شماره روزنامه ۵۹۹۸
|

آرشیو اخبار : %D8%AA%D8%A7%D8%B2%D9%87 %D9%87%D8%A7%DB%8C %D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87 %D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86

  • فاطمه صالحی/روزنامه‏‏‌نگار اقتصادی
    اگر خود را مخاطب اقتصاد می‌‌‌دانید، بعید است در سال‌های اخیر نام اقتصاد رفتاری به گوشتان نخورده باشد. این شاخه از اقتصاد، شبه‌‌‌علمی است که با نقض کردن فروض بنیادی اقتصاد نئوکلاسیک، از اهمیت ویژگی‌‌‌های شناختی بر اقتصاد می‌‌‌گوید. با توجه به گسترش سریع این حوزه، باید‌‌‌ دید این شبه‌علم نوپا چقدر قابل اتکاست و با چه میزان صحت آماری، فرضیات اقتصاددانانی همچون مارشال و رمزی را زیر سوال می‌‌‌برد.
  • ثمین نیکخواه بهرامی/دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه اوترخت
    تصور کنید از شما می‌‌‌پرسند می‌‌‌توانید با یک شخص، زنده یا درگذشته، یک‌ساعت وقت بگذرانید و شام میل کنید. اقتصاددانی که شما باشید، تصمیم می‌‌‌گیرید این یک‌ساعت را صرف گپ‌‌‌و‌‌‌گفت با دنیل کانمن کنید. مشخصا سر یک شام یک‌ساعته با یک نوبلیست اقتصاد رفتاری، صحبت درباره معنادار نبودن ضرایب آخرین رگرسیون در مقاله اخیرتان، تنها وقت تلف کردن است. این یک‌ساعت، شاید بهترین فرصت برای دریافت دیدگاه‌‌‌های شخصی استاد باشد. شاید کنجکاو باشید بدانید که خود کانمن تا چه حد از مفاهیم سیستم یک و سیستم دو در زندگی روزمره‌‌‌اش استفاده می‌کند. شاید هم سوال خاصی ندارید و تنها همنشینی با استاد شما را راضی می‌کند.
  • مشکلات بسیاری که در بازار کار ایران وجود دارد، در همه سال‌های اخیر مبنای بررسی‌‌‌های پژوهشگران اقتصادی بوده و منبعی جالب برای فهم روابط نیروی کار و کارفرما در ایران است. اقتصاددانان عموما در تفسیر وضعیت حاکم بر بازار کار ایران معتقدند، تعادلی که در این بازار شکل گرفته، تامین‌‌‌کننده منافع عده اندکی است و عدم‌رسیدگی به آن تعادل بلندمدت بازار کار را برهم خواهد زد. در این باره شواهد بسیار است؛ اما جالب‌‌‌ترین مورد وضعیتی است که بر نرخ مشارکت نیروی کار حاکم است. در شرایطی که اغلب کشورهای مشابه اقتصاد ایران نرخ‌های مشارکت بالاتر از 50‌درصد را در بازار خود گزارش می‌کنند، نرخ مشارکت نیروی کار در ایران در همه سال‌های اخیر در محدوده 40درصد درجا زده است. مقصر این داستان، نامعادله دستمزد و تورم است.
  • نوش‏‏‌آفرین خانزاده/ فارغ‏‏‌التحصیل کارشناسی ارشد اقتصاد از دانشگاه گوئلف کانادا
    شاید شما هم این روزها اخباری را درباره کاهش نرخ بیکاری برای اولین بار بعد از دهه‌ها تجربه افزایش این شاخص شنیده باشید؛ آیا این اخبار می‌تواند قابل استناد باشد؟ بهتر است این سوال را جور دیگری مطرح کنم. آیا کاهش نرخ بیکاری بر افزایش رشد اقتصادی کشور هم تاثیری داشته و به بیانی دیگر در زندگی مردم جامعه قابل لمس بوده است؟ به‌منظور پاسخ‌گویی به این سوال ابتدا خیلی کوتاه به تعریف نرخ بیکاری می‌پردازم. نرخ بیکاری یکی از شاخص‌‌‌های مهم شناخته‌‌‌شده بازار کار و نشان‌‌‌دهنده ‌استفاده ناکافی از نیروی کار عرضه‌شده است؛ یعنی نرخ بیکاری نا‌توانی اقتصاد را در به وجود آوردن اشتغال برای افراد متقاضی، با وجود جست‌وجوی فعالانه آنها در جهت یافتن شغل نشان می‌دهد. در تعریف ارائه‌شده، آنچه از همه مهم‌تر است، همین جست‌وجوی فعالانه…
  • دکتر سهراب دل‏‏‌انگیزان/ عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه
  • نرگس اکبرپور روشن/ عضو هیات‏‏‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
    امروزه تعیین حداقل دستمزد به‌‌‌عنوان یک سیاست درآمدی برای حمایت از نیروی کار کم‌‌‌درآمد در غالب کشورهای جهان مرسوم است. البته، روش‌های به‌‌‌کاررفته در کشورهای مختلف برای تعیین حداقل دستمزد متنوع است. فارغ از این بحث کلیدی که بسته به موقعیت و شرایط هر کشور چه روشی برای تعیین حداقل دستمزد مناسب‌‌‌تر است که موضوع نوشتار حاضر نیست، یک موضوع مهم سطحی است که حداقل دستمزد در آن تعیین می‌شود؛ زیرا حداقل دستمزد، مقدار عرضه و تقاضای نیروی کار را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین تعیین سطح متوازن حداقل دستمزد حائز اهمیت فراوان است.
