دنیای اقتصاد: آخرین وضعیت سرمایه‌گذاری در صنعت غذا در سه فصل سال‌جاری رصد شد. داده‌های اعلام شده نشان‌دهنده آن است که در مدت زمان مورد بررسی از میان رشته‌های صنعتی که برای آنها جواز صادر شده است گروه «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» رکورددار دریافت جواز تاسیس و پروانه بهره‌برداری به لحاظ تعداد بوده است و به این طریق این گروه توانست عنوان رشته جذاب برای سرمایه‌گذاران را به خود اختصاص دهد. از سوی دیگر، جذاب بودن این گروه برای سرمایه‌گذاران موجب شده از میان ۷۱ پروانه مهم صادره برای راه‌اندازی طرح‌‌های صنعتی به تفکیک نوع بهره‌برداری (ایجادی و توسعه‌‌ای) در مدت زمان مورد بررسی، ۱۳طرح به این گروه اختصاص یابد که در ۸ استان به بهره‌برداری رسیده است.

حالا شاید بیش از هر زمان دیگری باورمان شده باشد که کرونا از آنچه می‌پنداشتیم به ما نزدیک‌تر است. هراس از گسترش اپیدمی ویروسی که کمتر از آن شناخت داشتیم، خانه‌نشین‌مان کرده و ترس از مبتلا شدن عزیزانمان، بر دل‌هایمان سایه افکنده است. چندی پیش بود که شنیدم یکی از مدیران صداوسیما که دستی بر طب داشت در توصیه‌های کرونایی‌اش به مردم تاکید کرد که استفاده از مایعات به‌خصوص مصرف شیر و محصولات لبنی را برای مقابله با این ویروس فراموش نکنند. شاید می‌دانست که در شیر اسید چربی به نام اسید لینولئیک کنژوگه (CLA) وجود دارد که حدود ۵۰ درصد از ابتلا به انواع سرطان می‌کاهد. به علاوه این اسید چرب سیستم ایمنی را تقویت کرده و از بروز بسیاری از عفونت‌ها می‌کاهد و این همه تنها یکی از فواید مصرف شیر است. یاد روزهایی افتادم که تریبون رسانه ملی در اختیار کارشناسان غیرخبره‌ای بود که مدعی وجود آفلاتوکسین در شیر شده بودند!

گروه بنگاه‌ها: امروزه راه‌اندازی و رشد کسب‌و‌کارها بدون بهره‌گیری از فناوری‌های نوین ممکن نیست. صنعت پخش هم به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین حلقه‌های نظام توزیع کالا که تاثیر زیادی روی مصرف‌کننده نهایی دارد، نمی‌تواند از فناوری‌های روز بی‌نیاز باشد.

دنیای اقتصاد: کارنامه تجارت محصولات صنایع‌غذایی در سه فصل در سال‌های ۹۱ تا ۹۸ سال‌جاری منتشر شد. بررسی روند صادراتی محصولات صنایع‌غذایی کارنامه مورد قبولی ندارد و این موضوع نشان‌دهنده آن است که این بخش با چالش‌های بسیاری مواجه است. به اعتقاد فعالان اقتصادی با توجه به تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و وابستگی اقتصاد ایران به درآمد نفت و فرآورده‌های نفتی استفاده از گزینه‌های جایگزین از جمله صنایع‌غذایی می‌تواند بخشی از بار صادراتی را به دوش بکشد. احصای چالش‌های بخش کشاورزی بیانگر آن است که فعالان این بخش با چهار چالش «تولید»، «تامین»، «چالش‌های پشتیبانی و قوانین و مقررات صادراتی تا خروج محصول از کشور» و «چالش‌های صادرات در خارج از کشور و قوانین و مقررات کشور هدف» روبه‌رو هستند؛‌ چالش‌هایی که موجب شده تا این بخش نتواند به اهداف صادراتی خود دست یابد. براساس ارزیابی‌های صورت‌گرفته برای عبور از چالش‌های صادرکنندگان محصولات کشاورزی در ابتدا باید راهکار اجرایی رفع چالش‌های موجود در داخل کشور در دستور کار قرار گیرد و پس از آن راهکارهای اجرایی برای رفع چالش‌های موجود در خارج از کشور ارائه شود.

سال ۱۳۹۸ در شرایطی سال رونق تولید ملی نام‌گذاری شد که اقتصاد کشور درحال‌حاضر با چالش‌های متعددی مواجه است و یکی از حساس‌ترین برهه‌های چند دهه اخیر را پشت‌سر می‌گذارد. بسیاری از صاحب‌نظران اقتصادی بر این باورند که خروج از رکود اقتصادی منوط به رونق تولید در کشور است.

