سرخابی‌ها در پارکینگ خودروسازان؟

گروه ورزش: واگذاری پرسپولیس و استقلال به بخش خصوصی، کماکان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دولت یازدهم محسوب می‌شود. در همین راستا دو مزایده اول سرخابی‌ها در سال ۹۳ به نتیجه نرسید و در پی عدم مراجعه خریداران لغو شد. حالا هم قرار است تا ۱۰ روز دیگر (۹ اردیبهشت) مزایده سوم برگزار شود. در همین حین اما شایعه‌ای بسیار مهم با تیراژ وسیع در فضای فوتبال ایران منتشر شده؛ اینکه قرار است سرخابی‌های پایتخت به شرکت‌های خودروسازی واگذار شوند. اولین‌بار مهدی تاج، رئیس سازمان لیگ بعد از ناکامی مزایده دوم چنین مساله‌ای را مطرح کرد و حتی مدعی شد در این مورد مذاکراتی نیز با وزیر صنعت صورت گرفته است. در آن زمان شاید این موضوع زیاد از سوی مخاطبان فوتبال ایران جدی گرفته نشد، اما حالا اوضاع تغییر کرده و داستان واگذار شدن پرسپولیس و استقلال به ایران خودرو و سایپا، به شدت جدی‌تر از قبل به نظر می‌رسد.

پای معاون رئیس‌جمهوری در میان است؟

به نظر می‌رسد واگذاری پرسپولیس و استقلال به شرکت‌های خودروسازی، مساله‌ای است که از سوی اهالی فدراسیون فوتبال و البته برخی افراد دولتی مطرح شده است. در همین راستا امیررضا واعظ آشتیانی، مدیرعامل اسبق باشگاه استقلال به خبرگزاری فارس می‌گوید: «چیزی که از اول واضح و روشن بود این است که دولت قصد واگذاری این دو باشگاه به شخص خصوصی چه در قالب حقیقی و حقوقی را ندارد و تلاش بر این است که این دو تیم در سیستم دولت دست به دست شوند. به ظاهر سایپا و ایران‌خودرو شرکت خصوصی هستند اما در واقع سهام آنها به شرکت‌های اقماری یا شرکت‌هایی که از دولت ارتزاق می‌کنند اختصاص دارد. جای تعجب دارد که چنین اتفاقی قرار است رخ دهد. براساس برداشت‌ها و شنیده‌هایی که از این مساله دارم اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری به واسطه افرادی مثل محمود اسلامیان، نایب رئیس اول فدراسیون فوتبال به دنبال انجام این کار هستند. اسلامیان اولین کسی بود که این مساله را مطرح کرد. او تفکر جهانگیری را بیان کرده است.» واعظ البته زیاد از چنین پیشنهادی استقبال نمی‌کند: «اگر قرار است این دو باشگاه به سایپا و ایران‌خودرو واگذار شوند و اگر می‌گوییم این دو شرکت خصوصی هستند، طبیعتا باید سهامداران آنها نسبت به این اقدام اعتراض کنند چراکه ۲۹۰ میلیارد تومان پول هزینه خرید یکی از این دو باشگاه است و در کنار آن سالانه باید ۳۰ میلیارد تومان برای این مجموعه هزینه کنند. این اتفاق در شرایطی می‌افتد که هیچ‌کدام از این دو تیم سودی ندارند پس این دو شرکت دچار زیان می‌شوند. اگر هم ادعا می‌کنند این دو شرکت دولتی یا شبه‌دولتی هستند، این اقدام را نباید خصوصی‌سازی بنامیم بلکه باید بگوییم دو باشگاه را در دولت دست به دست کردیم.» آشتیانی با اشاره به بدهی‌های این شرکت‌های خودروسازی، واگذاری پرسپولیس و استقلال به آنها را «قوز بالای قوز» می‌خواند. او همچنین زیاد به اصل اراده دولت برای واگذاری خوش‌بین نیست: «تا به اینجا که بحث خصوصی‌سازی را رصد کردم متاسفانه پارادوکس‌های زیادی در صحبت‌های متولیان این امر مشاهده کردم. یک روز اعلام می‌شود برند یا شرکت فروخته می‌شود و روز دیگر بحث اجاره و... مطرح می‌شود. شخصا به گفتمان‌هایی که در این ارتباط بیان می‌شود امیدی ندارم. مجلس تصمیمی گرفته و دولت هم نمی‌داند باید چه کاری انجام دهد و این تناقضات مایه تاسف است. به‌طور مثال یکی از معاونان سابق خصوصی‌سازی اعلام کرده اگر پرسپولیس یا استقلال ۱۰ میلیون هوادار داشته باشند، اگر به آنها بگوییم ۱۰ هزار تومان پول به حساب باشگاه بریزند میلیاردها تومان جمع‌آوری می‌شود. اگر این نگاه وجود دارد چرا دولت این کار را انجام نمی‌دهد؟»

