شادا: یکی از شاخص‌های تعیین‌کننده دورنمای رشد اقتصاد کشور که تشکیل سرمایه است، در دو سال اخیر روند صعودی به خود گرفته است و همین مساله تردیدها نسبت به کاهش رشد اقتصادی را کاهش می‌دهد. مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به گزارش مورخ ۱۴۰۳.۰۲.۰۳ روزنامه «دنیای اقتصاد» با تیتر «تردیدهای تداوم رشد» توضیح داد: براساس گزارش بانک مرکزی، در سال ۱۴۰۱ نرخ تشکیل سرمایه پس از چند سال روند نزولی و بدون رشد، ۶.۷درصد افزایش یافته است. همچنین در ۹ ماه ۱۴۰۲ طبق گزارش بانک مرکزی نرخ تشکیل سرمایه رشد ۴.۵درصدی را به ثبت رسانده است.

دنیای اقتصاد: آیا آجرچینی تعرفه‌ای می‌تواند از صنایع خودرو در برابر واردات محافظت کند؟این سوال در شرایطی مطرح است که اعمال تعرفه خودرو در بسیاری از کشورها، به‌خصوص قاره سبز و ایالات متحده آمریکا، مغایر با قواعد تجارت آزاد شناخته می‌شود و امری مذموم است. تجربه و الگوی جهانی نیز نشان داده که اعمال تعرفه بر واردات خودرو در هر کشوری، به شکل‌گیری انحصار و زوال خودروسازی منجر شده است. نمونه بارز هم خودروسازی کشورمان است که سال‌هاست با دیوار تعرفه از تولیدکنندگان محافظت شده است. حالا با تمام تجربیات و مستندات موجود مبنی بر اینکه تعرفه می‌تواند زمینه سقوط و زوال صنایع را فراهم کند، خبر می‌رسد ایالات متحده آمریکا خود در این زمینه پیش‌قدم شده و برای محافظت از خودروسازی خود، تعرفه خودروهای برقی از چین را ۴برابر کرده است.

دنیای اقتصاد: قیمت‌گذاری دستوری در شرایطی به یکی از چالش‏‏‌های اصلی بخش تولید تبدیل شده که وزیر صمت معتقد است تا زمانی که صنعتگران ارز ترجیحی دریافت می‌کنند، امکان حذف قیمت‌گذاری دستوری وجود ندارد. سکاندار وزارت صمت در حالی حذف سیاست‏‏‌ آسیب‏‏‌زای نرخ‏‏‌گذاری دستوری را در ارتباط با دریافت ارز ترجیحی از سوی تولیدکنندگان عنوان می‌کند که فعالان اقتصادی با استناد به مشکلات تخصیص و دریافت ارز با نرخ ترجیحی و خرید مواد اولیه با نرخ آزاد و از طرفی الزام به بازگشت ارز صادراتی به نرخ مصوب نیمایی، خواهان توقف سیاست ارز چندنرخی هستند؛ چرا که برآیند اثرات سیاست ارز چندنرخی بر فضای اقتصاد کلان کشور، حاکی از ایجاد مزیت‏‏‌های ناپایدار در قیمت‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌ نسبی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌ نهاده‏‏‌های تولید وارداتی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌ به‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌ دلیل‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌ انتفاع از نرخ‌های ارز ترجیحی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌، تضعیف‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌ قدرت رقابت‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌ نهاده‏‏‌ها و تولیدات داخلی‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌‏‏‌ و تضعیف ‏‏‌تراز تجاری است. سیاست مخرب سرکوب قیمتی نیز علاوه‌بر برهم زدن تعادل عرضه و تقاضا، سرخوردگی واحدهای تولیدی و کاهش تولید و سرمایه‌گذاری را به دنبال داشته است. این موضوع در کنار دشواری تامین ارز و مواد اولیه، باعث فعالیت بخش تولید با ۴۰‌درصد ظرفیت، روند نزولی سرمایه‌گذاری در بخش مولد و پیشی‏‏‌‏‏‌‏‏‌گرفتن استهلاک از سرمایه‌گذاری جدید شده است.

