گروه گردشگری، پرستو فخاریان: کارشناسان بر این باورند مدیریت معمولی، یک شهر را تنها برای شهروندان خود آماده می‌کند اما مدیریت گردشگری نه‌تنها شهر را برای شهروندان که آن را برای گردشگران داخلی و خارجی نیز مجهز می‌کند. روز گذشته برخی کارشناسان حوزه گردشگری شهری و مدیریت شهری، همچنین برخی از مدیران شهری استان‌ها در همایش شهر گردشگری که در حاشیه نهمین نمایشگاه گردشگری کیش برگزار شد، با تاکید بر مطلب فوق، برخی تجارب خود را در این حوزه با یکدیگر به اشتراک گذاشتند.

مدیر شرکت نیوهتل، به‌عنوان یکی از میهمانان خارجی این همایش ضمن برشمردن برخی مشکلات و کمبودهای گردشگری ایران گفت: «در جست‌وجویی که در اینترنت با کلید واژه‌های گردشگری ایران و گردشگری کیش به زبان انگلیسی داشتم، به سایتی با پسوند IR برخوردم که همه صفحات انگلیسی‌اش خالی بود!» میگوئل ونتورا ادامه داد: «این یعنی شما از ظرفیت رایگان اینترنت برای شناساندن خود به جهانیان بهره نگرفته‌اید. اگر بخواهید، گردشگری را آنلاین تبلیغ کنید باید درها را به روی آژانس‌های مسافرتی دنیا باز کنید.» وی همچنین با تاکید بر لزوم ایجاد سیستم آنلاین رزرواسیون هتل و تور، تصریح کرد: «برخلاف آنکه برخی معتقدند محدودیت‌های موجود ایران، مانع ورود گردشگران و با رفع آنها همه چیز حل می‌شود، باید تاکید کنم که این تفکری اشتباه است؛ چراکه اگر این محدودیت‌ها مهم بود اکنون ایران شاهد ورود گردشگران و سرمایه‌گذاران خارجی برای فعالیت در این حوزه نبود.»

معاون گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش نیز در این نشست ضمن تاکید بر لزوم توجه به خواسته گردشگران در توسعه خدمات شهری، گفت: «ما نباید در مدیریت شهری تنها به فکر پاسخگویی به نیازهای شهروندان خود باشیم، بلکه لازم است به نیازهای ۷۵میلیون ایرانی و حجم عظیمی از خارجی‌ها که خواهان سفر به ایران هستند نیز پاسخ دهیم.» محمد محب خدایی افزود: «کیش به‌رغم تعداد اندک شهروندانش، سالانه حدود یک ونیم تا دو میلیون گردشگر را به خود جذب می‌کند که این چند برابر تعداد شهروندان آن است. اگر به‌طور میانگین محاسبه کنیم که هر کدام از این گردشگران سه شب را در کیش اقامت دارند، بنابراین می‌توان دریافت که سالانه حدود ۶میلیون نفر-شب در این جزیره اقامت می‌کنند؛ امری که فرصت قابل‌توجهی را در اختیار ما قرار می‌دهد.» وی با اشاره به اینکه در حال حاضر دغدغه مسوولان شهری در شهرهای ایران مدیریت هزینه است، خاطرنشان کرد: «اگر شهرها به سمتی پیش بروند که مدیریت گردشگری را مدنظر قرار بدهند، تنها در آن صورت است که از مدیریت هزینه به مدیریت درآمد تغییر مسیر خواهند داد.»


تجربه قزوین در توسعه گردشگری شهری

شهردار قزوین نیز که شهرش، گردشگری را محور توسعه خود قرار داده با برشمردن تجارب قزوین در این حوزه، گفت: «ما در قزوین برای فرار از رکود به گردشگری روی آوردیم و به این نتیجه رسیدیم که باید ضمن بهره‌گیری از داشته‌های خود، زیرساخت‌های گردشگری را فراهم کنیم.» دکتر مسعود نصرتی خاطرنشان کرد: «ما متوجه شدیم که باید از گذشته بهره بگیریم و کاری کنیم که همه شهروندان در کنار مدیریت شهری قرارگرفته و بدانند که اگر نتیجه مطلوبی از توسعه گردشگری حاصل شود، می‌توان برای آنها نیز عایدی اقتصادی متصور شد و سود این توسعه به آنها نیز خواهد رسید.»

وی با اشاره به اینکه روزانه بالغ بر 170هزار نفر از کنار قزوین می‌گذرند، به تشریح برنامه‌های این شهر برای جذب تعدادی از این مسافران به قزوین پرداخت و گفت: «با توجه به اینکه قزوین جاذبه‌های بسیار فرهنگی، تاریخی و مذهبی دارد، ما نخست به آسیب شناسی این مساله پرداختیم که چرا نتوانسته‌ایم از این پتانسیل بهره بگیریم و سپس نسبت به برندسازی اقدام کردیم.» نصرتی ادامه داد: «کاروانسرای سعدالسلطنه را مرمت کردیم و از سوی دیگر، پارک بزرگ باراجین را نیز برای کسانی که از قزوین رد می‌شوند ایجاد کردیم تا از این طریق با شهر قزوین بیشتر آشنا شوند.» شهردار قزوین همچنین با اشاره به مذاکراتی که با برخی شهرهای چین و کره صورت گرفته، از برگزاری نشست شهرداران شهرهای جاده ابریشم در این شهر خبر داد و این حرکت را در راستای فعالیت‌هایی در حوزه برند جاده ابریشم عنوان کرد. این مقام مسوول با انتقاد از اینکه بعد از انقلاب، طرح این تئوری که «گردشگر خارجی، روی فرهنگ ما تاثیر می‌گذارد» نسبت به این صنعت نگرانی ایجاد کرد، گفت: «ما زمانی می‌توانیم فرهنگمان را صادر کنیم که درهای ایران باز باشد. پس باید آن تفکر اشتباه اصلاح شود.»


شهرهای مناسب برای گردشگران

در ادامه این نشست، رئیس پژوهشکده گردشگری دانشگاه تهران نیز با بیان این مطلب که شهرهایی مناسب گردشگری هستند که برای شهروندان خود مناسبند، تصریح کرد: «اگر زیرساخت‌ها برای شهروندان یک شهر مناسب باشد، پس می‌تواند برای گردشگران نیز مناسب باشد.» دکتر پویا علاءالدینی افزود: «این به آن معنا است که چنانچه یک شهر برای شهروندان خودش بتواند به خوبی امنیت و دیگر زیرساخت‌ها را فراهم کند، خواهد توانست مورد توجه گردشگران نیز واقع شود.» به گفته وی، این درحالی است که بسیاری از شهرهای ما از سرویس‌های بهداشتی مناسب، تابلوهای راهنمایی و رانندگی و ایمنی در تردد محروم هستند. این استاد دانشگاه، آگاه سازی را از مهم‌ترین نکات در توسعه گردشگری شهری برشمرد و ناآگاهی مردم را در مواجهه با گردشگران شهری، تبلیغ منفی برای گردشگری شهری عنوان کرد. به گزارش خبرنگار «دنیای اقتصاد» شامگاه دیشب نمایشگاه بین‌المللی گردشگری و سفر کیش در حالی به‌کار خود پایان داد که به اعتقاد بسیاری از فعالان حاضر در این رویداد، نمایشگاه از رونق اندکی برخوردار بود و آن‌طور که باید، نتوانست به نیازهای بازاریابی شرکت‌کنندگان پاسخ دهد.