تعطیلاتِ توریسم زمستانی!

گروه گردشگری، عاطفه نبوی: گردشگری زمستان کمی سخت‌تر، اما جذاب‌تر و متنوع‌تر از آن چیزی است که در تابستان و در مجموع در فصول گرم سال رخ می‌دهد؛ اما شرایط جوی ناپایدار، در کنار زیرساخت‌های نه‌چندان قابل‌اعتماد، سفرها و گردش‌های زمستانی ایرانیان را کمی دشوار کرده است. تکمیل زیرساخت‌ها کاری زمانبر است که اگر بخواهیم برای رونق گردشگری زمستانی فقط چشم به راه آن بمانیم، زمستان‌های زیادی را از دست خواهیم داد. برگزاری جشنواره‌های‌ زمستانی از یک سو و اختصاص زمانی برای تعطیلات زمستانی (چنان که رئیس سازمان میراث فرهنگی وعده آن را برای زمستان امسال داده بود و هنوز به آن عمل نکرده است) از سوی دیگر، می‌تواند مقدمات این رونق را فراهم کند. در آن صورت است که با وجود زمان کافی، گردشگران با فراغ‌بال می‌توانند به برنامه‌ریزی برای سفر

بپردازند.

اگر تعطیلات ۸ روزه وعده داده شده محقق شود با وجود محدودیت‌های زیرساختی موجود، مردم می‌توانند از همه جای کشور به شهرهای مقصد گردشگری زمستانی رفته و از تعطیلاتشان لذت ببرند؛ در کنار آن نیز، این شهرها رونق اقتصادی خواهند داشت و حتی به شهرت جهانی خواهند رسید.

رونق توریسم زمستانی چین

جشنواره‌های زمستانی یخ و برف در نقاط مختلف دنیا جایی برای ترکیب هنر انسان ها با زیبایی طبیعت است. بازی نور و رنگ بر بلورهای یخ و برف اعجاز و زیبایی زمستان را به رخ می‌کشد و مردمان شهرها و کشورهای سردسیر و برف‌خیز دنیا از این امکان بهره می‌برند. یکی از بزرگ‌ترین این جشنواره‌ها سالانه در شهر هاربین چین برگزار می‌شود.

هاربین شهری در استان هیلونگ ‌جیانگ در شمال‌شرقی چین است. زمستان که می‌رسد این شهر چنان در محاصره یخ و برف قرار می‌گیرد که گویی کاری به‌جز استفاده از همین برف برای لذت بردن مردمانش و گذران زمستان سرد وجود ندارد. مسوولان این شهر از این همه یخ و برف نهایت استفاده را می‌برند و هر ساله جشنواره‌ای برگزار می‌کنند که با جذب میلیون‌ها توریست داخلی و خارجی، منبع درآمد شهر می‌شود. با گسترش و فراگیر شدن این جشنواره، هاربین هرساله میزبان گردشگران داخلی و خارجی فراوانی می‌شود.

بناهای عظیم و غیر قابل باوری از یخ‌ها و برف‌ها در این مکان احداث می‌شوند که اکثر آنها از یخ‌های رودخانه سونگا ساخته شده‌اند. در کنار این مجسمه‌های یخی، سرسره‌های یخی و جشنواره غذاهای سنتی نیز برای نشاط هر چه بیشتر این جشنواره وجود دارد.

اکثر بازدیدکنندگان این جشنواره، سرمای هوای بیشتر را در شب تحمل می‌کنند و ترجیح می‌دهند در شب از این مجموعه دیدن کنند، زیرا نورهای رنگارنگ درون و بیرون این مجسمه‌ها و بناهای یخی، زیبایی آنها را چندین برابر می‌کند؛ این در حالی است که هوای شهر هاربین اکثر اوقات سردتر از منفی ۲۰ درجه سانتی‌گراد است.

