شماره روزنامه ۶۱۸۸
|

فلات مرکزی ایران یکی از نمونه‏‏‏‏‏‌های برجسته تاثیرپذیری از تغییرات اقلیمی؛

تغییرات اقلیمی به‌عنوان یکی از بزرگ‌‌‌‌‌‌ترین چالش‌های قرن حاضر، تاثیرات عمیق و چندجانبه‌‌‌‌‌‌ای بر اقتصاد، زیست‌بوم‌های طبیعی و جوامع انسانی داشته‌است. این پدیده، با تغییر الگوهای آب‌‌‌‌‌‌وهوا، کاهش بارندگی، افزایش دما و وقوع خشکسالی‌‌‌‌‌‌های شدید، شرایط زندگی را در بسیاری از نقاط جهان از جمله…

آیا غول‌های نفتی در حال تطبیق خود با دستورالعمل‌های زیست‌محیطی هستند؟

با نگاهی به چشم‌‌‌‌‌‌انداز انرژی جهانی که البته به‌سرعت در حال تغییر است، می‌توان دریافت که شرکت‌های سرمایه‌گذاری نفت و گاز با چالش‌ها و فرصت‌های بی‌سابقه‌‌‌‌‌‌ای روبه‌رو هستند. تحت‌شرایط کنونی، جایگاه سنتی سوخت‌های فسیلی در بسیاری از مجموعه‌‌‌‌‌‌های صنعتی توسط مباحثی نظیر پایداری و مقررات دولتی…

    پنجشنبه، ۰۶ دی ۱۴۰۳
  • فلات مرکزی ایران یکی از نمونه‏‏‏‏‏‌های برجسته تاثیرپذیری از تغییرات اقلیمی؛

    بهای گزاف مهاجرت‏‏‏‏‏‌های اقلیمی

    تغییرات اقلیمی به‌عنوان یکی از بزرگ‌‌‌‌‌‌ترین چالش‌های قرن حاضر، تاثیرات عمیق و چندجانبه‌‌‌‌‌‌ای بر اقتصاد، زیست‌بوم‌های طبیعی و جوامع انسانی داشته‌است. این پدیده، با تغییر الگوهای آب‌‌‌‌‌‌وهوا، کاهش بارندگی، افزایش دما و وقوع خشکسالی‌‌‌‌‌‌های شدید، شرایط زندگی را در بسیاری از نقاط جهان از جمله ایران دگرگون کرده‌است. یکی از پیامدهای ملموس و پرچالش تغییرات اقلیمی، مهاجرت‌‌‌‌‌‌های اقلیمی است که به‌صورت داخلی یا بین‌المللی رخ می‌دهد و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی پر هزینه‌ای به‌همراه دارد. ایران، به‌ویژه در فلات مرکزی، یکی از نمونه‌‌‌‌‌‌های برجسته تاثیرپذیری از تغییرات اقلیمی است. این مناطق که به‌‌‌‌‌‌طور تاریخی وابسته به منابع آبی محدود و کشاورزی سنتی بوده‌اند، در دهه‌های اخیر با کاهش چشمگیر بارندگی و افزایش دما مواجه شده‌اند.
  • آیا غول‌های نفتی در حال تطبیق خود با دستورالعمل‌های زیست‌محیطی هستند؟

    تعامل با محیط‌زیست؛ از شعار تا عمل

    با نگاهی به چشم‌‌‌‌‌‌انداز انرژی جهانی که البته به‌سرعت در حال تغییر است، می‌توان دریافت که شرکت‌های سرمایه‌گذاری نفت و گاز با چالش‌ها و فرصت‌های بی‌سابقه‌‌‌‌‌‌ای روبه‌رو هستند. تحت‌شرایط کنونی، جایگاه سنتی سوخت‌های فسیلی در بسیاری از مجموعه‌‌‌‌‌‌های صنعتی توسط مباحثی نظیر پایداری و مقررات دولتی متمرکز بر تغییرات آب‌و‌هوایی، در بوته آزمایش قرار گرفته‌است. در همین حال، سرمایه‌گذاران سوخت‌های فسیلی به‌طور فزاینده‌ای این سوال را مطرح می‌کنند که؛ آیا شرکت‌های عمدتا تولیدکننده نفت و گاز قادر خواهند بود جذابیت سرمایه‌گذاری جدید خود را در افق طولانی‌مدت حفظ کنند؟
  • تغییرات بزرگ با همسو‌شدن منافع اقتصادی و محیط‌زیست

    معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: زمانی‌که منافع اقتصادی و محیط‌زیست با یکدیگر همسو شوند، می‌توانیم به تغییرات بزرگ امیدوار باشیم. به گزارش «ایرنا» شینا انصاری اظهار کرد: وقتی از حفاظت محیط‌زیست سخن می‌گوییم؛ در واقع از یک تغییر عمیق، اثرگذار و پایدار در زمینه توسعه صحبت می‌کنیم. تغییری که این‌بار، به زیرساخت‌های طبیعی و تبعات توسعه ناپایدار نیز توجه جدی دارد به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌همین‌دلیل در برنامه‌های عمومی سازمان حفاظت محیط‌زیست، برنامه‌های اقتصادی سبز و مشارکت همگانی نقش قابل‌توجهی خواهند داشت.
  • عزم دولت برای احیای تالاب‏‏‏‏‌ها

    معاون محیط‌زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه ۴۵‌تالاب کشور به کانون گردوغبار تبدیل شده‌اند، گفت: دریاچه ارومیه و همچنین هامون، هورالعظیم، گاوخونی، میانکاله و شادگان از جمله تالاب‌هایی هستند که دولت برای احیای آنها برنامه دارد.
  • الزام تقویت دیپلماسی محیط‌زیستی

    ایرنا: کارشناس مباحث بین‌المللی تغییر اقلیم و توسعه پایدار و استاد دانشگاه تهران تاکید کرد: زمانی دیپلماسی محیط‌زیستی در کشور بسیار پررنگ بود اما با تغییر اولویت‌‌‌‌‌های مقطعی و نگاه مدیران، به مرور کمرنگ شد و اکنون بستر اکولوژیک کشور توانی برای تعلل ندارد و تقویت آن دیگر نه یک انتخاب بلکه یک الزام است. مجید شفیع‌پور در گفت‌وگو با «ایرنا» افزود: از مباحث بسیار مهم و گسترده جهانی که امروزه برای بهره‌مندی از ابزارهای دستیابی به نتایج نام‌برده می‌شود، همان مباحث، مشکلات و معضلات درهم تنیده محیط‌زیستی است که در این راستا در سطح جهان در خیلی از عرصه‌ها مانند حامل‌های انرژی، آب، تغییرات آب‌و‌هوایی و اقلیمی استفاده از ابزاری همچون دیپلماسی محیط‌زیستی یا دیپلماسی تغییر اقلیم، استفاده می‌شود.
    چهارشنبه، ۰۵ دی ۱۴۰۳
  • آلودگی کشنده در هوای پایتخت؛

    «برج میلاد» در «دود» محو شد

    دنیای اقتصاد: امروز ۵ دی ۱۴۰۳ «برج میلاد» به دلیل شدت بالای آلودگی‌هوا، در «مه‌دود» محو شده است.
  • سوال «دنیای‌اقتصاد» درباره «توییت شینا انصاری»

    دنیای‌اقتصاد: رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در یک توئیت، نسبت به «حذف یک بند مرتبط با عوارض آلایندگی در بودجه ۱۴۰۴» انتقاد کرد؛ اما درباره این انتقاد، یک پرسش وجود دارد که باید شینا انصاری پاسخ دهد.
    چهارشنبه، ۲۸ آذر ۱۴۰۳
  • چالش‌های زیست‌محیطی ایران، ریشه در کوتاهی‌های متعدد در دهه‌های متمادی دارند

