غلامعلی رحیمی * بهای نفت خام در بازار آمریکا (بورس نیویورک) طی هفته گذشته (۲۷ الی ۳۱ مه) از یک روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بوده و از حدود ۰۱/۹۵ دلار در هر بشکه تا کمتر از ۹۷/۹۱ دلار کاهش یافت. عوامل کاهش قیمت نفت طی هفته گذشته عمده ترین عوامل تضعیف کننده قیمت نفت خام در بازارهای جهانی عبارت بودند از: • انتشار آمار نگران کننده جدید از تداوم بحران اقتصادی در جهان. • بیم وجود مازاد عرضه نفت در بازار و نگرانی در مورد تقاضای انرژی در جهان. • کاهش پیش‌بینی رشد اقتصادی جهان به حدود ۱/۳ درصد در سال، طبق تازه‌ترین گزارش سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (در حالی که در گزارش قبلی معادل ۴/۳ درصد پیش‌بینی شده بود). • نگرانی‌ها در خصوص تقاضای جهانی نفت خام پس از انتشار پیش‌بینی‌های نامطلوب. • افزایش نگرانی‌ها از کاهش تقاضای نفت خام در آمریکا، بزرگ‌ترین کشور مصرف‌کننده نفت جهان. • نگرانی درباره توقف برنامه محرک اقتصادی بانک مرکزی آمریکا. • افزایش ۳۴ هزار بشکه ای تولید نفت خام آمریکا طی دوره ۱۷ الی ۲۴ مه و رسیدن آن به سطح ۲۹۲/۷ میلیون بشکه در روز. • کاهش ۳۱۳ هزار بشکه ای واردات روزانه نفت خام آمریکا طی دوره ۱۷ الی ۲۴ مه و رسیدن آن به سطح ۸۱۷/۷ میلیون بشکه در روز. • افزایش ۳ میلیون بشکه ای سطح ذخیره سازی‌های نفت خام آمریکا طی هفته منتهی به ۲۴ مه. • کاهش ارزش شاخص‌های بورس در بازارهای جهانی. • کاهش رشد اقتصادی چین، دومین مصرف کننده نفت خام جهان، بر اساس تازه ترین گزارش سازمان توسعه و همکاری اقتصادی. • انتشار اطلاعاتی درباره کاهش تولیدات صنعتی چین برای نخستین بار طی ۷ ماه گذشته که سبب بروز نگرانی‌هایی درباره تقاضای انرژی در این کشور شده است. • کاهش ۲/۲ درصدی واردات نفت خام ژاپن در آوریل در مقایسه با مدت مشابه سال قبل. • تداوم بحران مالی منطقه یورو و نگرانی اقتصادی در این منطقه. • کاهش شاخص مدیران خرید بانک اچ اس بی‌سی انگلیس در ماه مه به عدد ۶/۴۹ در حالی که این رقم در ماه آوریل معادل ۴/۵۰ بود. • تثبیت سطح تولید اوپک در سطح ۳۰ میلیون بشکه در روز در یکصد و شصت و سومین نشست این سازمان در وین. عوامل افزایش قیمت نفت البته طی هفته گذشته، انتشار برخی اخبار و اطلاعات مثبت موجب تقویت قیمت نفت خام در بازارهای جهانی شده و از کاهش بیشتر قیمت‌ها جلوگیری نمود. بر این اساس طی دوره مذکور، عمده‌ترین عوامل تقویت کننده قیمت نفت خام در بازارهای جهانی عبارتند از: • انتشار برخی آمار و ارقام مثبت اقتصادی در آمریکا. • خوش‌بینی‌ها نسبت به شرایط بازار مصرف‌کنندگان در آمریکا و نشانه‌هایی از سیاست‌های پولی انعطاف‌پذیر از سوی بانک مرکزی آمریکا. • افزایش قیمت مسکن در آمریکا برای چهاردهمین ماه پیاپی. • انتشار برخی آمار و ارقام مثبت در بخش اموال غیر منقول در آمریکا. • افزایش شاخص اعتماد مصرف کننده در آمریکا. • کاهش ارزش دلار در مقابل یورو. • تهدید عمرالبشیر رییس‌جمهور سودان مبنی بر بستن خطوط انتقال نفت سودان جنوبی در صورت ادامه حمایت از شورشیان مخالف دولت مرکزی سودان. • کاهش ۲۱۰ هزار بشکه ای صادرات روزانه نفت خام اوپک (به استثنای آنگولا و اکوادور) در ۴ هفته منتهی به ۱۵ ژوئن در مقایسه با ۴ هفته منتهی به ۱۸ مه و رسیدن آن به سطح ۹۱/۲۳ میلیون بشکه در روز، بر اساس پیش‌بینی موسسه اویل موومنتس. • کاهش میانگین صادرات نفت خام عراق به حدود ۲/۶ میلیون بشکه در روز در ماه مه ، در پی تاثیر حملات به خط لوله کرکوک- جیهان. • پیش‌بینی کاهش صادرات نفت خام نیجریه به پایین ترین سطح خود در ۴ سال گذشته طی ژوئیه، بر اساس