شماره روزنامه ۶۱۶۹
|

آرشیو اخبار :

  • دکتر سیاوش محدث*
    در سال ۲۰۲۴، دارون عجم‌‌‌اوغلو، سایمون جانسون و جیمز رابینسون به دلیل پژوهش‌‌‌های پیشگامانه خود در مورد تاثیر نهادهای سیاسی و اقتصادی بر رفاه و توسعه، موفق به کسب جایزه نوبل اقتصاد شدند. این پژوهش‌‌‌ها با تاکید بر تاثیر نهادهای «فراگیر» و «بهره‌کش»، چارچوبی برای درک تفاوت‌‌‌های توسعه‌‌‌ای میان کشورها و در طول زمان ارائه کرده‌‌‌اند.
  • دکتر داود سوری
    بانک نهادی اقتصادی است که با فعالیت پذیرش سپرده سپرده‌گذاران و پرداخت تسهیلات به مردم و فعالان اقتصادی شناخته می‌شود و قدمت آن در این فعالیت به تمدن بابل و آشور بازمی‌گردد.
  • دکتر بهزاد احمدی *
    گفت‌وگوهای بین ایران و سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، انگلیس و فرانسه) در ژنو در پنج‌شنبه و جمعه گذشته بعد از مدت‌ها وقفه، نشانه‌ای از تغییر رویکرد دو طرف برای بحث و بررسی مسائلی است که در سال‌های اخیر از موضوع هسته‌ای فراتر رفته و ابعاد و گستره وسیع‌تری یافته است.
  • دکتر پویا جبل‌عاملی *
    به نظر می‌رسد سیاستگذار بر آن شده تا بانک‌ها تخصصی‌تر شوند و هر بانک زمینه خاصی در اقتصاد را پوشش دهد. استدلال هم گویی این است که این اقدام موجب می‌شود تا همه فعالیت‌ها بتوانند اعتبار لازم را کسب کنند. آیا مشکل کمبود اعتبار، این‌گونه حل می‌شود؟ آیا این معضل که برخی از بانک‌های ما استانداردهای بانکداری را مراعات نمی‌کنند، به این شکل برطرف می‌شود؟ آیا بحث اصلی سیستم بانکی که همان ناترازی بین جریان ورودی و خروجی است، رفع می‌شود؟ آیا اگر یک بانک در حوزه خاصی متمرکز شود، آن وقت می‌تواند ذخیره مناسب را برای زیان‌های مورد انتظارش کسر کند؟ می‌تواند کفایت سرمایه خود را بهبود ببخشد؟ می‌تواند مدیریت نقدینگی خود را مطلوب‌تر کند؟
  • دکترحسین سلاح‌ورزی*
    سند چشم‌انداز ۲۰ساله ایران در افق۱۴۰۴ به‌عنوان یک طرح استراتژیک ملی، چشم‌اندازی بلند‌پروازانه برای توسعه اقتصادی، علمی، فرهنگی و اجتماعی ایران ترسیم کرد. این سند با هدف تبدیل ایران به کشوری توسعه‌یافته، الهام‌بخش و دارای جایگاه نخست اقتصادی و علمی در منطقه به تصویب رسید. با وجود اینکه اکنون به سال۱۴۰4 نزدیک شده‌ایم، بسیاری از اهداف این سند محقق نشده‌اند و همچنان چالش‌های زیادی در دستیابی به این آرمان‌ها مشاهده می‌شود. تحلیل دقیق ناکامی‌های سند چشم‌انداز ۱۴۰۴، درک عمیق‌تری از موانع و چالش‌های توسعه در ایران فراهم می‌کند و می‌تواند به راهکارهایی برای عبور از مشکلات پیش رو اشاره داشته باشد.
  • دکتر روح‌اله اسلامی
    مرحله اجرا در چرخه سیاستگذاری عمومی به‌عنوان یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین مراحل، در کشور ما با چالش‌های جدی روبه‌رو است. طراحی دقیق سیاست‌ها و تدوین چشم‌اندازهای بلندمدت و برنامه‌های توسعه، زمانی به موفقیت می‌رسند که اجرای آنها به شکل موثر، منسجم و کارآمد انجام شود. متاسفانه، در شرایط کنونی، ضعف‌های ساختاری و عملکردی در این مرحله، بسیاری از اهداف توسعه‌ای را غیرقابل‌دسترس کرده و اعتماد عمومی به نهادهای اجرایی را کاهش داده است.