    بحران محیط زیست ایران، نیازمند رویکرد ملی و جهانی

    دنیای اقتصاد: معاون اول رئیس‌جمهور، محمدرضا عارف در سخنرانی اخیر خود در بیست و دومین نمایشگاه بین‌المللی محیط زیست در تهران، تأکید کرد که عبور از ابرچالش‌های محیط زیستی نیازمند یک عزم ملی است. به گفته او، برای حل مسائل محیط زیستی کشور، ضروری است که تمامی ارگان‌های دولتی، بخش خصوصی، سازمان‌های مردم‌نهاد و حتی آحاد مردم در این مسیر گام بردارند.
  • «دنیای اقتصاد» استراتژی دوگانه پکن در حوزه انرژی را بررسی کرد؛

    چین در مسیر رهبری انرژی‌های پاک

    دنیای اقتصاد: سیاست دوگانه چین در حوزه انرژی‌های پاک و فناوری‌های نوین، این کشور را در مسیر رهبری جهانی قرار داده است. در حالی که پکن بزرگترین تولیدکننده کربن در جهان به شمار می‌رود، با سرمایه‌گذاری گسترده در انرژی‌های تجدیدپذیر و کنترل زنجیره تامین مواد اولیه استراتژیک، به دنبال تغییر این تصویر است. طبق پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی، چین تا سال ۲۰۳۰ حدود ۶۰ درصد از کل ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر نصب‌شده در جهان را به خود اختصاص خواهد داد. این کشور همچنین با در اختیار داشتن ۸۰ درصد از تولید جهانی گالیوم و ۶۰ درصد ژرمانیوم، نقشی تعیین‌کننده در بازار جهانی عناصر کمیاب دارد.
    پنجشنبه، ۲۹ آذر ۱۴۰۳
  • کاهش کیفیت هوا ارتباط مستقیمی با افزایش مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها و صنایع دارد

    آلودگی هوا؛ بلای سلامت جان و روان

    در دو هفته گذشته، وضعیت آلودگی هوا در تهران به‌شدت به مرزهای خطرناک رسیده‌است. شاخص کیفیت هوا(AQI) به‌طور مکرر از حد مجاز «ناسالم» فراتر رفته، به‌ویژه در روزهایی که وضعیت جوی ایستای هوا وضعیت را بدتر کرده‌بود. در برخی روزها، مقدار AQI به بیش از ۱۵۰ رسید‌که به‌معنای شرایط ناسالم برای افراد حساس بود. بدترین وضعیت در دو هفته آخر آذر ماه مشاهده شد، زمانی‌که سطح آلودگی به حدی رسید‌که با عنوان «بسیار ناسالم» یا «خطرناک» طبقه‌‌‌‌‌بندی و سلامت‌ میلیون‌ها نفر تهدید شد. این کاهش کیفیت هوا ارتباط مستقیمی با افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای، به‌ویژه از خودروهای قدیمی و سوخت‌های باکیفیت پایین مانند مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع در ماه‌های زمستان دارد.
  • آلاسکا؛ تشنه حفاری بیشتر؟

    دونالدترامپ، رئیس‌‌‌‌‌جمهور منتخب در طول مبارزات انتخاباتی خود بارها وعده داد که حفاری نفت در ایالات‌‌‌‌‌متحده را گسترش خواهد داد.‌ این خبر خوبی برای رهبران سیاسی در آلاسکا است، منطقه‌ای که نفت منبع حیات اقتصادی آن بوده و بسیاری احساس می‌کنند دولت بایدن مانع از افزایش روند نزولی تولید این ایالت شده‌است. رهبران سیاسی در آلاسکا از وعده‌‌‌‌‌های دونالد ترامپ رئیس‌‌‌‌‌جمهور منتخب آمریکا، برای توسعه میادین نفتی و تولید بیشتر نفت استقبال کرده‌اند. به نوشته تارنمای ای‌‌‌‌‌بی‌‌‌‌‌سی‌‌‌‌‌ نیوز، بحث بر سر حفاری در اراضی فدرال شمالی غنی از نفت آلاسکا احتمالا در ماه‌های آینده احیا خواهدشد، به‌ویژه در پناهگاه حیات‌وحش ملی قطب‌‌‌‌‌شمال که دوست‌‌‌‌‌داران محیط‌زیست مدت‌هاست به‌دنبال حفاظت از آن به‌عنوان یکی از آخرین مکان‌های بکر حیات‌‌‌‌‌وحش کشور بوده‌اند، درحالی‌که دفتر مدیریت زمین و اراضی ملی ایالات‌‌‌‌‌متحده اعلام کرده‌است؛ دشت ساحلی این منطقه می‌تواند حاوی حداقل ۴.۲۵ تا حداکثر ۱۱.۸میلیارد بشکه نفت قابل‌استحصال باشد، اطلاعات محدودی در مورد مقدار و کیفیت نفت این حوزه در دسترس عموم قرار دارد.
  • انرژی خورشیدی؛ راه‏‏‏‏‌حل بحران برق ایران

