بازنگری شیوه‌های درمان قلب در پساکرونا

آخرین دستاوردهای پزشکی ایران و جهان در کنگره ۲۲

قاسمی در ادامه تعبیه همزمان دو دریچه برای بیماران مبتلا به نارسایی دریچه سه لتی را از اقداماتی برشمرد که در جهان ۵۰۰ مورد هم انجام نشده، ولی در کشور این اقدام انجام خواهد شد و در کنگره پیش رو، پزشکان این حوزه از نزدیک شاهد آن خواهند بود. وی با اشاره به سایر دستاوردهای این حوزه که در کنگره مورد بررسی قرار خواهند گرفت، گفت: از مجموعه مقالاتی که به دبیرخانه کنگره ارسال شده ۵۴ مورد در قالب سخنرانی، ارائه خواهند شد و در بخشی دیگر نیز ارائه الکترونیکال پوسترها را خواهیم داشت. همچنین سه مقاله برگزیده در این همایش جوایزی را دریافت خواهند کرد.

رئیس انجمن آترواسکلروز در ادامه به رئوس بحث‌های کنگره پرداخت و گفت: در این همایش چهار‌روزه بر چند موضوع مهم با محوریت پیشگیری، تشخیص و درمان متمرکز هستیم. ارائه مقالات علمی فوق تخصصی در حوزه بیماری‌های ساختاری، تعبیه دریچه قلب بدون عمل باز برای بیمارانی که به صورت مادرزادی بیمارند و... را در دستور کار داریم. به گفته وی در زمینه فناوری کامپیوتری نیز موفقیت‌های ویژه‌ای در این کنگره معرفی خواهد شد. وی افزود: به عنوان مثال میزبان گروهی از نخبگان هستیم که با ارائه فناوری‌هایی، میزان تصلب و شدت آن را در عروق کرونر محاسبه می‌کنند که این تکنولوژی امروز تنها در آمریکای شمالی وجود دارد؛ تکنولوژی تصویربرداری از داخل رگ قلب و مشاهده آن با امواج صوتی از فناوری‌هایی است که در این کنگره ارائه می‌شود.

به گفته قاسمی آنژیوکلاستی‌های پیچیده مانند بسته شدن رگ‌های قلبی، رسوب شدید کلسیم در رگ‌های قلب، آنفارکتوس‌های حاد و... از جمله موضوعاتی است که در این همایش بررسی می‌شوند.به گفته وی، آخرین دستاوردهای علمی که در کنگره‌های مطرح دنیا مانند فرانسه و اسپانیا اخیرا برگزار شده است نیز در اختیار شرکت‌کنندگان قرار می‌گیرد و باید گفت مهم‌ترین قسمت کنگره نیز حول همین محور آموزش است. رئیس انجمن آترواسکلروز با بیان ضرورت جدی ارتباط بین متخصصان حوزه قلب و عروق با سایر رشته‌ها مانند مغز، کلیه، سرطان، بیماری‌های حاد گوارشی از حضور سایر رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی در این همایش برای این منظور خبر داد. یکی دیگر از برنامه‌های کنگره موضوع آموزش با تمرکز روی موضوعات عمومی است و یک بحث متقابل و جذاب برای شرکت‌کنندگان است. به گفته وی، استفاده از داروهای نسل جدید، پیشگیری از آمبولی‌های ریه، گسترش لخته در پاها، آمبولی‌های مغزی مرتبط با قلب، موضوع پزشکی قانونی و مسائل مرتبط با آن از دیگر مباحث مهم مطرح در این کنگره است.

قاسمی با بیان اینکه خلاقیت جامعه پزشکی در ارائه راه‌حل‌های جدید در حوزه درمان بیماری‌های مختلف از جمله در حوزه قلب و عروق نیازمند حمایت از شجاعت ناشی از توانمندی‌هاست گفت: موارد مربوط به رضایت یا عدم‌رضایت از درمان، مسائل حقوقی و شکایات درمانی و عوارض ناگریز در برخی روش‌های درمانی می‌تواند مانع از بروز خلاقیت پزشکان در ارائه روش‌های جدید باشد که روی بی‌میلی در جامعه پزشکی اثر می‌گذارد و می‌تواند مانع از توسعه در این بخش شود. وی در ادامه به اطلاعات اکوکاردیوگرافی در قلب و عروق اشاره کرد و با تاکید بر پیشرفت‌های قابل ملاحظه در این حوزه از مشارکت بالای همکاران این بخش در کنگره مذکور خبر داد و افزود: بررسی بیماری‌های ساختاری، مادرزادی و...در این حوزه را به صورت ویژه در دستور کار قرار خواهیم داد.