  • در ایران نرخ بهره واقعی (Real interest rate) غالبا منفی و رانتی بوده است. آلوده‌ترین دستگاه به نرخ بهره منفی، دولت است؛ ولی ای کاش فقط دولت به این مرض آلوده شده بود. فعالان اقتصادی و بسیاری از شهروندان به ناچار به این آلودگی آغشته شده‌اند. فرمولی که اقتصاددانان برای محاسبه نرخ بهره واقعی در نظر دارند تفاضل نرخ بهره اسمی و نرخ تورم است. در 50سال گذشته اکثرا نرخ بهره‌ اسمی بسیار پایین‌تر از نرخ تورم بوده و عده‌ای به‌طور مداوم از منفی بودن نرخ بهره واقعی و در نتیجه وام‌های ارزان، بهره‌مند شده و به طرز ناسالمی مال‌اندوزی کرده‌اند.
  • دکتر حسین بازمحمدی *
    هفته گذشته رئیس‌جمهور تازه انتخاب‌شده آمریکا دو نفر از کارآفرینان بنام آن کشور را برای تصدی اداره تازه‌تاسیس کارآمدسازی دولت که آن را هدیه‌ای برای آمریکائیان دانسته است، معرفی کرد. در این یادداشت نکات اصلی بیانیه ترامپ در تشریح ماموریت این اشخاص، تجربه نویسنده از مشکلی حل‌نشده پس از قریب به سه‌دهه در اقتصاد ایران و درس‌هایی آموزنده برای سیاستگذاری در ایران را بررسی می‌کنیم.
  • دکتر محمدمهدی بهکیش *
    شومپیتر، اقتصاددان اتریشی، بعد از جنگ جهانی دوم نظریه «تخریب خلاق» یا Creative destruction را مطرح کرد و معتقد بود که در شرایط آن روز اروپا باید ایده‌‌های قدیمی تمرکز‌گرا توسط ایده‌‌های جدید متکی بر رقابت جایگزین کرد. شاید این نظر را بتوان در شرایط فعلی اقتصاد کشور نیز به‌کار برد که بر آن اساس لازم است ایده‌‌های کهنه اقتصاد دولتی را تغییر دهیم و بنای جدیدی از اقتصاد بخش‌خصوصی و رقابتی را برقرار کنیم. طبیعی است این امر با تمرکز بر ایده‌‌های نو فراهم می‌‌آید که در به‌کارگیری آنان مشکلات بسیار داریم. توسعه اقتصاد رقابتی نیاز به بخش خصوصی فعالی دارد که در محیط رقابتی خلاق شود و بتواند کالا و خدماتی را تولید کند که باکیفیت باشد و با قیمت رقابتی در اختیار جامعه بگذارد و نیز طبیعی است که آن تولیدات قابل صدور به…
  • دکتر تیمور رحمانی *
    در مجموعه نوشته‌هایی تلاش کرده‌ام از زوایای مختلف، علت و معلول بی‌ثباتی در اقتصاد کلان را تحلیل کنم. می‌دانیم که کارآفرینی در دگرگون کردن دنیای کنونی نقش محوری داشته است و تمام نعمت توسعه اقتصادی جهان مدیون استعداد خیره‌کننده و تلاش کارآفرینان است. در نوشتار حاضر قصد دارم به این موضوع بپردازم که بسترسازی و شکل دادن بی‌ثباتی اقتصاد کلان، کارآفرینان را نیز از صراط مستقیم خارج می‌سازد و به جای آنکه آنها را وسیله‌ای برای شکوفایی و توسعه اقتصادی و افزودن به سایز کیک اقتصاد کند و در خدمت رشد اقتصادی قرار دهد، آنها را به نیرویی برای سهم بردن از کیک اقتصاد تبدیل می‌کند که خود به مانعی برای افزوده شدن به سایز کیک اقتصاد و رشد اقتصادی تبدیل می‌شود.