شماره روزنامه ۵۹۹۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • ساختار طبقات اجتماعی غیرقابل انفکاک از روابط اجتماعی است ضمن آنکه در جامعه‌شناسی از عناصر اصلی شناخت محسوب می‌شود. از مباحث عمده در مطالعات ساختار طبقاتی، بحث تاریخی و فلسفی در باب نزاع طبقات در جوامع کهن، بحث معرفت‌شناختی در باب حقیقی یا پنداری بودن مفهوم طبقات، بحث نظری در باب معیار و ضابطه طبقات، تحلیل ریاضی آمار و ارقامی از طبقات اجتماعی و ... از اهمیت بسیاری برخوردار است. اهمیت ساختار طبقاتی در جامعه به این خاطر است که اجرای اصلاحات و شکل‌گیری انقلاب‌های سیاسی و اجتماعی منوط به مشارکت و نقش با اهمیت آنها است. شکل‌گیری انقلاب به این دلیل است که گروه‌ها و طبقات اجتماعی با نظم موجود در جامعه بیگانه هستند که این خود احتمال وقوع انقلاب را افزایش می‌دهد. در مقابل قبول نظم حاکم به وسیله ساخت طبقات اجتماعی،…
  • تاریخ شفاهی یک آیین‌نامه دارد. از قدیم مارکسیست‌ها، سوسیالیست‌ها و جنبش‌های کارگری به این موضوع اهمیت می‌دادند. ساختاری برای آن طراحی کرده و آنجا پرسش‌نامه‌ها را مشخص کردند که چه سوالاتی بپرسند و کِی باید بپرسند، کجا باید به زندگی مردم وارد شوند و کجا نشوند، چه نپرسند و چگونه باید گزارش تهیه کنند. بنابراین مقوله تاریخ شفاهی کاری نیست که گفته شود در ایران به ‌وجود ‌آمده ‌است. چند دهه قبل تا به حال تاریخ شفاهی در غرب به‌صورت مدرن درآمده و با اینکه در ایران هم به‌صورت خاطرات بوده، ولی تاریخ شفاهی جدا از این حرف‌هاست.
  • سویشیرو هوندا، مهندس و صنعتگر ژاپنی، 17 نوامبر 1906 در روستای کومیوی شیزوکا به‌دنیا آمد. او در سال‌های کودکی به پدرش که آهنگر و تعمیرکار موتورسیکلت بود، کمک می‌کرد و مادرش به کار بافندگی مشغول بود. سویشیرو علاقه‌ای به آموزش‌های رسمی نداشت. مدرسه او گزارش‌های نمره دانش‌آموزان را به والدین دانش‌آموزان می‌داد و برای اطمینان از رویت والدین، از آنها می‌خواست تا با مهر خانوادگی آنها را برگردانند. او موفق شد تا با استفاده از روپوش لاستیکی و مستعمل پدال یک موتورسیکلت مهر خانوادگی‌شان را بسازد و خود بر نمرات ضعیفش به جای والدین مهر تایید بزند. این کلک وقتی که هوندا شروع به ساختن مهرهای تقلبی برای هم‌کلاسی‌های خود کرد، خیلی زود رو شد زیرا او نمی‌دانست که نام‌ها را باید بر عکس بر روی مهرها حک کند.
  • کریستوفر چارلز ساکز، زاده 18 سپتامبر 1948 در ملبورن، بازرگان استرالیایی بود که بعدها با فروپاشی امپراتوری تجاری‌اش و تحت تعقیب قرار گرفتن از سوی دولت استرالیا، به مایورکای اسپانیا گریخت.
  • مطالعات و طراحی برنامه‌های نوسازی در ایران را موسسات و نهادهای دولتی و خصوصی آمریکایی انجام دادند. گروه مطالعاتی دانشگاه ‌هاروارد که بخشی از بودجه مطالعاتی آن را بنیاد فورد تامین می‌کرد، شروع به تهیه یک برنامه اقتصادی در ایران کردند. خود شاه و دولت پهلوی هم که با واقعیت‌های مربوط به سیاست خارجی آمریکا و مسائل و مشکلات داخلی مواجه شده بود، خود را سیاستمداری چابک و انعطاف‌پذیر نشان داد تا رضایت آمریکایی‌ها را برای تداوم حکومت خود جلب کند. خود روستو با شاه دیدار داشته و لزوم اصلاحات را به وی یادآور شده بود. در اواخر دهه سی، گروهی از اقتصاددانان ایرانی با گروه مشاورانی که بنیاد فورد سرپرستی آنها را برعهده داشت و به منظور تهیه برنامه‌ای درازمدت برای نوسازی کشور درحال مطالعه بودند، همکاری و همراهی می‌کردند.