تفاهم با اروپا محرمانه می‌ماند

«بهرام قاسمی» در نشست هفتگی با اصحاب رسانه با تشریح آخرین تحولات عرصه دیپلماسی درخصوص مکانیزم ویژه مالی برای حفظ برجام گفت: «روند مذاکرات با اتحادیه اروپا و دو شریک دیگر یعنی چین و روسیه بعد از خروج آمریکا از برجام ادامه داشت و دارد و در بخش‌های مشخصی درباره سازوکارهایی به تفاهم‌هایی رسیدیم. بعد از نشست نیویورک قرار شد کارها تکمیل شود. به دلیل فشارهای آمریکا برای ممانعت از همکاری با ایران، تا حدود زیادی مذاکرات سازوکارها خیلی علنی و آشکار نشده و نخواهد شد. آنهایی که در این خصوص اظهارنظر و ارزیابی می‌کنند، گمانه‌زنی است. من تعبیر نفت در برابر غذا یا هر تعبیر دیگری را رد می‌کنم و این درست نیست.»

قاسمی افزود: «ما قطعا تفاهم اولیه‌مان با اروپا و دیگر شرکا، بنا بر خواست و اصرار آنها، بر این بود که روند ادامه کار را بنا بر شرایطی که باید تامین شود، داشته باشیم. امیدواریم با تفاهماتی که شکل می‌گیرد بتوانیم روند استمرار برجام را حفظ کنیم. اگر اتحادیه اروپا و دیگر شرکا نتوانند تضمین‌های لازم را تهیه و برآورده کنند، می‌تواند بر تصمیم ایران که منطبق بر مصالح ملی باشد تاثیرگذار باشد.» سخنگوی وزارت امورخارجه ادامه داد: «طبیعی است که ما‌ از سازوکارها و مکانیزم‌ها اطلاع داریم و پیرامون آنها مذاکره می‌کنیم. پیشنهادهایی طی ماه‌های گذشته وجود داشته است. بخشی از آنها احساس شده که کارآمدی لازم را نداشته و درباره آنها بحث شده تا با راهکارهای جدید رفع و رجوع شود. از روند مذاکرات آگاهی کامل داریم. بخش‌هایی کامل شده و بخش‌هایی باقی مانده است. اگر نتوانیم درباره بخش‌های باقیمانده به تفاهم لازم برسیم احتمالا به فازهای جدیدی وارد می‌شویم که اخیرا توسط دکتر ظریف مطرح شد. آمریکا و برخی کشورهای خاص تلاش می‌کنند هماهنگی بین ما و اروپا و چین و روسیه صورت نگیرد.»

قاسمی در پاسخ به سوالی درباره عقد قرارداد نفتی بین ایران و اتحادیه اروپا و همچنین صادرات نفت ایران به اروپا عنوان کرد که بحث صادرات نفت ایران از ابتدا یکی از موضوعات اساسی ما با اتحادیه اروپا بوده و مذاکرات خوبی در این زمینه داشته و پیشرفت‌های خوبی داشتیم. او افزود: گام‌ها رو به جلو بوده و سازوکارها تا حدود زیادی نهایی شده است و این یکی از بخش‌هایی است که در بین مباحث مختلفی که با اروپا داشتیم خوب پیش رفته و سازوکارهای آن تنظیم شده و امیدوارم در کنار بقیه نیازها و سازوکارهایی که باید تنظیم شود، این موضوع بتواند به شکل مطلوب در آینده اجرایی شود و شکل واقعی و عملی به خود ببیند.

روز شنبه روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز به نقل از محمد‌جواد ظریف، خبر داد که تهران و بروکسل در آستانه یک توافق نفتی قرار دارند. به نوشته این روزنامه آمریکایی، ظریف در یک گفت‌وگوی یک‌ساعته با خبرنگاران درباره مسائل دیگری از جمله «سیستم مالی جدید اتحادیه اروپا برای کمک به ایران» سخن گفته و اضافه کرده است که این سیستم با این هدف ایجاد شده است تا ایران بتواند نفت بفروشد و پول آن را دریافت کند. نیویورک‌تایمز تاکید کرده است که ظریف از چند ماه پیش نسبت به اقدامات اروپایی‌ها خوش‌بین‌تر به‌نظر می‌رسید.

