آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد
-
آشوب نفت
واکنش شرکت نفت انگلیس و ایران در قبال تصویب قانون ملیشدن صنعت نفت در مجلسین ایران سریع بود. پس فردای این واقعه مهم که مصادف با عید نوروز 1330 بود، شرکت نفت 30 درصد از فوقالعاده مدد معاش کارگران نفت بندر معشور (ماهشهر کنونی) را قطع کرد، از پرداخت عیدی به کارگران صنعت نفت خودداری ورزید و مقررات سختی در مورد دانشجویان آموزشگاه نفت آبادان وضع کرد. در پنجم فروردین کارگران بندر معشور و سپس سایر کارکنان نفت به عنوان همدردی دست به اعتصاب زدند. به استثنای پالایشگاه آبادان که هنوز آرامش ظاهری خود را حفظ کرده بود، دامنه اعتصابات به سرتاسر مناطق نفتخیز خوزستان گسترش یافت. -
گردشگاههای مردم در اواخر دوره قاجار
در حقیقت گردش و تفریحی در میان نبود. تنها تفریح مردم شب چهارشنبه سوری و ایام نوروز و سیزده بهدر و شبهای رمضان بود. مخصوصا معمول بود، اعیان به بهانه اینکه روزه میگیرند و شب باید بیدار باشند و روز بخوابند... گردشگاه مردم طبقه سوم شبهای جمعه در زیارتگاهها و قبرستانها بود و در بعضی از آنها از جمله در «سر قبر آقا» پهلوان کچل و خیمه شب بازی و حقهبازی و معرکهگیری درویشها را تماشا میکردند. در تهران سر چهارراه حسنآباد قبرستان بسیار بزرگی بود که بیشتر مردم به آنجا میرفتند و یک قبرستان در سر راه شاه عبدالعظیم بود که به آن آب انبار قاسمخان و جوانآباد میگفتند و البته زیارتگاههای دیگر اطراف شهر هم تا شاهعبدالعظیم گردشگاه مردم بود. چند قهوهخانه معروف بود که عصرها مردم در آنجا گرد میآمدند و با هم ملاقات… -
مذاکرات بینتیجه هریمن درتهران
بیست و سوم تیر ماه 1330ش، یک سال و چند ماه پس از اعلام ملیشدن نفت که به بحران سیاسی میان ایران وانگلیس منجر شد، اورل هریمن، مشاور ویژه هری ترومن، رئیسجمهوری وقت آمریکا برای میانجیگری بین شرکت نفت انگلیس و دولت ایران وارد تهران شد. ورود آقای هریمن به تهران با تظاهرات ضدآمریکایی هواداران جبهه ملی و حزب توده همراه شد و پلیس با هزاران نفر از تظاهرکنندگان درگیر شد. بیشتر از ۲۰۰ نفر در تهران کشته و زخمی شدند و مصدق حکم برکناری فضل الله زاهدی از وزارت کشور را صادر کرد. -
دیدار مصدق و هریمن و استاکس به روایت اشپیگل
اشاره: آنچه میخوانید بخشی از یک مقاله منتشر شده در مجله اشپیگل (شماره ۳۳، سال ۱۹۵۱) است که موضوع آن دیدار مصدق و دو دیپلمات غربی، یعنی ویلیام هریمن و ریچارد ریپیر استاکس است. -
گروههای مختلف زائران عتبات
در دوره قاجاریه حد متوسط تعداد افرادی که بهطور سالانه به زیارت عتبات عالیات میرفتند یکصد هزار نفر بود. «اوژن اوبن» این تعداد را چهارصد هزار نفر ذکر میکند. بر اساس گزارشی که حبلالمتین در ذیالحجه 1318 ق داده است، روزی پانصد، ششصد نفر از زوار وارد شهرهای مقدس عراق میشوند. احتشامالسلطنه کارپرداز ایران در بغداد 1314-1312ق نوشته حدود صد هزار زائر ایرانی از اماکن مقدس عراق زیارت میکنند. این آمار در دورههای جنگ و صلح میان دولتهای ایران و عثمانی متغیر بود. بهعنوان نمونه، پس از انعقاد عهدنامه ارزروم دوم، سیل حرکت زائران ایرانی به عتبات عالیات چندبرابر شد، اما پس از آنکه میان دو دولت ایران و عثمانی بر سر تحدید مرزها و مساله قطور، اختلاف پیشآمد، به دلیل تعرضات ماموران عثمانی به زوار ایرانی، دولت ایران به مدت… -
گفتهها
اریک دریک، مدیرعامل شرکت نفت انگلیس و ایران در شرایط بحرانی نفت در آستانه نهضت ملی در مذاکره با مکی، یکی از اعضای هیات اعزامی مامور خلعید، که شرکت را به بستن شیرهای نفت تا اجرای کامل قانون خلع ید تهدید میکرد، برای محق جلوه دادن خود و القای این انگاره که در شرایط بحرانی نیز او یگانه منجی ایرانیان در غائله نفت خواهد بود، به تعریف خواب ساختگی توسل جست که آشکارا شایستگی خود و بی کفایتی ایرانیان را در هدایت عملیات نفت به تصویر میکشاند.