دنیای اقتصاد: طرح «برندسازی جایگاه‌های سوخت» با تاخیری دو ماهه از بهمن‌ماه اجرایی خواهد شد. به این ترتیب در حالی که قرار بود این طرح از اواخر ماه گذشته اجرایی شود، عرضه بنزین تحت نام برندهای صاحب صلاحیت از دو ماه آینده در کشور آغاز می‌شود.

مدیر بازرگانی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی روز گذشته در جمع خبرنگاران گفت: فعلا برندها باید قیمت سوخت را براساس نرخ مصوب دولتی عرضه کنند اما در آینده این طرح به سمتی می‌رود که با انحصارزدایی و ایجاد فضای رقابتی شاهد عرضه سوخت با قیمت‌های متفاوت ناشی از عرضه بنزین با کیفیت‌تر و با خدمات بهتر باشیم. محمدرضا مظلومی مدیر بازرگانی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اظهار کرد: از سال ۹۴ فعالیت شرکت در زمینه برندسازی جایگاه‌های عرضه سوخت با برگزاری جلسات متعدد آغاز شد و نقطه‌نظرات صاحب‌نظران و جایگاه‌داران را جویا شدیم و بر این اساس دستورالعملی را تهیه و تدوین کردیم. مظلومی با اشاره به اینکه از ۹ آذر ۹۵ این دستورالعمل را به مناطق مختلف در سطح کشور صادر کرده‌ایم، تصریح کرد: براساس این دستورالعمل، شرکت‌ها می‌توانند درخواست خود را برای در اختیار قرار گرفتن جایگاه‌ها ارائه کنند. به گفته این مقام مسوول همزمان با اجرای این طرح، بیش از ۵۰ شرکت به شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی مراجعه کرده و ۳۶ شرکت مدارک خود را ارائه داده‌اند که از این تعداد، ۳۱ شرکت صاحب صلاحیت شناسایی شده‌اند. بر اساس بررسی‌های انجام شده تاکنون ۲۶ شرکت مجوز گرفته‌اند و مدارک ۵ شرکت نیز در دست بررسی و در جریان صدور مجوز است.

مظلومی با بیان اینکه «در طرح برندسازی، شرکت‌های مختلف می‌توانند جایگاه‌های موجود را تحت یک برند درآورند، یا جایگاه‌های موجود را خریداری کنند و یا اقدام به احداث جایگاه کنند»، گفت: پالایشگاه‌های شیراز، اصفهان و تبریز نیز در میان شرکت‌هایی که مجوز فعالیت عرضه سوخت تحت نام یک برند را گرفته‌اند حضور دارند و می‌توانند بنزین مورد نیاز را براساس شرایط اقتصادی خود هم تولید کنند و هم اقدام به واردات بنزین کرده و در جایگاه‌های تحت برند خود عرضه کنند.

وی ادامه داد: در حال حاضر ۳ هزار و ۶۰۰ جایگاه عرضه سوخت مایع در کشور وجود دارد که ۱۹۱ جایگاه، دولتی و مابقی متعلق به بخش خصوصی است که این ۱۹۱ جایگاه شرکتی نیز به زودی واگذار می‌شود. این مقام مسوول خاطرنشان کرد: هر شرکت تحت نام هر برند می‌تواند حداکثر ۲۰ درصد جایگاه‌های کشوری، ۳۰ درصد جایگاه‌های استانی و ۵۰ درصد جایگاه‌های یک شهرستان را در اختیار بگیرند. وی افزود: صاحبان برند خود نظارت لازم را در عرضه بنزین هم از لحاظ کیفی و کمی برعهده دارند و شرکت ملی پخش نیز نظارت عالیه را بر این برندها انجام می‌دهد.

