شماره روزنامه ۶۰۰۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • نوسازی اقتصادی و اجتماعی جامعه در عصر پهلوی دوم و از سال ۱۳۳۲ش. به بعد توسعه بیشتری یافت. نوسازی تنها باعث ارتقای سطوح مادی و رفاهی جامعه و ضرورت رشد اقتصادی و صنعتی شدن نبود، بلکه مستلزم بروز تحولات فرهنگی و تغییرات اجتماعی نیز بود. «نوسازی متضمن ورود نقش‌های جدید اجتماعی برخاسته از جامعه صنعتی به درون جامعه سنتی است» که باعث تغییر در جامعه سنتی و تغییر در نقش‌ها و ارزش‌ها می‌شود. از عوامل تسریع رشد صنعتی در این دوره، افزایش قیمت نفت و عواید و درآمدهای آن بود و نظام سیاسی با بهره‌گیری از این درآمدهای هنگفت درصدد آن بود تا با اجرای برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی باعث تغییر در جامعه در جهت استحکام پایه‌های حکومت باشد.

  • از دولت علم به بعد مداخله شاه در سیاست خارجی روز افزون شد و نخست‌وزیر و وزیر خارجه نقشی در این زمینه نداشتند و صرفا تابع و مجری اوامر شاه بودند. به‌عنوان نمونه هنگامی که اختلاف ایران و عراق در بهار سال1348 (1969) دو کشور را به آستانه جنگ رساند، نخست‌وزیر و وزیرانی که در شرایط اضطراری عضو شورای عالی دفاع ملی بودند هنگامی از جریان امر آگاه شدند که به نیروهای مسلح فرمان آماده‌باش داده شده بود و هر آن احتمال برخورد نظامی می‌رفت.

  • اسمیت در ثروت ملل دو آموزه نیک‌خواهی خداخواسته الهی و سودجویی دنیاپرستانه بشری را با هم ترکیب کرد. نتیجه، نظریه مشهور «دست غیبی» اوست که در آن فردی که در پی سود شخصی خویش است، رهبری می‌‌شود تا به پیشبرد هدفی کمک کند که به هیچ روی قصد آن را نداشته است و آن هدف بهروزی جامعه است. این دیدگاه که نفع شخصی بهترین عامل تنظیم‌کننده امور اجتماع است، پیش‌تر هم مطرح شده بود؛ برنارد دو مندویل آن را در عبارت زیر بیان کرده بود: «عیب‌های تک‌تک افراد منافع عمومی را تامین می‌‌کند.» پیش از آنکه اسمیت شروع به نوشتن کند، این دیدگاه برای اندیشمندان سده هجدهمی آشنا بود.

  • 19آبان سال1333 دکتر فاطمی، سیاستمدار و روزنامه‌‌نگار ایرانی و وزیر امور خارجه دولت دکتر مصدق اعدام شد. فاطمی ایده‌‌پرداز و از چهره‌های اثرگذار جبهه ملی بود. در مهرماه۱۳۳۱ و در کابینه دوم محمد مصدق مذاکرات دولت با انگلیس پس از ۱۹ ماه به بن‌‌بست رسید و با تصویب هیات وزیران قطع رابطه سیاسی ایران با انگلیس عملی شد.

جستجوی پیشرفته