۹۷سال است که مجله تایم سکانداری معرفی چهرههایی را بر عهده دارد که در گذر یک سال، چه به نیکی و چه به بدی، بیشترین تاثیر را بر رویدادهای جهان گذاشتهاند. انتخابی که در بسیاری از سالها با چالشهای فراوانی همراه بوده است. اما سال۲۰۲۴، داستانی متفاوت داشت.
ترامپ از همان آغازین روزهای نامزدی در سال۲۰۱۵، چهرهای تاثیرگذار بود. پیروزی غافلگیرکنندهاش در سال۲۰۱۶، فصل جدیدی را در تاریخ جهان رقم زد. او آمریکا را در بحران همهگیری و توفان اعتراضات رهبری کرد و با وجود شکست در انتخابات بعدی، جایگاه ویژهای در افکار عمومی پیدا کرد. بدون شک، نام ترامپ بهعنوان یکی از چهرههای تاثیرگذار این دوره از تاریخ، همواره در یادها خواهد ماند. حمله ششم ژانویه به ساختمان کنگره، نقطه عطفی در تاریخ این کشور بود. بسیاری بر این باور بودند که این رویداد پایان دوران سیاسی ترامپ را رقم خواهد زد.
نظام بانکی ایران بهطور سنتی بر سپردههای کوتاهمدت و منابع بانک مرکزی استوار است؛ ساختاری که در گذشته، با تحمیل تورم، توانسته بود نیازهای مالی اقتصاد را برآورده کند. اما در شرایط کنونی، با پیچیدگیهای جدید بازارهای مالی و افزایش تعادلهای تورمی به سطوحی بالاتر از روند بلندمدت، ناکارآمدی آن بهوضوح نمایان شده است؛ زیرا این ساختار به دلیل عدم تنوع در بدهیهای بانکی بیش از حد نرمال به سپردههای عندالمطالبه متکی است و باعث شده شوکهای اقتصادی (داخلی یا خارجی)، بهسرعت و با شدت بسیار بیشتری از طریق سازوکارهای نهفتهشده در ترازنامه بانکها به سایر بخشهای اقتصاد منتقل شود و موجب اختلال هرچه بیشتر مکانیسم انتقال سیاستهای پولی شده است.
ادبیات جدید سیاست صنعتی دوباره در حال متولد شدن است و اینبار فراتر از مباحث نظری، با کارهای تجربی بسیاری همراه است که میتوانند میزان بهکارگیری این سیاستها توسط کشورها و موفقیت و شکستهای آنها را بسنجند. با این حال مطالعات جدید نشان میدهد که ایران در رتبهبندی استفاده از سیاستهای صنعتی مدرن و جدید جایگاهی ندارد. این سیاستها در خلا اجرا نمیشوند و بهشدت به محیط اقتصاد سیاسی و ظرفیت و توانمندی دولت در اجرای آنها وابستهاند، در نتیجه میتوان گفت که غیبت استفاده از سیاستهای صنعتی جدید و پیچیده در ایران شاید به دلیل محیط اقتصاد سیاسی، فضای رانت خاص ایران و محدودیتهای ظرفیتی دولت در اجرا باشد.
راه پردیس از پرند جدا شد؟«دنیایاقتصاد» نبض قیمت آپارتمانها را بررسی میکند؛
نــبــض قــیمت آپارتمانهای دو شهر حومهای تهران - پرند و پردیس- بر اساس «شاخص قیمت پیشنهادی» فایلهای ارائه شده، حاکی از جدا شدن راه پردیس از پرند و تغییر شکاف قیمتی بین قیمت مسکن تهران و این دو شهر جدید است.
