وزیر ورزش در گفت‌وگوی اختصاصی با «دنیای اقتصاد» به تشریح مسائل مختلف پرداخت
سلطانی‌فر: حال ورزش خوب است
روحانی در مورد ورزشکاران، تیم‌ها و رقابت‌ها به‌شدت حساس و پیگیر است
دنیای اقتصاد- رضا خدادادی: در آستانه برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، نگاه‌ها به دولت جزئی‌تر و دقیق‌تر از هر زمان دیگری شده است. در این میان یکی از حوزه‌هایی که در برگیرندگی بالایی دارد و مردم به آن حساس هستند، وزارت ورزش و جوانان است. به همین بهانه ساعتی روبه‌روی مسعود سلطانی‌فر، وزیر ورزش و جوانان نشستیم و با او راجع به مهم‌ترین مسائل این عرصه گپ زدیم.
درمورد دستاوردهای برجام حرف و حدیث زیاد است؛ برجام چقدر توانسته در حوزه ورزش به توسعه و پیشرفت و رفع بن‌بست‌ها کمک کند؟
سوال خوبی پرسیدید. برخلاف آنچه افراد فکر می‌کنند که برجام فقط در حوزه اقتصاد کشور تاثیرات چشمگیری گذاشته و خواهد داشت، ما اتفاقا شاهد اتفاقات خوبی در عرصه ورزش ناشی از اجرای برجام بودیم. اول اینکه رویکرد جامعه بین‌المللی ورزش به تعامل و همکاری با ما خیلی شفاف و روشن شده و گسترش پیدا کرده است. روسای فدراسیون‌ها می‌گویند در تعاملات مختلف بین‌المللی اینکه ما مسابقه‌ای را میزبانی کنیم یا کرسی‌ای را بتوانیم در بخشی از فدراسیون‌های جهانی و آسیایی بگیریم، شرایطش در حال فراهم شدن است. همین الان که من با شما صحبت می‌کنم سه، چهار تا از روسای فدراسیون‌های ما در تلاشند تا بتوانند در فدراسیون‌های جهانی کرسی بگیرند از جمله فدراسیون وزنه‌برداری که در تلاش برای کسب دبیرکلی است. ما بسیج کردیم و حتی از وزارت خارجه خواستیم که سفرای ما در برخی از کشورهایی که تاثیرگذار هستند، کمک کنند.
ما از برجام به این طرف ۶۶ میزبانی مسابقات در رویدادهای خارجی داشته‌ایم که این اتفاق بزرگی است و همچنین در جلسات حرفه‌ای و کاری که با فدراسیون‌ها گذاشتیم، می‌بینیم که خیلی از این کشورها آمادگی دارند دوره‌های مختلف مربیگری، داوری، دوره‌های آموزشی و... را در ایران برگزار کنند که در حقیقت ایران بشود هدف برخی از کشورهای منطقه و در موارد آموزشی و مواردی که لازم است از تجربیات دیگران استفاده کنیم، این کار را انجام دهیم. ضمن اینکه ما فکر می‌کنیم این تعاملات باعث می‌شود در برخی از رشته‌ها مثل فوتبال، تیم‌های بزرگ دنیا گرایش داشته باشند با ایران بازی کنند یا در زمینه ترانسفر بازیکنان بتوانیم برگردیم به دوره طلایی جام‌جهانی ۹۸ به بعد که در آن برهه ما بیش از ۱۰ لژیونر داشتیم مثل علی دایی، کریم باقری، خداداد عزیزی، پاشازاده، مهرداد میناوند و فرهاد مجیدی که وضعیت خوبی بود و فکر می‌کنم ما در آینده نتایج و دستاوردهای اجرای برجام را در عرصه ورزش بیشتر ببینیم.
در آزادسازی منابع مالی چطور... آیا برجام تاثیرگذار بوده؟
بله، الان تقریبا همه منابع مالی‌مان در ارتباط با فدراسیون فوتبال که بلوکه شده بود، آزاد و به ایران منتقل شده و در مراودات مالی هم محدودیت‌های گذشته را نداریم. امروز بسیاری از ارتباطات و تعاملات مالی‌مان را از طریق سیستم بانکی انجام میدهیم و تقریبا برای پرداخت حق عضویت‌ها و دریافت حق و حقوق از فدراسیون جهانی بابت موفقیت‌های جهانی و بین‌المللی هیچ مشکلی نداریم.
