«مکران» قطب جدید اقتصاد کشور

متولیان حوزه صنعت و تجارت در تازه‌ترین اظهارنظرها از ایجاد قطب جدید اقتصادی در جنوب شرقی کشور، سواحل مکران واقع در چابهار خبر دادند. به اعتقاد آنها این منطقه مرزی به‌عنوان چهارراه بزرگ تجاری افغانستان، پاکستان و کشورهای آسیای میانه است و شرایط لازم برای تبدیل شدن به قطب تجاری را دارد. برنامه‌ریزی برای توسعه این منطقه در حالی است که در لایحه برنامه ششم توسعه نیز که اسفند ماه سال جاری به مجلس می‌رود، بر توسعه سواحل مکران تاکید شده است.

منطقه ساحلی مکران در جوار دریای عمان قرار دارد و بندر چابهار و جاسک نیز در این منطقه قرار دارند؛ از ویژگی‌های آن دسترسی به آب‌های آزاد و کریدورهای جهانی است که می‌تواند صنایع انرژی‌بر و آب‌بر در این حاشیه مستقر شود. مسوولان دولتی معتقدند به دلیل محدودیت‌های منابع، امکان توسعه همه پهنه‌های کشور وجود ندارد، اما توسعه سواحل و پهنه مکران در اولویت برنامه ششم است. بر این اساس، محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت در سفر به چابهار در مراسم آغاز عملیات اجرایی واحد یوتیلتی متمرکز شهرک پتروشیمی مکران، با اشاره به اینکه این منطقه مرزی به‌عنوان چهارراه بزرگ تجاری افغانستان، پاکستان و کشورهای آسیای میانه است، افزود: دولت در حال برنامه‌ریزی بیشتر برای تبدیل این منطقه به قطب تجاری است. سردار حسین دهقان، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز در این مراسم با بیان اینکه نیروی دریایی ارتش زمینه توسعه در سواحل مکران را فراهم می‌کند، گفت: اجرای طرح‌های پتروشیمی و فولاد در سواحل جنوبی سیستان و بلوچستان، موجب افزایش امنیت پایدار، اشتغالزایی و سرمایه‌گذاری خواهد بود. زمستان پارسال نیز رئیس‌جمهوری و هیات همراه در سفر به چابهار در بازدید از بزرگ‌ترین پروژه پتروشیمی در حال ساخت کشور در این منطقه، بر توسعه تجاری منطقه چابهار تاکید کرد.

سایت پتروشیمی «مکران» در چابهار نخستین ‌هاب بزرگ پتروشیمی‌ کشور است که بدون سرمایه‌گذاری دولت و با ۱۲ میلیارد دلار سرمایه بخش خصوصی در ایران در حال اجرا است. این طرح بزرگ پتروشیمی‌ به دلیل موقعیت استراتژیک منطقه چابهار نه تنها می‌تواند تحول بزرگ اقتصادی در کشور ایجاد کند، بلکه مسیر عبور دو کریدور فوق‌العاده استراتژیک و مهم بین‌المللی شمال و جنوب جهان است و این موضوع نقش بسزایی در معاملات و مبادلات اقتصادی خواهد داشت.