قاسمی به بخشی از کنگره با محوریت آنفلوآنزا و قلب اشاره کرد و گفت: به‌ویژه پس از شیوع کووید- ۱۹ این موضوع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. ارائه مقالاتی در حوزه پیوند قلب، روش‌های تشخیص و پیشگیری، پیوند قلب کودکان، استفاده از ابزار کمکی در نارسایی‌های قلبی، داروها، شیمی‌درمانی و قلب، بیماری‌های عروق محیطی و تحتانی همگی از موضوعات مورد بررسی در این همایش بین‌المللی هستند. وی درباره برنامه‌های این کنگره گفت: برگزاری ورکشاپ‌های تخصصی با موضوعات متنوع از دیگر برنامه‌های این کنگره است که متخصصان این حوزه بر اساس آخرین دستاوردها به آموزش آنها می‌پردازند. در بخش دیگری از این کنگره به افتخار پرستاران و به‌ویژه در پی قدردانی از زحمات آنان در سال‌های کرونا، برنامه‌های ویژه‌ای در سالن اصلی همایش برگزار خواهد شد و سخنرانی‌هایی در این برنامه انجام می‌شود. در نهایت قدردانی از پیشکسوتان حوزه قلب و عروق برنامه دیگری است که در این کنگره مطابق دوره‌های قبلی برگزار می‌شود.

 قاسمی در ارتباط با اثر بیماری کرونا روی سلامت قلب با بیان اینکه وقتی یک عامل خارجی مانند ویروس وارد بدن می‌شود واکنش التهابی بدن می‌تواند روی ارگان‌های داخلی اثر منفی بگذارد که قلب و عروق از جمله این اجزا هستند گفت: موارد نادری از فیبروز دریچه‌های قلبی در دوره کرونا تجربه شده است. بزرگ‌ترین نقیصه افزایش انعقادپذیری بیماران است که در نتیجه کرونا اتفاق می‌افتد و البته ریسک‌پذیری در سنین متفاوت یا بیماران با شرایط متفاوت، آسیب‌های متفاوتی بر جای می‌گذارد. لذا در دوره کرونا بررسی قلب و عروق مبتلایان از مهم‌ترین موضوعاتی بوده که در این دوره به‌ویژه، پزشکان در دستور کار خود قرار داده‌اند.

چرایی عدم گرایش پزشکان عمومی به دوره‌های تخصصی قلب

 مسعود قاسمی در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» در ارتباط با عدم گرایش پزشکان عمومی به دوره‌های تخصصی قلب و عروق با بیان اینکه خوشبختانه قلب و عروق به دلیل پیشرو بودن آن، دارای حیطه‌های مختلفی است گفت: اما به هر حال در بیشتر اوقات کمبود داریم ولی باید این کمبود برطرف شود. ازجمله باید به شرایط کاری برای متخصصان قلب و عروق اشاره کرد که برخی از پزشکان ما که حتی دوره فلوشیپ دیده‌اند حقوق و مزایایی در حد یک کارمند دریافت می‌کنند و لذا باید کمبود مذکور در یک دیدگاه کاملا باز مورد بررسی قرار بگیرد. تامین و تسهیل شرایط زندگی و کاری برای این منظور ضرورت دارد و باید دشواری‌های موجود سنجیده و برطرف شود.

