شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • براساس نظریه عواقب ناخواسته یا پیش‌بینی نشده که رابرت مورتون در دهه 1930 آن را به روشن‌ترین شکل به‌کار بست، بسیاری از تصمیمات و کارهای بشری به پیامدهایی می‌انجامند که مدنظر تصمیم‌سازان و نقش‌آفرینان نبوده‌اند. اگرچه کاربست این نظریه بیشتر ناظر بر برنامه‌ها و عملکرد دولت‌ها از جمله در حوزه‌ اقتصاد بوده است، اما می‌توان پذیرفت که این نظریه تقریبا در تمامی عرصه‌ها، از تحولات سیاسی و فرهنگی گرفته تا زندگی فردی در طول تاریخ نیز جاری و ساری بوده است. به این اعتبار پیش‌کشیدن بحث وظیفه یا رسالت رشته‌های مختلف علمی و دانشگاهی را هم می‌توان یکی از ده‌ها یا شاید صدها پیامد ناخواسته بروز بحران کرونا دانست. در این میان جایگاه و مسوولیت رشته‌های علوم‌انسانی با توجه به پیچیدگی‌های این حوزه جای تامل بیشتری دارد. وقتی کار…
  • در دوره قاجار حد متوسط تعداد افرادی که سالانه با عبور از کرمانشاه به زیارت عتبات عالیات می‌رفتند و موجب رونق شهر می‌شدند، یکصد هزار نفر بود. اوژن اوبن این تعداد را چهارصد هزار نفر ذکر می‌کند. براساس گزارش حبل‌المتین در ذی‌الحجه 1318 هـ . ق، روزی پانصد تا ششصد هزار نفر زائر از شهرهای عراق وارد و خارج می‌شدند. احتشام‌السلطنه کارپرداز ایران در سال‌های 1314-1312 هـ . ق در بغداد عنوان کرده سالانه حدود صد هزار زائر ایرانی از اماکن مقدس عراق زیارت می‌کنند. کنت دوروششوار تعداد زائرانی را که از کرمانشاه عبور می‌کردند، صد هزار و مک‌دوال یکصد و بیست هزار نفر ذکر کرده است.
  • یوشع آبراهام نورتون بازرگان ورشکسته انگلیسی-آمریکایی در قرن نوزدهم بود که در سان فرانسیسکو زندگی می‌کرد. او خود را در سال 1859 «نورتون یکم، امپراتور ایالات متحده» و در 1863 در پی حمله ناپلئون سوم به مکزیک «محافظ مکزیک» نامید. نورتون در 4 فوریه 1818 در خانواده‌ای یهودی در دتفورد کنت، که اکنون بخشی از لندن است، به دنیا آمد. پدرش که کشاورز و بازرگان بود خانواده را در اوایل دهه 1820 به دنبال طرح بریتانیا برای اسکان انگلیسی‌ها در آفریقای جنوبی به آنجا کوچاند. یوشع نورتون در 1849 با یک کشتی اختصاصی وارد سان‌فرانسیسکو شد و به زودی توانست با معاملات در بازارهای کالا و املاک تا اواخر 1852 یکی از شهروندان ثروتمند و محترم این شهر شود.
  • توماس هنری آیزمی موسس شرکت دریانوردی کشتی‌های بخار اقیانوسی است؛ شرکتی که به نام خط کشتیرانی وایت استار (ستاره سپید) شناخته می‌شود. پسرش جوزف بروس آیزمی مدیرعامل این خط کشتیرانی بود که با مدیریت وی در 1912 کشتی تایتانیک از ساوت همپتون انگلیس به مقصد نیویورک حرکت کرد؛ سفری که هرگز به مقصد نرسید و به مرگ 1500 مسافر آن انجامید.
  • ژاک دمورگان باستان‌شناس و محقق فرانسوی دوران ماقبل‌ تاریخ بود که از سال 1276 تا 1291 هدایت تیم باستان‌شناسان فرانسوی را در ایران و شوش بر عهده داشت. دمورگان آموزش‌های خود را در دانشگاه معادن فرانسه تکمیل و در سال 1882 فارغ‌التحصیل شد.او بعد از اتمام تحصیلاتش به اسکاندیناوی، آلمان، اتریش، ترکیه، هندوستان و در منطقه‌ای به نام پراک که امروز مالزی‌غربی است سفر کرد و تحقیقاتی را در این کشورها انجام داد. سپس به‌عنوان مدیر یک معدن مس به ارمنستان رفت. او در آن زمان اعتقاد داشت که قفقاز در مطالعه منابع فلزات اهمیت خاصی دارد. این منطقه شرقی‌ترین منطقه‌ای است که آثار بازمانده دوران ماقبل تاریخ آن شناخته شده است؛ این منطقه که از اروپا و یونان هم قدیمی‌تر است هنوز حاوی نشانه‌هایی از تمدن‌هایی است که گهواره تمدن‌ خود ماست.