درباره روغن موتور بیشتر بدانیم
موضوع مهمی که در کارکرد صحیح موتور باید به آن توجه داشت، این است که چگونه روغن مناسب را با توجه به نوع اتومبیل و شرایط جغرافیایی انتخاب کنیم؟

قبل از توضیح نحوه انتخاب روغن موتور بهتر است شناخت بهتری از روغن موتور داشته باشیم:
روغن موتور از دو جزء تشکیل شده است:
۱ - روغن پایه
2 - ادتیو
روغن پایه موجب می‌شود که روغن موتور، روانکاری قسمت‌های متحرک و را انجام دهد تا اصطکاک کاهش یابد. ولی از آنجایی‌‌که روغن به تنهایی برای حفاظت موتور کافی نمی‌باشد، بنابراین از مواد دیگری به منظور جلوگیری از خراب شدن روغن پایه تحت شرایط دمایی موتور و هم چنین حفاظت بیشتر موتور استفاده می‌نمایند. این افزودنی‌ها که در فرمولاسیون روغن موتور شرکت می‌کنند، عبارتند از:
* ادتیوهای پاک‌کننده / متفرق‌کننده: برای پاکیزه نگهداشتن موتور استفاده می‌شود، چون آلودگی‌های مختلف را در حالت معلق نگه می‌دارد و مانع از نشستن آنها بر روی قطعات موتور می‌شود.
* بازدارنده‌های خوردگی و زنگ‌زدگی: موتور را از آب و اسیدهای تشکیل شده محافظت می‌نماید.
* آنتی اکسیدان‌ها: از اکسیداسیون روغن و درنهایت تشکیل لجن جلوگیری می‌نماید.
* مواد ضد سایش: یک فیلم روی سطح فلز تشکیل می‌دهند تا از برخورد فلز - فلز جلوگیری نمایند.
* اصلاح‌کننده‌های ویسکوزیته و کاهش‌دهنده انتظار ریزش: به جریان روغن موتور کمک می‌کند.
مطلب بعدی که در مورد روغن موتور باید به آن توجه کرد، گرید آن است. به منظور اینکه روش موتور، روانکاری خوبی انجام دهد باید توانایی عمل و تشکیل فیلم را تحت شرایط دمایی مختلف دارا باشد. انتخاب صحیح گرید روغن موتور باتوجه به دمای محیط محل جغرافیایی، حائز اهمیت روغن‌های موتوری از لحاظ گرید یا درجه به دو دسته تقسیم می‌شوند.
* روغن مونو گرید: روغنی است که توانایی کار کردن در دمای بالا یا پایین را دارد.
* روغن مالتی گریس: این روغن‌ها که به چهار فصل معروف می‌باشند، توانایی کارکرد در دمای بالا و پایین را توامان دارا هستند و به عنوان مثال به این صورت نمایش داده می‌شوند ۵۰w۲۰ که w۲۰ نشان‌دهنده ویسکوزیته روغن در دمای پایین می‌باشد و ۵۰ ویسکوزیته در دمای بالا است. به عبارت دیگر روغن ۵۰w۲۰ می‌تواند برای دمای ۱۰۰c- تا بالاتر از ۰cا۴۰ مورد استفاده قرار گیرد و برای خودروهایی که بین شهرستان‌های سردسیر و گرمسیر تردد می‌کنند، مناسب است. مطلب بعدی برای انتخاب روغن مناسب، توجه به سطح کیفی آن است. در طبقه‌بندی انجمن نفت آمریکا (API) برای نشان دادن سطح کیفیت روغن موتور از یک نشان دو حرفی استفاده می‌شود.


حرف اول نشان‌دهنده نوع موتور است، یعنی حرف «S» ارائه‌دهنده «Spark ignation» یا موتورهای بنزینی است و حرف c ارائه دهنده «Compressio Ignotion» یاموتورهای دیزلی است. حرف دوم در هر دسته ارائه‌دهنده کارایی آن طبقه است، به عبارت دیگر سطح کیفیت روغن با بالا رفتن حروف الفبا افزایش می‌یابد. نکته دیگر این است که رنگ روغن ملاک مناسبی برای کیفیت روغن نمی‌باشد و برای ارزیابی صحیح کیفیت روغن موتور، نیاز به انجام آزمایش‌های مختلف داریم. از سوی دیگر ادتیوهای موجود در روغن موجب تیره‌ شدن رنگ روغن می‌شود، بنابراین روغن کار نکرده شفاف و کمی تیره است و سیاه شدن تدریجی آن در اثر کارکرد نشان‌دهنده این است که روغن دارای مواد پاک‌کننده لازم است و این روغن توانایی انتقال مواد زائد و رسوبات را از لابه‌لای قطعات دارا است. پس با توجه به موارد ذکر شده برای انتخاب روغن مناسب، باید به چند نکته توجه داشت:
1 - بنزینی یا دیزلی بودن موتور
۲ - مدل اتومبیل
3 - شرایط آب هوایی
بعد از در نظر گرفتن موارد فوق باید توجه داشت که از روغن‌های مظروف تولید شده توسط سازندگان معتبر که روی بسته‌بندی آنها، مشخصات مربوط به سطح کیفی و کیلومتر کارکرد مناسب درج شده است، استفاده نمود.
در مورد کیلومتر کارکرد درج شده بر روی بسته‌بندی‌ روغن باید توجه داشت که این تعداد مسافت برای شرایط رانندگی نرمال است، زیرا کارایی موتور و نتیجتا طول عمر روغن به فاکتورهایی بستگی دارد که در تشکیل لجن سهیم هستند.
این فاکتورها عبارتند از:
1 - درجا کار کردن موتور مثل ترافیک
۲ - رانندگی با بار زیاد در سربالایی‌ها و یدک کشیدن
3 - رانندگی در سرما، قبل از اینکه موتور گرم شده باشد.
۴ - آلودگی هوا
5 - سرعت خیلی زیاد خودرو
۶ - طی کردن مسافت‌های کوتاه و خاموش و روشن کردن خودرو
7 - رقیق شدن سوخت
۸ - عدم تعویض به موقع فیلترهای هوا و روغن
توجه داشته باشید که راکد ماندن روغن در داخل موتور، دلیلی بر حفظ کیفیت آن نیست بلکه باید پس از 4 الی 6ماه برای روغن‌های با سطح کیفیت پایین و 6 الی 12 ماه برای روغن‌های با سطح کیفیت بالا، روغن کارکرده را تعویض نمود.


در هنگام سرریز روغن، توجه داشته باشید که روغن موتور استفاده شده باید از همان نوع قبلی باشد و هیچ گاه نباید روغن‌های مختلف را با هم مخلوط کرده. بنابراین افزودن مکمل روغن موتور به روغنی که به طور صحیح انتخاب شده باشد، مجاز نیست.
در هنگام تعویض نوع روغن موتور، بهتر است بدنه خارجی موتور را شست‌و‌شو دهید زیرا این کار مانع از ورود آلودگی‌های اطراف به داخل محفظه روغن می‌شود. البته این نکته را نیز مدنظر داشته باشید که روغن را در حالت گرمی خارج نمایید زیرا روغن‌ در این حالت رقیق‌تر است و آلودگی‌ها را به همراه خود می‌آورد.