امروز بزرگ‌ترین چالش نه‌تنها در صنعت آبزیان، بلکه در بخش اقتصاد کشاورزی، خُرد بودن واحدها و تولیدات است. مطابق با ارزیابی‌ها، در حوزه آبزیان تعداد بهره‌برداران بسیار زیاد است و این موضوع باعث شده که تولیدات یونیک و یکنواختی وجود نداشته باشد. این معضل سبب شده مشکلاتی برای بازاریابی و صادرات محصولات آبزیان به‌وجود آید. آمارها نشان می‌دهد درحال‌حاضر ۱۲۰ میلیون تن تولید در بخش کشاورزی کشور انجام می‌شود؛ در این میان سهم صنعت آبزیان از این میزان، یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن است که می‌توان گفت سهم تولید حوزه آبزیان حدود یک درصد است. همچنین بررسی‌ها حاکی است ارزش صادرات بخش کشاورزی حدود ۶ میلیارد دلار است که سهم بخش آبزیان از این میزان، ۶۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شود.

دنیای‌اقتصاد: دستورالعمل خرید تضمینی گندم برای سال زراعی ۹۹-۹۸ اعلام شد. وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت ضمن اعلام جزئیات این دستورالعمل، ضوابط خرید تضمینی گندم را در سه محور کلی «اقدامات قبل از شروع فصل خرید» و «اقدامات حین عملیات خرید» و «اقدامات پس از پایان فصل خرید» منتشر کرده است. در چارچوب محور اول، شرایط و ضوابط کلان خرید تضمینی این محصول در قالب «تعیین مراکز خرید، عوامل اجرایی و انعقاد تفاهم‌نامه یا قرارداد با مراکز غیرملکی»، «اطلاع‌رسانی به جامعه هدف»، «کارگروه خرید گندم استان و وظایف آن» و «ضوابط استفاده از مراکز مباشرین خرید» مشخص شده است. همچنین در محور دوم، بخش دیگری از ضوابط در چارچوب مواردی از جمله «گندم‌های قابل خریداری و تحویل‌گیری، قیمت و سازوکارهای جدید»، «زمان و محدوده خرید»، «استفاده از سامانه سیفا» و «اعمال نظارت بر عملکرد مراکز خرید» است. در محور سوم نیز «اقدامات پس از خاتمه فصل خرید» تعیین تکلیف شده است.

کمیسیون کشاورزی و صنایع ‌غذایی اتاق ایران، هفت‌ محور اصلی برای فعالیت‌های خود در نظر گرفته است. کلیات این محورها به‌گونه‌ای تعریف شده است که نقش اتاق بازرگانی در بخش‌کشاورزی موثرتر و برجسته‌تر باشد؛ به‌همین منظور یکی از اقداماتی که در سال آینده روی آن تمرکز بیشتری خواهیم داشت، جذب کشاورزان پیشرو و تشکل‌های بخش‌کشاورزی است که علاقه‌مند باشند از فرصت‌ها و زیرساخت‌هایی که در اتاق بازرگانی فراهم شده است در جهت رفع مشکلات و توسعه کسب‌وکارها‌یشان استفاده کنند. به‌عنوان مثال در اتاق بازرگانی، کمیته ماده (۱۲) برای مقررات‌زدایی تعبیه شده است که می‌تواند در رفع قوانین زائد برای کسب‌وکار کشاورزی موثر باشد.

ارزیابی‌ها نشان می‌دهد شرکت‌هایی که مواد اولیه موردنیازشان را خود تولید می‌کنند با سه مزیت روبه‌رو خواهند شد. به‌طور مثال برخی تولیدکنندگان صنعت غذا، مواد اولیه‌ای همچون سیب‌زمینی را خودشان تولید می‌کنند که این کار سه مزیت «کنترل بیشتر بر کیفیت محصولات»، «کنترل هزینه تامین و نوسانات قیمت» و «کاهش دغدغه‌های مربوط به نبود کالا در بازار» را به همراه خواهد داشت. از دیگر مواد اولیه مهم قابل استفاده برای بسیاری از کارخانه‌های صنایع‌غذایی از جمله تولیدکنندگان چیپس، روغن است که معمولا درخصوص این ماده اولیه برای شرکت‌ها مشکل یا دست‌اندازی وجود ندارد، اما برخی مواقع چالش‌هایی درخصوص عدم ترخیص کالای وارداتی روغن و عدم خلوص روغن پیش می‌آید که موجب بالا رفتن عدد پروکسید می‌شود که این موضوع مشکلاتی را برای تولیدکنندگان به‌وجود می‌آورد.

دنیای‌اقتصاد: ارزیابی فعالان صنعت غذای کشور حاکی از آن است که وضعیت کلی این صنعت در دی ماه ۹۸ نسبت به ماه قبل از آن با افت مواجه شده است و اکثر شاخص‌ها در مقایسه با آخرین ماه پاییز شرایط بدتری را تجربه کرده‌اند. نتایج به‌دست آمده از شاخص مدیران خرید (شامخ) برای دهمین ماه امسال نشان می‌دهد که عدد شامخ برای صنایع‌غذایی،‌ ۳/ ۴۱ ثبت شده است،‌ درحالی‌که این عدد برای آذر امسال ۳/ ۴۶ ثبت شده بود. بر این اساس، وضعیت صنایع‌غذایی کشور از نگاه مدیران بنگاه‌ها در این دوره زمانی شرایط نامطلوبی را پشت‌سر گذاشته است، البته با این وجود کماکان انتظارات تولید برای ماه آینده (بهمن ۹۸) مثبت ارزیابی می‌شود. رصد شاخص‌های ۱۲گانه شامخ در بخش صنایع‌غذایی نشان می‌دهد که موانع و چالش‌های کسب‌وکار، هر دو بخش فروش داخل و صادرات صنایع‌غذایی را تحت‌تاثیر قرار داده است.