درحالی که بیشتر افراد از اقتصاد آمریکا به عنوان یک پدیده استثنایی یاد میکنند، سیاستهای ترامپ میتواند این پدیده را با یک شوک تورمی مواجه کند. به علاوه تهدیدها و فرصتهایی نیز مقابل اقتصاد اروپا قرار دارد. رکود در بزرگترین اقتصاد اروپا همچنان ادامه دارد. دولت حزب کارگر در انگلستان سعی دارد به رشد اقتصادی برسد؛ اما آیا موفق خواهد بود؟
«دنیایاقتصاد» نبض ۹ماهه بازار گردشگری ۲۰۲۴ را بررسی میکند
نبض ۹ماهه بازار گردشگری جهان حاکی از بهبودی کامل این بخش تا پایان امسال و رشد سریعتر هزینهها نسبت به ورودیهاست. بر اساس آمارهای ارائهشده از سوی سازمان جهانی گردشگری، در ۹ ماه اول سال ۲۰۲۴، حدود ۱.۱ میلیارد گردشگر در سطح بینالمللی سفر کردند، زیرا بخش گردشگری جهانی تا ۹۸درصد از سطوح قبل از همهگیری بهبود یافته است. بر اساس آخرین گزارش جهانی گردشگری، با وجود چالشهای اقتصادی، ژئوپلیتیکی و اقلیمی، انتظار میرود تا پایان سال میلادی، گردشگری بهطور کامل از بزرگترین بحران در تاریخ این بخش بهبود یابد.
استرسهای کاری و شخصی قابل حذف نیستند، اما با چند راه ساده میتوانید تمرکز و شفافیت ذهنی را بهبود بخشید
تصمیمگیری همیشه سخت است و تصمیمگیریهای کاری از این قاعده مستثنی نیستند، چون بسیاری از تصمیمات روزمره ما در محل کار اگر اشتباه باشند، میتوانند عواقب سنگینی در پی داشته باشند. پول و درآمد، تعدیل نیرو و ارتباط با مشتریان همه و همه در گرو این هستند که بتوانیم سریع و درست تصمیم بگیریم. اما حتی در بهترین شرایط هم، اتخاذ تصمیمات کاری سخت است و ما بیشتر مواقع در بهترین شرایط خود نیستیم. خیلی وقتها خسته و فرسودهایم و فشارهای کاری و زندگی شخصی باعث شدهاند ذهن و احساساتمان بیش از حد تحت فشار قرار بگیرند.
شنبه، ۲۴ آذر ۱۴۰۳
درسهایی که ایران باید از تجربیات سیاست صنعتی بگیرد؛
در سال ۲۰۰۲ نخستوزیر سابق چین، ژو رونگ جی، به شرکت کشتیسازی دولتی چین(CSSC) سر میزند و در آنجا نطقی را بیان میکند که سرنوشت صنعت کشتی چین را تحول میبخشد. او میگوید که «چین امیدوار است تا سال ۲۰۱۵ به بزرگترین کشتیساز جهان تبدیل شود.» چهار سال بعد، سهم چین در بازار جهانی کشتی از ژاپن و کرهجنوبی پیشی میگیرد.
قطع برق خطوط بزرگترین فولادساز کشور را به تعطیلی کشاند
عمر دور جدید خاموشیها به اوایل دهه ۹۰ برمیگردد اما آن زمان هیچکس تصور نمیکرد کمبود گاز یا ناترازی برق چراغ تولید را در بزرگترین واحد تولید فولاد کشور خاموش کند. این اتفاق اما اخیرا و به واسطه افت تزریق گاز به یک هفتم روند معمول روزانه حادث شد و خطوط تولید مبارکه را به تعطیلی کشاند. در روزهای گذشته نیز خبرهای دیگری در همین خصوص از دیگر سازندگان فولاد کشور منتشر شد.
البرز نظامی: دولت توانمند چه مشخصاتی دارد؟ این یکی از پرسشهای مهمی است که در تمام طول دوران جهان مدرن، ذهن متخصصان علوم انسانی و اجتماعی را به خود مشغول کرده است؟
دنیای اقتصاد افزایش تولید کشورهای اوپکپلاس را بررسی میکند؛
آژانس بینالمللی انرژی(IEA) در تازهترین گزارش خود اعلامکرده؛ بازار جهانی نفت در سال۲۰۲۵ بهرغم افزایش تقاضا و تمدید کاهش تولید اوپکپلاس، مشکلی در تامین تقاضا نخواهد داشت. این گزارش که با پیشبینیهایی درباره عرضه، تقاضا و سیاستهای تولید همراه است، پیامدهای گستردهای برای بازار جهانی نفت دارد. در ادامه، تحلیل جامعی از این گزارش ارائه میشود.
