شماره روزنامه ۵۹۹۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • در اسنادی که پارسال وزارت‌خارجه آمریکا درباره کودتای 28 مرداد سال 1332 منتشر کرده است، مقام‌های آمریکایی هم در مکاتبات محرمانه بارها به شخصیت «ضعیف» و منفعل محمدرضا پهلوی اشاره می‌کنند که در مواقع بحران، مجری بی‌چون و چرای پیشنهادهایی است که حلقه‌های نزدیکانش طرح می‌کنند. در یک سند سیا که تاریخش مشخص نیست، بعد از اشاره به روابط خوب شاه با مقام‌های آمریکایی نوشته شده است: «به‌‌رغم تمامی این خصلت‌های قابل ستایش، شاه نشان داده که فردی متزلزل، پرتردید و غیرقاطع است. در بسیاری از موقعیت‌ها، وقتی که او در نهایت تصمیم گرفت در مسیری مثبت گام بردارد، در نهایت عمل نکرد و برنامه‌هایش را رها گذاشت.»

  • گردآوری و تدوین: مراد سلیمی
    یکی از مهم‌ترین کتاب‌هایی که به آزمون‌های بسیاری در زمینه تاریخ اقتصادی و اجتماعی انقلاب صنعتی در اروپا و به‌ویژه در بریتانیا پاسخ می‌دهد، کتاب «صنعت و امپراتوری» نوشته اریک هابسبام است. ما در اینجا مختصری از این کتاب را در مورد منشأ و عوامل انقلاب صنعتی با نگاهی به زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی آن مرور می‌کنیم.

  • 29 مرداد 1367 در پی اعلام رسمی اعلام دبیرکل سازمان ملل متحد میان ایران و عراق آتش‌بس برقرار شد. طولانی‌ترین جنگ متعارف در قرن بیستم و دومین جنگ طولانی این قرن پس از جنگ ویتنام که نزدیک به 8 سال به طول انجامید، به‌صورت رسمی در 31 شهریور 1359 یعنی 22 سپتامبر 1980 از سوی رژیم بعث عراق به جمهوری اسلامی ایران تحمیل شد.

  • میرزا رضا کلهر، خوشنویس صاحب سبک و شهیر دوره قاجاریه 29 مرداد 1271 ه.ش در اثر بیماری وبا درگذشت. او از نستعلیق‌نویسان زبردست مهم تاریخ هنر ایران است که شیوه خاصی در نستعلیق‌نویسی به‌وجود آورد. این شیوه بر نستعلق‌نویسان پس از او و تازمان حاضر بسیار موثر بوده و شیوه رایج در نستعلیق‌نویسی دوران معاصر شده است.

  • عکس بالا که به هنگام آزادی دکتر مصدق نخست وزیر پیشین ایران از زندان گرفته شده و او را به همراه خانواده‌اش نشان می‌دهد، یادآور مبارزات یک آسیایی سالخورده و جسور برای رهایی ملت خود از یوغ فرمانروایی غرب است.

  • در روز 25 مرداد سه روز پس از رفتن شاه به سواحل خزر برای «یک معالجه تفریحی»، سرلشکر نصیری با داشتن یک فرمان سلطنتی مبنی بر برکناری مصدق از نخست‌وزیری و انتصاب زاهدی به‌جای او رهسپار دفتر نخست‌وزیری شد. البته این اقدام به شکستی مفتضحانه انجامید زیرا فرمانده ارتش که طرفدار مصدق بود و شبکه نظامی حزب توده او را از ماجرا آگاه کرده بودند. مصدق سرهنگ نصیری و گاردهای سلطنتی همراه وی را هنگام نزدیک شدن به اقامتگاه نخست‌وزیر بازداشت کرد. روز بعد شاه به بغداد گریخت، جبهه ملی کمیته‌ای برای تعیین سرنوشت سلطنت تشکیل داد و توده‌ای‌ها هم به خیابان‌ها ریختند، مجسمه شاه و پدرش را پایین کشیدند. حتی در برخی شهرها مثل رشت و بندر انزلی، توده‌ای‌ها ساختمان شهرداری را تصرف کردند. صبح روز بعد مصدق پس از گفت‌وگویی سرنوشت‌ساز با سفیر…

  • بیش از 20 عضو مجلس اول در خارج تحصیل کرده بودند. روسای اول و دوم مجلس، مرتضی قلی صنیع‌الدوله و محمود احتشام‌السلطنه، در آلمان تحصیل کرده بودند و با ایده‌های سوسیال دموکراتیک آشنا بودند. حسن احسن‌الدوله، نماینده رادیکال فلاحان (کشاورزان) و محمود مشاورالملک در زمان سلطنت ناصرالدین‌شاه در فرانسه درس خوانده بودند. 21 درصد نمایندگان از طبقات ممتاز و ملاک، 25 درصد از صفوف روحانیون و 26 درصد از اصناف بودند. اما این آمارها وابستگی ایدئولوژیک آنها را روشن نمی‌کند.

جستجوی پیشرفته