با نگاهی به اصلی‌ترین معضلات و چالش‌های شکل‌گیری کسب‌وکارها در اقتصاد کشور طی سالیان اخیر به وضوح درمی‌یابیم که بسیاری از تنگناهای محیط کسب‌وکار کشور نشات گرفته از مسائل کلان نهادی و ساختاری حاکم بر اقتصاد کشور است که نهایتا محیط کسب‌وکار و فضای سرمایه‌گذاری را نیز متاثر کرده است. رواج سیستم قیمت‌گذاری دولتی از طریق دخالت صریح و آشکار دولت در قیمت‌گذاری‌ها و کنترل دستوری قیمت‌ها یکی از عوامل و فاکتورهای نهادی است که فضا و آهنگ رشد را برای فعالان اقتصادی و توسعه کسب‌وکارشان کُند کرده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد کاهش دخالت در بازار محصول و قیمت‌گذاری کالاهای مختلف به‌عنوان یکی از مواردی است که زمینه مناسب برای تسری رونق در بخش‌های مختلف اقتصادی را فراهم می‌کند. این مهم در صنایع‌غذایی که بخش مهمی از مواد اولیه آن محصولات کشاورزی بوده که دولت با خریدهای تضمینی در آن دخالت داشته یا به بهانه حمایت از تولید داخل تعرفه‌های بالای گمرکی برای آن وضع یا در مقاطع زمانی مختلف ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های واردات اعمال می‌کند، بسیار حائز اهمیت است.

گروه بنگاه‌ها: قریب یک ماه پیش وقتی نظرات غلط کارشناس یک برنامه تلویزیونی درباره کیفیت لبنیات منتشر شد و موجی از بی‌اعتمادی به شیر و فرآورده‌های لبنی را در جامعه رقم زد، مصرف شیر و محصولات لبنی در خانوارهای ایرانی کاهش یافت. براساس استانداردهای جهانی سرانه مصرف لبنیات در خانوارهای ایرانی به مراتب کمتر از نرم‌های جهانی است که این خود به تنهایی در آینده هزینه‌های درمانی سنگینی به خانوارها و اقتصاد کشور تحمیل می‌کند. حال با گذشت یک ماه از آن ماجرا، محمد فربد، عضو هیات‌مدیره انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران به «دنیای‌اقتصاد» خبر داده است که شرکت‌های لبنی در پی ادعای نادرست آن کارشناس با خسارت تقریبی ماهانه ۳۵ میلیارد تومانی مواجه شده‌اند.

دنیای اقتصاد: با توجه به کاهش قیمت جهانی برنج، برنج‌های وارداتی هندی و پاکستانی به ترتیب مشمول دریافت هزار و ۵۰۰ تومان مابه‌التفاوت در زمان ورود از گمرکات کشور شدند. به گزارش خبرگزاری تسنیم، بر اساس اعلام علی وکیلی مدیرکل واردات و مناطق آزاد و ویژه گمرک به مدیران گمرکات کشور، با توجه به مصوبه اخیر کارگروه تنظیم بازار مبنی بر تکلیف سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، برنج‌های وارداتی مشمول دریافت مابه‌التفاوت برای واردات هستند. براساس جدولی که ستاد تنظیم بازار ارائه داده است میزان اخذ مابه‌التفاوت از برنج هندی هزار تومان و برنج پاکستانی ۵۰۰تومان است.

دنیای‌اقتصاد: چرا کشاورزی در ایران بازدهی چندانی ندارد؟ سوالی که در پاسخ به آن برخی از فعالان این بخش، سنتی بودن کشاورزی در کشور را به آن نسبت می‌دهند و معتقدند تولید معیشتی به‌جای صنعتی موجب شده تا بازدهی در این بخش کاهش یابد و تمایلی برای به روز کردن این صنعت در میان کشاورزان به‌وجود نیاید.

دنیای اقتصاد: سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در گزارش جدید خود از افزایش دوباره قیمت جهانی موادغذایی خبر داد. طبق اعلام فائو، شاخص قیمت جهانی موادغذایی در ماه ژانویه با افزایش ۷/ ۰ درصدی نسبت به ماه پیش از آن (دسامبر) به ۵/ ۱۸۲ واحد رسید. این رقم ۳/ ۱۱ درصد بالاتر از رکورد ثبت‌شده در ماه مشابه در سال گذشته میلادی است. به گزارش فائو، طی این دوره قیمت جهانی روغن‌های نباتی، شکر و گندم شاهد بیشترین میزان رشد بوده است.