سید فواد نبوی- این روزها هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس در انتظار آن است که ۳۸درصد از سهام باقی مانده اش به چه سرانجامی دچار می‌شود، مدیران صنعت پتروشیمی در روزهای اخیر چندین بار اعلام کرده‌اند که حاکمیتی ماندن وحفظ هلدینگ خلیج فارس برای دولت یک ضرورت است و از سوی دیگر متولیان امر درسازمان خصوصی‌سازی وهمچنین بورسی‌ها از هرگونه اظهار نظری پرهیز می‌کنند. هلدینگ خلیج فارس را فعالان بازار سرمایه برگ برنده‌ای برای افزایش معاملات و رونق بیشتر در بورس تلقی می‌کردند و اگر قرار باشد ۳۸ درصد سهام باقی مانده همچنان در اختیار دولت باشد می‌توان نوسان‌های غیرقابل پیش‌بینی‌ای رادر آینده برای سهام این هلدینگ که قرار بود بزرگ‌ترین واگذاری در قالب اصل ۴۴ باشد متصور بود.

واگذاری هلدینگ خلیج فارس در قالب اصل ۴۴ قانون اساسی از ابتدای تشکیل آن در سال ۸۸ مطرح بود و سال ۸۹ با شکل‌گیری بسترهای اولیه این واگذاری، متولیان امراز واگذاری سهام آن در آینده‌ای نزدیک خبر می‌دادند.

در این میان بورسی شدن هلدینگ خلیج‌فارس خود حکایتی طولانی داشت، کشف قیمت هلدینگ خلیج فارس در پایان سال ۹۱ قرار بود محقق شود که به سرانجام نرسید و در نهایت با تلاش سازمان خصوصی‌سازی و شرکت ملی صنایع پتروشیمی کشف قیمت موفق آن در ابتدای سال جاری رخ داد.

یک میلیارد و ٢٣٩ میلیون و ٤٣٠ هزار و ٦٩٧ سهم، معادل ٥ درصد از سهام شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس متعلق به شرکت ملی صنایع پتروشیمی فروردین گذشته در بورس اوراق بهادار عرضه شد که به قیمت هر سهم ٧٥٠ تومان و در مجموع به ارزش ٩ هزار و ٢٩٥ میلیارد ریال معامله شد.

همچنین درنیمه دوم خرداد سال جاری، چهار میلیارد و ۲۱۴ میلیون و ۶۴ هزار و ۳۷۰ سهم از سهام صنایع پتروشیمی، خلیج فارس به عنوان یک بلوک ۱۷ درصدی از سهام این هلدینگ طی سه روز در بازار بورس اوراق بهادار عرضه شد و در نهایت شرکت صندوق بازنشستگی نفت خریدار این بلوک ۱۷ درصدی بود.

سهام هلدینگ خلیج فارس در ۶ ماه نخست سال یکی از پرطرفدارترین و جذاب ترین سهام‌های عرضه شده بود و متقاضیان زیادی برای خرید داشت.

این نکته را باید در نظر داشت که در یک دهه گذشته سودی که سالانه عاید شرکت‌های بزرگ سهام دار پتروشیمی شده است، بسیار بالا، مطمئن و همواره روبه رشد بوده است و از ابتدای تاسیس صنعت پتروشیمی در ایران نه مجتمعی ورشکست شده، نه سهامداری بابت مشارکت در پتروشیمی متضرر شده است.

۱۵شرکت پتروشیمی دولتی عضو هلدینگ خلیج فارس هستند که سهم بزرگی را در تولید و صادرات محصولات پتروشیمی دارند و هر کدام از این شرکت‌ها افزون بر تامین نیاز داخل یکی از تامین‌کنندگان منابع ارزی دولت نیز هستند که بدون تردید نقش مهمی را در کسب صادرات غیر نفتی ایران از محل صادرات به خود اختصاص می‌دهند.

این شرکت‌ها شامل مجتمع‌های پتروشیمی بندر امام، پتروشیمی اروند، شهید تندگویان، بوعلی‌سینا، پتروشیمی فجر، پتروشیمی خوزستان، شرکت عملیات غیرصنعتی پتروشیمی، شرکت ره‌آوران فنون جنوب، شرکت پتروشیمی نوری، پتروشیمی پارس، پتروشیمی مبین، شرکت عملیات غیرصنعتی پاسارگاد، شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی، شرکت بازرگانی پتروشیمی و شرکت پتروشیمی بین‌الملل هستند.