پتروشیمی مکران در سه فاز و با سرمایه ۱۲ میلیارد دلار و در مدت ۱۰ سال اجرایی و بهره‌برداری می‌شود. این پروژه دارای ۹ سرمایه‌گذار کاملا خصوصی، دو بانک و سه‌صندوق بازنشستگی کشور است.در پایان فاز۳، ظرفیت صادرات این سه فاز در مجموع ۲۲ میلیون و ۱۸۰ هزار تن محصولات جامد و مایع پتروشیمی از این شهرک صادر خواهد شد. براساس این گزارش، در فاز اول نیز دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن محصول جامد و ۶ میلیون تن محصول مایع صادر خواهد شد. در فاز دوم نیز دو میلیون و ۵۳۰ تن محصول جامد و هفت میلیون تن محصولات مایع و همچنین در فاز سوم دو میلیون و ۱۵۰ هزار تن محصول جامد و دو میلیون تن محصول مایع صادر می‌شود. در شرایط فعلی، حجم صادرات و واردات دو اسکله شهید بهشتی و شهید کلانتری چابهار تنها دومیلیون تن است در حال حاضر نزدیک به دو هزار میلیارد ریال از سوی شرکت توسعه نگین مکران برای آماده‌سازی زیرساخت‌ها، سرمایه‌گذاری شده است. تمامی ‌زیرساخت‌ها در این شهرک آماده شده و کار برای شروع فعالیت شرکت‌های سرمایه‌گذار در فاز یک آماده است. با شروع این فاز واحدهای فرآیندی مشغول به کار می‌شوند و حجم سرمایه‌گذاری هر کدام از شرکت‌ها معلوم شده و فاینانس موردنظر از سوی شرکت‌های سرمایه‌گذاری تهیه و بیزینس پلن نیز تهیه شده است. برای اجرای زیرساخت‌های لازم تاکنون سه شرکت آب نیرو مکران، پایانه‌ها و مخازن و شرکت خط لوله مکران راه‌اندازی شده است. این شرکت‌ها کارهای زیربنایی این شهرک را ساماندهی کرده‌اند. این شهرک پس از راه‌اندازی تمامی‌فازها به یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های پتروشیمی‌کشور تبدیل خواهد شد.

عملیات اجرای پروژه مجتمع یوتیلتی متمرکز شهرک پتروشیمی مکران با حضور وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، وزیر صنعت، معدن و تجارت، اکبر ترکان مشاور عالی رئیس جمهور و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد، مهندس هاشمی استاندار سیستان و بلوچستان و مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل تسنن زاهدان و برخی از مقامات ارشد کشوری و لشکری و معتمدان محلی روز پنج‌شنبه گذشته در محل شهرک پتروشیمی مکران در منطقه آزاد چابهار برگزار شد.

توسعه سواحل مکران؛ اولویت دولت

وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در این مراسم با اشاره به وظیفه ذاتی نیروهای مسلح در برقراری امنیت، اظهارکرد :کمک به رفع محرومیت از طریق سرمایه‌گذاری و اشتغال‌زایی موضوعی همسو با برقراری امنیت در کشور است.

سردار سرتیپ حسین دهقان با تاکید بر افزایش امنیت ناشی از سرمایه گذاری در مناطق محروم و مرزی اظهارکرد: این نوع افزایش امنیت با دکترین دفاعی جمهوری اسلامی کاملا مطابقت دارد.

وی همچنین به تاکید بر فرمایشات مقام معظم رهبری بر توسعه سواحل مکران اظهار کرد: اجرایی شدن برنامه های توسعه ای دولت و بیانات رهبرمعظم انقلاب در خصوص توسعه سواحل مکران از اولویت های کاری دولت تدبیر و امید است.

سردار دهقان از همه دستگاه های اجرایی، امام جمعه، استاندار و سایر مقامات محلی و استانی خواست تلاش کنند تا سرمایه های جذب شده زودتر به بار بنشیند و اثرات مثبت آن در رفاه مردم قابل لمس باشد.

وزیر دفاع با تاکید بر رعایت استانداردهای زیست محیطی در این پروژه افزود: مدیران ارشد شهرک پتروشیمی مکران نیز متعهد به رعایت همه استانداردهای زیست محیطی در این پروژه هستند.

وی تصریح کرد: ما به دنبال توسعه پایدار بدون پیامدهای منفی زیست محیطی هستیم.

وی با تاکید بر اینکه پروژه پتروشیمی مکران به دنبال اشتغال زایی برای مردم غیر بومی نیست، افزود: تاکید ما بر اشتغالزایی برای مردم منطقه است و از استاندار، امام جمعه و دیگر مسوولان محترم می خواهیم که این اطمینان را به مردم درباره به‌کارگیری نیروهای بومی بدهند.

قطب سوم پتروشیمی در چابهار

وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این مراسم با اشاره به اینکه اجرای این طرح های صنعتی و پتروشیمی به منظور این است که چابهار به قطب سوم پتروشیمی کشور تبدیل شود، گفت: درصدد هستیم تا با استفاده از فناوری های روز دنیا، پسماندهای ناشی از مجتمع پتروشیمی به بهترین نحو مدیریت شوند و پساب آن پس از تصفیه صرف آبیاری فضای سبز شود.