  • بخش قابل توجهی از ابداعات علم اقتصاد در سالیان اخیر مربوط به حوزه منابع و چالش‌های آن در محیط‌زیست انسانی است. پرونده حاضر هم سعی دارد به اوراق مبادله انتشار کربن که یکی از ابداعات این شاخه از اقتصاد است نگاهی متفاوت داشته باشد.
  • محمدرضا آریافر/ دانشجوی دکترای اقتصاد منابع و انرژی دانشگاه فردوسی مشهد
    در پی نگرانی‌های روزافزون در مورد تغییرات آب‌‌‌وهوایی و پیامدهای وخیم آن، کشورهای سراسر جهان مجبور به انجام اقدامات قاطع برای کاهش انتشار کربن هستند. یکی از برجسته‌‌‌ترین استراتژی‌‌‌های اتخاذشده در سال‌های اخیر، تجارت کربن است که اغلب از طریق سیستم‌های تجارت انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای (ETS: Emission Trade System) اجرا می‌شود. این رویکرد نوآورانه به دنبال محدودکردن انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای با تعیین قیمت کربن و اجازه‌‌‌دادن به نیروهای بازار برای کاهش انتشار است. بیایید به‌طور عمیق‌‌‌تر به مفهوم و پیامدهای آن برای مبارزه با تغییرات آب‌‌‌وهوایی بپردازیم.
  • سیدمحمدقائم ذبیحی/ دانشجوی دکترای اقتصاد منابع دانشگاه فردوسی مشهد
    امروزه خواسته‌های نامحدود بشر و فزونی استفاده از منابع طبیعی و تخریب محیط‌زیست سبب شده است تا اهمیت و ضرورت توجه به پدیده تغییرات اقلیمی بیش از پیش نمایان شود. پس از انقلاب صنعتی و بلوغ صنایع بزرگ نظیر فولاد، پتروشیمی، سیمان و...، روزبه‌روز انتشار گازهای گلخانه‌ای (GHG: Greenhouse gas) که به‌مراتب برای سلامت بشر مضر هستند در حال افزایش است. یکی از این گازهای انبوه و مضر در زندگی اکنون را بی‌شک می‌توان دی‌اکسید کربن (CO2) دانست. CO2 شامل انتشارات برآمده از احتراق و سوزاندن انرژی‌های کثیف نظیر زغال‌سنگ، نفت، گاز و... است. در سال 2022 میلادی میزان انتشار CO2 در جهان 35.15میلیارد تن بوده است.
  • نرگس تنگستانی /پژوهشگر اقتصاد نفت و گاز
    اوراق مبادله انتشار کربن در زمره ابزارهایی است که راه را برای مهار آلودگی هوا در کشور از طریق تحریک انگیزه تولیدکنندگان آلاینده باز می‌کند. با این حال پرسش اساسی درباره ایران این است که عمده آلایندگی اقتصاد ایران از ناحیه مصرف‌کنندگان گاز طبیعی منتشر می‌شود که عمدتا به عنوان سوخت پاک شناخته می‌شود. گاز طبیعی از جمله سوخت‌‌‌های فسیلی است که در سال‌های اخیر در جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا سوختی پاک، ارزان و دارای آلودگی کمتری نسبت به نفت و زغال‌سنگ است و پیش‌بینی می‌شود تقاضای نفت تا سال2030 به اوج خود برسد و بعد از آن تقاضا به سمت گاز طبیعی و سپس انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر حرکت خواهد کرد.