بم؛ گشاده‌رو در برابر گردشگران خارجی و داخلی
عکس: پرستو فخاریان گروه گردشگری- فاطمه باباخانی*: ساعت 5:28 روز پنج دی سال 1382 زمانی تاریخی برای بم بود. یک دقیقه و یک ثانیه پیش از رسیدن عقربه به 5:30 زلزله این شهر را در هم کوفت و ارگ بم نیز بر اثر آن فرو افتاد. گرچه پیش‌تر بم به واسطه رطب مرغوب و ارگ خود نزد ایرانیان شناخته شده بود؛‌ اما زلزله این شهر را به معروف‌ترین شهر کرمان تبدیل کرد.
گردشگران و مسافران پس از سفر به کرمان اغلب مایل بودند از مناطق زلزله‌زده بازدید کنند و از نزدیک بازسازی‌های صورت گرفته را ببینند؛‌ چرا که این شهر شاهد تاریخی‌ترین موج همدلی و همدردی از سوی مردم ایران و جهان بود. آنها می‌خواستند ببینند آیا همدلی‌های صورت گرفته توانسته است رونق و شکوه سال‌های قبل را به این شهر و مجموعه تاریخی ارگ بم بازگرداند و شرایط اجتماعی برای مردم شهر بهبود پیدا کرده است؟ در گفت‌وگویی با حسین زین‌الصالحین فرماندار بم، از او درباره امکان‌های گردشگری شهرستان بم و برنامه‌های این شهر برای سفرهای نوروزی پرسیدیم:
***
یکی از زیرساخت‌های گردشگری بحث حمل‌ونقل و ایاب‌وذهاب است. با این وجود ما در مسیر متوجه جاده نامناسب میان کرمان و بم شدیم؛‌ آیا برنامه‌ای برای بهبود این مسیر وجود دارد؟
جاده بم- کرمان یک جاده ۱۸۰ کیلومتری است. نزدیک به ۱۴۰ کیلومتر این جاده دو بانده شده و تنها ۴۰ کیلومتر آن باقی مانده است که در بهار سال ۱۳۹۳، افتتاح می‌شود. پس از راه‌اندازی این مسیر، جاده قبلی نیز روکش شده و مسافران می‌توانند از آن استفاده کنند؛ اما بم علاوه‌بر حمل‌ونقل جاده‌ای به شبکه‌ حمل‌ونقل ریلی و هوایی نیز دسترسی دارد. بنابراین مسافران می‌‌توانند از طریق قطار تهران- زاهدان در ایستگاه بم پیاده شوند و سه روز در هفته نیز از هواپیما استفاده کنند؛‌ البته در سال آینده تعداد سفرهای هوایی این شهر به پنج سفر در هفته افزایش می‌یابد. پس از ورود به بم نیز گردشگران می‌‌توانند در هتل‌ها و مراکز اقامتی این شهر اسکان پیدا کنند. ما در حال حاضر سه هتل چهار ستاره داریم که در کنار مهمانسرا‌های مجهز و فضاهای فرهنگی و ورزشی این شهر، جزو ظرفیت‌های گردشگری ما محسوب می‌شوند.
آیا در بم شاهد برخورد نا مناسب با ورود گردشگر خارجی هستیم؟
در بم هیچ مقاومتی در برابر گردشگر اعم از داخلی یا خارجی وجود ندارد. اهالی بم بسیار میهمان‌نواز هستند و می‌دانند صنعت گردشگری یکی از راه‌هایی است که می‌تواند اقتصاد این شهر را رونق بخشیده و بخشی از مشکل اشتغال را مرتفع کند. بنابراین گردشگران خارجی با نهایت احترام ‌می‌‌توانند در بم به راحتی تردد کنند و شاهد رفتار اجتماعی صمیمانه اهالی این شهرستان باشند.
کرمان یکی از قطب‌های گردشگری کشور در نوروز است. از آنجا که بسیاری از مسافران در برنامه خود سفری به بم هم خواهند داشت، چه برنامه‌هایی برای ارائه خدمات به گردشگران این شهر اندیشیده شده است؟
ما همه امکانات شهری و مدارس را برای پذیرایی از گردشگران تجهیز کرده‌ایم و مجموعه مهمانسراها و هتل‌ها نیز آماده پذیرش هستند. علاوه‌بر این، زیباسازی شهر و ورودی آن از دیگر اقداماتی بوده که انجام شده و ما تلاش کرده‌ایم به لحاظ بهداشتی و امنیتی شرایط خوبی را برای گردشگران مهیا کنیم.
آیا می‌توان از ظرفیت‌های ارگ بم در راستای احیای آن و توسعه شهری استفاده کرد؟ و آیا تاکنون این اقدام صورت گرفته است؟
بم به‌عنوان شهری که در آن زلزله اتفاق افتاده است، اولین شهری است که مدیریت زلزله در آن شکل گرفت و شاهد همیاری همه‌جانبه مردم برای بازسازی آن بودیم. در این راستا تاکنون بازار بم به‌عنوان یک بازار سنتی با معماری بازار اسلامی احیا شده است؛ همچنین ما سعی کردیم این الگو را در سایر مناطق نیز در نظر بگیریم. اما درخصوص ارگ بم و اینکه آیا می‌توان از ظرفیت‌های آن بهره گرفت، باید بگویم هزینه‌ای که از گردشگران بابت ورود به این ارگ اخذ می‌شود، به حساب خزانه واریز می‌شود و به صورت اعتباری جاری از سوی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ارگ بازمی‌گردد. ما نمی‌توانیم این مبلغ را به واسطه مراحل اداری آن به شکل مستقیم استفاده کنیم.
ارمغان برگزاری گردهمایی‌هایی نظیر جشن راهنمایان گردشگری را که چندی پیش در استان کرمان صورت گرفت، برای توسعه توریسم در بم و کرمان چطور ارزیابی می‌کنید؟
برنامه ما برقراری ارتباط گسترده‌تر با گردشگران داخلی و خارجی است؛‌ یکی از ابزارهایی که می‌‌تواند این روابط را بهبود بخشد و زمینه‌های حضور گردشگران را در شهر ما ایجاد کند استفاده از ظرفیت‌های راهنمایان گردشگری است. راهنما به شکل مستقیم با گردشگر در ارتباط است و اگر بخواهد شهر ما را به گردشگر معرفی کند، یکی از لوازم آن گردش در شهر بم و مشاهده ظرفیت‌های آن است. راهنمای امین، بادرایت و اندیشمند سفیر ما در سایر مناطق است؛‌ از این جهت این همایش می‌‌تواند به‌عنوان یک واقعه و تحول عظیم در صنعت گردشگری بم در نظر گرفته شود.
*fateme.babakhani۶۰@gmail.com