مکانیزم اروپا ارتباطی با سوئیفت ندارد

همزمان معاون وزیرامورخارجه ایران با بیان اینکه سازوکار اروپا برای حفظ تجارت با ایران ارتباطی با سوئیفت ندارد، گفت: برای ایجاد این سیستم جدید پرداخت باید جزئیات فنی و حقوقی زیادی در نظر گرفته شود. سیدعباس عراقچی در گفت‌وگو با خبرگزاری اسپوتنیک در پاسخ به این سوال که آیا مکانیزم جدید اروپا شبیه سوئیفت خواهد بود، گفت: این مکانیزم هیچ‌گونه ارتباطی با سوئیفت ندارد. سوئیفت یک مساله جداگانه است. تا آنجا که ما می‌دانیم، اروپایی‌ها نیز سوئیفت را در نظر دارند تا ببینند آیا می‌تواند به نوعی به‌کار با ایران ادامه دهد یا باید سیستم موازی تبادلات مالی ایجاد شود. عراقچی ادامه داد: درحال‌حاضر کار با سوئیفت مشخص نیست. به هر حال، سوئیفت یا می‌تواند به‌کار با ایران ادامه دهد یا سیستم تبادلات مالی خاصی برای ایران ایجاد خواهد شد. برای ایجاد این سیستم جدید پرداخت باید جزئیات فنی و حقوقی زیادی در نظر گرفته شود. فعلا نمی‌توانیم درباره جزئیات کار صحبت کنیم.

اتحادیه اروپا در فکر ایجاد «سازوکاری ویژه» برای پرداخت‌های مربوط به صادرات و واردات ایران در مقابله با تحریم‌های آمریکا است. فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دوشنبه ۲ مهر پس از نشست ۱+۴ در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل و در بیانیه مشترک با ظریف در جمع خبرنگاران گفت که ۱+۴ از پیشنهادهای عملی برای حفظ و توسعه کانال‌های پرداخت به ایران حمایت کردند. موگرینی افزود: ایجاد این کانال مالی جدید به شرکت‌ها‌، از جمله شرکت‌های درگیر صادرات نفت اجازه می‌دهد که بدون مواجه شدن با تحریم‌های آمریکا با ایران وارد داد و ستد شوند.

ایران و دیگر طرف‌های توافق هسته‌ای (گروه ۱+۴) به همراه اتحادیه اروپا در حاشیه هفتاد و سومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک که اولین اجلاس پس از خروج آمریکا از توافق بود، اعلام کردند که قصد ایجاد یک سازوکار ویژه به منظور حفظ کانال‌های پرداخت به ایران برای حفظ تجارت با این کشور پس از بازگشت تحریم‌ها را دارند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا ۱۸ اردیبهشت‌ماه به‌طور یکجانبه با نقض تعهدات آمریکا ذیل توافق هسته‌ای برجام کشورش را از این توافق خارج کرد. خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد تحریم‌های هسته‌ای که ذیل این توافق رفع شده بودند در دوره‌های ۹۰ و ۱۸۰ روزه احیا خواهند شد. ترامپ شامگاه دوشنبه ۱۵ مردادماه با امضای فرمانی رسما دستور اجرای اولین بسته تحریم‌ها علیه ایران را صادر کرد. دور دوم تحریم‌های آمریکا از ۱۳ آبان اجرایی می‌شود.

خوش‌بینی نسبت به تصویب FATF

سخنگوی وزارت امورخارجه در ادامه نشست خبری درباره سرنوشت لوایح مرتبط با FATF گفت: «درباره بحث مجلس (FATF) و درباره اینکه جلسه برگزار خواهد شد یا نه، اطلاعی ندارم. ظاهرا موضوعات دیگری هم هست که شاید به این موضوع نرسد. با توجه به‌کار کارشناسی که در دولت و خارج از دولت انجام شد، من با خوش‌بینی زیادی نسبت به تصویب این لایحه نگاه می‌کنم. اکثریت قاطع بر این نظرند که این موضوع به نفع این کشور است. باید منتظر باشیم ببینیم که نمایندگان چه تصمیمی می‌گیرند. خارج از بحث برجام این موضوع مستقل و مهمی است.»

