تندروهای آمریکایی می‌خواهند پای تهران را به جنگ بازکنند؛ اما سیاست بایدن چیست؟
ایران مداخله در جنگ را تکذیب می‌کند
برخی تحلیلگران منتسب به این جریان با درج یادداشت‌هایی با این محتوا به بیان ادعاهایی درباره نقش ایران در عملیات اخیر پرداخته و نوشته‌اند: نبرد طوفان‌‌‌الاقصی بخشی از جنگ نیابتی ایران و اسرائیل است. کمکهای مالی و نظامی به‌خصوص موشکی ایران به حماس موجب تقویت این گروه شده است. این گروه درباره منفعت ایران از این عملیات نیز مدعی شده‌اند که علاوه بر واکنش به ترور دانشمندان هسته‌‌‌ای و دفاعی ایران توسط اسرائیل و حملات این رژیم به سوریه، موجب اختلال در عادی‌‌‌سازی روابط ریاض و تل‌‌‌آویو میشود.
با این حال دولت دموکرات بایدن به‌رغم این فشارها اعلام کرده که نشانه‌‌‌ای از دخالت ایران در عملیات حماس وجود ندارد. یک مقام ارشد دولت آمریکا بامداد یکشنبه اذعان کرد که هیچ نشانه‌‌‌ای از دست داشتن ایران در عملیات «طوفان الاقصی» توسط حماس علیه رژیم صهیونیستی، وجود ندارد. همزمان سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز در واکنش به ادعاهای جمهوری‌خواهان گفت پول آزاد‌شده ایران با حملات فلسطینیان هیچ ارتباطی ندارد. «آدرینا واتسون» سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید شنبه در بیانیه‌‌‌ای در واکنش به این اظهارات گفت: «حتی یک سنت از این پول خرج نشده است و زمانی که هزینه شود تنها می‌تواند برای چیزهایی مثل غذا و دارو برای مردم ایران هزینه شود.» وی افزود: این پول مطلقا با حملات وحشتناک هیچ ارتباطی ندارد و اکنون زمان انتشار اطلاعات نادرست نیست.
روزنامه «نیویورک‌تایمز» در گزارشی به راستی‌‌‌آزمایی اظهارات «دونالد ترامپ» رئیس‌‌‌جمهور سابق آمریکا و نامزد جمهوری‌خواه انتخابات ریاست‌‌‌جمهوری این کشور و سایر هم‌‌‌حزبی‌‌‌های او درباره تامین مالی حملات اخیر نیروهای مقاومت فلسطین علیه رژیم صهیونیستی از سوی ایران پرداخت. ترامپ در روز هفتم اکتبر-آغاز عملیات «طوفان الاقصی»-مدعی شد: متاسفانه، دلارهای مالیات‌‌‌دهندگان آمریکایی به تامین مالی این حملات کمک کرد، که طبق بسیاری از گزارش‌‌‌ها، از سوی دولت بایدن آمده است. او و سایر جمهوری‌خواهان این ادعاها را در اشاره به توافق تبادل زندانی اخیر بین تهران و واشنگتن مطرح کردند که همچنین شامل انتقال ۶میلیارد دلار پول نفت ایران از بانک‌‌‌های کره جنوبی به قطر بود تا در اختیار ایران قرار بگیرد. روزنامه نیویورک‌تایمز در خصوص این ادعاها نوشت: این مبلغ، پول مالیات‌‌‌دهندگان آمریکایی که ترامپ و برخی دیگر از نامزدهای جمهوری‌خواه به دروغ بیان کردند، نیست. همچنین شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این پول برای تامین مالی حملات استفاده شده است.
پاسخ ایران
در واکنش به این تحولات، سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره ادعاهای مطرح‌شده مبنی بر ارتباط ایران با عملیات طوفان الاقصی گفت: مقاومت ملت فلسطین اکنون خوشبختانه از توانایی و قدرت لازم و اراده و انگیزه لازم برای دفاع از خودش و ملتش و تلاش برای استیفای حقوق ضایع‌شده خودش برخوردار است و این توانایی را در عمل نشان داده که می‌تواند با اتکا به قدرت ذاتی و توان ملی از حقوق از دست‌رفته خود دفاع و حقوق قانونی خود را استیفا کند. کنعانی ادامه داد: طرح اتهامات و اظهاراتی درباره ایران و نقش ایران و... با انگیزه‌‌‌های مختلف سیاسی از جمله با هدف توجیه شکست سنگین رژیم صهیونیستی و ترمیم وجهه شکسته‌شده هیمنه پوشالی این رژیم و همچنین با هدف توجیه حمایتهای مختلف غرب از جمله رژیم آمریکا یا توجیه ماجراجویی‌‌‌های رژیم صهیونیستی علیه ملت فلسطین صورت میگیرد. همزمان نمایندگی ایران در سازمان ملل نیز با اعلام اینکه اقدامات فلسطین، دفاع کاملا مشروع در مقابل هفت دهه اشغال ظالمانه و جنایات فجیع رژیم نامشروع صهیونیستی است، هرگونه دخالت در عملیات طوفان الاقصی را رد کرد.
