میهمانان یک ساله!

گروه ورزش: بعد از مدت‌ها تحقیق و بررسی، سرانجام علیرضا جهانبخش مقصد بعدی‌اش را انتخاب کرد و ترجیح داد با دل کندن از نایمخن و هوادارانی که دوستش داشتند، به تیم مطرح آلکمار بپیوندد. آلکمار فصل گذشته موفق شد روی پله سوم لیگ دسته اول باشگاه‌های هلند بایستد و حالا با جذب جهانبخش به‌عنوان بال راست، امیدوار است بتواند شاهد درخشش پدیده تیم ملی کشورمان باشد. فارغ از دیدگاه‌های فنی، به نظر می‌رسد انتقال جهانبخش از دو جنبه مدیریتی هم می‌تواند برای فوتبال ایران مایه عبرت باشد؛ یکی اینکه آلکمار برای جذب جهانبخش ناچار شد دو میلیون یورو برای صدور رضایتنامه به نایمخن بپردازد و دیگری آنکه قرارداد علیرضا با این تیم، پنج‌ساله است.

گرفتاری تابستانی

تابستان هر سال در کنار تلاش برای جذب یاران جدید، سهم زیادی از انرژی و توان باشگاه‌های ایرانی صرف تمدید قرارداد بازیکنان قدیمی می‌شود. واقعیت آن است که فوتبال ایران از زمان حرفه‌ای شدنش، درگیر یک مشکل بزرگ و منحصربه‌فرد شده است؛ اینکه بسیاری از بازیکنان بزرگ و کلیدی حاضر نیستند برای بیشتر از یک سال با باشگاه‌های مختلف قرارداد ببندند. در شرایطی که همه جای دنیا رسم است بازیکنان مختلف -با هر درجه‌ای از کیفیت و توانایی- قراردادهای طولانی مدت چند ساله با تیم‌های گوناگون ببندند، در ایران شرایط به کلی متفاوت است. اینجا بازیکن اگر اندکی اسم و رسم داشته باشد و اگر کوچک‌ترین احتمالی بدهد که ممکن است در آینده مشتریان بهتری داشته باشد، محال است با هیچ باشگاهی بیشتر از یک سال قرارداد ببندد. حتی آن دسته از قراردادهای دوساله‌ای که طی این سال‌ها در موردشان حرف زده شده، عمدتا «کاذب» بوده‌اند؛ به این معنا که بازیکن حق داشته در صورت عدم توافق مالی، پیش از فصل دوم باشگاه را ترک کند. این مساله درست در شرایطی که مدیران باشگاه‌ها به همه توان‌شان برای طرح‌ریزی یک آینده بهتر نیاز دارند، همه مجموعه را به دردسر می‌اندازد و عملا باشگاه را روی هوا نگه می‌دارد. به همین پرسپولیس و استقلال نگاه کنید و ببینید سنت قراردادهای یک ساله، چه بلایی سر آنها آورده و چطور باعث شده هر سال یک جلد جدید عوض کنند.