    افزایش بی‌‌‌‌‌رویه مصرف انرژی‌های فسیلی در سال‌های اخیر پیامدهای زیست‌محیطی و تغییر اقلیم و موضوعات امنیتی گسترده‌ای به‌همراه داشته‌است. با توجه به بحران انرژی در سطح بین‌المللی بسیاری از کشورها توانسته‌اند با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بر این معضل فائق آیند، در حالی‌که ایران در بخش برق با کسری ۱۴‌هزار تا ۱۵‌هزار ‌مگاواتی در اوج تقاضای تابستان مواجه است، قطع مکرر برق، به تشدید اختلال در زندگی صنعتی و مسکونی دامن زده است، بنابراین در این نوشته سعی بر آن است تا دریابیم؛ چگونه می‌توان با استفاده از تجارب بین‌المللی و توانایی داخلی و بر مبنای انرژی‌های تجدیدپذیر با اولویت و محوریت انرژی PVخورشیدی راه‌حلی مناسب برای این معضل در ایران پیدا کرد.
  • حفظ محیط‌زیست در گرو مشارکت جامعه

    معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید کرد: حفاظت از محیط‌زیست بدون مشارکت مردم و آحادجامعه عملی نخواهد شد. به گزارش «ایرنا» شینا انصاری روز چهارشنبه در مراسم افتتاحیه بیست و دومین نمایشگاه محیط‌زیست که با حضور محمدرضا عارف معاون اول رئیس‌‌‌‌‌‌جمهور برگزار شد، افزود: صحبت از وضعیت محیط‌زیست چیزی نیست که بتوان‌‌‌‌‌‌ به‌راحتی از آن عبور کرد. آلودگی شهری، کاهش منابع آب، فرسایش خاک و توفان گرد و غبار از جمله موارد محیط‌زیستی است که نیاز به آگاهی جامعه دارد. معاون رئیس‌جمهور تصریح کرد: اصل‌پنجاهم قانون‌اساسی به‌عنوان‌‌‌‌‌‌ یک اصل‌مترقی قانون، حفاظت از محیط‌زیست را یادآور می‌شود و وظیفه جامعه، شهروندان و مسوولان در آن ذکر شده‌است. آنچه از این اصل برمی‌‌‌‌‌‌آید، سایر قوای کشور وظایفی خطیرتر نسبت به آحاد جامعه و شهروندان دارند.
    شنبه، ۲۴ آذر ۱۴۰۳
  • متهمان سمی‌سازی هوا در یک نگاه؛

    چه کسانی تهران را آلوده می‌کنند؟

    دنیای‌اقتصاد: یک عمر «خبرسازی» درباره کارگردان آلودگی‌هوا باعث شده «متهمان اصلی» در جاده سمی‌سازی پایتخت بتازند،‌ بدون آنکه مقامات مسوول «پاسخگو» باشند.
    جمعه، ۲۳ آذر ۱۴۰۳
  • ویدئوی خبرنگار پیشین «دنیای‌اقتصاد» از آلودگی‌هوا را ببینید؛

    «سیاهی تهران» از پنجره هواپیما

    دنیای‌اقتصاد: یک ویدئوی ۱۷ ثانیه‌ای از هواپیمای در حال پرواز بالای سر شهر تهران، «فاجعه هوای سمی پایتخت» را به صراحت به تصویر کشیده است.
    پنجشنبه، ۲۲ آذر ۱۴۰۳
  • زمین‏‏‏‌های هوشمند، فضایی امن برای بقای گونه‏‏‏‌ها؛