آزمون دولت بایدن
اظهارات سناتورهای آمریکایی و انعکاس همزمان آن در رسانه‌های غربی که بخشی از آن با هدف فشار بر دولت بایدن در آستانه انتخابات ریاست جمهوری صورت میگیرد، چگونگی واکنش دولت دموکرات به طوفان الاقصی و حمایت از اسرائیل به پرسش اول در سطح سیاسی ایالات متحده تبدیل شده است. اینکه دولت بایدن چه برنامه‌ای برای مواجهه با این درگیری و تبدیل نشدن آن به یک بحران منطقه‌ای دارد؟ واقعیت آن است که رویکرد دولت آمریکا در شرایط کنونی برمبنای کنترل و مدیریت بحران شکل گرفته است.
راهبرد آمریکا بر پایه دو سند امنیت ملی و دفاع ملی، تاکید زیاد بر عدم‌مداخله و پرهیز از تبدیل شدن درگیری‌ها به جنگ‌های بین‌المللی و منطقه‌ای است که نمونه آن را از سال گذشته در اوکراین با تحفظ در ارسال سلاح به اوکراین که منجر به حساسیت‌های روسیه نشود، به خوبی مشاهده کردیم و به نظر می‌رسد که این الگوی رفتاری در جنگ غزه نیز پابرجا بماند، مگر اینکه شاهد رخداد شگفتی‌سازی باشیم که همه تحلیلگران را غافلگیر کند. بایدن به دنبال آن است تا با نمایش بازدارندگی هم پیام قاطعی را ارسال کند و هم مانع از گسترده شدن دایره و شعاع جنگ شود.
یک روز پس از عملیات طوفان الاقصی، دولت بایدن با استقرار ناو هواپیما‌بر و تقویت نیروها همین موضع را اتخاذ کرده است که جنگ محدود به غزه بماند و مانع از ورود طرف سوم شود، چون ورود هرگونه طرف سوم کنترل جنگ را سخت‌تر خواهد کرد. رایزنی‌های تلفنی وزیر خارجه آمریکا با همتایان سعودی و قطری نشان می‌دهد که آمریکا قصد دارد با فعال کردن میانجی‌ها و طرف‌هایی که نفوذ سیاسی بیشتری بر دولت‌های عربی و گروه‌های فلسطینی دارند، مانع از تبدیل شدن درگیری به یک بحران منطقه‌ای شود.
با وجود تاکیدی که دولت بایدن بر سیاست بازدارندگی و حضور موثر در خاورمیانه به جای حضور کم یا زیاد داشته است که ناشی از این دیدگاه دولتمردان آمریکایی درخصوص خودبسندگی نظامی اسرائیل با ادعای قدرتمندترین ارتش در منطقه بود، اما با وقوع درگیری بین حماس و رژیم صهیونیستی، این سوال پیش آمده که چرا سیاست بازدارندگی مانع از جنگ نشد و از آن مهم‌تر آیا کمکهای نظامی به اسرائیل با توجه به شرایط شکننده آن پای آمریکا را به درگیری‌های خاورمیانه باز نمی‌کند و باعث بالا رفتن هزینه‌ها نخواهد شد؟ واقعیت این است که سیاست بازدارندگی آمریکا موفق نبوده، چرا که نتوانسته مانع از وقوع جنگ شود. اینکه آیا این عدم‌توفیق، سیاست بازدارندگی را در فرآیند ارزیابی مجدد قرار خواهد داد یا نه با ابهام مواجه است.
با این حال باید تاکید کرد که بایدن به دلیل قرار داشتن در سال انتخابات ریاست جمهوری که برای آن بسیار حیاتی است، تمایلی به درگیر شدن در یک بحران منطقه‌ای جدید ندارد و حتی افکار عمومی ایالات متحده نیز نه تنها آمادگی‌ای برای همراهی با این سیاست ندارند، بلکه تمایلی هم در این خصوص از خود نشان نداده‌اند. از طرف دیگر جریان اصلی جمهوری‌خواه نیز پیکار فشار بر دولت را به راه انداخته‌اند که نشانه آن را ظرف ماه‌های گذشته بر سر اینکه آمریکا نباید سیاست مداخله در اوکراین را انتخاب کند، می‌توان مشاهده کرد. بنابراین می‌توان گفت تحفظ دولت آمریکا برای مدیریت بحران پیش آمده و عدم‌ورود و پرهیز از گسترده شدن آن، سیاست بازدارندگی را استمرار خواهد داد، اگرچه به قیمت به جان خریدن انتقاداتی مبنی بر مماشات با ایران.
