گروه گردشگری، فاطمه باباخانی: کاسته شدن از گرمای تابستان و فرارسیدن پاییز، دور دوم سفر تورهای خارجی به ایران را به همراه دارد؛ شیراز، اصفهان و یزد در این ایام بار دیگر شاهد گردشگرانی هستند که به قصد بازدید از جاذبه‌های ایران عازم کشورمان می‌شوند. سهم شهرهایی نظیر همدان،‌ کرمانشاه، اهواز و قزوین در این بازار محدود است و برخی از آنها با وجود جاذبه‌های طبیعی و تاریخی زیاد نیز حضوری در عرصه صنعت گردشگری خارجی ندارند. چرایی این موضوع به بازاریابی گردشگری در ایران و سابقه ذهنی خارجی‌ها از کشورمان بازمی‌گردد. کم‌رونقی این صنعت در طول سال‌های طولانی را از دیگر دلایل این امر می‌توان برشمرد؛ به عنوان مثال تصویر فرانسه با برج ایفل و پاریس و تصویر مصر با اهرام ثلاثه گره خورده است، به این ترتیب صاحبان آژانس‌هایی که قصد دارند تور برای گردشگرانی که تاکنون این کشورها را ندیده‌اند، اجرا کنند به ناچار ایفل و اهرام ثلاثه را جزو اولویت‌های خود می‌گنجانند. شیراز و اصفهان نیز برای گروه‌های گردشگران در حکم همان اهرام ثلاثه و ایفل است،‌ دو شهری که نام یکی با تاریخ ایران باستان و دیگری با معماری دوره اسلامی گره خورده است. به گفته فعالان این عرصه باید منتظر ماند تا با اجرای سفرهای مطلوب، بار دیگر گردشگران را برای بازدید به ایران تشویق کرد و در سفر بعدی شهرهای دیگر را در بسته سفر آنها گنجاند. اما آیا فارغ از گردشگری فرهنگی که این روزها مهم‌ترین شیوه توریسم ورودی به ایران محسوب می‌شود، انواع دیگر گردشگری معرفی شده یا تلاشی برای حضور گسترده‌تر توریست‌ها در سایر عرصه‌ها صورت گرفته است؟

به گفته‌ پیرمرادیان،‌ رئیس جامعه راهنمایان تور ایران، جدا از گردشگری فرهنگی که همچنان باید برای رونق آن کوشید، طبیعت‌گردی در شکل‌های مختلف آن از دیگر شیوه‌هایی است که ایران توان بالایی در جذب توریست ورودی دارد. پیست‌های اسکی ایران با توجه به نوع برف آن از نظر این فعال حوزه گردشگری قابلیت رقابت با بهترین پیست‌های اسکی جهان را دارند و قادر هستند گردشگری ورودی زمستانی را رونق بخشند. وجود دریاچه‌ها و تالاب‌های فراوان در کنار جنگل‌هایی با پوشش‌های متنوع و کویرها از دیگر جاذبه‌های طبیعت‌گردی محسوب می‌شوند که با تبلیغات و بازاریابی می‌‌توانند وجه تمایز ایران با رقبای همسایه به ویژه کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس باشند.

اما فارغ از بحث و بررسی راهکارهای توسعه سایر انواع توریسم در ایران جهت ارزآوری و توسعه بیشتر که مجال گسترده‌تری را می‌طلبد، باید دید سفرهای تنظیم شده برای گردشگران ورودی از چه مقاصدی آغاز می‌شوند و در کدام نقطه به پایان می‌رسند؟ یک گردشگر که قرار است زمانی بین ۸ تا ۲۱ روز را در ایران بگذراند از چه شهرها و چه جاذبه‌هایی در طول سفرش دیدن می‌کند؟ نگاهی به برنامه سفرهای ارائه‌شده نشان می‌دهد در این برنامه‌ها تلاش شده است از حداقل زمان بیشترین بهره گرفته شود و هر گردشگر ورودی درکی کلی از ایران و فرهنگ حاکم بر آن در اولین سفرش به دست آورد.

این شیوه گرچه نقدهایی را به همراه دارد و بارزترین آن شتابزدگی است اما به گفته راهنمایان و تورگردانان، شیوه‌ای است که این روزها در صنعت توریسم ورود پیدا کرده است؛ گردشگران می‌خواهند با کمترین هزینه بیشترین دریافت را داشته باشند. از این رو است که رونق طبیعت‌گردی به عنوان دیگر نقطه قوت توریسم ایران می‌تواند به عنوان یک گزینه جذاب دیگر برای گردشگران ورودی مطرح شود و با توجه به عدم سرعت و شتابزدگی به واسطه ماهیت طبیعت‌گردی، گردشگر را برای مدت طولانی‌تری در ایران نگه دارد و دریافتی جامع از یک منطقه به آنها ارائه کند. در ادامه مسیرهای تعریف شده برای گردشگران خارجی از سوی آژانس‌های ایرانی آمده و مشخص شده است که در برنامه‌های مختلف با زمان‌بندی‌های مختلف، چه مقاصدی در ایران مورد بازدید قرار می‌گیرند.

همراه گردشگران خارجی از انزلی تا فارس