طریق به بازار آشفته مسکن سر و سامانی داده و از تورم افسارگسیخته مسکن و هزینه‌‌‌های ساخت کاسته شود.
    جمعه، ۲۸ مهر ۱۴۰۲
  • جابه‌جایی‌های بزرگ

    ساره ناصری/ نویسنده نشریه 
    برای کارآفرین شدن قرار گرفتن در زمان و مکان مناسب تنها شرط موفقیت نیست. سبک زندگی و طرز تفکر و روش‌های رسیدن به موفقیت وجه مشترک بیشتر کارآفرینان و صاحبان دیدگاه‌های تجاری است. بیشتر آنها در پی کسب سود فراوان و مال‌اندوزی نیستند، بلکه می‌خواهند دردی از دردهای آدم‌ها دوا کنند و تلاش‌ می‌کنند دنیا را جای بهتری برای زندگی کنند. زندگینامه‌هایشان را که دنبال می‌کنیم یا از فقر برآمده‌اند، یا بارها زمین خورده‌اند و در طول شکل‌گیری کسب‌وکارشان مجبور به جابه‌جایی‌های بزرگ شغلی شده‌اند. هنری فورد، پس از…
    چهارشنبه، ۲۶ مهر ۱۴۰۲
  • بحران «درجه یک» در زاگرس

    دنیای‌اقتصاد: زاگرس منبع تامین آب شیرین نیمی از جمعیت ایران است. در کشوری که منابع آبی آن با محدودیت روبه‌روست و تغییر اقلیم نیز فشار مضاعف بر آن وارد کرده، ‌‌‌ حفاظت از اکوسیستم زاگرس حیاتی است. در مقابل مشاهده می‌‌‌کنیم این اکوسیستم در حال نزدیک شدن به مرحله ورشکستگی است و انواع بحران‌ها در زاگرس به چشم می‌‌‌خورد. «طبیعت چگونه هزینه فقر در زاگرس را می‌‌‌پردازد؟» عنوان گزارش مفصلی است که به قلم جواد حیدریان در هفته‌نامه تجارت فردا در شماره ۵۱۸ منتشر شده است.
    سه‌شنبه، ۲۵ مهر ۱۴۰۲
  • دانشگاه‌ در محاصره فقر

    دنياي‌اقتصاد: دانشگاه زمانی امید بسیاری از مردم از طبقه فرودست تا طبقه متوسط بود برای ارتقای زندگی و رسیدن به چشم‌اندازی روشن. اکنون پس از چهاردهه آموزش عالی دچار چالش جدی شده است. تازه‌ترین آمار وزارت آموزش و پرورش نشان می دهد، حدود یک میلیون دانش‌آموز حتی فرم شرکت در کنکور را دریافت نمی‌کنند.«دنیای اقتصاد» ریشه‌های این پدیده جدید را بررسی کرده است.
    دوشنبه، ۲۴ مهر ۱۴۰۲
  • هدف‌گذاری برای رفع فقر

    دکتر وحید محمودی *
    ۱- در لایحه برنامه هفتم توسعه تقدیمی دولت به مجلس هدف‌گذاری شده است که رشد اقتصادی سالانه ۸درصد باشد که از این ۸درصد، ۲.۸واحد درصد آن باید از سهم بهره‌وری در رشد حادث شده باشد. رشد شاغلان ۳.۹درصد سالانه یعنی سالی یک میلیون شغل. نسبت هزینه دهک دهم به اول بخش روستایی ۹.۳ و بخش شهری ۱۰.۳؛ ضریب نابرابری اقتصادی (ضریب جینی) ۰.۳۵؛ ضریب پوشش بیمه‌های اجتماعی ۷۶درصد و فقر مطلق به صفر برسد.
  • رهایی از تله فقر؛ چگونه؟

    دنیای اقتصاد: ۱۷اکتبر (۲۵مهرماه) روز جهانی ریشه‌کنی فقر است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال۱۸۰۰ حدود ۸۵درصد از جمعیت جهان در فقر مطلق قرار داشتند که در سال۲۰۲۲ این رقم به ۸درصد کاهش یافته است. نکته قابل توجه این است که در سه دهه اخیر روند فقرزدایی در بسیاری از کشورها نظیر چین با موفقیت همراه بوده و در حال حاضر کشورهایی نظیر هند که جمعیت فقیر بالایی دارد، رویه مشابهی را در پیش گرفته است. طی سال‌های گذشته، توسعه تجارت در بستر اقتصاد آزاد، بهبود رشد اقتصادی با ایفای نقش مشارکت در زنجیره جهانی تولید و همچنین مهار…
    جمعه، ۲۱ مهر ۱۴۰۲
  • توسعه مکران در بن‌‌‌بست ماده ۶۸

    امیر ثامنی / کارشناس برنامه‏‏‌ریزی و اقتصاد
    قریب به ۱۵ سال است که موضوع توسعه مکران به عنوان یک «گنج پنهان» و «ثروت عظیم ملی» با تاکیدات رهبر معظم انقلاب و فرمان ایشان در اواخر دهه ۱۳۸۰ برای استقرار نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در این سواحل در کانون توجه قرار گرفت. در همین راستا نظام حکمرانی توسعه این قلمرو راهبردی مستعد ولی مغفول مانده را در برنامه قرار داده است.
    سه‌شنبه، ۱۸ مهر ۱۴۰۲
  • سه راهبرد برای موفقیت سیاستگذاری نوآوری