مشکل از کجاست؟

به نظر می‌رسد آنچه بیش از هر چیز دیگری در مسیر وقوع این اتفاق تلخ در فوتبال ایران نقش داشته، بی‌ثباتی مدیریتی بوده است. وقتی بی‌ثباتی وجود داشته باشد، خواه ناخواه نتیجه‌گرایی هم عادت می‌شود، چرا که همه مدیران نگران می‌شوند مبادا با ناکامی در کسب نتایج مطلوب، شغل‌شان را از دست بدهند. در این حالت آنها برای یک گام جلوتر بودن، تن به خیلی از کارها می‌دهند و حاضر می‌شوند دو ماه با یک بازیکن مذاکره کنند تا شاید او را فقط برای ۹ ماه در اختیار داشته باشند! این در حالی است که در فوتبال حرفه‌ای جهان، عرف و قانون حاکم مدیران باشگاه‌ها را مقید می‌کند حتما قراردادهای چند ساله ببندند. در شرایطی که کریستیانو رونالدو و لیونل مسی هم چهار ساله و پنج ساله تمدید می‌کنند، اینجا معمولی‌ترین بازیکنان فوتبال نیز حاضر نیستند بیشتر از یک سال زیر تعهد تیمی باشند. بدیهی است که قراردادهای طولانی مدت باعث می‌شود باشگاه در موضع بالادست قرار بگیرد و در صورت انتقال احتمالی بازیکنان به تیمی دیگر هم در بخشی از سود این جابه‌جایی سهیم شود. این دقیقا همان اتفاقی است که حالا برای نایمخن رخ داده و باعث شده باشگاه هلندی بعد از دو سال استفاده از خدمات جهانبخش، از رهگذر جابه‌جایی او نیز به یک سود مالی قابل توجه دست پیدا کند. با این وجود قراردادهای کوتاه‌مدت در ایران، باشگاه‌ها را از چنین منافعی محروم می‌کند و البته کیست که نداند همین مساله، یکی از ستون‌های کاخ «بازیکن سالاری» در کشورمان است؟

درست برعکس دنیا!

البته در همین فوتبال هم هستند کسانی که قرارداد طولانی مدت ببندند، اما اینها اتفاقا همان‌هایی هستند که باید از بستن قرارداد بیشتر از یک فصل با آنها پرهیز کرد! به‌عنوان نمونه در اروپا با بازیکنان بالای ۳۰سال، فصل به فصل و با کلی احتیاط تمدید می‌کنند، اما اینجا این گروه از بازیکنان آماده هستند تا با غیرت و تعصب مثال‌زدنی، هر چند سال که بخواهید با شما قرارداد ببندند و درآمدشان را در سال‌های آخر دوران بازیگری تضمین کنند! به این فهرست باید بازیکنان بی‌کیفیت خارجی را هم اضافه کرد؛ کسانی که اگر با قرارداد طولانی‌تر به فیفا شکایت کنند، لابد غرامت بالاتری می‌گیرند و بیشتر منتفع می‌شوند. همین فصل پرسپولیسی‌ها به آب و آتش زدند که ضرغام اسماعیل عراقی را برای یک فصل به‌صورت قرضی سرخپوش کنند، اما نتوانستند. در عین حال اما بازیکنی مثل تادوی برزیلی با آنها قرارداد یک سال‌ونیمه بسته و به این راحتی‌ها هم حاضر به فسخ قرارداد سال دوم نیست!

مرسی برای همه چیز علیرضا!

سایت باشگاه نایمخن پس از پیوستن بازیکن تیم ملی فوتبال ایران به آلکمار در گزارشی کوتاه به دوران حضور این بازیکن در نایمخن پرداخت. به گزارش «ایسنا»، این سایت در بخشی از گزارشش نوشت: «علیرضا جهانبخش پس از دو سال حضور در نایمخن این تیم را ترک کرد و با امضای قراردادی پنج ساله راهی آلکمار شد. قرارداد او تا سال 2016 با نایمخن معتبر بود.تابستان سال 2013 بود که علیرضا جهانبخش تصمیم گرفت از باشگاه داماش گیلان در لیگ برتر فوتبال ایران راهی لیگ دیگری شود. او مجبور بود با زبان و فرهنگی جدید آشنا شود. علیرضا خیلی زود توانست خودش را با محیط جدید وفق دهد و بسیار سریع نیز توانست قلب هواداران نایمخن را تسخیر کند. در دو فصلی که جهانبخش در نایمخن بازی کرد، 64 بار با پیراهن این تیم به میدان رفت، 19 گل زد و 22 پاس گل داد. بالاتر از آمار بسیار خوبی که جهانبخش در نایمخن به‌جا گذاشته، همه او را به‌خاطر رفتارهای دوستانه‌اش به یاد خواهند آورد. مرسی برای همه‌چیز.»