با توجه به اینکه در آستانه انتخابات هستیم، تصوری وجود دارد که آقای روحانی علاقه‌مند به حوزه ورزش نیست یا حداقل ارتباطی با ورزش ندارد. کمی از فضای دولت بگویید. در واقع فضای خیلی غیررسمی ماجرا. شخصیت آقای روحانی را چطور می‌بینید؟ آیا علاقه‌مند به مسائل و موضوعات ورزش هستند؟
در مورد آقای دکتر روحانی واقعا من این را بگویم که به‌شدت حساس و پیگیر هستند و دائم سوال می‌کنند. حدود هفت ماه قبل وقتی از من خواست که به وزارتخانه بیایم دو نکته را ایشان خیلی به آن تاکید کرد؛ یکی اینکه ورزش از دو جنبه همگانی و قهرمانی انتظارم بیشتر از آن چیزی است که قبلا تحقق پیدا کرده و در هر صورت خواسته‌‌شان این بود که ما شرایطی را به‌وجود بیاوریم که دو جنبه ورزش را تقویت کنیم و به سمت پیشرفت حرکت کنیم و نکته دوم اینکه به مسائل مربوط به جوانان و حل مشکلات آنان تاکید داشتند. همچنین در مناسبات مهم بین‌المللی هم ایشان خیلی پیگیر هستند یا از من در مورد بعضی از مسابقات سوال می‌کنند و نتیجه را می‌پرسند.
اهل کُری هستند؟
(خنده) وارد این عرصه نمی‌شوند، چون شخصیت و جایگاه‌شان ایجاب نمی‌کند. اما دقیقا می‌دانم که ایشان فوتبال و مسابقات ورزشی بین‌المللی را دنبال می‌کنند و همچنین جویای نتایج المپیک بودند با وجود اینکه در آن زمان من وزیر ورزش نبودم ولی نتیجه را از دوستان پیگیری می‌کردند به‌طوری که ورزشکارانی که دچار ناداوری شده بودند مثل سلیمی یا مجتبی عابدینی که در آن برهه می‌توانست مدال بگیرد و حتی به فینال راه پیدا کند، گزارش‌هایی که داده شد ایشان کاملا در جریان مسائل بودند. شاید آقای روحانی به استادیوم ورزشی برای مسابقات فوتبال نیاید اما به صورت ریز دنبال می‌کنند. در دولت هم فضای خوبی درخصوص ورزش است. با قاطعیت می‌توانم بگویم که نیمی از اعضای دولت خیلی ورزشی هستند و نتایج ورزش را پیگیری می‌کنند و حساس هستند. خوشبختانه با تلاشی که همه دارند نتایج خوبی در حال ثبت است و به قول معروف حال ورزش کشور خوب است.
چون ما در رده‌های مختلف تا حالا سابقه نداشته در همه رده‌های سنی چه در فوتبال و چه در والیبال به مسابقات جهانی راه پیدا کنیم یا تیم‌ملی‌مان بتواند نتایج خوبی بگیرد یا باشگاه‌ها از چهارتا، سه تای آنها به مرحله حذفی لیگ قهرمانی آسیا صعود پیدا کنند. یا فوتبال ساحلی سوم دنیا شود، سالنی سوم دنیا شود، والیبال هم به همین شکل. ما اخیرا تیم والیبال‌‌مان، تیم ملی عربستان را ۳ بر یک شکست داده و سه روز قبلش در اردبیل امیدهای‌مان قهرمان آسیا شدند. ما توانستیم برگزارکننده مسابقات قهرمانی شطرنج بانوان جهان باشیم. همچنین برگزارکننده جام‌جهانی کشتی بودیم که مسابقات مهیجی بود و قهرمان شدیم. جام‌جهانی کشتی فرنگی را برگزار کردیم که اگرچه سوم شدیم و من در آن مسابقات حضور داشتم و معتقدم که ما حتما روسیه را می‌بردیم چون دو تا کشتی ما واقعا ناداوری شد. در رشته‌های دیگر هم همین‌طور. ضمن اینکه ما امسال منابع جدید خوبی داریم به نام ۲۷/ ۰ درصد از مالیات بر ارزش افزوده که رقمی بیش از هزار‌میلیارد تومان وارد ورزش کشور می‌کند.
