گروه گردشگری، عاطفه نبوی: آبان ماه که پرندگان عزم ایران می‌کنند و برای گذراندن فصل سرما راهی «کانی برازان» می‌شوند همراه آنها گروهی از توریست‌ها و طبیعت گردان نیز عازم این دیار می‌شوند. در ۳۰ کیلومتری مهاباد و ۲ کیلومتری تالاب کانی برازان روستای قره داغ محل استراحت و آرامش این گردشگران است. کاک عثمان که همه به قول خودش «میهمانان» و محلی‌ها با این نام صدایش می‌زنند از سال ۸۷ با همراهی شرکت ترلان تصمیم به ارائه خدمات به گردشگرانی که به دیدن طبیعت تالاب کانی برازان می‌آیند، گرفتند. کاک عثمان می‌گوید: ما برای شناساندن تالاب و زیبایی‌های آن و ترغیب طبیعت‌گردان و علاقه‌مندان به پرنده‌نگری برای دیدن این تالاب در روستا یک شرکت تعاونی خدمات گردشگری با همکاری جوانان روستا شکل دادیم. شرکت ترلان در تهیه ۱۰۰۰ دفترچه معرفی پرندگان موجود به ما کمک کرد و این جزوه‌ها که حاوی اطلاعات مفید و جامعی از پرندگان تالاب است، در اختیار کسانی که وارد منطقه شده قرار می‌گیرد.

در روستا، خانه‌های بومی کاک‌عثمان و ۵-۴ نفر دیگر از روستا برای پذیرایی از توریست‌ها تجهیز و آماده شده‌اند و طی این سال‌ها پذیرای میهمانان تالاب کانی برازان هستند.

کاک عثمان درباره شکل و پروسه رسیدن توریست‌ها به روستا و پذیرایی از آنان می‌گوید: مهمان‌ها در مراغه پیاده می‌شوند و صبحانه محلی‌ای که برایشان تدارک دیده شده را می‌خورند و با مینی‌بوس‌های مدرن و به نسبت مجهز روستا به غاز آبی ساوالان، تالاب و سایر مکان‌های دیدنی در مهاباد می‌روند و بعد برای استراحت وارد روستا می‌شوند و ما در آنجا برای پذیرایی ازآنها آماده‌ایم.

آنها خانه‌های بومی خود را مجهز به سرویس‌های بهداشتی استاندارد کرده‌اند و امکانات رفاهی را با زمینه‌ای بومی برای گردشگران آماده کرده‌اند. کاک عثمان در عمارت خود که شامل ۴ اتاق و یک پذیرایی بزرگ است، از میهمانان پذیرایی می‌کند و ظرفیت پذیرش تا ۴۰ نفر را دارد. همه با هم در سالن پذیرایی بزرگ خانه و در محیطی گرم و دوستانه غذا می‌خورند و بعد برای استراحت به اتاق‌های خود برمی‌گردند.

غذاها و حتی رختخواب‌ها از مواد اولیه بومی تهیه می‌شوند. صبحانه تشکیل شده از ماست گاومیش، پنیر محلی، مربای میوه‌های محلی و برای شام و ناهار و عصرانه هم لیستی از غذاهای بومی منطقه در کنار غذاهایی که هر ذائقه‌ای آن را می‌پسندد، ارائه می‌شود. نوعی آبگوشت به نام «سنگ سیر» و آش‌محلی در میان غذاها به چشم می‌خورد.

کاک عثمان به همراه اعضای خانواده خود در این مجموعه مشغول به کار است و افراد روستا هم به عنوان راهنما یا راننده در این مجموعه هماهنگ کار می‌کنند. در مجموع زمانی که فصل پیک سفر محسوب می‌شود حدود ۸ نفر به صورت منظم در این مجموعه کار می‌کنند. کاک عثمان می‌گوید: هدف ما از به راه‌انداختن این مجموعه ارائه خدمات مناسبی به بازدیدکنندگان تالابمان بود تا از این طریق بتوانیم آن را به همه معرفی کنیم و کانی‌برازان بتواند جایگاهی را که باید و شایسته آن است در طبیعت‌گردی ایران پیدا کند.همه ایام سال برای سفر به این منطقه مناسب است، اما بهترین زمان برای رفتن به کانی برازان آبان است که پرندگان از مناطق سردسیر به تالاب بازمی‌گردند. به نظر کاک عثمان مساله اساسی که موجب می‌شود به‌رغم تلاش‌های آنان گردشگران آنگونه که باید از این منطقه استقبال نکنند عدم سازماندهی و رسیدگی به مناطق اطراف تالاب است. همه کسانی که به تالاب می‌روند گردشگران غیربومی نیستند و گروهی هم بومیان منطقه هستند که در تعطیلات آخر هفته به شکل پرتعدادی در آنجا حاضر می‌شوند. زمان‌هایی که تراکم جمعیت در آن نقطه بالا می‌رود عملا هیچ خدماتی ارائه نمی‌شود، سرویس بهداشتی مناسب یا سیستمی برای جمع‌آوری زباله وجود ندارد و این آسیب جدی به محیط طبیعی تالاب می‌زند.

وی به مشکلات دیگری چون خاکی بودن جاده تالاب اشاره و تاکید می‌کند که از قره داغ به تالاب حدود ۲ کیلومتر جاده خاکی است که رفت و آمد گردشگران به تالاب را با مشکل مواجه می‌کند. او خواستار آسفالت شدن این مسیر بود که البته تحقق این مساله منوط به بررسی و تایید کارشناسان سازمان محیط‌زیست است تا آسیبی به اقلیم این منطقه وارد نشود. کاک عثمان تالاب کانی برازان را محل خوبی برای ملاقات قومیت‌های مختلف با هم و افزایش ارتباط آنها با هم می‌داند تا به این واسطه علاوه بر زیبایی‌های محیطی از مصاحبت هم نیز لذت ببرند.