دنیای اقتصاد-سلیل صبیحان: بررسی‌‌ها نشان می‌دهد مبلغ وام ازدواج، نسبت به سایر وام‌‌ها، دارای رشد قابل‌توجهی است. به طوری که مبلغ دلاری وام ازدواج در سال‌جاری نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد ۵۵.۵ درصدی را ثبت کرده است. مشاهدات میدانی نشان می‌دهد با مجموع مبلغ وام ازدواج، زوج‌‌ها می‌توانند در سال‌جاری هزینه‌های اولیه شروع یک زندگی را بپردازند. نکته حائز اهمیت مشکلات موجود در ثبت‌نام وام ازدواج است به طوری که به گفته برخی از متقاضیان این وام، فعلا امکان ثبت‌نام در سامانه برای وام ازدواج وجود ندارد. بررسی‌‌ها نشان می‌دهد ثبت‌نام وام ازدواج با وجود سامانه ثبت‌نام ازدواج فرآیند روشن‌‌تر و آسان‌‌تری نسبت به گذشته دارد. با این حال شنیده‌‌ها حاکی از آن است که فعلا امکان ثبت‌نام این وام وجود ندارد. هفته گذشته در خبرگزاری قرآنی ایکنا گزارشی در انتقاد از فعال نبودن سامانه ثبت‌نام وام ازدواج منتشر شد.با توجه به اهمیت فعال نبودن امکان ثبت‌نام برای وام ازدواج، در گزارش حاضر به این موضوع پرداخته خواهد شد که آیا وام ازدواج که راه دستیابی آنقدرها آسانی هم ندارد، می‌تواند هزینه‌‌های اولیه شروع زندگی مشترک زوجین را پوشش دهد.

دنیای اقتصاد-صدیقه نژادقربان: ماجراجویی در فضای باز، مدل‌‌‌‌‌های اشتراک‌‌‌‌‌گذاری و به چالش کشیدن صحت ادعاهای پایداری از جمله روندهای سفر پیش‌بینی‌شده توسط فعالان پیشرو در صنعت گردشگری برای سال ۲۰۲۴ است. از این‌رو، برخی از مدیران بهترین نهادها و شرکت‌های سفر و گردشگری در جهان، ارزیابی خود را از روند سفرهای ۲۰۲۴ مطرح کردند که گردشگری داخلی و کشف ناشناخته‌‌‌‌‌ها و پیش رفتن سفرها به سمت پایداری بیش از همه مورد توجه قرار خواهد گرفت. دلایل زیادی از جمله تنش‌‌‌‌‌های ژئوپلیتیک، درگیری و اقتصاد پرنوسان برای ناامید شدن از توسعه صنعت گردشگری با نزدیک شدن به پایان سال وجود دارد. با این حال، صنعت گردشگری انعطاف‌‌‌‌‌پذیر است و ابزاری مثبت برای تغییر و توسعه است. «گردشگری ذهن‌‌‌‌‌ها را باز می‌‌‌‌‌کند» شعار جشن‌‌‌‌‌های روز جهانی گردشگری در سال ۲۰۲۳ در ریاض بود که نشان‌‌‌‌‌دهنده نقش گردشگری در پیوند دادن فرهنگ‌‌‌‌‌ها و ترویج فراگیری است.

بیایید با هم صادق باشیم. اگر دارید این مقاله را می‌‌‌خوانید احتمالا به شغلتان اهمیت می‌‌‌دهید. اما زمانی خواهد رسید که برای چند روز، یا چند ماه یا حتی چند سال، حس کنیم که انگیزه‌‌‌مان را از دست داده‌‌‌ایم. حس می‌‌‌کنیم فرسوده شده‌‌‌ایم. یا حوصله‌‌‌مان سر رفته. از بالا و پایین‌‌‌های شغلمان عبور می‌‌‌کنیم اما از آن لذت نمی‌‌‌بریم یا آن‌طور که باید در آن پیشرفت نمی‌‌‌کنیم. این اتفاق در هر سطحی می‌‌‌افتد، از کارکنان خط مقدم گرفته تا مدیران ارشد.

کرمان آیدکس از امروز به مدت ۴ روز پیاپی آغاز به کار می‌کند. به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، رویداد کرمان آیدکس با هدف توسعه گفتمان سرمایه‌گذاری بین بخش خصوصی و حاکمیت با نگاه ملی آغاز می‌شود. در این رویداد ظرفیت‌‌‌های سرمایه‌گذاری در استان پهناور کرمان با تمرکز بر معدن و صنایع معدنی، گردشگری، کشاورزی، ‌‌‌انرژی‌های نو و موضوعات مربوط به حل و فصل چالش‌‌‌های آبی ارائه شده و در پنل‌‌‌های تخصصی به سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی ارائه خواهد شد.

تازه‌‌‌ترین قانون مصوب در حوزه ساماندهی بازار مسکن، تور خانه‌‌‌های خالی از سکنه را تغییر داد. بررسی‌‌‌های «دنیای‌اقتصاد» درباره جزئیات قانون ساماندهی بازار مسکن، زمین و اجاره‌‌‌بها که به تازگی و پس از تایید شورای نگهبان لازم‌‌‌الاجرا شده است نشان می‌‌‌دهد، براساس این قانون، مرجع شناسایی و معرفی خانه‌‌‌های خالی، از این پس شهرداری‌‌‌ها خواهند بود. در قانونی که سال ۹۹ برای دریافت مالیات از خانه‌‌‌های خالی مصوب شد، وزارت راه وشهرسازی مکلف شد بعد از شناسایی خانه‌‌‌های خالی، فهرست این خانه‌‌‌ها را برای دریافت مالیات به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد. اما براساس قانون ساماندهی بازار مسکن، زمین و اجاره‌‌‌بها، از این پس شهرداری‌‌‌ها مسوول شناسایی این خانه‌‌‌ها و معرفی آنها به دولت برای دریافت مالیات خواهند بود. البته در قانون جدید یک مشوق مهم نیز برای شهرداری‌‌‌ها تعریف شده است.