با پیچیدهتر شدن شرایط دریافت وام در نظام بانکی ایران به وسیله چالشهایی چون مدارک متعدد، ضامنهای مختلف و وثیقههای سنگین، برخی افراد به سمت گزینههای جایگزین مانند وامهای مرتبط با خرید کالا روی آوردهاند. این نوع وامها، که از طریق پلتفرمهای جدید آنلاین ارائه میشوند، بهدلیل فرآیندهای سادهتر و سرعت بیشتر در دسترسی، توجه بسیاری از خانوارها را جلب کردهاند.
«دنیای اقتصاد» شامخ آبانماه وسایل نقلیه و قطعات وابسته را بررسی کرد؛
شامخ وسایل نقلیه و قطعات وابسته در آبانماه نشان میدهد که صنعت خودرو بار دیگر به مرز رکود رسیده است. بعد از گذشت رکود پنج ماهه، در مهرماه بهبود ماهانه شامخ خودرو ثبت شد بااینحال آبانماه بار دیگر، خودرو در مرز رکود قرار گرفت. از سوی دیگر انتظارات تولید آینده برای این صنعت نیز دوباره کاهشی شده است.
دنیای اقتصاد: روز گذشته و در نهمین روز از بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۴ در صحن علنی مجلس، موارد ارجاعی از کمیسیون تلفیق بودجه در دستور کار نمایندگان قرار گرفت. بر این اساس نمایندگان مجلس با اصلاحات انجام شده در کمیسیون تلفیق بر روی لایحه بودجه موافقت کردند. بر این اساس و با رای نمایندگان تعرفه واردات خودروهای نو و کارکرده و تعرفه واردات تلفن همراه در سال آینده مشخص شد. از سوی دیگر نمایندگان با مصوبهای مانع کسر از منبع یک درصد مالیات بر ارزش افزوده برای تامین همسانسازی حقوق بازنشستگان شدند.
از زمان حفر نخستین چاه نفت در ایران، همواره چالشهایی بین ملت و دولت بر سر این منابع خدادادی وجود داشته است. از جمله این چالشها میتوان به نوع مالکیت، قانونگذاری، چارچوبهای قیمتگذاری، نحوه تخصیص و توزیع درآمدهای نفتی و... اشاره کرد. این چالشها به مشکلی ختم شدهاند که به آن «ناترازی انرژی» میگویند. «دنیایاقتصاد» در نشست گفتوشنود اقتصادی با موضوع «چالش بنزین و نفت»، این مساله را به بحث گذاشت. در این نشست که به میزبانی مرتضی کاظمی، اقتصاددان، برگزار شد، موضوع یادشده با حضور چند تن از کارشناسان و افراد دغدغهمند بررسی شد و ضمن مطرح شدن سوالات بسیار کلیدی در خصوص سیاستگذاری بخش انرژی، راهکارهای مختلفی برای برونرفت از این مشکل ارائه شد.
تنها ۴ درصد از مساحت کشور در دسترس فعالیتهای معدنی است؛
ایران با داشتن ۸۰ نوع ماده معدنی شناختهشده، ۸۹ تیپ ماده معدنی و ۳۵ محیط کانهزایی، یکی از کشورهای غنی از نظر ذخایر معدنی است. این تنوع زمینشناسی، کشور ما را به کشوری با پتانسیل بالا برای سرمایهگذاری در بخش معدن تبدیل کرده است. در سطح جهانی، ۱۱۲ نوع ماده معدنی و ۱۱۴ تیپ ماده معدنی شناسایی شده است که نشان میدهد ایران سهم قابلتوجهی از این ذخایر را در اختیار دارد. اما این ظرفیت عظیم به دلیل محدودیتهای گسترده در دسترسی به زمین بلااستفاده مانده است.
