دنیای اقتصاد:
طراحان «تعیین سقف رشد اجارهبها» در بازار اجاره مسکن کشورمان با استناد به الگوی جهانی تنظیم تورم اجاره توسط دولتها، فقط به ظاهر کار توجه کردهاند. فارغ از فرآیند پیشرو برای تصویب نهایی این طرح، تجربه کشورهای موفق در کنترل پایدار روند رشد اجارهبها حاوی ظرافتها و واقعیتهایی است که کاملا با برداشت برخی مسوولان کشورمان متفاوت است. بررسیهای «دنیایاقتصاد» از یک مدل موفق جهانی در نحوه نقشآفرینی دولت در بازار اجاره مسکن –آلمان- حاکی است، اعمال مقررات دولتی برای رشد سالانه اجارهبها نیازمند فراهم بودن دو بستر اقتصادی است؛ نوسان محدود تورم عمومی و افتوخیز کمدامنه تورم اجاره. در آلمان، میانگین تورم اجاره مسکن طی نزدیک به سه دهه گذشته، زیر ۱.۵درصد بوده است. داور آلمانی بازار اجاره مسکن، ۶واقعیت را تعریف کرده؛ از جمله رشد سالانه اجارهبها برای موجرها «تابعی از میانگین رشد هزینهاجاره ۴سال قبل» است که به معنای انعکاس واقعیت در معادله اجاره برای پذیرش آن از سوی بازار است.
دنیای اقتصاد -گروه مسکن و شهری:
وزارت راه و شهرسازی در پاسخ به مقاله «دنیایاقتصاد» که ابتدای این ماه با عنوان «آژیر منابع در بخش مسکن»، درباره ماموریتهای صندوق ملی مسکن و باید و نبایدها در این مسیر منتشر کرد، گزارشی مبسوط ارائه کرده که در زیر میآید:
دنیای اقتصاد:
بازار معاملات مسکن در اولین ماه از سال۱۴۰۳ با
۶ اتفاق همراه شد که مهمترین آنها «واکنش متفاوت از یکدیگر خریداران مصرفی و سرمایهای» بود.هنوز آمار رسمی از آنچه در زمینه قیمت و نبض معاملات خرید آپارتمان در تهران در فروردین رخ داده، منتشر نشده است، اما تحقیقات میدانی «دنیایاقتصاد» نشان میدهد دلار و تنش نظامی روی قیمت پیشنهادی فروشندهها، قیمت قرارداد و همچنین رفتار بازیگران بازار اثر گذاشت. با این حال، چشمانداز بهاری بازار مسکن تحتتاثیر دو متغیر عمده است که یکی از آنها، وزن بیشتری دارد.
دنیایاقتصاد- گروه مسکن و شهری:
آپارتمانهای بازار مسکن کلانشهرها فارغ از تفاوت قیمتی با تهران، در متراژ هم با وضعیت مسکن پایتخت اختلاف چشمگیر دارد. در بازار مسکن تهران، عمده تقاضا برای واحدهای مسکونی با مساحت زیر ۸۰ مترمربع است که البته طی سالهای اخیر به تناسب این مدل گرایش به خرید خانه، ساختوسازها نیز تا حدودی به سمت ساخت واحدهای مسکونی یک خواب و حداکثر دو خواب پیش رفته است.
دنیایاقتصاد، گروه مسکن و شهری:
دعوای لفظی دولت و شهرداری برسر «واگنهای متروی سفارشدادهشده به چینیها» به قدری بالا گرفته است که ناظران از «اصل ماجرا» غافل ماندهاند. ۶سال از قرارداد تهران با شرکت چینی برای تامین سهم کوچکی (۳۰درصد) از کمبود بزرگ ناوگان حملونقل عمومی پایتخت میگذرد؛ ادعای مالی و اختلاف غیرفنی، عامل درجازدن این پروژه است.
دنیای اقتصاد - گروه مسکن و شهری:
بازار عرضه «فایل فروش آپارتمان» در شروع ماه دوم از سال ۱۴۰۳، با یک تغییر محسوس نسبت به فروردین روبهرو شده است؛ افزایش نسبی فروشندهها.