عرضه بنزین با کیفیت زمان می‌طلبد

با توجه به دستوری بودن قیمت و تولید بنزین، یکی از انتقادات وارد شده به طرح برندسازی جایگاه‌های سوخت این است که این طرح چگونه قصد دارد بنزین‌هایی با کیفیت‌های متفاوت عرضه کند؟‌ معاون مدیر بازرگانی در فروش فرآورده‌های نفتی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در پاسخ به این سوال «دنیای اقتصاد» می‌گوید: تا زمانی‌که تولید بنزین در انحصار دولت است و تقاضای بازار داخلی وجود دارد، مبنای تولید و عرضه فرآورده نفتی را میزان تقاضای داخلی قرار می‌دهیم، بنابراین در مرحله اول سعی بر اشباع بازار داریم تا در مرحله بعدی بنزین با اکتان‌های مختلف تولید شده و در اختیار شرکت‌ها قرار گیرد. به این ترتیب اولویت نخست این است که تمام شرکت‌های حاضر در این طرح ابتدا تامین استانداردهای فعلی را در نظر بگیرند و سلیقه مشتریان برای کیفیت‌های متفاوت بنزین را در مازاد عرضه اعمال کنند.

امیررضا رجب‌پور در پاسخ به این سوال که از بهمن‌ماه و با عملیاتی شدن طرح برندسازی جایگاه‌های سوخت مردم شاهد چه تغییراتی خواهند بود، گفت: بخش‌هایی از این تغییرات و فعالیت‌ها مستتر خواهد بود و مردم متوجه آن نخواهند شد، برای مثال اینکه مسوولیت تحویل سوخت به جایگاه‌های عرضه از شرکت ملی پالایش و پخش به بخش خصوصی سپرده شود شاید از سوی مردم قابل مشاهده نباشد، اما اثربخشی این طرح در خدماتی است که در جایگاه‌ها ارائه می‌شود و مردم متوجه آن خواهند شد. رجب‌پور در ادامه افزود: با نصب نمادها بر سردر جایگاه‌ها، قطعا مردم متوجه وجه تمایز هر برند با دیگری شده و برای ورود به جایگاه‌ها بر اساس کیفیت آنها دست به تصمیم‌گیری خواهند زد. ما انتظار داریم مردم این وجه تمایز را احساس کنند، در واقع در این زمان می‌توانیم بگوییم برند ایجاد شده است. به گفته او «در حال حاضر شرکت‌هایی که مجوز فعالیت دریافت کرده‌اند صاحب نشان یا شرکت‌های زنجیره‌ای توزیع به شمار می‌روند و تبدیل به برند نشده‌اند، زیرا زمانی‌که نام برند مطرح می‌شود این انتظار وجود دارد که حس وفاداری ایجاد شود و این روندی است که با دستور انجام نمی‌شود و به گذشت زمان نیاز دارد.»

به گفته مسوولان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، تا زمانی‌که قیمت‌ها تکلیفی هستند تغییرات ایجاد شده در پی طرح برندسازی جایگاه‌های سوخت در حد خدمات جانبی خواهد بود که در جایگاه‌ها ارائه می‌شود اما اگر زمانی تصمیم گرفته شود که به سمت آزادسازی نرخ بنزین حرکت کنیم،‌ شرایط متفاوت خواهد بود. در واقع دیدگاه وزارت نفت در اجرای طرح برندسازی جایگاه‌های سوخت این بوده که در بلندمدت نقش شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی مانند تجربه بسیاری کشورهای دیگر، به نقشی نظارتی تبدیل شود. از دیگر سو چنانچه در بلندمدت قیمت بنزین آزادسازی شود، با اجرای طرح برندسازی جایگاه‌های سوخت، زیرساخت‌های لازم برای ایجاد رقابت در تولید و عرضه بنزین ایجاد شده است. به عقیده مسوولان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، در این زمان است که با واقعی شدن قیمت‌ بنزین (همزمان با نظارت) میزان مصرف بنزین نیز واقعی می‌شود. یعنی افراد تنها زمانی‌که واقعا نیاز به مصرف خودروی شخصی داشته باشند به سراغ آن می‌روند. اما مدیر بازرگانی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در انتهای نشست خبری با خبرنگاران با بیان اینکه «هنوز از شرکت‌های هواپیمایی بابت فروش سوخت طلبکاریم»، گفت: در حال مذاکره برای تسویه مطالباتمان هستیم و به زودی با شرکت‌های خصوصی برای واگذاری عرضه سوخت هواپیماها وارد مذاکره می‌شویم تا برندها نیز بتوانند در این زمینه همکاری داشته باشند. مظلومی در پایان تاکید کرد: «عرضه بنزین تحت نام برندهای صاحب صلاحیت از بهمن ماه در کشور آغاز می‌شود.»