    سیدمحمدرضا دادگستر /پژوهشگر سیاستگذاری عمومی
    طی ۲۰۰سال گذشته، تعداد انسان‌‌‌های درگیر فقر شدید از ۹۴‌درصد کل ساکنان زمین به زیر ۱۰‌درصد سقوط کرده است. به‌رغم وجود انبوهی از رویدادهای خشونت‌‌‌بار، بی‌‌‌ثباتی‌‌‌های سیاسی و مخاطرات گوناگون اجتماعی و زیست‌‌‌محیطی، به‌طور میانگین افراد امروزه زندگی راحت‌‌‌تری نسبت به اجداد خود در سده‌‌‌های پیشین دارند. دسترسی ۸۷درصدی شهروندان جهان به نیروی برق، دشواری زندگی بشری را برای آنها تا حد زیادی کاهش داده است و اکثرا خانوارها به‌‌‌سهولت به لوازم خانگی و ابزارهای فناوری اطلاعات دسترسی دارند و از آنها…
    جمعه، ۱۴ مهر ۱۴۰۲
  • افزایش غافلگیرکننده سطح فقر در آمریکا

    ایرنا: نرخ فقر در آمریکا بیشترین افزایش یک‌ساله خود را در تاریخ این کشور داشته است. وبگاه تایم در گزارشی آورده است: نرخ فقر در آمریکا بیشترین افزایش یک‌ساله خود را در تاریخ این کشور داشته است. بر اساس داده‌های مربوط به ۲۰۲۲ میلادی که اداره سرشماری آمریکا به تازگی منتشر کرده است، ۱۲.۴درصد از آمریکایی‌‌‌ها در حال حاضر در فقر زندگی می‌‌‌کنند که این میزان در مقایسه با آمار مربوط به سال ۲۰۲۱ میلادی (۷.۴درصد) افزایش یافته است.
  • حذف فقر مطلق تا ۱۴۰۷ ممکن است؟

    قریب به نیم‌قرن است که بحث کاهش فقر و نابرابری در ایران، پای ثابت برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌های اقتصادی است. در آخرین نسخه از لایحه برنامه هفتم توسعه نیز مقامات دولت و نمایندگان مجلس سعی دارند با اصلاح ساختار اقتصاد ایران، بخشی از منابع حاصله را به سمت اهدافی نظیر فقرزدایی منحرف سازند و از این محل شکاف ایجادشده ناشی از یک‌دهه افول اقتصادی و تحریم را تاحدی برطرف کنند. اقتصاددانان در مواجهه با این وضعیت دیدگاه‌‌‌های متفاوتی دارند.
  • جایگزینی رانت‏‏‌های ارزان با یارانه نقدی

    علی مختاری/ پژوهشگر و مدرس اقتصاد دانشگاه لوگانوی سوئیس
    در برنامه هفتم توسعه نیز مانند برنامه‌های قبل اهدافی تعیین شده است؛ اما این اهداف دست‌یافتنی هستند؟ گذشته، چراغ راه آینده است‌‌‌. با کمک این بینش می‌‌‌توان احتمال تحقق هریک از اهداف را تا حد معقولی پیش‌بینی کرد. بنابراین اگر نگارنده سکان تصمیم‌گیری را در دست داشت، به جای صرف زمان برای برنامه‌‌‌های چند صد یا چند‌هزار صفحه‌‌‌ای جدید، بهترین پژوهشگران هر حوزه را دعوت می‌‌‌کرد تا عوامل شکست برنامه‌‌‌های قبل را ارزیابی و احصا کنند، سپس به طراحی سیاست جدید بپردازند.
  • حذف فقر مطلق در برنامه هفتم امکان‏‏‌پذیر است؟

    هدی حاجیان/ پژوهشگر اقتصاد
    در حالی که بیشتر مواد ذکرشده در فصل رشد اقتصادی و فصل تامین‌اجتماعی، سیاست‌‌‌های حمایتی و توزیع عادلانه درآمد، دستورات بسیار کلی و تقریبا دست‌‌‌نیافتنی خطاب به اقتصاد کشور به‌نظر می‌‌‌آیند، صفر کردن نرخ فقر مطلق را می‌‌‌توان جزو عملی‌‌‌ترین قسمت‌‌‌های این فصول در لایحه برنامه هفتم توسعه به شمار آورد؛ البته اگر از منظر و منظور سیاستگذار –دولت- به آن نگاه شود. همان‌طور که از دستورات ضرب‌‌‌الاجلی رئیس‌جمهور برای ریشه‌‌‌کن کردن فقر در ۱۵روز و در مورد دیگر یک‌سال استنباط می‌شود، منظور دولت از به…
  • اما و اگر پایان فقرزدایی در ایران

