شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • به دنبال تحولات سیاسی اقتصادی جهان بعد از جنگ جهانی دوم و تغییر شرایط قراردادهای نفتی که در آن کنترل کشورها بر منابع نفتی به‌عنوان یک اصل شناخته می‌شد، دولت ایران تصمیم گرفت براساس قانون مصوب مجلس شورای ملی در 29 مهرماه 1326، تجدیدنظر در قرارداد 1312 را از شرکت نفت انگلیس و ایران خواستار شده و اقداماتی را در جهت استیفای حقوق ملت ایران به عمل آورد؛ زیرا قرارداد 1312 که به دنبال الغای امتیاز دارسی بین ایران و دولت انگلستان منعقد شده بود، با شرایط حقوقی جدید یعنی اصل تنصیف منافع (50-50) بیگانه بود و همچنان نقاط ضعف بسیاری داشت؛ در حالی که قراردادهای نفتی در پاره‌ای از کشورهای نفت‌خیز جهان از جمله ونزوئلا، کویت و عربستان سعودی، براساس اصل 50-50 منعقد می‌شد.

  • عجیب‌ترین ویژگی نئولیبرالیسم این واقعیت است که این روزها به ندرت کسی خود را نئولیبرال می‌نامد. در گذشته، مباحثات ایدئولوژیک به‌عنوان مثال بین سوسیالیست‌ها و محافظه کاران یا فردگرایان و جمع‌گرایان در می‌گرفت. هرچند شاید هیچ نقطه اشتراکی میان این گروه‌های متضاد وجود نداشته باشد؛ اما دست کم این گروه‌ها درباره هویت‌های خاص‌شان توافق نظر دارند. اگر محافظه‌کاری سوسیالیستی را سوسیالیست بنامد یا برعکس، رنجیده خاطر نخواهد شد.

    از سوی دیگر، در مباحثات اخیر حول نئولیبرالیسم، بیشتر کسانی که متهم به داشتن دیدگاه‌های «نئولیبرال» می‌شوند از اینکه «نئولیبرال» نامیده شوند طفره می‌روند.

  • روز ۱۵ فروردین ۱۳۲۵، معاهده نفتی ایران و روسیه توسط سادچیکف، سفیر روسیه و قوام‌السلطنه، نخست‌وزیر ایران در مسکو به امضا رسید. با پایان یافتن جنگ جهانی دوم و خروج نیروهای متفق از کشور، دولت شوروی قصد خارج شدن از مرزهای ایران را نداشت. شوروی به هردلیل نمی‌خواست بدون گرفتن امتیاز، نیروهای خود را از ایران خارج کند. قوام‌السلطنه، نخست‌وزیر وقت این را می‌فهمید و با سفر به شوروی تمایل خود را برای نوعی مبادله اعلام کرد. در ۱۵ فروردین ۱۳۲۵ بود که قرارداد ایجاد یک شرکت نفت مشترک بین دو کشور در برابر خروج ارتش سرخ از ایران بین قوام و سادچیکف امضا شد.

  • در 16 مارس 1942 نخستین عملیات آزمایشی موشک وی - 2 از سوی ارتش نازی‌ها انجام شد که ناموفق بود. این موشک که با سوخت مایع کار می‌کرد اولین نمونه موشک بالستیک بود که توسط بشر ساخته شد. موشک‌های بالستیک به موشک‌های دوربردی گفته می‌شود که از جو زمین خارج شده و بقیه مسیر را بدون سوخت و براساس قوانین بالستیکی طی می‌کنند تا دوباره به جو زمین برگشته و بر سر هدف خود فرود آیند. به این ترتیب وی- 2 اولین وسیله ساخته شده به دست انسان بود که از جو زمین خارج می‌شد. با شکست آلمان و پایان جنگ این موشک‌ها و طرح‌های مربوط به آن و سازندگانش به دست نیروهای آمریکا و شوروی افتادند و این امر زمینه ساخت دیگر موشک‌های بالستیک نظامی و راکت‌های مورد استفاده در صنعت فضانوردی در هر دو کشور را فراهم آورد.

جستجوی پیشرفته