دکترحسن تقی‌زاده انصاری

رئیس هیات‌مدیره جامعه گردشگری الکترونیک ایران
شاید در هوای برفی نشستن در خانه و کنار شومینه یا زیر کرسی‌ برای برخی دلچسب‌تر باشد، اما از جمله تحولاتى که در دهه‌هاى اخیر در صنعت گردشگری به ‌وجود آمده، تنوع فصلى آن است. گردشگری زمستانى یکى از اشکال فصلى گردشگری است که در گذشته طبقات بالای اجتماعى مى‌توانستند از آن استفاده کنند، ولى امروزه به ‌علت رونق این صنعت و وجود تسهیلات ارزان‌‌قیمت و همچنین عمومى شدن جریان‌هاى گردشگری مورد توجه دیگر اقشار مردم نیز واقع شده است. شاید زمانی که صحبت از گردشگری زمستانی می‌شود، تصویر چند نمونه از ورزش‌های خاص همانند اسکی در ذهن متصور شود، اما امروزه زیرمجموعه‌های این رشته آنقدر متنوع شده است که به شمارش نمی‌آیند. بعضی از کشورها از آب و هوای سرد خود یا به اصطلاح عامیانه آن آب و هوای «خشن» استفاده کرده و محیطی گرم و آرام را پدید آورده‌اند.

کشورهایی همانند آلمان، کانادا، سوئیس، اتریش، فرانسه، کشورهای اسکاندیناوی، روسیه، چین و کشورهای اروپای شرقی از این موضوع به‌عنوان یک مزیت استفاده کرده و سالانه میلیون‌ها دلار برای منابع ارزی و سرمایه‌گذاران خود به ارمغان می‌آورند. درکشورهای آسیایی هم که اغلب آب و هوایی مناسب و گرم دارند، گردشگری زمستانی به معنای عام و خاص متداول شده. به عنوان نمونه جشنواره یخی هاربین در چین سالانه هزاران گردشگر خارجی را به سمت شمال کشور چین و بدترین شرایط آب و هوایی این سرزمین پهناور می‌کشاند و درآمدی سرشار را برای ساکنان و دست‌اندرکاران صنعت گردشگری زمستانی این منطقه فراهم می‌کند؛ حال آنکه چندی پیش با اولین برف زمستانی همه چیز در این منطقه به خواب زمستانی فرو می‌رفت و خبری از شور و شوق مردم و رونق اقتصادی در کسب و کارها نیز نبود.

رونق توریسم ورزشی- زمستانی کشورهایی چون اتریش، سوئیس، فرانسه و کانادا نیز بر هیچ‌کس پوشیده نیست. یا چرا راه دور رویم؟ هر سال صدها ایرانی از کشور خودمان به صورت زمینی حاضر هستند برای اسکی در ارزروم ترکیه هزینه زیادی پرداخت کرده و از امکانات رفاهی این پیست بهره‌مند شوند. این در حالی است که هزینه یک هفته سفر تنها برای انجام اسکی از ایران به اتریش ۴ هزار یورو و به ترکیه حدود ۲/ ۵ میلیون تومان است. درحالی که هزینه سفر از اروپا به ایران تنها به قصد این ورزش حدودا هزار یورو است و از ترکیه به ایران (به صورت زمینی) یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان صرف اقامت در هتل‌های داخل پیست تهران با احتساب بلیت پیست می‌شود.


غفلت از ظرفیت‌های توریسم زمستانی ایران

کشور ما با توجه به اینکه کشوری 4 فصل است و از تنوع آب و هوایی زیادی برخوردار است، قله‌های زیادی بالای 4 هزار متر دارد. همچنین پیست‌های اسکی متعدد که برای ورزش‌ها و تفریحات زمستانی مناسب است. با این‌همه اما گردشگری زمستانی یخ زده است. مناطقی چون همدان، شهرکرد، اردبیل و دیگر شهرهای سردسیر ایران، مناطق کوهستانی و برفگیر البرز سالیان درازی است که با نخستین بارش برف به خواب زمستانی فرو می‌رود. از این نگاه که بگذریم پتانسیل دیگر بسیاری از شهرهای کوهستانی کشور ما وجود چشمه‌های آب گرم است که در فصل زمستان مشتریان خود را از دست می‌دهند؛ در صورتی که با نگاه اقتصادی می‌توان آنها را به بهترین و مطمئن‌ترین منبع اشتغال‌زایی و درآمدزایی تبدیل کرد. از سوی دیگر موقعیت استثنایی ایران از نظر زیرساخت‌های طبیعی، اجتماعی، فرهنگی و همچنین سیستم حمل و نقل بسیار مناسب در این مناطق مانند راه آهن می‌تواند خواب زمستانی این شهرها را به جشنی ملی و پرشور و هیجان در فصل زمستان تبدیل کند و برای ساکنان منطقه همانند فصل برداشت محصول، پردرآمد باشد.