    از خاک تا دیجیتال؛ زمین‏‏‏‌های سبز هوشمند

    محیط‌زیست جهان امروز در معرض بحران‌های متعددی قرارگرفته که اثرات آنها نه‌تنها بر طبیعت، بلکه بر زندگی انسان‌ها نیز سایه افکنده است. آلودگی هوا، کاهش منابع آب، تغییرات اقلیمی و نابودی تنوع‌زیستی تنها بخشی از این مشکلات هستند که اقتصاد، سلامت و کیفیت زندگی بشر را تحت‌تاثیر قرارداده‌اند. از سوی دیگر، جمعیت روبه‌رشد جهان، نیاز به منابع بیشتر و فشار بر اکوسیستم‏‏‏‌ها را افزایش داده و وضعیت موجود را پیچیده‏‏‏‌تر کرده‌است. در این میان، نوآوری در استفاده از فناوری‌های پیشرفته، راهی نوین برای مدیریت این بحران‏‏‏‌ها ارائه می‌دهد.
  • چرا تبعات آلودگی‏‏‏‏‌های ناشی از فعالیت نفتی در دریای شمال، دست‌کم گرفته ‌شده‌است؟

    «آب ‏‏‏‏‌توازن نفتی» و دردسرهای زیست‌محیطی

    پژوهشگر ارشد موسسه جانورشناسی لندن، رزی‌‌‌‌‌ویلیامز می‌گوید؛ «هم‌‌‌‌‌زمان با دوران نوجوانی من در آبردین اسکاتلند، سایه فاجعه پایپر‌‌‌‌‌آلفا بر جامعه ما گسترده شد. انفجار دلخراش سکوی نفت در سال‌۱۹۸۸ جان ۱۶۷ نفر را گرفت.» ویلیامز اضافه می‌کند: «در آن زمان، من با خوش‌‌‌‌‌اقبالی تمام، از پیامدهای زیست‌محیطی آن فاجعه بی‌‌‌‌‌خبر بودم، اما نشت ۶۷۰‌تن نفت، اکوسیستم دریایی را ویران و تاثیری ماندگار بر زیست‌بوم دریایی آن منطقه داشت که مایلم اندکی به آن بپردازم.» به نوشته تارنمای دکانورسیشن، در دهه‌های اخیر، کاهش تدریجی موارد نشت نفت و حجم تخلیه نفت از تانکرها، سکوها، چاه‌‌‌‌‌ها و سکوهای دریایی را شاهد بوده‌‌‌‌‌ایم. حوادث همچنان در سطح جهان رخ می‌دهند و اغلب در مناطقی اتفاق می‌‌‌‌‌افتند که نسبت به دریای شمال، کمتر مورد‌توجه هستند، با این‌حال خوشبختانه بریتانیا از آن زمان فاجعه دیگری به بزرگی پایپر‌‌‌‌‌آلفا را تجربه نکرده‌است.
  • آلودگی ادامه‌دار هوا چه تاثیری بر دیگر عناصر طبیعت خواهدداشت؟

    دودی که به چشم زمین می‌رود

    انسان برای ادامه حیات به سه عنصر آب، غذا و خاک وابسته است. با آلودگی هوا، زمین و خاک و به‌تبع آن غذا، آب و محیط‌زیست نیز تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند. خاک به‌عنوان بستری واسط و رابط بین آب و هوا نقش بسیار مهمی در انتقال آلودگی ایفا می‌کند. این منبع حیاتی از منابع مختلف در معرض آلودگی قرار می‌گیرد. امروزه از میان منابع آلاینده، معادن فعال (آلودگی صنعتی)، مصرف سوخت‌های فسیلی (آلودگی‌‌‌‌های نفتی)، کودها و سموم کشاورزی مهم‌ترین عوامل آلودگی بیوسفر محسوب می‌شوند. یکی از منابع آلودگی خاک که کمتر مورد‌توجه قرار می‌گیرد باران‌‌‌‌های اسیدی است که در اثر آلودگی و دود کارخانه‌‌‌‌ها در شهر‌‌‌‌های صنعتی و پرجمعیت دیده می‌شود.
    سه‌شنبه، ۲۰ آذر ۱۴۰۳
  • از فردا با «ماسک» در تهران تردد کنید؛

