شماره روزنامه ۵۹۹۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • حوریه سعیدی

    یکی از بحث‌برانگیزترین رجال عصر مشروطه که درباره او گفته‌ها و نظرات متفاوت و گاه متناقضی مطرح شده است، میرزا جوادخان سعدالدوله؛ پسر میرزا جبار ناظم مهام و امین تذکره آذربایجان بود. درباره زمان تولد او گفته‌های متفاوتی نقل شده است. (از 1225ه. ق تا 1257 ه. ق) 1سعدالدوله پس از اتمام تحصیل خود در مدرسه دارالفنون تهران برای فراگیری فن تلگراف به تفلیس رفت و پس از مراجعت با دریافت رتبه سرهنگی مامور سیم تلگراف از تبریز به جلفا و نیز ریاست تلگرافخانه تبریز شد.

    وی تلگراف مورس را که تا آن تاریخ در ایران سابقه نداشت، معمول کرد.

  • در 14 اردیبهشت 1306 قانونی از مجلس شورای ملی گذشت که به موجب آن، دولت، مامور تاسیس بانکی برای پیشرفت امور بازرگانی و کشاورزی و پیشه و هنر شد. سرمایه این بانک، طبق قانون 150 میلیون ریال پیش‌بینی شده بود که پس از مدتی 20 میلیون ریال از طرف دولت به این امر اختصاص یافت. پس از آن، بانک ملی ایران در 17 شهریور 1307 ش رسما افتتاح شد. در خرداد 1309، دولت حق نشر اسکناس را از بانک شاهنشاهی متعلق به انگلستان بازخرید کرد. حق انحصار چاپ اسکناس در 23 اسفند 1310 به بانک ملی ایران واگذار شد. در نهایت از اول فروردین 1311، اسکناس‏های بانک ملی ایران منتشر شد.

  • در روز(جمعه) ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ در پی اعلام ممنوعیت راهپیمایی از سوی دولت شریف‌امامی، تظاهرات مسالمت‌آمیز مردم معترض به سیاست‌های رژیم پهلوی در میدان ژاله تهران سرکوب شد. در پی وقوع حادثه ۱۷ شهریور روایت‌های متفاوتی از تعداد کشته‌شدگان و مجروحان در روزنامه‌های داخلی و خارجی اعلام شد. برخی معتقد بودند که در این روز بیش از ۴هزار نفر کشته شده‌اند و تعداد کسانی که تنها در میدان ژاله جان باخته‌اند ۵۰۰ نفر است.

    میشل فوکو، فیلسوف فرانسوی که برای پوشش دادن وقایع انقلاب در یک روزنامه ایتالیایی به محل حوادث رفته بود، مدعی شد که ۴هزار تن در این روز هدف گلوله قرار گرفته‌اند.

  • با پایان یافتن جنگ جهانی دوم و تسلیم ژاپن به متفقین، این کشور به اشغال قوای آمریکا درآمد. این وضعیت در سال‏های بعد نیز ادامه داشت تا اینکه کنفرانس چهار روزه‏ای در سانفرانسیسکوی آمریکا با حضور 49 کشور برگزار شد و در جریان این کنفرانس، پیمان صلح با ژاپن در هشتم سپتامبر 1951م به امضا رسید. براساس این قرارداد، ژاپن تمام متعلقات و متصرفات ماورای بحار خود را از دست داد، اما در عین حال از پرداخت غرامت معاف شد.

    همچنین به موجب این پیمان، ژاپن درسال 1952م، حاکمیت دوباره خود را به دست آورد؛ هرچند برخی از نواحی کشور در اشغال نیروهای نظامی آمریکا باقی ماند.

  • گروه تاریخ و اقتصاد: چندی پیش سیستم تصفیه آب در یکی از خانه‌های قدیمی بروجرد کشف شد.

    حجت‌الله یارمحمدی، رئیس میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان بروجرد درباره کشف این سیستم آب که در نوع خود شاهکاری در زمینه مهندسی آبرسانی محسوب می‌شود، می‌گوید: شهر قدیم بروجرد دارای دو لایه حفاظتی بوده و 57 برج داشته است داخل این محدوده که حدود 280 هکتار وسعت داشته یک لایه حفاظتی ویژه برای ارگ حکومتی نیز وجود داشته است. به گفته وی، ارگ حکومتی مانند یک باغ بزرگ داخل شهرقرار داشته و از یک سیستم آبیاری طراحی شده برخوردار بوده است.

  • سارا وطن دوست: یکی از ویژگی‌های بارز دوران صفوی گسترش تولید و تجارت ابریشم است که سبب باز شدن بیش از پیش پای اروپاییان به ایران، رقابت‌های بازرگانی و نهایتا سیاسی شد.

    علاقه پادشاهان این سلسله، به‌ویژه شاه عباس بزرگ به توسعه روابط بازرگانی و سیاسی و نیز استفاده از جنگ افزارهای پیشرفته آن زمان اروپا در مقابله با قشون مجهز عثمانی خود عامل دیگری در تشدید این رقابت‌ها بود.

    همه اینها سرآغاز ورود اروپاییانی است که بعضا از سر کنجکاوی یا با اهداف سیاسی و جاسوسی روانه دنیای عجیب و غریب شرق، به‌خصوص ایران می‌شوند و نکته به نکته هر آنچه را که دیده و شنیده‌اند، به قلم می‌آورند.