شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • طاهر فتاحی/کارشناس ارشد تاریخ ایران‌ اسلامی
    به تدریج دامنه نفوذ ساسانیان از ساحل شرقی عربستان به بخش غربی آن، حجاز نیز سرایت کرد و رفت و آمد آنان به درون حجاز چندان شد که حتی برخی مورخان دوران اسلامی بر این عقیده بودند که ایرانیان قدیم به زیارت کعبه می‌رفتند که آخرینشان ساسان پسر بابک بود و علت اینکه چاه زمزم را به این نام می‌خوانند به‌دلیل زمزمه‌1 کردن ایرانیان بر سر آن دانسته و اذعان می‌دارند که ایرانیان هدایای بسیاری از طلا و جواهر به کعبه هدیه کرده‌اند. 2
  • «بسم الله الرحمن الرحیم. چون اجحافات و تجاوزات دولت روس که چون شعله آتش به خرمن اسلام افتاده از حد گذشته است و به‌واسطه سوق قشون خود به نقاط شمالی و شرقی و غربی ایران، امنیت این مملکت را متصدم و افکار عمومی را به نمایشات خارج از قانون خود اشتغال نموده و روح دیانت مسلمین را به فشارهای فوق‌العاده خودش معذب داشته و به‌کلی جلوی ترقی و تکامل و پیشرفت امور ملکی و مالی را سَد کشیده است و روزبه‌روز بر تعداد قشون خود در داخله افزوده و می‌افزاید.
  • سوم آبان ماه 1286 کابینه میرزا ابوالقاسم خان ناصرالملک تشکیل شد. او در دانشگاه «آکسفورد» درس خوانده بود و پس از فراغت از تحصیل مدتی با سمت وابسته به سفارت ایران در لندن خدمت کرده بود. دو بار نیز به نیابت «سفارت فوق‌العاده» به دربار هلند و دربار آلمان رفت.
  • سوم آبان ماه 1303 بارولیمیک، نماینده کمپانی یونکرس به تهران آمد تا زمینه صادرات هواپیما به ایران را فراهم کند. یونکرس تولیدکننده هواپیما در آلمان بود. این کمپانی در سال ۱۸۹۵ ازسوی هوگو یونکرس تاسیس شد. نخستین شرکت هواپیمایی ایران در سال‌ ۱۳۰۵ ازسوی کمپانی یونکرس در ایران به‌وجود آمد.
  • 3 آبان 1340 نیروگاه آبی سد کرج به بهره‌برداری رسید. این سد، اولین سد چند منظوره ایران بود که با هدف تامین آب شهر تهران تاسیس شد. انباشته شدن آب رودخانه کرج در پشت سد امیرکبیر علاوه بر کارآیی آن در تولید انرژی برقابی و تامین بخشی از آب آشامیدنی شهر تهران، باعث به‌وجود آمدن دریاچه‌ای زیبا شده است. با ساخته شدن این سد، روستایی به نام رزکان که روستایی بسیار خوش آب و هوا بود، به زیر آب رفت و اهالی آن روستا به منطقه‌ای دیگر که در اطراف کرج قرار دارد، منتقل شدند که امروز آن محل، رزکان نو نام دارد. علاوه بر رزکان دو روستای واریان و کوشک بالا نیز به زیر آب رفتند.
  • محمدعلی شاه با اقدامات ناصرالملک رئیس‌الوزرا مخالف بود و حکم قتل او را صادر کرد. ناصر الملک با وساطت چرچیل، نایب‌رئیس سفارت انگلیس در تهران، از مرگ نجات یافت و از ایران خارج شد. او به لندن رفت و تا سال 1289 به ایران بازنگشت. او یکی از دشمنان سرسخت محمدعلی شاه محسوب می‌شد و در تمام طول دوران حضور در لندن درصدد براندازی حکومت او بود. هر چه بعد‌ها محمدعلی شاه از او خواست که به ایران بیاید؛ اما او که از مقاصد شاه اطلاع داشت این درخواست را نپذیرفت.
  • من با الهام از کار تامپسون در تاریخ‌نگاری از پایین، یک دوگانه دیگری را نیز در تاریخ نام می‌برم و آن تاریخ از مرکز و تاریخ از حاشیه است. کل تاریخ‌نگاری ما عمدتا تاریخ از مرکز است. روایات تاریخ ما توسط راوی به ما رسیده که در پایتخت و در مرکز حکومت حضور داشته است. اما تاریخ دیگری هم وجود دارد و آن تاریخی است که حاشیه‌ها ساختند و الزاما طبقات فرودست منظور نیست. قدرت‌های محلی، خاندان‌ها، ایل‌ها و آل‌هایی که در حاشیه ایران بودند نیز تاریخ ایران را رقم زدند ولی در تاریخ‌نگاری ایران کمتر دیده شده‌اند. این تاریخ‌نگاری حاشیه‌ای به این مفهوم در غرب وجود ندارد. غرب در دوره فئودالی چون دولت متمرکز نداشت، تاریخ‌نگاری منطقه‌ای داشت. به جز تاریخ‌نگاری مسیحی که در مورد جهان مسیحیت به مرکزیت پاپ بود. به این ترتیب در دو سه قرن…
  • سه بیمارستان دولتی در ایران (همه آنها در تهران) در سال 1924 وجود داشت. بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین آنها، بیمارستان سلطنتی (مریضخانه دولتی) با ظرفیت رسمی 50 تخت بود که ظرفیت آن به شرط در دسترس بودن بودجه، قابل افزایش بود. اکثر بیمارانی که تحت درمان قرار می‌گرفتند، مالاریایی بودند. در هنگام تابستان، بسیاری از بیماران در باغ، زیر درختان درمان می‌شدند. کارمندان آن شامل یک مدیر خدمات پزشکی، یک جراح، یک دستیار جراح، یک پزشک، یک دستیار پزشک، یک کمک جراح و یک پزشکیار بود و با بیمارانی سروکار داشتند که برای مشاوره می‌آمدند.