دربی دوستانه؛ چرا مجبوریم؟

دنیای اقتصاد: مطابق برنامه‌ای که از قبل اعلام شده، قرار بود دربی شماره۸۵ به شکل دوستانه ۲۵تیرماه در آلمان برگزار شود، اما درحالی‌که تنها شش روز به تاریخ موعود زمان باقی‌مانده، هنوز مشخص نیست که این بازی به‌صورت قطعی برگزار خواهد شد یا نه؟ ابتدا از ورزشگاه اختصاصی آرمینیا بیله‌فلد به‌عنوان محل برگزاری این مسابقه نام برده شد. حتی گفتند یکی از توصیه‌های مسوولان برگزاری این دیدار آن بوده که حتما علی دایی هم به‌عنوان بازیکن پیشین بیله‌فلد در ورزشگاه حضور داشته باشد و این بازی را از نزدیک ببیند.

با این وجود در ادامه، برگزاری مسابقه در این استادیوم منتفی شد و گفتند شهر کلن میزبان دربی سرخابی‌ها خواهد بود. طی چند روز گذشته بارها برگزار شدن یا نشدن این بازی به تیتر رسانه‌ها تبدیل شد. در این میان از دل وزارت ورزش هم اظهارات ضدونقیضی به گوش رسید. در شرایطی که شخص مسعود سلطانی‌فر برگزاری این مسابقه را در هاله‌ای از ابهام دانسته بود، معاون او یعنی داورزنی از شانس بالای برگزاری بازی خبر داد. درحالی‌که پرسپولیسی‌ها و استقلالی‌ها هنوز در اوکراین و ارمنستان به‌سر می‌برند، همچنان ابهامات پرشماری در مورد چگونگی برگزاری این بازی وجود دارد؛ از جمله اینکه قضاوت این مسابقه را چه کسی بر عهده خواهد داشت؟ آیا کادر داوری ایرانی به محل اعزام می‌شود و فدراسیون فوتبال مسوولیت معرفی قاضی این مسابقه را بر عهده می‌گیرد یا قرار است بعد از سال‌ها سوت دربی به دست یک داور خارجی سپرده شود؟ همه اینها یعنی در این فاصله کوتاه هنوز تکلیف کلیات و جزئیات دربی مشخص نیست؛ اما آیا فکر کرده‌ایم چرا چنین شرایطی به‌وجود می‌آید؟

چاره دیگری نیست

برگزاری دربی دوستانه احتمالی در آلمان با انتقادات زیادی مواجه شده است. مثلا یکی از ارکان متفاوت این مسابقه معرفی اپلیکیشنی است که هواداران دو تیم بتوانند به کمک آن ترکیب دلخواه‌شان را انتخاب کنند و کادرفنی هم ناچار باشد همان نفرات را به میدان بفرستد. چنین مساله‌ای مسلما با ذات «تدارکاتی» بودن مسابقه در تضاد است، چراکه مربیان ترجیح می‌دهند در دیدارهای کم‌فشار و دوستانه از نفرات مختلف به‌صورت آزمایشی استفاده کنند و ترکیب‌ها و تاکتیک‌های گوناگون را تست کنند. در این میان اگر قرار باشد هواداران ترکیب و تعویض‌ها را مشخص کنند، این مجال از دست کادرفنی خارج می‌شود و جنبه آماده‌سازی مسابقه از بین می‌رود. به علاوه خیلی‌های دیگر می‌گویند دربی پرسپولیس و استقلال تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند «دوستانه» باشد و با توجه به کری شدید بین هواداران دو تیم، حتما همه بازیکنان حداکثر سعی‌شان را برای پیروزی به‌کار خواهند بست؛ آنچه در فصل دشوار بدنسازی می‌تواند خطرناک باشد و امکان مصدومیت بازیکنان را افزایش بدهد.

همه اینها و کلی انتقاد ریز و درشت دیگر می‌تواند درست باشد، اما نکته اینجاست که مسوولان دو باشگاه و اسپانسر به این نتیجه رسیده‌اند که تنها با برپایی چنین مسابقه‌ای است که می‌توانند کمی در زمینه کسب درآمد موفق باشند و عواید دو باشگاه را افزایش دهند. بارها گفته شده و دیگر نیازی به تکرار نیست که تمامی راه‌های قانونی و حرفه‌ای درآمدزایی در فوتبال ایران مسدود یا نیمه‌مسدود است، بنابراین چاره‌ای جز خلق موقعیت‌های جدید برای ثروت‌آفرینی باقی نمی‌ماند. حالاکه سامانه پیامکی ۳۰۹۰ موفق شده جایگاه خودش را به‌عنوان یک حامی مالی مطلوب برای سرخابی‌ها تثبیت کند و به بسیاری از مشکلات مالی جاری دو تیم خاتمه بدهد، آنها حالا دنبال راهی برای افزایش این آورده‌ها هستند. توجه داشته باشید که مثلا در جریان دربی آخر تهران که در دور برگشت لیگ شانزدهم برگزار شد، تلویزیون به دلایلی اجازه تبلیغ سامانه ۳۰۹۰ را نداد و سامانه پیامکی دیگری را تبلیغ کرد که این مساله به‌شدت به ضرر اسپانسر سرخابی‌ها تمام شد.

در این شرایط آنها فکر کرده‌اند از پتانسیل پرسپولیس و استقلال برای برگزاری یک بازی دوستانه، بلیت‌فروشی، تبلیغات محیطی، فروش اپلیکیشن انتخاب ترکیب و البته دریافت یک باکس از آگهی‌های تلویزیونی استفاده کنند. شاید اگر راه‌های مشروع کسب ثروت در فوتبال ایران بسته نبود و شاید اگر حداقل همین اسپانسر می‌توانست بدون موانع زائد و سلیقه‌ای به کارش ادامه دهد، امروز شاهد این فضا برای ترتیب دادن یک دربی شتاب‌زده نبودیم و این کار می‌توانست با سروشکل بهتر و نقایص کمتر انجام شود. با این وجود در شکل کنونی آیا چاره‌ای جز توسل به این قبیل ابتکارات باقی می‌ماند؟