خطای استراتژیک مرکز پژوهش‌ها

گروه ورزش: پس از اینکه واگذاری پرسپولیس و استقلال با فرمول سازمان خصوصی‌سازی شکست خورد، دیدگاه‌های زیادی در مورد چرایی این اتفاق مطرح شد.

در همین راستا مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی هم اقدام به برگزاری دو نشست آسیب‌شناسی کرد تا عوامل ناکامی درخصوصی‌سازی سرخابی‌ها را جست‌وجو کند. طبق گفته کاظم جلالی، رئیس این مرکز، آنها به دنبال انتقال تجارب کارشناسان ورزشی به دولت و سازمان خصوصی‌سازی هستند تا به این وسیله واگذاری پرسپولیس و استقلال تسهیل شود. بر این اساس اولین نشست با حضور سردبیران ورزشی اصحاب مطبوعات و خبرگزاری‌ها برگزار شد وبرای نشست دوم از تمامی مدیران عامل بعد از انقلاب این دوباشگاه دعوت به‌عمل آمد. هرچند که چهره‌های سرشناسی مثل تاج، خادم، اسلامیان و عزیزمحمدی در این نشست حضور داشتند، اما برخی از مدعوین نیز ترجیح دادند در این جلسه شرکت نکنند. امیررضا واعظ‌آشتیانی، مدیرعامل اسبق استقلال که از مدیران و فعالان اقتصادی هم محسوب می‌شود، یکی از غایبان مهم این نشست بود. وی درگفت‌وگو با «روزنامه دنیای اقتصاد» دلایل غیبتش در این نشست و همچنین مشکلات و موانع و البته راهکارهای خصوصی‌سازی باشگاه‌ها در ایران را تشریح کرد.

مدیرانی دعوت شدند که باشگاه‌ها را به مرز ورشکستگی رساندند!

مدیرعامل اسبق استقلال درخصوص غیبت خود در نشست مرکزپژوهش‌های مجلس گفت: «برداشت من این است که مجلس در این خصوص دارد به بیراهه می‌رود و باید به دنبال راهکار دیگری باشد. به نظرم هدف مرکز پژوهش‌ها از دعوت این افراد این بود که اگرروزی تصمیمی گرفته شد، بگویند که ما از اهالی ورزش مشاوره گرفتیم درصورتی که این بحث فراتر از این حرف‌ها است. مثلا مگر درخصوص واگذاری‌ها درحوزه صنعت از مدیران صنعتی مشاوره گرفته می‌شود؟ من قصد بی‌احترامی به هیچ شخصی را ندارم اما کسانی که یک عمر درورزش آماتوری بودند، چطور می‌توانند به خصوصی‌سازی کمک کنند؟ ضمن اینکه دیدم یکسری حرف‌های کلیشه‌ای مطرح می‌شود و هیچ موضوع تازه‌ای در این خصوص نیست. از مرکزپژوهش‌ها انتظار بیشتری می‌رفت، چراکه به نظرم بیشترصحبت‌ها چانه‌زنی و حتی پرخاشگری بود. کدام‌یک از این مدیران بخش خصوصی را تجربه کرده بودند؟ پس ورزش را نباید وجه‌المصالحه قراربدهند. اکثر مدیرانی که حضورداشتند باشگاه‌ها را به مرز ورشکستگی رسانده بودند.»

خطای استراتژیک مرکزپژوهش‌ها

وی با طرح مجدد این موضوع که در مورد خصوصی‌سازی این دوباشگاه دولت و مجلس دارند به بیراهه می‌روند تفسیر خود از شکست خصوصی‌سازی درفوتبال را این‌گونه توضیح می‌دهد: «اخیرا رئیس سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرده که شرایط برای واگذاری این دوباشگاه مهیا نیست. حتی خادم، معاون وزیر هم گفته بسترهای لازم هنوز مهیا نیست. دوستان بعد از مدت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند در صورتی که بنده این موضوع را خیلی پیش از این گفته بودم. وقتی بستر لازم برای خصوصی‌سازی باشگاه‌ها مهیا نیست چرا باید به این کار اصرار کنیم؟ من بارها گفتم دولت باید درمورد خصوصی‌سازی در ورزش و فوتبال به مجلس لایحه بدهد و مجلس هم طرحی را تصویب کند که دولت را مکلف کند ظرف ۵ سال بسترها را برای خصوصی‌سازی آماده کند. اما تا زمانی که شرایط جذب سرمایه‌گذار از سمت بخش خصوصی مهیا نشود واگذاری معنا نمی‌دهد. به نظرم مرکز پژوهش‌ها با این کار یک خطای استراتژیک کرد چرا که آنها باید درخصوص نبود بستر برای فعالیت اقتصادی در ورزش مطالعه و نشست برگزار می‌کردند. آنها نباید مشکل خصوصی‌سازی و جذب سرمایه‌گذار را موردی حل کنند و بروند سراغ فوتبال. مثل اینکه بخواهی معضل بیکاری را حل کنی و فقط بروی به دنبال ایجاد اشتغال. در صورتی که باید اقتصاد را فعال کرد تا خدمات جان بگیرد.»