نگاه مخالف؛ خودروسازان مناسب نیستند

قوت گرفتن شایعه واگذاری سرخابی‌ها به سایپا و ایران‌خودرو، واکنش‌های زیادی را بین اهالی فوتبال به‌وجود آورده است. در همین راستا عباس انصاری‌فرد، مدیرعامل اسبق پرسپولیس در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس از این موضوع انتقاد می‌کند: «این کار به صلاح نیست. اگر قرار بود این دو باشگاه دولتی بمانند، دیگر چه کاری بود که بخواهیم آنها را به بخش دیگری واگذار کنیم؟ اگر سایپا و ایران‌خودروکننده بودند به وضعیت تیم‌های خود در لیگ برتر سر و سامان می‌بخشیدند. آنها در هزینه این باشگاه‌ها مانده‌اند، دیگر چه برسد بخواهند در استقلال و پرسپولیس هزینه کنند. نمی‌دانم چرا باید بحث واگذاری این باشگاه‌ها به بخش خودروسازی مطرح شود درحالی که آنها خودشان از مشکلات مالی رنج می‌برند.» انصاری‌فرد با اشاره به بدهی‌های این شرکت‌ها ادامه می‌دهد: «فکر می‌کنم سازمان خصوصی‌سازی باید شخصا به این مساله ورود کند و مانع از انجام این کار شود. اگر این کار انجام شود بر مشکلات پرسپولیس افزوده می‌شود و بدهکاری‌های جدیدی به بدهی‌های قبل اضافه می‌شود. این نوع پیشنهادها غیراصولی است و راه به جایی نمی‌برد. وقتی خود وزارت ورزش در اداره این دو باشگاه مانده و با مشکلات زیادی روبه‌رو شده، چطور از دو شرکت خودروسازی توقع داشته باشیم که در این راستا موفق شوند؟ بهترین قسمت برای اداره این دو باشگاه در بخش دولتی همان وزارت ورزش است که تخصص لازم را دارد.»

نگاه موافق؛ برنامه ۱۰ ساله لازم است

اما کامران صاحب‌پناه، رئیس هیات‌مدیره استقلال که خودش قبلا مدیرعامل باشگاه پیکان هم بوده، جزو موافقان این طرح است. او به خبرگزاری «ایرنا» می‌گوید: «واگذاری استقلال و پرسپولیس به شرکت‌های خودروسازی سایپا و ایران‌خودرو گزینه خوبی است، ولی باید همه جوانب این کار از سوی مسوولان اندیشیده شود. باید حداقل برنامه‌ریزی ۱۰ ساله برای آینده این دو تیم وجود داشته باشد.» این در حالی است که گفته می‌شود خود صاحب‌پناه جزو مبتکران طرح واگذاری سرخابی‌ها به شرکت‌های خودروسازی بوده است.

چند سوال مهم

فارغ از همه جار و جنجال‌ها، در حاشیه طرح مزبور چند سوال مهم و کلیدی وجود دارد که نمی‌توان نسبت به آنها بی‌اعتنا بود. به‌عنوان مثال اگر پرسپولیس و استقلال به سایپا و ایران‌خودرو واگذار شوند، تکلیف تیم‌های ورزشی پیکان و سایپا چه می‌شود؟ فراموش نکنیم طرح انتقال تیم‌های تهرانی به شهرستان‌ها هم به دفعات با شکست مواجه شده و اصلا از دولت یازدهم انتظار نمی‌رود این اشتباه دولت قبل را تکرار کند. در این صورت این دو تیم چه سرنوشتی پیدا خواهند کرد؟ تکلیف تیم‌های غیرفوتبالی و عمدتا موفق این دو شرکت چه می‌شود؟ از این گذشته اگر مدیران بعدی سایپا یا ایران‌خودرو اصلا تمایلی به حضور در عرصه ورزش نداشتند چه آینده‌ای در انتظار سرخابی‌ها خواهد بود؟ خیلی از هواداران قدیمی این دو تیم هنوز به یاد دارند که مثلا پرسپولیس در دوران حیات زیر نظر معادن و فلزات با مشکل تغییر مدیریت و قطع علاقه مجموعه به ادامه فعالیت در فوتبال مواجه شد. همین مشکل سال‌ها بعد به شکلی مشابه برای استقلال و وزارت رفاه رخ داد. امروز چه تضمینی وجود دارد که دوباره پرسپولیس و استقلال دچار چنین دردسری نشوند؟ آیا آن روز دوباره قرار است سرخابی‌ها با کلی هزینه و جنگ اعصاب به دامان وزارت ورزش برگردند؟