ما فرصت داریم پروژه‌های نیمه‌کاره‌مان را تمام کنیم و همچنین این استادیوم‌های خوبی که در این مدت یکی پس از دیگری ساخته شده می‌تواند زیرساخت‌های خوبی باشد تا بتوانیم مسابقات بین‌المللی را میزبانی کنیم. همچنین ما می‌توانیم هیات‌های ورزشی استان‌ها را تقویت کنیم و به آن بیشتر رسیدگی کنیم. همان‌طور که می‌دانید ما بیش از ۱۴ هزار هیات ورزشی در کشور داریم که اینها محلی برای استعدادها و در حقیقت خلاقیت‌های مناطق روستایی است که بتوانیم این استعدادها را شناسایی و استفاده کنیم که در هیات‌های ورزشی باید این کار انجام شود. در مجموع من فکر می‌کنم که ان‌شاءالله سال ۹۶ و پنج ساله برنامه ششم سال‌های خوبی است که ورزش کشور یک خیز و در حقیقت جهش خاصی را خواهد برداشت.
آقای دکتر به نقطه خوبی از ساخت‌وسازها رسیدیم. در دوره‌های قبل به‌خاطر علاقه وزارت ورزش در موضوع ساخت‌وساز، احداث خیلی از این دست استادیوم‌ها شروع شد ولی خیلی از اینها مشکل اساسی داشتند. مثلا یک ورزشگاه در یک منطقه جغرافیایی در نظر گرفته شده که اصلا مناسب آن منطقه نیست. در واقع فقط بهانه است که در آمار ساخت‌وساز ورزش باشد. با این توضیحات آیا این ساخت‌وسازها بازبینی دوباره شده است؟ و چقدر بودجه و زمان می‌برد که این ورزشگاه‌ها به صورت مکان‌های قابل استفاده درآید؟
حرف درستی زدید. بله ما قبول داریم که شاید تعدادی از این استادیوم‌هایی که ساخته شده در مراکز استان‌ها با توجه به اینکه آن استان‌ها الان تیمی در لیگ برتر یا لیگ یک ندارند، شاید مثلا ماهی یک بار هم در آن بازی انجام نمی‌شود در حالی که یک استادیوم ۱۵ هزار نفری ساخته شده و با قیمت‌های امروزی چیزی حدود ۷۰، ۶۰ میلیارد تومان خرج آن شده و الان ماهانه چیزی حدود ۴۰، ۳۰ میلیون تومان هزینه نگهداری آن است ولی چون در آن بازی انجام نمی‌شود، به هر حال توجیه ندارد. من الان این اشکال را می‌پذیرم ولی کمی باید نگاه‌مان را دورتر و عمیق‌تر کنیم. درست است که الان ۲۰ تا استادیوم ۱۵ هزار نفری ساختیم و ۵ تای دیگر هم دوباره می‌سازیم و با دو تایی که هفته آینده افتتاح کنیم، در بوشهر و بجنورد، ۲۰تا آماده شده است و برخی از این ۲۰ تا در شهرها و مراکز استان‌هایی است که یک یا دو تا بازی هم در آن انجام نمی‌شود، اما این هیچ اشکالی ندارد.