    هشدار اداره هواشناسی به تهرانی‌ها

    دنیای اقتصاد: در پی آلودگی شدید هوای تهران، اداره هواشناسی به شهروندان تهرانی هشدار داد و توصیه کرد از تردد غیر ضروری پرهیز کنند.
    دوشنبه، ۱۹ آذر ۱۴۰۳
  • رکوردشکنی تاریخی در سال ۲۰۲۴؛

    دمای زمین به بالاترین حد خود رسید

    دنیای اقتصاد: دانشمندان هشدار داده‌اند که سال ۲۰۲۴ گرم‌ترین سالی است که تاکنون تجربه کرده‌ایم. این یعنی دمای کره زمین امسال به طور متوسط بیش از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد نسبت به دوران پیش از صنعتی شدن گرم‌تر شده است.
  • دنیای اقتصاد گزارش می‌دهد؛

    آغاز برف پراکنده در تهران؛ هوا سالم شد

    دنیای‌اقتصاد: تهران پس‌از روزها «آلودگی شدید» در حال حاضر وضعیت «سالم» پیدا کرده است.
    شنبه، ۱۷ آذر ۱۴۰۳
  • خبر فوری؛

    شکایت دولت از مازوت سوزها؛ سازمان حفاظت محیط زیست بیانیه داد

    دنیای اقتصاد: در پی انتشار اخباری مبنی بر آغاز مجدد مازوت‌سوزی در نیروگاه‌هایی که استفاده از این نوع سوخت در آن‌ها ممنوع شده بود، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست از انجام اقدام قضایی علیه وزارتخانه‌های متخلف خبر داد.
  • واکاوی اقتصاد؛ تحلیلگران تجارت فردا چه میگویند؟

    کشتار جنگل‌‎ها در جهان/ کشورهای پیشتاز در جنگل زدایی کدامند؟

    دنیای اقتصاد: میزان و علل جنگل‌زدایی از منطقه‌ای به منطقه دیگر در سراسر جهان متفاوت است. در سال ۲۰۲۳، برزیل با بیش از ۱/۱ میلیون هکتار جنگل‌زدایی، بزرگ‌ترین فاجعه جنگل‌های استوایی نخستین را در سراسر جهان به ثبت رساند.
    جمعه، ۱۶ آذر ۱۴۰۳
  • مجوز برداشت درختان با محیط زندگی ما چه می‌کند؟

    مرثیه برای جنگل‌های هیرکانی

    دنیای اقتصاد: جواد حیدریان در گزارشی که با مشورت دکتر کیومرث سفیدی، جنگل‌شناس و استاد‌ دانشگاه، نوشته شده به «مجوز برداشت درختان» و وضعیت اسف‌بار جنگل‌های هیرکانی پرداخته است.
    پنجشنبه، ۱۵ آذر ۱۴۰۳
  • «دنیای‌اقتصاد» در گفتگو با علی بیت‌اللهی، زلزله‌شناس گزارش می‌دهد

    جزئیات زلزله بزرگ صبح امروز خوزستان

    دنیای اقتصاد: زلزله ۵.۶ ریشتری هفتگل خوزستان، شهرها و روستاهای اطراف را لرزاند؛ خسارات محدود گزارش شده و پس لرزه‌های متعدد ثبت شده است.
  • جزئیات مصرف«مازوت استاندارد» در گفت‌وگوی «دنیای‌اقتصاد» با معاون سازمان محیط‌زیست؛

    ۴ کلانشهر در امان از آلودگی مازوتی

    دنیای اقتصاد: معاون سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید که بر اساس مصوبه کارگروه ملی آلودگی هوا این‌گونه تصمیم گیری شد که نیروگاه‌هایی که فاصله نزدیکی با مراکز جمعیتی بزرگ دارند، یعنی نیروگاه های مستقر در سه شهر کرج، اصفهان و اراک، مازوت‌سوزی نداشته باشند.
۱