دنیای اقتصاد: شورای آتلانتیک در مطلبی به قلم دوگا اونلود به بررسی حضور نیروهای آمریکایی در منطقه و نقشی که ترکیه می‌تواند برای ایجاد تعادل ایفا کند، پرداخت و نوشت: ایالات متحده تحت فشار است تا خاورمیانه را برای همیشه ترک کند. با افزایش انتقادات ضدآمریکایی، نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه به طور فزاینده‌‌‌ای مورد حمله قرار می‌‌‌گیرند. با این حال، نیروهای آمریکایی تا بازگشت به کشور فاصله زیادی دارند، به‌ویژه در بحبوحه کشمکش بین ایران و اسرائیل، فقدان آتش‌‌‌بس در جنگ غزه و تهدید مستمر دولت اسلامی عراق و شام (داعش). با وجود این‌، جو بایدن، رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور ایالات متحده، فرصت دیپلماتیکی برای تقویت یک شراکت قدیمی دارد و ترکیه را به عنوان یک سنگر منطقه‌‌‌ای برای ایران متعادل‌‌‌تر قرار خواهد داد؛ مسوولیتی که ترکیه قبلا با میانجی‌گری بین ایران و ایالات متحده بر عهده گرفته است.

بررسی اولیه از تارنمای وزارتخانه‌‌‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط حاکی از شناسایی حدود ۵۰سامانه مختلف مرتبط با فعالیت‌‌‌‌‌‌های اقتصادی است که در صورت بررسی دقیق‌‌‌تر، تعداد این سامانه‌ها بسیار بیشتر خواهد بود. به‌‌‌‌طور مثال، تنها در سازمان امور مالیاتی‌‌‌ بیش‌‌‌ از ١٤عنوان سامانه‌‌‌ مختلف‌‌‌ وجود دارد. همچنین در حال حاضر بین‌‌‌ ٢٧ تا ٣٠پایگاه داده وجود دارد و برمبنای اطلاعات شورای اجرایی‌‌‌ فناوری اطلاعات، در مجموع ١٦٢دستگاه و نهاد اجرایی‌‌‌، بیش‌‌‌ از ١٦٤٤خدمت‌‌‌ الکترونیک‌‌‌ تعریف‌‌‌ کرده‌‌‌اند.

دنیای اقتصاد: وزارت امور خارجه آمریکا روز جمعه به کنگره گفت که دولت بایدن معتقد است که اسرائیل به احتمال زیاد استانداردهای بین المللی را در حمایت «نکردن» از غیرنظامیان در غزه نقض کرده، اما موارد خاصی را پیدا نکرده است که توقف کمک‌های نظامی را توجیه کند. «مایکل کراولی» در گزارش ۱۱مه در نیویورک‌تایمز نوشت، در دقیق‌ترین ارزیابی دولت از رفتار اسرائیل در غزه، وزارت امور خارجه در گزارشی کتبی گفت که اسرائیل «دانش، تجربه و ابزار لازم را برای اجرای بهترین شیوه‌ها برای کاهش آسیب غیرنظامیان در عملیات نظامی خود دارد.» اما این وزارتخانه افزود که «نتایج روی زمین، از جمله تلفات غیرنظامیان، پرسش‌های اساسی را درباره اینکه آیا نیروهای دفاعی اسرائیل به اندازه کافی از این ابزارها استفاده می‌کنند یا خیر، ایجاد می‌کند.» با این حال، این گزارش که در برخی قسمت‌ها دارای تضاد بود، می‌گوید که ایالات متحده هیچ مدرک محکمی درباره نقض‌های اسرائیل ندارد.

دنیای اقتصاد: لندتک‌ها در سال گذشته با دستورالعمل زمستانه بانک مرکزی با چالش جدی برای ادامه حیات روبه‌رو شدند؛ تا جایی که انجمن فین‌تک نسبت به خطر نابودی و مهاجرت فعالان این صنعت به رگولاتور هشدار داد. اما حالا به نظر می‌رسد با مصوبه اخیر کارگروه اقتصاد دیجیتال مبنی بر کاهش ریسک ارائه خدمات تسهیلات‌یارها، در بین فعالان این حوزه نسبت به تعیین تکلیف کارمزد بارقه امیدی ایجاد شده است.