از زمانی که اسد سوریه را به مقصد روسیه ترک کرد، اسرائیل بارها دمشق و سایر نقاط سوریه را بمباران کرده است. تلآویو از خلأ قدرت در سوریه سوءاستفاده کرده و اهدافی را در سراسر این کشور بمباران کرده و مدعی است که هدفش دور نگه داشتن سلاح از دست نیروهای شورشی و تندروها است. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، به محض اینکه روز یکشنبه مشخص شد که در سوریه تغییر رژیم وجود خواهد داشت، اسرائیل یک عملیات هوایی گسترده را آغاز کرد.
اگرچه ادامه جنگ در غزه تاثیر بدی بر رشد اقتصادی خاورمیانه و شمال آفریقا میگذارد؛ اما منطقه منا میتواند با تخصیص بهتر استعدادها در بازار کار، بهرهبرداری از موقعیت استراتژیک خود و ترویج نوآوری، رشد را افزایش دهد. مرکز پژوهشهای اتاق ایران گزارشی با عنوان «جنگ غزه و رشد اقتصادی در خاورمیانه و شمال آفریقا» منتشر کرد. در این گزارش آمده است: متوسط درآمد سرانه کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا (منا) در ۵۰سالگذشته تنها ۶۲درصد افزایش یافتهاست. در مقایسه، طی همین دوره، افزایش درآمد اقتصادهای نوظهور و درحالتوسعه چهاربرابر و اقتصادهای پیشرفته دوبرابر بودهاست. تنها تعداد کمی از اقتصادهای خاورمیانه و شمال آفریقا به استاندارد زندگی کشورهای ثروتمند نزدیک شدهاند.
آیا سیستم تجاری جهانی میتواند در برابر دونالد ترامپ تاب بیاورد؟
آلن وی.ولف (Alan Wm.Wolff) یکی از اقتصاددانان برجسته و متخصصان شناختهشده در زمینه تجارت بینالمللی است. او در توسعه و تقویت سیستم تجاری چندجانبه و سازمان تجارت جهانی نقش مهمی ایفا کرده است. چالش جدید و برجستهای که سیستم تجاری جهانی با آن مواجه است، قصد رئیسجمهور منتخب ایالات متحده برای اعمال تعرفههای ۱۰ تا ۲۰درصدی بر تمام واردات است، بهجز واردات از چین که مشمول تعرفه ۶۰درصدی خواهد شد. در حال حاضر، وزارتخانههای تجارت در تقریبا همه کشورهای جهان در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه باید به این سیاست جدید ایالات متحده واکنش نشان دهند. آیا باید به آمریکا پیشنهادهایی داده شود تا از این تصمیم عقبنشینی کند؟ آیا باید با اعمال تعرفههای تلافیجویانه پاسخ داد؟
چرا گروههای موسیقی اصیل تمایلی به برگزاری کنسرت ندارند؟
طرفداران بازار آزاد معتقدند که دست نامرئی بازار، به بهترین نحو منابع را تخصیص میدهد و هرگونه دخالت دولت در امور اقتصادی از جمله اقتصاد هنر به ناکارآمدی و فساد منجر خواهد شد. اگرچه تجربه نشان داده این دیدگاه، در اغلب موارد قابل دفاع است اما در برخی زمینهها انگار باید راه دیگری درپیش گرفت. همانگونه که در کشورهای توسعهیافته نیز مشاهده میشود، بسیاری از عرصههای اجتماعی در عین ضرورت، از بازدهی مالی بالایی برخوردار نیستند و بخش خصوصی تمایلی به سرمایهگذاری در آنها نشان نمیدهد، در نتیجه، مردم دولتها را موظف میدانند با ارائه خدمات به طور مستقیم یا حمایت از بخش خصوصی به صورت غیرمستقیم، نیازهای جامعه را در این زمینهها برطرف کنند؛ به عنوان مثال موسیقی کلاسیک حتی در اروپا که مهد اینگونه موسیقی است، در مقایسه با موسیقی پاپ از مخاطبان کمتری برخوردار است، از این رو انتظار میرود بنا بر اصل رقابت آزاد، در ظرف چند سال موسیقی کلاسیک به حاشیه رانده و سپس به خاطرهای دور مبدل شود، در حالی که میبینیم با حمایتهای حسابشده دولتی، هماکنون صدها ارکستر سمفونیک و مجلسی در اروپا فعالیت دارند.
