نظام بیمه‌ای در ساختار جدید جمعیتی

دکتر امیر مجلسی استاد دانشگاه ساختار سنی جمعیت به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود که دسته اول شامل افراد زیر ۱۵ سال و بالای ۶۴ سال است و دسته دوم که در سنین بین این دو گروه سنی (۱۵ تا ۶۵ سال) هستند. سالمندان در گروه اول و بالای ۶۴ سال قرار گرفته‌اند که در بخش سلامت نیازمند صرف هزینه‌های بالاتری نسبت به سایرین هستند. یکی از هزینه‌هایی که متوجه این عزیزان است هزینه درمان بیماری‌های مرتبط با سن آنها است که طبیعتا دچار آن می‌شوند و چنانچه تدبیری در این خصوص اندیشیده نشود، باعث افزایش روزافزون هزینه‌های درمان می‌شود. این هزینه‌ها بر دوش مردم و دولت، هر دو خواهد بود که البته سهم دولت در این خصوص با توجه به اقدام اخیر دولت تدبیر و امید در پوشش همگانی بیمه خدمات درمانی افزایش می‌یابد.

سالمندان و هزینه‌های درمان

با توجه به تغییر ساختار سنی جمعیت و افزایش روزافزون جمعیت سالمند در کشور و به تبع آن تغییر گستره بیماری‌ها از حاد به مزمن و از واگیر به غیرواگیر و نیز هزینه‌های سنگین درمان و نگهداری این دسته از افراد، نیاز به رویکرد سلامت‌نگر و توجه بیش از پیش به پیشگیری در سیاست‌های سازمان‌های بیمه‌گر با توجه به نقش ویژه‌ای که در نظام سلامت دارند محسوس است.

افزایش هزینه‌های درمان با سالمند شدن جمعیت نسبت مستقیم دارد. شاخص امید به زندگی در ایران با توجه به رویکردهای سلامت‌نگر روز به روز بهتر می‌شود و این مهم که یکی از شاخص‌های اصلی و مهم توسعه انسانی در کشور است باعث افزایش تعداد سالمندان می‌شود که درصورت عدم برنامه‌ریزی مناسب می‌تواند منجر به تحمیل هزینه‌های سرسام‌آور درمان به نظام سلامت شود.

ارائه خدمات پیشگیرانه توسط سازمان‌های بیمه‌گر

به جهت صیانت از حقوق بیمه‌شدگان به نظر می‌رسد سازمان‌های بیمه‌گر با مشارکت دولت و با رویکرد سلامت‌نگر بهتر است پیشگیری را در دستور کار خود قرار دهند.

با انجام یکسری آزمایش‌های ساده و اولیه به‌صورت سالانه و ادواری و با کمترین هزینه نسبت به درمان می‌توان به مقدار قابل ملاحظه‌ای آمار ابتلا به این بیماری‌ها را در سالمندان کاهش داد.

طبق مطالعات به عمل آمده و با توجه به آمار و ارقام موجود، بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون، نارسایی کلیه، دیابت و... از عمده موارد مرگ و میر در ایران است که سرمایه انسانی و تولید ملی را به مخاطره انداخته و سالانه هزینه‌های هنگفتی را بر دوش مردم و کشور نهاده است. سونامی نارسایی کلیه در حال شکل‌گیری و هر ۱۰ سال آمار این دسته از بیماران به سه برابر در کشور افزایش می‌یابد. از جمله موارد دخیل در ابتلا به این بیماری می‌توان به بیماری فشارخون بالا(حدود ۲۲ درصد علل نارسایی کلیه فشارخون بالا می‌باشد) و دیابت (حدود ۴۰ درصد از بیماران دیالیزی سابقه دیابت دارند) اشاره کرد. هزینه کنترل بیماری‌های فوق که معمولا در سنین سالمندی رخ می‌دهد، بسیار بالا است.

بی شک همه بر این مهم واقفیم که هدف واقعی توسعه، خلق محیطی برای افراد جامعه است که در آن بتوانند از زندگی طولانی، سالم و خلاق بهره‌مند شوند.

رشد شاخص تولید ناخالص داخلی(GDP) که معرف رشد اقتصادی است، نمی‌تواند معیار بهبود کیفیت زندگی مردم تلقی شود. یکی از ۹ عامل تعیین‌کننده کیفیت زندگی، در کنار تعالی مادی، سلامتی است که برای تعیین آن نیز از شاخص امید به زندگی استفاده می‌شود.

چنانچه بتوانیم از بروز و گسترش این بیماری‌ها جلوگیری کنیم، قادر خواهیم بود ضمن حفظ منابع مالی، باعث افزایش امید به زندگی در کشور شویم. باید تلاش کرد آمار مرگ و میر سالمندان در اثر بیماری را به حداقل کاهش داد و این ممکن نیست مگر با اولویت‌بخشیدن پیشگیری بر درمان.