چرا فیفا از بازبینی ویدئویی استفاده نمی‌کند؟

حمیدرضا عرب

در دقیقه ۳۸ و در حالی که انگلیس دو بر یک از آلمان عقب بود، فرانک لمپارد یک شوت به سمت دروازه آلمان زد که با برخورد به تیر افقی دروازه، پشت خط دروازه فرود آمد، اما مائوریسیو اسپینوزا و خورخه لاریوندا، کمک‌داور و داور اروگوئه‌ای آن را گل ندانستند. تنها ۱۰ ثانیه پس از صحنه شوت لمپارد، شبکه‌های تلویزیونی در صحنه‌های آهسته نشان دادند توپ به روشنی از خط دروازه رد شده. می‌گویند لاریوندا هم بین دو نیمه آن اتفاق را دیده و گفته: «اوه، خدای من!»

سپ بلاتر رییس فیفا مرتبا مانع استفاده از فناوری در فوتبال شده است. او این بازی را از نزدیک تماشا کرد و صحنه آهسته را هم همان لحظه در جایگاه ویژه دید.

پیشنهاد فناوری ویدئویی-فیفا: نه!

اما روز یکشنبه در جلسه مطبوعاتی در ژوهانسبورگ، جروم والکه دبیرکل فیفا بار دیگر گفت این سازمان قصد ندارد از فناوری برای کمک به داوران استفاده کند.

او گفت که پیشنهاد فناوری ویدئویی «به هیچ وجه روی میز نیست» و نمی‌توان سیستمی عاری از خطا داشت: «می‌توانیم درباره تصمیمات داوری صحبت کنیم که پس از تماشای هر بازی می‌توانید بگویید تصمیمات خوبی نبوده. اما نگفتیم که در جام جهانی قرار است سیستم بدون اشتباهی داشته باشیم. شاید در جام جهانی ۲۰۱۴ از کمک‌داوران بیشتری استفاده کنیم تا مطمئن شویم چنین مواردی دیگر در داوری روی نمی‌دهد. استفاده از ویدئو به هیچ وجه مورد بحث ما نیست، اما شاید دو داور کمکی بتوانند به داور در تصمیم‌گیری کمک کنند و چشمان بیشتر بتواند به داور یاری برساند. ما می‌دانیم این انتقادات از کجا سرچشمه می‌گیرد.»

چرا نه؟

فیفا در جلسه هیات‌مدیره اتحادیه بین‌المللی فوتبال در ماه مارس استفاده از فناوری را رد کرد. این هیات‌مدیره که از چهار کشور انگلیس، ایرلند شمالی، اسکاتلند و ولز به همراه چهار نماینده فیفا از جمله بلاتر و والکه تشکیل شده، با مجموع آرای ۶ در مقابل ۲ به استفاده از فناوری رای منفی داد. ایرلندی‌ها و ولزی‌ها به همراه ۴ نماینده فیفا این رای را دادند. جاناتان فورد، رییس اجرایی اتحادیه فوتبال ولز گفت: «می‌ترسیدم بازی‌های فوتبال مرتبا دچار وقفه شوند و همه تصمیمات مورد بازبینی قرار بگیرند، چیزی که فوتبال را خراب می‌کرد.» پاتریک نلسون، مدیر اجرایی اتحادیه فوتبال ایرلند شمالی هم گفت: «ما جنبه انسانی بازی را به همراه بحث‌ها، جنجال‌ها و اینها می‌پسندیم و به همین دلیل این تصمیم را گرفتیم.»

بلاتر گفت که از فناوری خط دروازه نباید استفاده شود، چون این کار عنصر انسانی را از بازی حذف می‌کند. او همچنین گفت: این کار عمومی بودن فوتبال را تحت تاثیر قرار می‌دهد، چرا که فوتبال باید در همه جا به یک شکل انجام شود. او همچنین گفت: هزینه فناوری می‌تواند بسیار بالا باشد.

توجیه بلاتر

بلاتر یک هفته پس از آن تصمیم در مقاله‌ای نوشت: «فرقی ندارد از کدام فناوری استفاده کنید، در هر حال تصمیم را انسان باید بگیرد. چرا مسوولیت را از داور بگیریم و به فرد دیگری بدهیم؟ اغلب دیده‌اید حتی در صحنه آهسته هم ده کارشناس ده نظر مختلف و متفاوت می‌دهند. طرفداران عاشق بحث درباره هر رویداد بازی هستند. این بخشی از طبیعت انسانی ورزش ما است. هدف فیفا افزایش کیفیت داوری و حرفه‌ای‌تر کردن داوران و آماده‌تر کردن آنها و کمک‌هایشان تا حد امکان است. به همین دلیل است که تجربه‌های داوری (مانند داوران بیشتر یا نقش داور چهارم) را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا ببینیم چطور می‌توان از داوران پشتیبانی کرد.»

۴۴ سال بعد تاریخ تکرار می‌شود، ولی برعکس

دقیقه ۳۸ بازی. انگلیس به دنبال کاهش فاصله با آلمان است. در حالی که ژرمن‌ها ۰-۲ از حریف پیش بودند، ضربه سر آپسون فاصله را به حداقل رساند و لمپارد در فکر به تساوی کشیدن بازی است.. ضربه تماشایی لمپارد.. توپ به تیرک برخورد می‌کند و به وضوح تمام وارد دروازه می‌شود.. توپی که در نهایت توسط نویر، دروازه‌بان آلمان از دروازه خارج می‌شود و داور مسابقه که به گل اعتقادی ندارد! داور اروگوئه‌ای و کمک او، توپی را که بعد از بازبینی تصاویر به اندازه یک متر وارد دروازه آلمان شده است، ندیده‌اند.

بازیکنان انگلیسی برای شادی به تساوی کشیدن بازی دور هم جمع شده‌اند و هواداران سه شیرها نیز غرق در شادی هستند؛ ولی داور مسابقه تنها کسی است که این گل را ندیده و دستور ادامه بازی را می‌دهد. این تصمیم یادآور ماجرایی است.. جام جهانی ۱۹۶۶.

تکرار تاریخ

در جام جهانی ۱۹۶۶، ماجرای مشابهی در دیدار دو تیم انگلیس و آلمان رخ داده بود، در آن زمان داور به نفع انگلیس سوت زده بود و توپ گئوف هورست را که گل نشده بود، گل اعلام کرد. این گل هم جنجال‌های فراوانی را به همراه داشت.

شوت هورت به سمت دروازه حریف.. توپ به تیرک برخورد کرد و دقیقا روی خط متوقف شد و به زمین بازی بازگشت. این ضربه گل نبود؛ ولی داور بازی، مرکز میدان را نشان داد. گئوف هورست بعد از سی و پنج سال در صحبت‌هایش اعتراف کرد که ضربه‌اش مبدل به گل نشده.

شاید باید سی و پنج سال منتظر باشیم تا مانوئل نویر از آنچه یکشنبه شب دیدیم، به روشنی صحبت کند.