وی ضمن تشکر از مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان ونقش وی در پیشرفت پروژه به روند انتخاب این منطقه به عنوان قطب پتروشیمی اشاره کرد و افزود: در زمان مدیریت بنده در شرکت ملی صنایع پتروشیمی، بعد از ایجاد دو قطب پتروشیمی در بندر امام و عسلویه که بسیاری از کارشناسان در آن زمان باور نداشتند عسلویه بتواند منطقه ای صنعتی شود، از جنوب میناب تا سواحل دریای عمان را مطالعه کردیم و به منطقه جاسک و چابهار رسیدیم که پس از بررسی، چابهار برای تبدیل شدن به قطب سوم پتروشیمی مناسب تر تشخیص داده شد.

محمدرضا نعمت زاده افزود: بنده به عنوان متولی صنعت ایران و کسی که با مساله پتروشیمی کاملا آشنایی دارد سلامت فعالیت شهرک پتروشیمی مکران را در صورت رعایت استانداردها کاملا تضمین می‌کنم و مشکلاتی مثل آلوده کردن آب دریا و هوا ایجاد نخواهد شد.

تمامی مسوولان نظام به دنبال توسعه سواحل مکران

اکبر ترکان، مشاور عالی رئیس جمهوری و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد نیز در این آیین گفت: تمام نظام پیرو فرمایش مقام معظم رهبری به دنبال توسعه سواحل مکران و نیروهای نظامی به دنبال ایجاد امنیت هستند.

وی افزود: وزارتخانه‌های دفاع، نفت و صنعت و معدن به دنبال پیشرفت و توسعه این منطقه هستند و بی شک توسعه مورد نظر مقام معظم رهبری در این منطقه صورت خواهد گرفت وهیچ تردیدی برای تحقق بیانات رهبر معظم انقلاب در خصوص توسعه سواحل مکران و چابهار وجود نخواهد داشت.

اکبر ترکان در آیین کلنگ زنی آغاز ساخت یوتیلیتی شهرک پتروشیمی مکران افزود: برخی هنوز درک درستی ندارند و استدعا داریم دیدگاه خودشان را اصلاح کنند.

وی با اشاره به رهنمودهای رهبر معظم انقلاب در خصوص اهمیت سواحل مکران و حضور وزیر دفاع و فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی در مراسم کلنگ زنی این دو پروژه در منطقه آزاد چابهار، تاکید کرد: توسعه در این منطقه با تکیه بر امنیت پایدار با توجه به استقرار نیروی دریایی ارتش در منطقه بدون هیچگونه نگرانی انجام خواهد شد.

او خطاب به فرمانده نیروی دریایی ارتش، گفت: منطقه آزاد چابهار، خودش را خدمتگزار مسوولان می‌داند و این اراده بدون تردید جلو خواهد رفت.

مشاور رئیس‌جمهوری با اشاره به حضور عالی‌ترین مقامات نظامی در منطقه و اجرای پروژه‌های مختلف اضافه کرد: امروز همه مسوولان نظام آماده اجرایی کردن رهنمودهای رهبر معظم انقلاب در خصوص توسعه سواحل مکران هستند.

دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی همچنین سرعت پیشرفت طرح توسعه بنادر چابهار در اسکله های شهید بهشتی و شهید کلانتری را رضایت‌بخش خواند.

ضرورت تسریع در اتصال خط لوله گاز به چابهار

ترکان خاطرنشان کرد: صنایع منطقه آزاد چابهار از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند لذا برای تحقق این مهم تسریع در اتصال خط لوله گاز به چابهار ضروری است.

وی با اشاره به اینکه چشم انداز بسیار روشنی برای چابهار داریم، افزود: این چشم انداز در افق ۱۴۰۴ مستلزم توسعه و ایجاد زیرساخت های لازم است که طرح توسعه اسکله شهید بهشتی با هدف فعال کردن ترانزیت از چابهار به کشور های مختلف در حال انجام است.

