گروه نفت و پتروشیمی- سید‌فواد نبوی: صنعت پتروشیمی ایران به عنوان صنعتی پیشرو و رو به رشد در سال‌های اخیر با وجود تمام چالش‌های پیش رو توانست به بسیاری از اهداف خود دست یابد. اکنون این صنعت ارزش آفرین به دنبال کاهش خام‌فروشی و تولید محصولاتی با ارزش افزوده بیشتر است تا بتواند در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی نقش آفرین باشد. در این راستا دنیای‌اقتصاد طی گفت‌و‌گویی با معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی به بررسی اهداف و برنامه‌های آتی صنعت پتروشیمی ایران پرداخته و برنامه‌های کلیدی این صنعت را مورد اشاره قرار داده است. حسن پیوندی در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد اظهار کرد: برنامه‌های متنوعی برای آینده صنعت پتروشیمی پیش‌بینی شده است و امروزه صنعت پتروشیمی ایران نقش مهمی در اقتصاد کشور و ایجاد اشتغال دارد و سرمایه‌گذاری در این صنعت، به جذب سرمایه‌های سرگردان و کاهش تورم خواهد انجامید و همزمان با اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها باید گفت که اجرایی شدن کامل این مرحله، می‌تواند سبب هدایت سرمایه‌ها برای توسعه صنایع تکمیلی شود. به گفته وی مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها فرصت مناسبی در جهت جذب و هدایت سرمایه‌های جدید برای توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی است هرچند که متاسفانه در مرحله نخست اهداف پیش‌بینی شده به‌طور کامل محقق نشد اما امید است در مرحله دوم با برنامه‌ریزی‌های دقیق تر، مسیر توسعه اقتصادی کشور هموار شود. این مدیر با تجربه که سال‌ها حضور در بخش‌های دولتی و خصوصی را به عنوان تجربه‌ای گرانبها در کارنامه خود دارد اعتقاد دارد که صنعت پتروشیمی محور و ستون توسعه اقتصادی کشور به شمارمی رود و با تمام بخش‌های صنعت در ارتباط است، به همین دلیل، منابع به دست آمده در مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها می‌تواند در بخش تولید به مصرف برسد و سرازیر کردن منابع به سوی تولید و جلوگیری از اسراف می‌تواند به جهش دوم صنعت پتروشیمی که توسط وزیر نفت مطرح شده‌ است، بینجامد. معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی به عنوان یک راهبرد در برنامه‌های آینده توسعه صنعت پتروشیمی مورد توجه قرار گرفته و در این میان همکاری بانکها و سرمایه‌گذاری‌های جدید می‌تواند تحولی بزرگ را در توسعه صنایع تکمیلی در کنار بخش بالادستی به همراه آورد. وی تصریح کرد: اجرای درست مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها راه را برای تحقق اقتصاد مقاومتی هموار می‌کند و پیامد آن افزایش بهره‌وری و تولید در صنایع کشور خواهد بود و در این مسیر شرکت ملی صنایع پتروشیمی آماده همکاری با متولیان امر است.

پیوندی با بیان اینکه امروز چالش‌ها و مشکلات موجود در صنعت پتروشیمی ایران آسیب‌شناسی شده و امید است این صنعت به دوران شکوفایی خود بازگردد، گفت: براساس مطالعات شخصی‌، دلیل توسعه نیافتن صنایع پایین دست و تکمیلی پتروشیمی در ایران کمبود پروپیلن است، بنا براین در ۱۰ سال آینده عملکرد شرکت، پروپیلن‌محورخواهد بود و مساله ایجاد مشوق در بخش خوراک مایع بسیار حیاتی است تا تولید پروپیلن افزایش یافته و در نتیجه صنایع تکمیلی با وفور تولید پروپیلن توسعه یابد.

وی افزود: اتیلن به وفور از منابع اتان در کشور تولید شده است و با توجه به تبدیل ۶۰ تا ۷۰ درصد اتیلن دنیا به انواع پلی اتیلن‌ها و گلایکول و تبدیل بخشی نیز به پلیمرهای غیر پلی‌اتیلنی‌، انواع پلی‌اتیلن در کشور به وفور وجود داشته است.

پیوندی با بیان اینکه صنایع وابسته به پلی‌اتیلن در کشور توسعه پیدا کرده است ولی صنایع وابسته به پروپیلن توسعه نداشته‌اند، گفت: بعد از آخرین واحد (جم) که در آن سرمایه‌گذاری کردیم دیگر در هیچ واحدی، ‌پروپیلن تولید نشده است، در این شرایط، پروپیلن تولیدی در کشور نیز بلافاصله به پلی‌پروپیلن بدل شده است و صنایع شیمیایی وابسته به پروپیلن نظیر فنل، استون، اکریلونیتریل، دواتیل هگزانول و... در کشور توسعه نیافته‌اند که خود مواد اولیه یک زنجیره بزرگ از صنایع تکمیلی است. وی ادامه داد: دامنه محصولات پایین دستی پروپیلن و پلی‌پروپیلن بسیار بیشتر از پلی‌اتیلن و اتیلن است و کمبود پروپیلن عامل توسعه نیافتن صنایع تکمیلی مرتبط به پروپیلن است که به زنجیره‌های زیادی وابسته است.

معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی افزود: آینده صنعت پتروشیمی ایران روشن است و با توجه به توسعه بخش بالادستی پتروشیمی در کشور، فضا برای گسترش صنایع پایین دستی مهیاست و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی می‌توانند با اطمینان در طرح‌های توسعه‌ای صنایع تکمیلی حضور پیدا کنند.

وی ادامه داد: توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی همسو با اجرای اقتصاد مقاومتی است و چون از خام فروشی جلوگیری می‌کند از ارزش افزوده بالایی نیز برخوردار است.

اکنون با توجه به شرایط موجود در کشور باید در نظر داشت که به دلیل چالش‌های مختلف در صنعت پتروشیمی، تولید پروپیلن در کشور توسعه نیافته است و حال که صنعت پتروشیمی با چالش عدم توسعه متوازن و تکمیل نشدن زنجیره ارزش و نیز عدم توسعه صنایع تکمیلی مواجه شده است به فکر ایجاد واحدهای تولیدکننده پروپیلن افتاده تا بتواند با تامین این ماده اولیه به توسعه صنایع پایین دست کمک کند. در این میان با وجود اعلام پروپیلن محور بودن برنامه‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی رسیدن به این هدف نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلانی است تا بتوان به چشم‌انداز‌های مورد نظر دست یافت. به گفته پیوندی تسهیل و افزایش سرمایه‌گذاری، ایجاد بسترهای لازم برای تامین خوراک و چالش‌های دیگر از این دست موانع محقق شدن این هدف به شمار می‌رود؛ هرچند که تحقق آن غیر‌ممکن نیست و با یک عزم ملی و تعامل و همکاری تمام متولیان امر می‌توان جهش صنعت پتروشیمی ایران را رقم زد.