دیپلمات بازداشت شده ایرانی در آلمان

بهرام قاسمی درباره بازداشت دیپلمات ایرانی در آلمان و بحث استرداد او به بلژیک نیز گفت: «این بحث با جدیت تمام دنبال شده و می‌شود و امیدواریم دولت آلمان از واقعیت‌ها اطلاع کامل پیدا‌ کند و دیپلمات مزبور به ایران عودت داده شود.»

یک دادگاه در آلمان اعلام کرد که با استرداد دیپلمات ایرانی که به اتهام دست داشتن در طرح شکست خورده حمله به تجمع گروهک منافقین در پاریس بازداشت شده بود، موافقت کرده است. پلیس آلمان چند ماه پیش این دیپلمات ایرانی را با ادعای برنامه‌ریزی برای بمب‌گذاری در تجمع گروهک تروریستی منافقین بازداشت کرده بود. دادگاه منطقه‌ای بامبرگ روز دوشنبه اعلام کرد که حکم بازداشت اروپایی برای اسدالله اسدی را تایید می‌کند و حکم می‌دهد که وی از مصونیت دیپلماتیک برخوردار نیست.

دادگاه بامبرگ تصریح کرد، به این علت که این دیپلمات ایرانی در تعطیلات به سر می‌برده و در کشور محل ماموریتش یعنی اتریش حضور نداشته است، بنابر این فاقد مصونیت دیپلماتیک است و می‌توان او را محاکمه کرد. مشخص نیست که دادستانی آلمان چه زمانی قصد دارد وی را مسترد کند. بازداشت این دیپلمات پس از آن انجام شد که یک زن و مرد ایرانی در بلژیک به دلیل همراه داشتن حجم زیادی از مواد منفجره در خودروی‌شان بازداشت شدند. ادعا می‌شود که این زن و مرد در همکاری با دیپلمات ایرانی بازداشت شده در آلمان قصد حمله به تجمع منافقین در ۳۰ ژوئن را داشته‌اند.

به گزارش «ایسنا» محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران در واکنش به خبر بازداشت این دیپلمات ایرانی گفت: چه همزمانی جالبی. همزمان با شروع سفر رئیس‌جمهور به اروپا یک عملیات ایرانی، افشا و عوامل آن دستگیر می‌شوند. ایران هرگونه خشونت و ترور را در هر مکانی محکوم می‌کند و آماده همکاری با همه مقامات ذی‌ربط برای کشف آنچه تنها یک عملیات پلید برای دادن نشانی غلط است، می‌باشد.

سفیر جدید فرانسه دیر یا زود معرفی می‌شود

قاسمی درخصوص دستور کار مذاکرات طرف‌های ایرانی و فرانسوی گفت: «من اطلاع خاصی از مذاکرات بین طرف ایرانی و فرانسوی به‌طور کامل ندارم. خلاصه دیدار را می‌دانیم. موضوعات زیادی بین طرفین وجود دارد، بحث برجام و بحث همکاری کشورهای اتحادیه اروپایی درباره سازوکارها هست. در گذشته هم این گفت‌وگوها بین ما و کشورهای اروپایی وجود داشته است. درباره بحث اعزام سفیر، مباحثی وجود دارد و ما با گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای مواجه هستیم. سفیر سابق به الیزه منتقل شده و می‌توانند سفیر جدید را دیر یا زود معرفی کنند و مانعی برای این کار وجود ندارد.» قاسمی افزود: «با توجه به نوع رابطه ما با چین و روسیه، وشاخصه‌های دیگر این کشورها، ما در کنار سازوکار کلی مورد بحث می‌توانیم مکانیزم های دیگری را داشته باشیم.»