دنیای اقتصاد :
بازارهای «خرید خانهاول» و «ساخت مسکن» به ترتیب با رکود تاریخی و رکود مزمن مواجه است و در کنار این دو چالش بزرگ اقتصادی، «عدم استطاعت مستاجرها در برابر سطح بالای اجارهبها»، مجموعه بخش مسکن و اقتصاد خانوارها را تحت تاثیر قرار داده است. هرچند «اصلاح ریل سیاستی» در بیرون بازار مسکن و همچنین درون بخش، بهعنوان گام اول برای خروج از وضعیت فعلی، مطرح و غیرقابل چشمپوشی است، اما در این میان، یک پکیج مناسب و کامل برای تامین مالی مسکن میتواند مسیر خروج از رکود و احیای قدرت خرید و اجاره را فراهم کند. صندوق ملی مسکن در حال حاضر میتواند شکلدهنده این مسیر باشد؛ اما آنچه طی حداقل یکسال گذشته از فعالیت آن میگذرد با آنچه باید باشد، متفاوت است. بررسیهای «دنیایاقتصاد» در اینباره نشان میدهد، صندوق ملی مسکن میتواند از دو محل مشخص، منابع مورد نیاز برای پیشبرد سیاستهای روی زمینمانده را تجهیز کند و پساز آن ۳ماموریت کلیدی و مناسب وضع موجود بخش را در دستورکار داشته باشد. این نهاد مالی در عین حال باید نسبت به یک «خطقرمز» برای جلوگیری از انحراف منابع هوشیار باشد. محلهای اصلی منابع صندوق ملی مسکن شامل «درآمدهای سختوصول دولت» از جمله مالیاتهای بخش و همچنین «وجوه ادارهشده» میشود تا این نهاد بهواسطه اختیاراتی که در مقایسه با بانکها در حوزه تامین مالی دارد، بتواند اهرمسازی لازم برای پرداخت یارانهها و تسهیلات مسکن را انجام دهد. اوایل دهه۹۰ مطالعاتی در قالب طرح جامع مسکن برای راهاندازی صندوق ملی مسکن صورت گرفت و براساس آن، «امکان پرداخت یکمیلیون فقره تسهیلات اجاره (یارانه اجارهبها) و همچنین وام خرید (کمک هزینه نرخ سود) به جامعه تقاضای هدف» بهعنوان قابلیتهای صندوق مشخص شده بود. اما محدودسازی این ظرفیت فراگیر به «استفاده از منابع صندوق فقط برای مسکنسازی دولتی»، در عمل «بخشخصوصی سرمایهگذار در بازار ساخت مسکن» و «تقاضای هدف» را از ظرفیتهای صندوق محروم میکند.
دنیایاقتصاد:
همزمان با آغاز دومین ماه از بهار ۱۴۰۳، عرضه فایل به بازار اجاره مسکن دو منطقه پرتقاضای تهران یعنی مناطق ۴ و ۵ افزایش یافت. این افزایش عرضه البته در سایر مناطق شهر تهران نیز به چشم میخورد و یک دلیل مهم آن نزدیک شدن به مقطع جابهجاییهاست.
دنیایاقتصاد- گروه مسکن و شهری:
مقامات دولتی مسوول در بخش مسکن به امید «تصویب اصلاحیه سوم طرح ساماندهی بازار اجاره در شورای نگهبان» نشستهاند، اما نه تنها اشکال مربوط به «تعیین اجارهبها» در متن مصوبه مجلس کماکان باقی است که تجربه شکستخورده «سقف کرونایی رشد اجارهبها» نیز در بازار وجود دارد. بررسیهای «دنیایاقتصاد» نشان میدهد با توجه به نقش سه متغیر کلیدی در معادله اجارهبهای۱۴۰۳، سیاستگذار میتواند از ابزار تشویقی برای رشد محدود اجاره بها استفاده کند.
دنیایاقتصاد:
بازار معاملات مسکن در منطقه ۲ شهر تهران با رسوب تعداد قابلتوجهی از فایل فروش آپارتمان روبهرو شده است. تازهترین تحقیقات میدانی «دنیایاقتصاد» از بازار معاملات مسکن این منطقه نشان میدهد بازار خرید و فروش مسکن منطقه ۲ در رکود عمیق قرار دارد؛ به طوری که نهتنها مدت زمان رسوب فایل در بنگاههای معاملات ملکی این منطقه نسبت به قبل افزایش یافته است بلکه عمده فایلهایی که این روزها به استارتآپهای مجازی بازاریابی ملکی نیز عرضه شده است چند مرتبه آگهی شدهاند اما هنوز به فروش نرسیدهاند.