«اشیش کوتاری»، بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت «Happiness Squad» است که در سال ۲۰۲۲ با این هدف راه‏‏‌اندازی شد که به مردم کمک کند هنر و علم خوشبختی را در زندگی‏‏‌شان ادغام کنند. او پیش از پایه‏‏‌گذاری این شرکت ۲۵ سال در حوزه مشاوره فعالیت داشت و اقدامات حوزه رهبری، رفاه و تاب‏‏‌آوری را سازمان‏‏‌دهی می‏‏‌کرد. در این نوشتار او پنج نکته کلیدی را در این زمینه به اشتراک می‏‏‌گذارد.

دنیای اقتصاد-منصور بیطرف: اغلب اوقات ما معنی کلمات را بدون آنکه تاریخچه پیچیده و تغییر تعاریف آن را بدانیم، به‌کار می‌گیریم. «کاپیتالیسم» نمونه‌ای از این موارد است. «کاپیتالیسم: داستان پشت یک کلمه» نوشته مایکل سوننشر(Michael Sonenscher)، تاریخدان و روشنفکر بریتانیایی دانشگاه کمبریج این بحث را پیش می‌کشد که به سختی می‌شود کاپیتالیسم را تعریف کرد؛ حتی با آنکه کاپیتالیسم هواداران و انجمن‌های بی‌شماری را به همراه دارد. سوننشر که تاریخ سیاسی را در دانشگاه کمبریج تدریس می‌کند، متوجه شده است که ما واژه کاپیتالیسم را به سازمان‌های صنعتی، تخصص‌های فنی، تولیدکنندگان، رقابت‌ها یا بازارها مرتبط می‌سازیم. هدف اصلی این کتاب طرح این موضوع است که هرچند «کاپیتالیسم» را به مثابه واژه‌ای در نظر می‌گیریم که طیف موضوعات متفاوتی را شامل می‌شود، اما زمانی این واژه معنی خیلی مشخصی داشت که ما در طول زمان آن را فراموش کرده‌ایم. «کاپیتالیسم» در اوایل قرن نوزدهم در کشور فرانسه ابداع شد که به سرمایه‌گذاری ثروت بخش خصوصی در بدهی‌های عمومی به‌کار می‌رفت و به‌ویژه به ابزاری برای تامین مالی جنگ‌ها، تبدیل شده بود. این یعنی آنکه کاپیتالیسم، محصول مالکیت خصوصی سرمایه بود. سوننشر می‌نویسد: «درحالی‌که محکومان آن، افراد بدون سرمایه بودند.» به بیان دیگر، کاپیتالیسم در ابتدا آن‌طور که فهمیده می‌شد، یک فرضیه مالکیتی بود. کاپیتالیسم خودش آن‌طور که دیده می‌شد ابدا متهم به استثمار اقتصادی نبود. در عوض مساله در این سمت بود که چه کسی مالک سرمایه است. سوننشر این بحث را پیش می‌کشد که در حال حاضر آنچه به مراتب بدتر از کاپیتالیسم است، تقسیم کار مدرن است که هیچ راه‌حل روشنی ندارد. بر خلاف امروز و نه بر حسب تصادف، این تقسیم کار در ابتدا از کاپیتالیسم متمایز بود.

دنیای اقتصاد: بررسی صادرات صنعتی کشور حاکی از این است که کالاهای صادراتی ارزان و با قیمت واحد پایین، سهم بالاتری از صادرات صنعتی کشور دارند. در مقابل، صنایع با قیمت واحد بالاتر که دارای ارزش‌افزوده و درآمد ارزی بیشتر برای کشور هستند، سهم اندکی از صادرات صنعتی کشور دارند. بررسی آمار تجارت در ۱۲ماهه ۱۴۰۲ همچنین حاکی از این است که صنعت تنها سهم ۱۵درصدی ارزشی از صادرات کشور دارد و اگرچه صادرات صنعتی کشور در این بازه زمانی نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ارزشی ۱۰درصدی و رشد وزنی ۱۳درصدی داشته، اما از لحاظ ارزش واحد ۳درصد نسبت به سال ۱۴۰۱ کاهش داشته است؛ موضوعی که نشان می‌دهد ارزش‌افزوده کالاهای صنعتی صادراتی همچنان پایین است. این موضوع همچنین به این معناست که صنایعی سهم بالاتری از سبد صادراتی کشور دارند که ارزآوری کمتری دارند. نکته قابل تامل دیگر در این زمینه این است که در صورت سیاستگذاری و اتخاذ استراتژی صنعتی صحیح و تقویت صنایع دارای ارزش‌افزوده بالاتر، این صنایع می‏‏‌توانند زمینه‏‏‌ساز جهش تولید، صادرات و رشد درآمدهای ارزی کشور باشند.