برنامه موقت بارگیری محموله‌های نفت خام این کشور. • ادامه نا آرامی‌ها در صنعت نفت و گاز لیبی، بزرگ‌ترین دارنده ذخایر نفت آفریقا. • توقف تولید نفت از میدان نفتی الفیل لیبی با ظرفیت ۱۳۰ هزار بشکه در روز، به علت حضور معترضان در آن. • تداوم تعطیلی پایانه نفتی الزویتینه لیبی با ادامه اعتراض‌ها در شرق این کشور (این شرکت روزانه ٦٠٠ تا ٧٠٠ هزار بشکه نفت خام تولید می‌کند). • انفجار در خط لوله اصلی نفت یمن با ظرفیت ۱۱۰ هزار بشکه در روز (که نفت خام سبک میدان مریب را به پایانه صادراتی راس عیسی انتقال می‌دهد). • ناآرامی‌های سیاسی در منطقه خاورمیانه و نگرانی معامله گران از بروز اختلال در مبادی استراتژیک حمل‌و‌نقل نفت خام. بر اساس آمار دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، قیمت سبد نفتی اوپک طی دوره ۲۷ الی ۳۰ مه، از یک روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بوده و ابتدا از ۵۶/۹۹ دلار در هر بشکه تا بیش از ۱۱/۱۰۱ دلار در تاریخ ۲۸ مه افزایش یافت، ولی مجددا تا سطح ۷۷/۹۹ دلار کاهش یافت. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۳۰ مه، با ۱۴ سنت کاهش نسبت به هفته پیش از آن به هر بشکه ۱۰۰ دلار و ۲۴ سنت رسیده است. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۲۴ مه معادل ۱۰۰ دلار و ۳۸ سنت بود. همچنین میانگین ماهانه بهای سبد نفتی اوپک طی ماه مه (تا ۳۰ مه)، با ۳۱ سنت کاهش نسبت به میانگین ماه آوریل، به هر بشکه ۱۰۰ دلار و ۷۴ سنت رسیده است. میانگین بهای سبد نفتی اوپک در ماه آوریل معادل ۱۰۱ دلار و ۵ سنت در هر بشکه بود. قیمت نفت خام برنت دریای شمال در بورس لندن (ICE) نیز برای تحویل در ماه ژوئیه، از یک روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بوده و ابتدا از حدود ۶۲/۱۰۲ دلار در تاریخ ۲۷ مه تا بیش از ۲۳/۱۰۴ دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۸ مه افزایش یافت، ولی مجددا تا سطح ۳۹/۱۰۰ دلار در هر بشکه در تاریخ ۳۱ مه کاهش یافت. همچنین در روز ۳۱ مه، نفت خام برنت از حق مرغوبیت ۴۲/۸ دلار در هر بشکه نسبت به نفت خام WTI برخوردار بود. بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا میزان ذخایر نفت خام این کشور در هفته منتهی به ۲۴ مه معادل ۶/۳۹۷ میلیون بشکه بوده است که در مقایسه با هفته قبل (۱۷ مه) به میزان ۳ میلیون بشکه افزایش یافته و معادل ۹/۱۲ میلیون بشکه از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۲۵ مه ۲۰۱۲ بیشتر است. میزان این ذخایر بر حسب روز نیز نسبت به هفته قبل معادل ۱/۰ روز افزایش یافته و در سطح ۲/۲۶روز قرار گرفته است که معادل ۵/۰ روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل است. طی دوره مذکور، سطح خوراک پالایشی آمریکا به میزان ۲۲۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته و در سطح ۰۲۹/۱۵ میلیون بشکه در روز قرار گرفته که به میزان ۱۴۰ هزار بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است. تولید نفت خام آمریکا طی دوره ۱۷ مه الی ۲۴ مه به میزان ۳۴ هزار بشکه در روز افزایش یافته و در سطح ۲۹۲/۷ میلیون بشکه در روز قرار گرفته و معادل ۰۶۵/۱ هزار بشکه در روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۲۵ مه ۲۰۱۲ است. در همین زمان میزان واردات نفت خام آمریکا از ۱۳۰/۸ میلیون بشکه در روز به ۸۱۷/۷ میلیون بشکه در روز (معادل ۳۱۳ هزار بشکه در روز) کاهش یافته که معادل ۲۳۹/۱ میلیون بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است. *کارشناس ارشد اقتصاد انرژی

دلایل کاهش قیمت نفت؟

دلایل کاهش قیمت نفت؟