دبیر شورای عالی مناطق آزاد گفت: توسعه صنعت و واحدهای تولیدی کوچک و بزرگ فرآوری و بسته بندی می‌تواند به ایجاد اشتغال و درآمد زایی مردم منطقه کمک کند که تحقق این مهم، توسعه اقتصادی همه‌جانبه را در بر دارد.

ارمغان اشتغال، امنیت برای منطقه است

مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان نیز ضمن تشکر از دولت تدبیر و امید در توجه به استان محروم سیستان و بلوچستان، به امنیت منطقه اشاره کرد و افزود: دنیای کنونی، دنیای دور اندیشی، تدبیر و رقابت است و لازم است که ایران اسلامی به قدری مقتدر باشد که دنیا به ایران عزیز نیاز داشته باشد.

وی به اشاره به تاکیدهای دین مبین اسلام در زمینه آباد سازی و توسعه، افزود: با اینکه می‌دانم مسوولان نظام و مدیران پتروشیمی به دنبال رعایت مسایل زیست‌محیطی هستند، از آنها می خواهم دقت مضاعفی بر رعایت مسائل زیست محیطی داشته باشند که آثار زیست محیطی این واحدها حداقل باشد.

وی با اشاره به مشکلات اجتماعی ناشی از بیکاری در این منطقه از مسوولان منطقه ای خواست که به مسائل آموزشی و تربیت نیروهای متخصص برای فعالیت در این واحدهای صنعتی، توجه کنند.

وی با تاکید بر اینکه اشتغال باعث امنیت می شود، افزود: اشتغال امنیت منطقه را به دنبال دارد و اقتصاد به تنهایی کافی نیست.

امام جمعه مسجد مکی اهل سنت زاهدان با بیان اینکه توجه به منطقه آزاد چابهار و استان سیستان و بلوچستان نشان دهنده توجه ویژه بزرگان نظام به این استان است، گفت: مردم منطقه نیز حامی فعالیت‌های توسعه‌ای دولت هستند.‏ مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی، افزود: مطمئن باشید اکثر مردم استان حامی کسانی هستند که برای پیشرفت و توسعه منطقه و صنعت و زیرساخت‌ها فعالیت دارند.

به گفته وی، سیستان و بلوچستان استانی امن است البته ناامنی‌های کمی به سبب موقعیت منطقه وجود دارد که آن هم به صورت پراکنده است اما با وقوع کوچکترین مساله ضد امنیتی تبلیغات گسترده‌ای درباره آن انجام می‌شود.

وی تاکید کرد: مردم ما به خیرخواهی دولتمردان اعتقاد کامل دارند.

ابراز خرسندی از اشتغال‌زایی در منطقه

هاشمی استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به فعالیت‌های آبادانی در استان سیستان و بلوچستان گفت: به علت عمق محرومیت، این فعالیت ها زیاد به چشم نمی آیند.

وی اشتغال را مشکل بزرگ این منطقه خواند و ابراز امیدواری کرد که این حرکت افق های روشنی برای منطقه ایجاد می کند.

هاشمی با اشاره به نقش احداث واحدهای پتروشیمی در اشتغال‌زایی منطقه گفت: خوشبختانه همین امروز که هیچ مجتمعی در شهرک پتروشیمی مکران وارد پروسه تولید نشده است، ۴۰۰ نفر به صورت مستقیم در آن مشغول به کار هستند و این تعداد پرسنل معادل یک مجتمع سیمان است.

محمدرضا موثقی نیا مدیرعامل شرکت توسعه نگین مکران نیز در این آیین با اشاره به اینکه ظرفیت تولید این مجتمع ۲۳ میلیون تن است، گفت: در این مجتمع ۱۷ واحد پتروشیمی در ۱۲۰۰هکتار مساحت طی سه مرحله در مدت ۱۰ سال احداث می شود. موثقی نیا افزود: مجوز محیط زیست برای ساخت این مجتمع گرفته شده و همچنین با شرکت ملی گاز برای سوخت روزانه ۲۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی قرار داد بسته شده است. وی گفت: امروز مجتمع آب نیروی مکران کلنگ زنی شد تا فاز اول آن تا سال ۹۷ به بهره برداری برسد.