یعنی به نظر من باید نگاه‌مان، یک نگاه دورتر باشد و فکر کنیم بالاخره روزی ما از جهت مسابقات مختلف، لیگ‌های‌مان توسعه پیدا کند. امروز در آلمان لیگ دسته شش و لیگ دسته هفت داریم. ما حالا دسته یک و دو داریم و منطقه‌ای نداریم که دسته سه بازی کند و استانی بازی می‌کند. ما اگر بخواهیم واقعا پشتوانه‌سازی کنیم باید لیگ دسته سه، چهارمان راه بیفتد. همه استان‌ها تیم داشته باشند. این شادی و شور و شعفی که استان‌ها می‌روند و می‌آیند و میزبانی می‌کنند یا در لیگ‌های حذفی این فرصت وجود دارد که لیگ دسته دویی بیاید با لیگ برتر مسابقه دهد یا قشقایی شیراز می‌آید تیم پرسپولیس را می‌برد در حالی که اولین باری که این اتفاق افتاد مربوط به ۴۰، ۳۰ سال پیش بود که تیم تاج مسجد سلیمان، پرسپولیس را برد یا تیم استقلال در مسابقات حذفی از تیم دسته دو‌می‌باخت... ما شاید الان بگوییم این ضعفی است که خوب مکان‌یابی نشده است ولی از کجا می‌دانید که شهرهایی مثل یاسوج، چهارمحال یا بجنورد که الان تیم لیگ یک و دو ندارند، دو یا چهار سال دیگر هم تیم نخواهند داشت.
مجموع برآورد هزینه برای تکمیل سازه‌های ناقص، در پروژه‌های سراسر کشور چقدر است؟
ما الان چیزی حدود چهار هزار پروژه نیمه‌کاره داریم که برخی از آنها مساله تملک دارند یعنی باید تملک کنیم. حدود سه هزار و خرده‌ای پروژه‌های نیمه‌کاره است و ۶۰۰، ۵۰۰ تا کار تملک. مجموعا چیزی حدود چهار هزار پروژه نیمه کاره داریم. با قیمت‌های سال ۹۶ چیزی حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان پول می‌خواهیم.
از نظر زمانی چطور؟
اگر پول را ظرف سه سال به ما بدهند، سه ساله تمام می‌کنیم. فکر می‌کنم این چهار هزار پروژه با توجه به بودجه‌ای که به آن تخصیص داده می‌شود باید تا پایان پنج‌ساله ششم جمع شود.
آقای دکتر روحانی در مناظره‌های اخیر اشاره‌ای به بحث گردشگری داشتند که خیلی می‌تواند در اشتغال‌زایی کمک کند و آن هم در بازه زمانی کوتاه‌مدت. گفتند در واقع فضایی که بعد از برجام هم اتفاق افتاده، خیلی به حضور گردشگران در ایران کمک کرده است. با توجه به اینکه شما سابقه حضور در این حوزه را دارید، موضوعی که در همه جای دنیا مطرح است، گردشگری ورزشی است. آیا وزارت ورزش با حضور شما به این بخش هم توجه خواهد داشت؟
گردشگری ورزشی یکی از مهم‌ترین رشته‌های گردشگری است که کشورهای مختلف در آن خیلی سرمایه‌گذاری می‌کنند. باشگاه‌های مختلف هم از این محل درآمد بسیار خوبی به‌دست می‌آورند. من تراز مالی رئال مادرید را برای سال ۲۰۱۵ که می‌خواندم چیزی حدود ۲۵ درصد از درآمد آن باشگاه از محل گردشگرهایی بود که می‌آمدند سانتیاگو برنابئو را می‌دیدند. سانتیاگو برنابئو ورودی‌اش ۱۹ یورو است و داخلش امکاناتی مثل موزه، استادیوم، یادمان‌های مختلف و... وجود دارد که هرکسی آنجا می‌رود ۱۰۰ تا ۱۵۰ یورو خرج می‌کند و بیرون می‌آید.
کشورهایی که برگزارکننده مسابقات المپیک یا جام‌جهانی هستند، قسمت اعظم انگیزه‌ای که باعث می‌شود میزبانی کنند، در کنار بهره‌برداری سیاسی که اسم‌‌شان مطرح شود، بهره‌برداری اقتصادی است. حالا اگر شما رویدادی مثل المپیک را دارید شاید صدها هزار نفر گردشگر از کشورهای مختلف می‌روند آنجا و پول خرج می‌کنند و هتل می‌گیرند و خرید می‌کنند و از رستوران‌ها استفاده می‌کنند و به استادیوم‌ها می‌روند و خیلی از مواقع می‌بینید کشوری که میزبان است و مثلا المپیک برگزار می‌شود چه قاره‌ای، چه مسابقات جهانی و... محاسبه دو دو تا چهار تا می‌کنیم، مثلا ۱۰۰ یا ۲۰۰ میلیون دلار خرج می‌کنم، در عوض ۳۰۰ میلیون دلار درآمد آن از محل ورود گردشگرهای مختلف است. ما هم از این جهت جاذبه‌های زیادی داریم. اولا در رشته‌هایی مثل کوهنوردی و اسکی، شنا و... گردشگرهای تخصصی ویژه‌ای داریم که می‌آیند. با توجه به برطرف شدن محدودیت‌ها و اجرا شدن برجام، الان ما ویزای فرودگاهی سه ماهه برای ۱۹۰ کشور دنیا میدهیم.