دنیایاقتصاد: فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت روز گذشته در نشست خبری هفتگی خود به حوادث اخیر سوریه واکنش نشان داد و با بیان اینکه تعیین سرنوشت سوریه، با مردم این کشور است، درخصوص بدهی این کشور به ایران گفت هزینهها در سوریه با توجه به منافع ملی صورت گرفته است. او همچنین در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» در مورد سفر اخیر معاون نخستوزیر چین به ایران و اینکه آیا در این سفر دو طرف به راهکار تازهای برای پیشبرد قرارداد ۲۵ساله ایران و چین رسیدهاند، گفت: ایران و چین هنوز به بخشهای جزئی و اجرایی این قرارداد نرسیدهاند و ما روی کلیات در حال گفتوگو هستیم. سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی درباره ابهامات قانون عفاف و حجاب نیز گفت: دولت ملاحظاتی به عنوان مجری قانون دارد و در حال مذاکره است تا این ملاحظات مورد توجه قرار گیرد. مهاجرانی در ادامه اعلام کرد که موضوع کالابرگ الکترونیک تا دهک هفتم در حال بررسی است.
صدور مبایعه نامههای دارای کد رهگیری در تنظیم قراردادهای اولیه خرید و فروش املاک در کشور به خط پایان رسید؛ در این شرایط املاک بر اساس نوع و زمان تنظیم سند با سه رویه برای تنظیم قرارداد مواجه هستند. ب
آیا فشار عرضهها به شاخصکل بازار سهام اجازه رشد خواهد داد؟
بورس تهران طی روز سهشنبه با رشد ۱۲هزارواحدی به ۲میلیون و ۵۱۸هزار واحد رسید. بررسیها حکایت از آن دارد که با وجود نزدیکشدن نماگر اصلی بورس به سقف ۲.۵میلیونی، فشار عرضهها نیز افزایش یافته است. بازار بر سر عبور از سقف ۲میلیون و ۵۳۵هزارواحدی مردد است. جدال میان عرضه و تقاضا در این کانال، احتمالا وضعیت بورس را طی روزهای آینده معین خواهد کرد. در صورت پیروزی خریداران، شاخصکل بورس باقدرت از قله اردیبهشت سالقبل عبور خواهد کرد، اما غلبهفروشندگان، احتمالا یک اصلاح قیمتی را در پی خواهد داشت.
«دنیایاقتصاد» جزئیات افزایش عوارض آزادراههای دولتیساز را در گفتوگو با معاون سازمان راهداری و حملونقلجادهای بررسی میکند
پس از گذشت حدود پنج سال، بنابر تصمیم شورای اقتصاد و ابلاغ سازمانبرنامه و بودجه، نرخ عوارض پنج آزادراه دولتی بهصورت چشمگیری در آبان ماه سالجاری افزایش پیدا کرد. این اقدام در حالی صورتگرفته که این افزایش عوارض همچنان ناکافی است و تنها میتواند نیمی از هزینه نگهداری آزادراهها را پوشش دهد. بهنظر میرسد سیاستگذار بخش حملونقل نیز در چند سالگذشته از همان مدلی که در سیاستگذاری اقتصاد کلان کشور به کرات پیاده میشود، در مورد عوارض آزادراهی نیز استفادهکرده و آن فشردن فنر قیمت به شکل دستوری و نادیدهگرفتن واقعیتهایی است که باید در مورد بهای یک کالا یا خدمت مدنظر قرار گیرد.
