پرونده مسوولیت اجتماعی شرکت‌ها
شاخص CSR، معیاری برای سنجش مسوولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها
در سال‌های اخیر شاهد افزایش اهمیت مسوولیت اجتماعی در میان شرکت‌ها، به خصوص در رابطه با تغییرات آب‌وهوایی زمین بوده‌ایم. در این مدت، انتقادهای زیادی از سوی سرمایه‌داران تجارت آزاد و فعالان ضد جهانی‌سازی و نیز طرفداران محیط زیست در مورد مسوولیت اجتماعی شرکتی صورت گرفته است. سرمایه‌داران تجارت آزاد فکر می‌کنند هر چیزی که مانع کسب سود شود، ایده خوبی نیست و منافع شخصی در نهایت به هر شکل می‌تواند پیشرفت‌های اجتماعی را هم به دنبال داشته باشد. اما مخالفان جهانی‌سازی و طرفداران محیط زیست فکر می‌کنند شرکت‌ها از این روش برای احیای وجهه تخریب شده خود و به نمایش گذاشتن چهره خوبی از خودشان سوءاستفاده می‌کنند، در حالی که به اصول اساسی نمی‌پردازند.
در سال‌های اخیر شاهد افزایش اهمیت مسوولیت اجتماعی در میان شرکت‌ها، به خصوص در رابطه با تغییرات آب‌وهوایی زمین بوده‌ایم. در این مدت، انتقادهای زیادی از سوی سرمایه‌داران تجارت آزاد و فعالان ضد جهانی‌سازی و نیز طرفداران محیط زیست در مورد مسوولیت اجتماعی شرکتی صورت گرفته است.
سرمایه‌داران تجارت آزاد فکر می‌کنند هر چیزی که مانع کسب سود شود، ایده خوبی نیست و منافع شخصی در نهایت به هر شکل می‌تواند پیشرفت‌های اجتماعی را هم به دنبال داشته باشد.
اما مخالفان جهانی‌سازی و طرفداران محیط زیست فکر می‌کنند شرکت‌ها از این روش برای احیای وجهه تخریب شده خود و به نمایش گذاشتن چهره خوبی از خودشان سوءاستفاده می‌کنند، در حالی که به اصول اساسی نمی‌پردازند.
با این حال، بسیاری از کشورها وقتی مسائل اخلاقی، شرایط محیط کار، پایداری محیط زیست و غیره مطرح می‌شود، در اتخاذ رفتارهای مسوولانه پیشتاز هستند.
CSR چیست؟
شاخص مسوولیت اجتماعی شرکتی (CSR) نوعی ابزار معیار و مدیریت کسب‌وکار است که توسط کسب‌وکارها برای خود کسب‌وکارها طراحی شده است. شاخص CSR پرسشنامه جامع و نکاتی راهنما را ارائه می‌دهد که به شرکت‌ها برای سنجش، مدیریت و تهیه گزارش در مورد عملکرد مسوولیت اجتماعی آنها کمک می‌کند.
همچنین شرکت‌های مشارکت‌کننده از این شاخص به عنوان معیاری برای عملکرد سالانه مسوولیت اجتماعی خود و نیز مقایسه با همتایان خود استفاده می‌کنند. به طور خلاصه می‌توان گفت شاخص CSR عبارت است از:
• شاخص عمومی مثبتی که توسط اعضا و شرکت‌کنندگان در برنامه مسوولیت‌های اجتماعی به وجود آمده
• ابزار مدیریتی قدرتمندی که شرکت‌ها را برای مدیریت مسوولیت اجتماعی به روشی سیستماتیک و جامع به چالش می‌کشد و به آنها کمک می‌کند.
• چارچوبی که به عنوان معیار برای مقایسه عملکرد مسوولیت اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این شاخص عملکرد کسب‌وکارهای مسوول را در چهار حوزه زیر اندازه‌گیری می‌کند:
۱) استراتژی
۲) تلفیق و اجرای استراتژی
۳) روش مدیریتی با توجه به جامعه، محیط زیست، فضای بازار و مسائل مربوط به محیط کار
۴) عملکرد در محدوده اثرات زیست محیطی و اجتماعی.
در سال‌های اخیر، کشورهای مختلف با در نظر گرفتن شاخص CSR شرکت‌های داخلی خود را از نظر مسوولیت اجتماعی رتبه‌بندی کرده‌اند. مثلا مرکز کالج بوستون در همکاری با موسسه «رپیوتیشن»، از سال ۲۰۰۸ لیست ۵۰ شرکت آمریکایی را که از نظر مسوولیت اجتماعی سازمانی متمایز هستند منتشر می‌کند. آخرین رتبه‌بندی این مرکز مربوط به سال ۲۰۱۱ است که بر این اساس ۱۰ شرکت برتر این رتبه‌بندی در جدول زیر آمده‌اند. در این رتبه‌بندی شاخص CSR عملکرد شرکت‌ها را در سه بعد مورد بررسی قرار داده است:
شهروندی: آیا یک شرکت نسبت به جامعه اطراف خود از نظر اجتماعی و زیست محیطی به طرز مثبتی احساس مسوولیت می‌کند؟
اداره شرکت: آیا شرکت به سبکی عادلانه و شفاف مدیریت می‌شود؟ آیا سهامداران، استانداردهای بالای اخلاقی را برای شرکت در نظر می‌گیرند؟
محیط کار: آیا با کارمندان به شکل عادلانه برخورد می‌شود و آیا حقوق مناسبی به آنها پرداخت می‌شود؟ آیا شرکت در افزایش مهارت کارمندان و فرصت‌های کاری برای آنها سرمایه‌گذاری می‌کند؟
ارسال نظر