یعنی اتباع ۱۹۰کشور دنیا بدون اینکه ویزا بگیرند می‌آیند وارد فرودگاه ما می‌شوند و ما هم ویزای سه ماهه میدهیم که عرب‌ها خیلی از آن استفاده می‌کنند به‌خاطر زیارت اماکن متبرکه ولی خیلی‌ها هم هستند برای استفاده از جاذبه‌های کویری و ورزش‌های کویری یا کوهنوردی و صعود به قلل مختلف کشورمان یا اسکی در فصولی که به هر حال پیست‌های ما آمادگی دارد و هر ساله حضور گردشگران خارجی بیشتری را می‌بینیم. این رشته بسیار مهم است به همین خاطر با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری یک کارگروه توسعه گردشگری ورزشی راه انداختیم. این مجموعه‌ای از مدیران ما با مدیران آنهاست و این انجمن فعال شده است برای اینکه ما بتوانیم بخش گردشگری ورزشی را توسعه دهیم.
بگذریم و کمی به فوتبال برسیم. در مورد پرسپولیس و استقلال با توجه به نتایجی که به‌دست آوردند به ثباتی رسیدند اما صحبت‌هایی که اخیرا شد مبنی بر تغییراتی در هیات‌مدیره این دو تیم، فضای فوتبال را کمی ملتهب کرد و این جو در فضای انتخابات هم بی‌تاثیر نخواهد بود.
ما توضیح دادیم که باید جانشینی برای یکی دو عضو هیات‌مدیره که رفتند بیاوریم. در استقلال مرحوم پورحیدری و آقای جهانیان نیاز به جایگزین دارند و در پرسپولیس هم یکی از اعضا استعفا کرد که البته آن را نپذیرفتم. یک نفر هم اعلام کرده قصد دارد به کار دیگری بپردازد بنابراین ما یکی دو تغییر اجباری خواهیم داشت، اما درمورد آینده و اینکه مدل خصوصی شدن آنها چگونه باشد، روی آن فکر می‌کنیم و عجله نخواهیم کرد. فعلا آنها در بازی‌های مهمی حضور دارند و باید با همین آرامش کارکنند ما هم در آینده در فضایی آرام و بدون حاشیه این ترمیم‌ها را انجام خواهیم داد
پس هیات‌مدیره دوباشگاه شخم نمی‌خورد؟
فعلا بنای شخم زدن آنها را نداریم. ظاهرا این دو تیم خوب نتیجه گرفته‌اند. یکی اول شده و دیگری دوم. هردو هم در آسیا صعود کردند. ازنظرمنابع مالی هم تقریبا مشکلی نداشته‌ایم و از طریق اسپانسرها نیازشان تامین شده. بنابراین مشکل خاصی نیست.
بنابراین در پس ذهن شما مساله خصوصی کردن آنها وجود دارد. خصوصا با اتفاقاتی که برای خریدارهای آنها افتاد و یکی الان زندان است و دیگری هم بدترین کارنامه را درنفت تهران داشته است به نظر می‌رسد اکراه دولت برای واگذاری آنها بی‌دلیل نبوده است.
خیلی، وضعیت آنها برای ما مهم است.
نگاهتان امنیتی که نیست.
نه، به هیچ عنوان.این دو تیم فوق‌العاده پرطرفدار هستند. چه درایران و چه درآسیا بنابراین باید حساسیت داشته باشیم. دربی ما جزو پربیننده‌ترین مسابقات فوتبال است. هرموقع هم حال این دوباشگاه خوب باشد حال فوتبال ملی ما خوب است. سعی کردیم جوری درمورد آنها برنامه‌ریزی کنیم که کمترین تنش و حاشیه را داشته باشند تا نظر هواداران تامین شود.