وی در ادامه با بیان اینکه درباره جراحی قلب مدت‌ها است استادان فوق تخصصی ما رزیدنت ندارند و بسیاری از کارهای درمان را خود انجام می‌دهند ادامه داد: به دو دلیل امروزه جراحی قلب در کشور در مقایسه با گذشته کاهش یافته است؛ نخست آنکه توسعه و پیشرفت روزافزون آنژیوگرافی باعث شده عمل قلب باز کاهش یابد و لذا بار این جراحی از روی دوش پزشکان برداشته شده است. از طرفی جراحی قلب در دنیا از رشته‌هایی است که کمتر مورد اقبال قرار می‌گیرند. موضوع دیگر اینکه باید یک جراح قلب که سختی‌های زیادی را پشت سر می‌گذارد به توانایی و دانش و ریسک‌پذیری و شهامت خود توجه جدی کند و از سمت دیگر هم انگیزه‌های ورود به این رشته افزایش یابد.

قاسمی ادامه داد: افزایش میل به دوره تخصصی جراحی قلب نیازمند ایجاد شرایط مناسب مالی و کاری است تا بتوان کمبودها را جبران کرد. این مشکل در حوزه جراحی اطفال که بسیار دشوار است نیز وجود دارد و نیازمند سیاستگذاری است و البته در هیچ جای جهان موفقیت‌ها مطلق نیستند و بنابراین نمی‌توان گفت اشکالات موجود تنها به ایران مربوط است.

ضرورت آگاهی‌بخشی به جامعه درباره اثرات آینده کرونا

در ادامه این نشست مسعود اسلامی، دبیر علمی بیست و دومین همایش بین‌المللی قلب و عروق با ابراز خرسندی از برگزاری مجدد این همایش پس از سه سال وقفه از حضور ۲۰۰ نفر از پزشکان داخلی و خارجی در آن خبر داد و گفت: این همایش در شش سالن برج میلاد از ساعت ۷ صبح تا ۶ بعدازظهر برگزار می‌شود. وی با اشاره به بیماری کرونا از عموم جامعه خواست حتما نسبت به تزریق دز چهارم واکسن کرونا اقدام کنند و این موضوع درباره بیماران قلبی و عروقی و افرادی که دارای زمینه‌های بیماری هستند حتما باید رعایت شود و به‌طور خاص از مهرماه این گروه باید واکسن آنفلوآنزا را نیز تزریق کنند تا بیماری قلبی آنها تشدید نشود. اسلامی با اشاره به اینکه پیشگیری بر درمان مقدم است از بی‌توجهی به این موضوع در کشور انتقاد کرد و گفت: روند بیماری‌های قلبی در کشور رو به افزایش است و برخلاف کشورهای پیشرفته دنیا که آمار سکته قلبی در آنها با کاهش روبه‌رو است، در ایران این آمار افزایشی است که نبود برنامه‌های مناسب ورزشی، تغذیه نامناسب و استفاده از غذاهای پرکالری، افزایش وزن و چاقی، عدم کنترل مناسب چربی، قند و دیابت دلایل این موضوع هستند.

دبیر کنگره قلب و عروق با بیان اینکه در سال‌های آینده تیم‌های بین‌رشته‌ای با تاکید همزمان بیماری‌های قلب و عروق و حوزه‌های دیگر تقویت می‌شوند و این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است، به موضوع داروهای تخصصی حوزه قلب و عروق اشاره کرد و گفت: متاسفانه داروهای جدیدی که در دنیا تولید می‌شوند تا به ایران برسند و تایید شوند و در اختیار مصرف‌کننده قرار بگیرند، یک پروسه طولانی‌مدت است که گاهی تا ۱۰ سال طول می‌کشد و این پروسه باعث محرومیت بیماران از مزایای این داروها می‌شود، اما خوشبختانه در کشور در سال‌های اخیر چند داروی جدید در حوزه درمان نارسایی‌های قلبی تولید شده که به صورت عملی و تجربی نیز روی بیماران جواب گرفته‌ایم، به صورتی که در برخی موارد استفاده از این داروها درباره بیمارانی که تا پیش از مصرف به پیوند نیاز داشتند، باعث شد تا این نیاز به‌طور کامل برطرف و پیوند قلب منتفی شود.