جالب اینکه سالانه حدود ۷ هزار کارگر هنرمند در ساخت این مجموعه یخی مشارکت دارند. ضمن اینکه در حدود ۱۸۰ هزار مترمربع یخ و ۱۵۰ هزار مترمربع برف فشرده به‌عنوان مصالح این ساختمان‌های زیر صفر در یک فضای ۵/۶ میلیون فوت مربعی استفاده می‌شود. این جشنواره معمولا از ۵ ژانویه آغاز می‌شود و یک ماه به طول می‌انجامد. این مراسم به‌عنوان یک مراسم سنتی برای چراغانی کردن و میهمانی‌ها از سال ۱۹۶۳ در فصل زمستان اجرا می‌شد. البته برای مدتی به علت انقلاب فرهنگی قطع شد و بعد از آن به عنوان یک جشنواره سالانه در سال ۱۹۸۵ به رسمیت شناخته شد. در سال ۲۰۰۱ این جشنواره با جشنواره بین المللی اسکی هیلونگ جیانگ ترکیب شد و نام جدید «جشنواره بین‌المللی برف و مجسمه‌های یخی هاربین» را به خود اختصاص داد.

جشنواره‌های زمستانی در ایران

در ایران نیز یکی دوسالی است که شهرهای سردسیری به فکر بهره بردن از این امکان برای توسعه توریسم خود افتاده‌اند؛ گرچه به لحاظ وسعت و رونق با نمونه‌های خارجی چندان قابل مقایسه نیست، اما شروع خوبی برای زیبا کردن زمستان ایرانیان است. سرعین یکی از شهرهایی است که در تلاش برای رونق گردشگری خود به واسطه جشنواره زمستانی است.

دوسالی است که این شهر از اواسط بهمن به مدت ۵ هفته میزبان گردشگران زمستانی است؛ چشمه‌های آب گرم در میان یخ و برف این فصل از سال ظرفیت منحصربه‌فردی است که مسوولان جشنواره ازآن بهره می‌برند. همچنین امکانات تعبیه شده در پیست اسکی آلوارس سرعین در دامنه‌های رشته کوه سبلان که از لحاظ وسعت بزرگ‌ترین پیست اسکی ایران محسوب می‌شود، نیز یکی دیگر از جاذبه‌های این جشنواره محسوب می‌شود. جشنواره در فضایی شاد سرشار از موسیقی آذری و نمایش‌های مختلف آغاز می‌شود و طی هفته‌های بعد به پیش می‌رود.

این جشنواره سال گذشته برای اولین بار شرکت کنندگانی از هشت رشته ورزشی ازجمله اسکی روی برف، تیراندازی به اهداف پروازی (تراپ)، تیراندازی با کمان و در گروه بازی‌های بومی محلی طناب کشی، تاش، هفت سنگ، قیش گوتی و بش داش رقابت کردند. همچنین در رشته‌های هنری مختلف از جمله ساخت تندیس‌های یخی و برفی، آدم برفی، اسکی و سورتمه‌سواری نیز برنامه‌هایی اجرا شد.

از جمله آثار مثبت جشنواره‌هایی از این دست می‌تواند جذب گردشگر در فصل غیر پیک، ارتقای ضریب اشغال مراکز اقامتی در فصل زمستان، رونق اقتصادی و فعال سازی امکانات گردشگری شهرهای کوچک‌تر، افزایش و رونق تورهای ورودی، ترغیب مسافرت‌های آخر هفته برای مردم محلی و زمینه‌سازی برای جذب توریست خارجی باشد.

با این همه واقعیت آن است که این جشنواره، برنامه‌هایی که برای آن درنظر گرفته می‌شود و امکان‌هایی که فراهم شده، در مقابل نمونه‌های جهانی خود حرفی برای گفتن ندارد. هر جشنواره‌ای رونق خود را به جز امکانات موجود در آن و برنامه‌هایش، از شرکت‌کنندگان خود می‌گیرد؛ مردمی که زمانی برای این کار اختصاص داده و از شهرها یا کشورهای دور و نزدیک خود را به آنجا برسانند، در آنجا پول خرج کنند تا عواید اقتصادی وارد سیستم شده و در سال‌های بعد به تکمیل زیرساخت‌ها بینجامد؛ امری که در درازمدت سطح جشنواره را به حد قابل قبولی خواهد رساند. همان‌طور که تاکید شد این امرمستلزم آن است که فراغتی در میانه زمستان فراهم شود تا بتوان به آن پرداخت.