سوال مهم درمورد درآمد ورزش حرفه‌ای کشور گرفتن حق پخش از تلویزیون است؛ مطالبه مهم ورزش که به نظرمی‌رسد دراین سال‌ها زور آن به تلویزیون نرسیده. آیا شما به‌طور جدی پیگیر موضوع هستید؟ خصوصا که تلویزیون هم ادعا می‌کند در پرداخت با منع قانونی مواجه است.
دربرنامه پنج ساله ششم بندی وجود دارد که هم ما، هم صداوسیما ملزم شده‌ایم این موضوع را حل کنیم. ما در همین مدت جلسات خوبی با آقای علی‌عسگری رئیس سازمان داشته‌ایم. تیم معاونان ماهم با آنها جلساتی را جلو برده‌اند. الان از این بلاتکلیفی هر دو طرف ضرر می‌کنند. خوشبختانه این نکته‌ای است که آقای علی‌عسگری به آن رسیده و قبول دارد. از این ناهماهنگی هر دوی ما ضرر می‌کنیم. اگر هم‌افزایی داشته باشیم ظرفیت سود چند برابراست. آنها هم درگیر انتخابات هستند؛ اما در آخرین جلسه‌ای که داشتیم قرار شد بلافاصله بعد از انتخابات برای انجام این تکلیف قانونی نشست‌ها را ادامه دهیم. امیدوارم بتوانیم به یک جمع‌بندی خوب برسیم. ما دنبال فرمول برد - برد هستیم.
یکی از مهم‌ترین موضوعات ورزش که با حل مساله حق پخش می‌تواند قابل تحقق باشد، موضوع خصوصی‌سازی است. در این زمینه وزارت شما دستاورد جدی داشته است؟
اقتصاد ورزش در دنیا، اقتصاد بزرگی است متاسفانه در ایران بسیار کوچک است. ما بستر مناسب را برای اینکه بنگاه‌های اقتصادی بیایند و در ورزش سرمایه‌گذاری کنند، فراهم نکردیم. در دنیا بخش خصوصی فقط برای بازگشت سرمایه و سود جلو می‌آید، مثل صنعت. ولی در ایران چون سودی در کار نیست رغبتی برای سرمایه‌گذاری در ورزش وجود ندارد. هر کس هم که می‌آید به قدری برایش مشکل درست می‌شود که آخرش می‌گوید مهرم حلال و جانم آزاد و می‌رود. در انگلیس باشگاه اسم ورزشگاهش را می‌فروشد تا بتواند آن را بسازد یا نوسازی کند. به هر اسمی هم که دلش خواست. ۴۰۰ میلیون دلارهزینه ساخت است ۲۰۰ میلیون دلار آن را سالی ۱۰ میلیون برای ۲۰ سال اسم را می‌فروشد. هیچ منعی هم وجود ندارد.۲۰۰ میلیون دلار هم بیرون آن را فضای تجاری به‌وجود آورده. اینها روش‌هایی است که باید استفاده کنیم. من در ساختار فعلی وزارت ورزش بخشی را به اسم مرکز توسعه مشارکت وسرمایه‌گذاری بخش خصوصی راه‌اندازی کردم که مستقیم زیر نظر وزیر است و نه هیچ معاون دیگری و از همین خردادماه هم این مرکز راه می‌افتد. فکر می‌کنم منابع زیادی داریم که باید از این منابع استفاده شود. ضمن اینکه مقام معظم رهبری هم امسال را سال اقتصاد مقاومتی و تولید و اشتغال نام گذاشتند. ما باید از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم برای اینکه به توسعه ورزش کمک کنیم و از این طریق اشتغال‌زایی کنیم.
اکراه‌های امنیتی چطور؛ خصوصا درمورد باشگاه‌های پرطرفدار؟
ما هیچ ملاحظه امنیتی نداریم. من خودم مدیریت سیاسی داشتم و می‌دانم با وزارت اطلاعات هم مشکلی دراین خصوص نخواهیم داشت.
ارسال نظر