دنیای اقتصاد -صدیقه نژادقربان:
سبدی از «خیالپردازیها» در بازار اجاره مسکن یا بهتر است گفته شود «کل بازار مسکن» سبب شده دولتها بین دو حوزه «خرید» و «اجاره» خانه، تبعیض قائل شوند و دومی همواره مورد تحقیر در کشورهای مختلف جهان قرار بگیرد؛ این «اشتباهبینی» سیاستگذار، «مقدمه بههمخوردن اوضاع بازار اجاره مسکن» است. گزارش «دنیایاقتصاد» از مطالعاتی که «هبیتات» یا همان «دفتر اسکان بشر ملل متحد» درباره «ریشههای بحرانهای مزمن اجارهنشینی» در دنیا انجام داده، حاکی است: «سیاست درست تامین مسکن»، پشت هفت افسانه گیر کرده است. این افسانهها همگی «اجارهنشینی» را هدف گرفته است؛ سوءبرداشتهای بزرگ نسبت به اجارهنشینی و اجارهداری که باعث شده در برخی کشورها، دولتها «مالکیت مسکن» را تشویق کنند و از روی «اجاره» رد شوند.
دنیای اقتصاد -گروه مسکن و شهری:
سرمایهگذاران ساختمانی، بیشاز هر زمان دیگر، نسبت به آینده بازار ساخت، نگاه رکودی دارند. رصد ۵۴ماه فعالیت شرکتهای ساختمانی از دوربین «شامخ» نشان میدهد، عدد شاخص «انتظارات سازندهها» در اسفند سال گذشته، در فاز «نااطمینانی» رکورد زد. بررسی «دنیایاقتصاد» مشخص میکند، اگرچه از پاییز ۹۸ به بعد مطابق شاخص «شامخ کل» -با میانگین ماهانه ۴۹.۲- ساختمانسازی همواره در رکود بوده اما هماکنون، سه عامل از جمله «ناامیدی به اتخاذ سیاست درست در بخش مسکن» و «تورم ارزی ساخت»، بازار را به کما برده است.
دنیایاقتصاد-گروه مسکن و شهری:
صبح روز گذشته احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت در نشست با خبرنگاران، سراغ بازار مسکن رفت و در واکنش به «اوضاع اجارهنشینها در کشور» گفت: دولتهای دهه ۹۰ در بازار مسکن غایب بودند و نقش تنظیمگری نداشتند، اما دولت سیزدهم این رویکرد را تغییر داد و سیاست تنظیم اجارهبها را تصویب کرد.
دنیایاقتصاد:
متقاضیان خرید آپارتمان در منطقه ۵ تهران این روزها باید بهطور متوسط، حداقل بودجه کل حدود ۵ میلیارد تومانی در اختیار داشته باشند. بر اساس تحقیقات میدانی انجام شده از بازار معاملات مسکن منطقه ۵ شهر تهران که پرتقاضاترین وپرمعاملهترین منطقه بازار مسکن پایتخت محسوب میشود یک متقاضی خرید مسکن در این منطقه برای خرید یک واحد معمولی، میانسال و با امکانات متعارف دستکم نیاز به تامین بودجه ۱۰۰میلیون تومانی به ازای هر مترمربع (به طور متوسط) دارد. بنابراین حداقل بهای خرید یک واحد مسکونی ۵۰ مترمربعی در این منطقه به طور متوسط به ۵ میلیارد تومان میرسد.
دنیای اقتصاد-گروه مسکن و شهری:
شهرداران شهرهای مختلف کشورمان بهویژه شهردار پایتخت را میتوان از روی دو خطکش جهانی شامل «خطوط قرمز بهترین شهرداران دنیا» و همچنین «مشخصات سبزترین شهرهای جهان»، محک زد و درباره کارنامه عملکرد آن قضاوت کرد. مطالعهای که توسط تحلیلگر مجله «تجارت فردا» درباره دو دغدغه روز شهرداران موفق در کشورهای مختلف و راه چاره آنها برای حل مسائل شهری انجام شده است، نشان میدهد: در حال حاضر «پیامدهای تاثیر مخرب شهروندان شهرهای بزرگ بر محیطزیست» و «چگونگی ارتقای رفاه شهری و کیفیت زندگی»، بحثهای روز شهرداریها و شهرداران برتر جهان است.