کرونا مسیر طب قلب را عوض می‌کند

اسلامی با بیان اینکه بیماری کرونا از شرق شروع شد و سپس به اروپا و آمریکا رفته گفت: ما این فرصت را داشتیم پیش از کشورهای پیشرفته دنیا تحقیقات خود را آغاز کنیم و زودتر به نتایجی رسیدیم که دو نکته در این مورد مهم است؛ اول اینکه ابتلای قلب و عروقی در مرحله حاد بیماری است و تقریبا ۲۰ درصد این افراد به بیماری‌های قلبی مبتلا می‌شوند و لذا اگر افرادی حتی به بیماری خفیف کرونا مبتلا هستند، لااقل دو هفته باید فعالیت‌های سنگین انجام ندهند تا به بیماری‌های جدی قلبی و عروقی مبتلا نشوند. نکته دیگر به دوران بعد از کرونا مربوط است که تعداد زیادی از بیماران به خستگی‌های مزمن مبتلا می‌شوند و در این زمینه توصیه می‌کنیم درمانگاه‌های اختصاصی بعد از کرونا راه‌اندازی شود تا در این کلینیک‌ها متخصص‌های مختلف قلب، ریه، کلیه، اعصاب و...حضور داشته باشند و در یک کار تیمی، بیمارانی که به سندروم پس از کرونا مبتلا شده‌اند بتوانند انرژی خود را بازگردانند، در غیر این صورت ممکن است با صدها هزار نفر افرادی روبه‌رو شویم که توانایی خود را بازنیافته‌اند.

بیماری فشار خون مقاوم به داروهای ضد فشار و نامنظمی‌های قلبی که می‌تواند ضربان‌های اضافی ایجاد کند از عوارض این بیماری است، با این حال هنوز از آینده و اثرات این بیماری روی سایر بخش‌ها مانند ایجاد سرطان‌های مختلف اطمینان نداریم و گذشت زمان این موضوع را نشان می‌دهد. وی با بیان اینکه به هر حال سود واکسن بیشتر از زیان آن است گفت: البته واکسن نیز چون از نظر ایمونولوژیک همان شرایطی را که بیماری ایجاد می‌کند پدید می‌آورد گفت: ممکن است همین عوارض با واکسن نیز ایجاد شود، لذا توجه به این علائم از سوی پزشکان ضروری است. وی ادامه داد: روش‌های درمانی نیز مدام در حال تغییر جهت هستند، به عنوان مثال با گذشت زمان مشخص شد روش‌هایی که در ابتدای شیوع این بیماری تجویز می‌شدند به زیان بیماران بود و تجویز برخی داروها در آن دوره از این قبیل درمان‌ها بودند که به دلیل عوارض آن باعث افزایش مرگ و میر می‌شدند اما اکنون داروهای مسکن در دوره‌های خفیف و برخی داروهای خاص نیز در دوره شدید بیماری تجویز می‌شوند.

 اسلامی همچنین در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» درباره توسعه توان شرکت‌های دارویی در ایران گفت: داروی جدیدی که وارد بازار دنیا می‌شود میلیون‌ها دلار هزینه تحقیق و تولید برای آن شده است، اما معتقد هستیم بیماران ایرانی باید بهترین نوع دارو را مصرف کنند و این یک ضرورت است و توصیه می‌کنیم گروه‌هایی که داروهای جدید را بررسی و مجوز ورود و تولید آن را می‌دهند بسیار فعال و با تصمیم‌گیری سریع عمل کنند و به سرعت تصمیم بگیرند که چه داروهایی تولید یا وارد شوند. برخی از این داروها مثل داروی ضد نارسایی قلبی سه چهار سال طول کشید تا وارد کشور شود، اما از زمان ورود توانسته جان بسیاری از بیماران را نجات دهد. علاوه بر آن داروهای مهمی در این حوزه وجود دارد که تصمیم‌گیری برای آنها می‌تواند بخش زیادی از مشکلات پیشگیری و درمان را برای بیماران قلبی کاهش دهد.

 نمایشگاه جانبی آخرین دستاورد‌های جهانی در حاشیه کنگره

مژده مزیدی، دبیر اجرایی این همایش نیز در این نشست خبری به برگزاری همزمان سالن‌های علمی و نمایشگاه جانبی تخصصی در حوزه درمان اشاره کرد و گفت: متخصصان داخلی در حوزه‌های درمانی، تصویربرداری و دارویی توانایی‌های خود را در این فضا به نمایش می‌گذارند و همچنین آخرین دستاوردهای جهانی نیز در معرض دید شرکت‌کنندگان قرار می‌گیرند.