اما نحوه و ترکیب این شرکت‌ها متفاوت است واز مجموع شرکت‌های عضو هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، ٧ شرکت تولیدی، ٢ شرکت تامین‌کننده یوتیلیتی و بقیه بازرگانی و خدماتی هستند.

حفظ هلدینگ خلیج فارس برای دولت یک ضرورت است

با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و تغییر سیاست‌های وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی مخالفت‌ها با عرضه هلدینگ خلیج فارس آغاز شد ودر همین راستا مدیرعامل جدید شرکت ملی صنایع پتروشیمی چندی پیش با تاکید بر تلاش برای حفظ هلدینگ خلیج فارس و جلوگیری از واگذاری باقیمانده سهام آن اظهار کرد: حاکمیتی ماندن و حفظ هلدینگ خلیج فارس اولویت بوده و یک ضرورت است.

عباس شعری‌مقدم مصلحت کشور و پتروشیمی را حاکمیتی ماندن ٣٨ درصد سهام باقی مانده هلدینگ خلیج فارس دانست و افزود: من از مهندس نژادسلیم به عنوان مدیرعامل جدید هلدینگ می‌خواهم این موضوع را پیگیری کنند و ما هم به صورت جدی دنبال تحقق این موضوع هستیم.

معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی با انتقاد از رویه واگذاری ٣٨ درصد باقیمانده سهام هلدینگ خلیج فارس تصریح کرد: این کار سبب نابودی صنعت پتروشیمی ایران خواهد شد و ما برای جلوگیری از این صدمه جدی با تمام توان مشغول فعالیت هستیم.

وی با بیان اینکه به زودی و با ارائه مدارک و مستندات مورد نیاز به طور رسمی خواهان عدم واگذاری ٣٨ درصد از سهام باقیمانده هلدینگ خلیج فارس خواهیم شد، گفت: اگر این واگذاری انجام شود تردیدی نیست که صنعت پتروشیمی ایران نیز با توجه به شرایط موجود به ورطه نابودی خواهد افتاد، پس برای جلوگیری از این فاجعه تمام تلاش خود را برای حفظ این ٣٨ درصد سهام به کار خواهیم بست.

با توجه به سخنان مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی باید انتظار داشت که در ماه‌های آتی صنعت پتروشیمی ایران شاهد تغییر و تحولاتی اساسی و ریشه‌ای در نحوه واگذاری‌های شرکت‌هایی که مشمول واگذاری هستند باشد.

شعری مقدم در دوران حضور کوتاه خود در راس شرکت ملی صنایع پتروشیمی چندین بار با تاکید بر اینکه «به اصل خصوصی‌سازی اعتقاد داشته و به آن پایبندیم» اظهار کرده که ما به روند خصوصی‌سازی و نحوه واگذاری‌ها در چند سال گذشته انتقاد و اعتقاد داریم در این مسیر باید اشتباه‌های گذشته جبران شده و با اقدام‌های اصلاحی باید شرایطی فراهم کنیم تا بیش از پیش در اقتصاد ایران نقش‌آفرین باشیم.

معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی در مورد نحوه دفاع از حاکمیتی ماندن ۳۸ درصد از سهام هلدینگ پتروشیمی گفته است که وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی با دلایل و مدارک کافی با وزارت امور اقتصادی و دارایی و همچنین سازمان خصوصی‌سازی وارد مذاکره خواهد شد.

کارشناسان انرژی و فعالان بازار سرمایه بر این اعتقادند که یکی از مهم‌ترین ابهامات و نقدهای کارشناسی به خصوصی سازی‌های صورت گرفته در صنعت پتروشیمی واگذاری با ارزشی به مراتب کمتر از ارزش واقعی آن بوده که این نگرانی پیش از عرضه بلوک ۱۷ درصدی بزرگ‌ترین واگذاری تاریخ صنعت پتروشیمی کشور نیز وجود داشت و یکی از دلایل مخالفت با واگذاری باقیمانده سهام هلدینگ خلیج فارس بحث قیمت گذاری آن است.

به هر حال در مسیراجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، بر‌اساس مطالعات و تجارب به دست‌آمده شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس با هدف حفظ تشکل و توازن شرکت ملی صنایع پتروشیمی و باانتقال سهام آن شرکت در پانزده شرکت زیرمجموعه به عنوان نخستین هلدینگ صنعت پتروشیمی ایران ایجاد شد که اکنون عملکرد ان سبب شده تا متولیان امر تلاش کنند با توجه به تجربه به دست آمده، بخشی از آن برای حفظ اقتدار صنعت پتروشیمی در منطقه و جهان حاکمیتی بماند که این امر به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران اقتصادی پیامدی مثبت را در پی خواهد داشت.