اگرچه شامخ صنعت و اقتصاد در آبانماه روند رو به بهبودی را نشان میدهد، اما نگرانی بنگاهها نسبت به نرخ ارز، قوانین مخل صادرات، تقاضای ضعیف، محدودیت انرژی، گرانی نهادههای تولید و... پابرجاست. از همینرو بسیاری از شرکتها به دلیل پیشبینی قطعی برق و افزایش نرخ ارز و هزینههای بالای تامین نهادههای تولید، کاهش تولید در آذرماه را پیشبینی کردهاند. براساس این شاخص همچنین پیشبینی میشود طی ماههای آتی بسیاری از محصولات و خدمات با افزایش بیشتری در قیمتهای فروش روبهرو باشند. نکته قابلتوجه در شامخ آبانماه، شاخص «میزان صادرات کالاها یا خدمات» است که کمترین مقدار سهماهه خود را به ثبت رسانده است. به عقیده فعالان اقتصادی، تداوم سیاستهای مرتبط با رفع تعهد ارزی به دنبال فشارهای قیمتی موجود، باعث کاهش صادرات شده است.
بیتکوین، پرچمدار ارزهای دیجیتال و یکی از محبوبترین داراییهای سرمایهگذاری در سالهای اخیر، پس از رسیدن به اوج قیمت تاریخی به بالای ۱۰۰هزار دلار، در تاریخ ۱۰ دسامبر کاهش قابلتوجهی به حدود ۹۴هزار دلار داشته و تا ساعت یک ظهر دیروز به قیمت ۹۷هزار دلار بازگشته است. آیا این کاهش قیمت تنها یک اصلاح کوتاهمدت بوده یا نشاندهنده تغییراتی عمیقتر در روند بازار است؟ «دنیایاقتصاد» در این گزارش، به نقل از کوین تلگراف به بررسی دلایل این کاهش قیمتی و روند احتمالی آینده بیتکوین و بازار ارزهای دیجیتال پرداخته است.
نوآوری شرکت «بیلت ریواردز» برای بازار اجارهنشینها چیست؟
اجارهنشینی در کنار هزینههای بالای معیشت، به معضل بزرگی برای بسیاری از مردم دنیا تبدیل شده است. این مشکل بهویژه در شهرهای بزرگ که قیمت اجاره سربه فلک کشیده، بیشتر حس میشود. نبود حمایتهای دولتی و اجتماعی، افزایش سالانه اجارهها، تورم بالا و ناتوانی در پسانداز برای خرید خانه مستاجران را گرفتار چرخه پرداختهای بیپایان و بیثمر میکند که امید رهایی از آن نیست.
دنیای اقتصاد: روز گذشته مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ در بخش هزینهای، مصوباتی برای کمک به حوزه راه و شهرسازی داشت. بر این اساس مجلس، وزارت راه و شهرسازی را مکلف کرد که ۱۰ درصد از اراضی خود را برای اجرای طرحهای مسکن اختصاص دهد. نمایندگان همچنین با مصوباتی سازوکار اجرای طرحهای مسکنهای حمایتی و احیای بافتهای فرسوده را مشخص کردند و علاوه بر این با رای مجلس تصویب شد که تسهیلات بانکی به برخی دستگاهها برای احداث و نوسازی خوابگاههای دانشجویی ارائه شود.
دنیایاقتصاد-گروه مسکن و شهری: هوای تهران پس از ۴ روز متوالی قرارگیری در وضعیت ناسالم، برای ساعاتی در ابتدای روز دوشنبه نوزدهم آذر ماه در وضعیت قابل قبول قرار گرفت. در حالی که تصمیمات دیرهنگام مدیران شهری نتوانست اثر مثبتی بر بهبود کیفیت هوای پایتخت برجای بگذارد؛ وزش باد از ساعات پایانی روز یکشنبه هجدهم آذر ماه و بروز بارش باران در ساعات ابتدایی روز دوشنبه و در ادامه بارش پراکنده برف باعث شد تا هوای پایتخت برای ساعاتی تمیز شود.