    احمدرضا ملکی‌مقدم/ پژوهشگر اقتصاد
    فقرزدایی یا تدوین سیاست‌های حمایتی از اقشار کم‌درآمد طی دهه‌های اخیر به‌صورت جدی از سوی دولت‌ها و نهادهای حمایتی تاثیر‌گذار در کشور در زمان‌های مختلف تدوین و به صورت جدی پیگیری و اجرا شده و در قوانین برنامه‌های توسعه سوم، چهارم، پنجم و ششم و لایحه برنامه هفتم با مفاهیم مشابه و عناوین نظام سه‌لایه، پنجره واحد و... تکرار شده و طی دوسال گذشته با تمرکز بر رفع فقر مطلق در دستور کار دولت محترم قرار گرفته است. در بررسی نتایج به‌رغم عملکردهای کمّی قابل ملاحظه دستگاه‌های اجرایی و نهادهای حمایتی، آنچه…
    چهارشنبه، ۱۲ مهر ۱۴۰۲
  • همه علیه تجارت آزاد

    در عصر سیاست صنعتی و حمایت‏‏‌گرایی کشورها، سخن گفتن از تجارت آزاد محبوبیت چندانی ندارد. شاهد مثال این موضوع انبوه یادداشت‏‏‌، نشست، گزارش و محتوای تولیدشده پیرامون ضرورت حمایت از تولید داخلی و کمرنگ شدن دفاع از تجارت آزاد است. به‌رغم ادبیات چشمگیری که پیرامون اهمیت متنوع‏‏‌سازی زنجیره تامین و حتی داخلی‌سازی آن در ماه‏‏‌های اخیر تولید شده، صحبت از تجارت آزاد به‌عنوان بازیگری که در طول بیش از نیم‌قرن، جریان‏‏‌ساز اصلی اقتصاد بود و شکل و شمایل تازه‏‏‌ای به جهان بخشید، یک موضوع ضروری است. تجارت…
  • به خاطر رونالدو، پرسپولیس فراموش شد

    دنياي اقتصاد: مرتضی پورعلی‌گنجی، مدافع پرسپولیس به اظهارنظر در مورد چرایی تفاوت سطح بازی این تیم در دو مسابقه با النصر عربستان و الدحیل قطر پرداخته است. گنجی که با «ایسنا» صحبت کرده، عقیده دارد در روز با النصر، پرسپولیس به خاطر هیاهوی کریس رونالدو گم شد و مورد توجه قرار نگرفت.
  • راه باز تجارت آزاد

    مایکل فرومن/ رئیس شورای روابط‌خارجی ایالات‌متحده آمریکا
    در سال ۲۰۲۳، تجارت جهانی دارای پیچ و خم‌های قابل‌توجهی بوده است. قراردادهای تجاری و جهانی‌شدن زمانی به دلیل ایجاد زنجیره‌های تامین کارآمد و پویا، رهایی صدها میلیون نفر از فقر و کاهش قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان در سراسر جهان مورد ستایش قرار گرفتند. آنچه در پی آن رخ داد، نگرانی‌ها مبنی بر این بود که آزادسازی تجارت و تولید خارج از کشور صنعت را در کشورهای توسعه‌یافته پوچ کرده است. کشورها اکنون سیاست‌های ملی‌گرایانه‌تری را دنبال می‌کنند که به نوبه خود، سبب نگرانی در مورد آینده سیستم تجاری چندجانبه و…
    سه‌شنبه، ۱۱ مهر ۱۴۰۲
  • احوال کارون از نمای نزدیک

    دنياي اقتصاد: خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» روز یکشنبه را در اهواز گذراند و از هور‌العظیم تا خانه فروغ فرخزاد را به چشم دید. او سری هم به محله‌های «شلنگ‌آباد» انداخت و از آنجا به کوی «آل‌صافی» رسید که یونیسف آن را یکی از فقیرترین مناطق دنیا شناسایی کرده است. در این خطه، آب هورالعظیم هم به‌شدت کم می‌شود و همین منشأ ریزگردها شده و بخش‌هایی از آن هم مرداب شده است. اهواز امروز غم دارد. فرخنده، پیرزن شوشتری در برابر این پرسش که شب‌های کارون هنوز شلوغ است» می‌گوید: «کارون آلوده است و بوی بد می‌دهد.»
    یکشنبه، ۰۹ مهر ۱۴۰۲
  • سند جامع کاهش فقر تدوین می‌شود

    ایرنا: رئیس موسسه عالی آموزش و پژوهش، مدیریت و برنامه‌ریزی سازمان برنامه و بودجه از تدوین سندی جامع برای کاهش فقر خبر داد و گفت: رصدخانه فقر با تجمیع توانمندی بانک‌های اطلاعاتی کشور ایجاد می‌شود. به گزارش موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، محمدهادی زاهدی‌وفا در نخستین جلسه کمیته تدوین سند جامع کاهش فقر، اظهار کرد: مقام معظم رهبری به سران قوا در زمینه فقرزدایی ماموریت ویژه‌ای داده‌اند. از سوی دیگر رئیس‌جمهور هم در این موضوع دغدغه‌های جدی دارند و از چندی پیش تدوین سندی جامع برای کاهش فقر،…