ورزش حتی در تلاطم‌های اقتصادی هم فراموش نمی‌شود

واعظ‌آشتیانی درخصوص ایجاد بسترهای مناسب برای خصوصی‌سازی در ورزش معتقد است اگر بنا است ورزش ما اقتصادی شود باید حمایت از ورزش و بخش خصوصی بیشتر ازگذشته باشد: «بخش خصوصی الان نیازمند نگاه ویژه دولت و مجلس است چرا که اگر این بخش قدرتمند باشد اقتصاد فعال‌تر می‌شود و در پی آن ورزش ما نیز دگرگون خواهد شد. برای کمک به حوزه اقتصاد در ورزش باید اول ورزش همگانی محقق شود، چرا که ورزش همگانی بستر اصلی ورزش است، پس باید از بستر و ریشه کار را آغاز کرد. پس از آن تولید و صنعت باید به سمت پویا شدن برود چون همه جای دنیا صنعت و تولید است که از ورزش حمایت می‌کند. اگر دقت کنید درخلال رکودهای شدید اقتصادی که در کشورهای بزرگ صنعتی رخ داد کمپانی‌هایی که در دنیا آسیب ندیدند آنهایی بودند که تولید پوشاک ورزشی داشتند. بازهم اگر به مسابقات جام جهانی، المپیک و مسابقات لیگ قهرمانان اروپا دقت کنید می‌بینید که استادیوم‌ها مملو از جمعیت است. این نشان می‌دهد که مردم دنیا اگر در تلاطم اقتصادی هم باشند ورزش را فراموش نمی‌کنند.»

مجلس چرا سراغ اقتصاددان‌ها نمی‌رود؟

برای حل هر مشکلی باید از متخصصان آن فن استفاده کرد. در همین راستا از مدیرعامل اسبق استقلال می‌پرسیم چرا مجلس برای موضوع اقتصاد در ورزش و خصوصی کردن فوتبال از اقتصاددان‌ها کمک نمی‌گیرد؟ آشتیانی در این خصوص می‌گوید: «اقتصاد ورزش یک بحث تخصصی است. البته که بخشی از این بحث به اقتصاد کلان برمی‌گردد، اما قسمت عمده آن موضوعات خاص ورزشی است. پس بیشتر از اقتصاددان‌ها، رفع این گره نیازمند افراد متخصص ورزشی است. منتها همان‌طور که قبلا هم اشاره کردم مجلس می‌خواهد درپایان بگوید ما با ورزشی‌ها نشست برگزار کردیم و از آنها مشورت گرفتیم و در نهایت توپ را به این سمت پرتاب کند. باید از مدیران اقتصادی و ورزشی کمک گرفت.»

هیات‌مدیره باشگاه‌ها فرمالیته است

موضوع باشگاه‌های بدهکار امسال و پیش از شروع لیگ مشکلات و حاشیه‌های فراوانی ایجاد کرد تا جایی که فدراسیون از کنار گذاشتن این باشگاه‌ها و سپس کسر امتیاز از آنها سخن گفت؛ موضوعی که البته عملی نشد. واعظ‌آشتیانی در این خصوص هم گفت: «این موضوع جدیدی نیست و چند سالی است که مطرح می‌شود، ولی هیچ قاطعیتی برای برخورد با این بحث وجود ندارد. پیش آمدن این مشکل نشان می‌دهد هیات‌مدیره باشگاه‌ها فرمالیته است. همه این مشکلات از هیات‌مدیره و مدیرعامل‌های نتیجه‌گرا و غیراقتصادی نشات می‌گیرد. آیا هیچ وقت شنیده‌اید که مدیر عامل یا هیات‌مدیره یک باشگاه بازخواست شوند؟ چطور می‌شود باشگاهی مثل استقلال ظرف چند سال ۱۵۰ میلیارد بدهی به وجود بیاورد؟ این نشان می‌دهد نهادهای نظارتی نیز وظیفه خود را به درستی انجام نداده‌اند.»