مطالعات جبران خدمات و مزایا
پرداخت عادلانه به کارمندان، چگونه؟
سید امیر غریفی شرکتهای موفق جهت حفظ و نگهداری از کارکنان، افزایش انگیزش، رقابت در جذب استعدادها و. . . استراتژیهای پرداخت حقوق و مزایای متفاوت و گوناگونی را اتخاذ میکنند. یکی از مولفههای اصلی تمامی استراتژیها توجه و تصمیم گیری درباره موازنه داخلی و خارجی پرداخت حقوق و مزایا است. بدون داشتن تصویر صحیح از متعادل بودن روش پرداخت حقوق و مزایا در سازمان، امکان برقراری موازنه داخلی و خارجی ممکن نخواهد بود. یکی از اولین کارکردهای سیستمهای حقوق و دستمزد در هر سازمانی، برقراری موازنه داخلی است.
سید امیر غریفی شرکتهای موفق جهت حفظ و نگهداری از کارکنان، افزایش انگیزش، رقابت در جذب استعدادها و... استراتژیهای پرداخت حقوق و مزایای متفاوت و گوناگونی را اتخاذ میکنند. یکی از مولفههای اصلی تمامی استراتژیها توجه و تصمیم گیری درباره موازنه داخلی و خارجی پرداخت حقوق و مزایا است. بدون داشتن تصویر صحیح از متعادل بودن روش پرداخت حقوق و مزایا در سازمان، امکان برقراری موازنه داخلی و خارجی ممکن نخواهد بود. یکی از اولین کارکردهای سیستمهای حقوق و دستمزد در هر سازمانی، برقراری موازنه داخلی است. موازنه داخلی به این معنی است که در یک سازمان مشخص، با در نظر گرفتن عواملی مانند سابقه کار، ریسکهای شغلی، مسوولیتهای شغلی، ابتکارات و... کارکنان یک شرکت دارای ساختار حقوقی متناسب با شغل خود باشند، به گونهای که هیچ دو فرد متشابه، پرداختهای غیریکسان نداشته باشند. هدف نهایی موازنه داخلی، پرداخت عادلانه به کارکنان در مقایسه با همکاران ایشان در داخل سازمان است. اما در خصوص موازنه خارجی، یکی از مهمترین ابزار کمکی برای مشخص شدن وجود موازنه خارجی از نظر ساختار پرداخت حقوق در مقایسه با سایر شرکتهای هم صنف، استفاده از خروجی پروژههای بررسی بسته حقوق و مزایا (Salary Survey) است. در این طرح، با جمع آوری اطلاعات و مطالعه دقیق روی مشاغل، محیط کسبوکار کشور، هزینههای زندگی و... سعی میشود که وضعیت میانگین، حداقل، حداکثر و سایر اطلاعات آماری مربوط به حقوق و مزایای هریک از مشاغل استاندارد در بازار کار کشور شناسایی شده و نحوه و میزان پرداخت به کارکنان با توجه و در نظر گرفتن خروجی حاصل از این نوع اطلاعات انجام شود. مطالعات جبران خدمات و مزایا این نوع مطالعات با هدف جمع آوری و ارائه اطلاعات از نحوه و میزان و کیفیت پرداخت برای هریک از مشاغل موجود در بازار کار کشور به صورت سالانه صورت میگیرد و مراحل آن شامل آموزش نماینده شرکتها، ارائه فرمهای استاندارد جهت جمع آوری اطلاعات شرکتها، پالایش اطلاعات دریافتی، تحلیل اطلاعات دریافتی، ارائه نتایج به شرکتها است. در تمامی مراحل اطلاعات دریافتی محرمانه تلقی شده و نام و اطلاعات شرکتها در اختیار کسی قرار داده نمیشود. در گزارش نهایی فقط به اطلاعات مشاغل اشاره شده است و تحلیلهای مربوط به آن ارائه شده و شرکتها نمیتوانند از اطلاعات سایر شرکتهای رقیب یا غیر رقیب اطلاعاتی هرچند کم به دست بیاورند. جامعه آماری مناسب (تعداد سازمانهای مشارکتکننده) و سلامت اطلاعات ارائه شده در موفقیت این نوع از مطالعات نقش بسزایی دارد. این نوع از مطالعات در ایران سابقهای کمتر از ۷ سال دارد و توسط شرکتهای مشاوره منابع انسانی که نمایندگی شرکتهای خارجی مثل هی گروپ، تاورز واتسون، مورگان مک انزی را دارند اجرا میشود و هزینه شرکت در این مطالعات بسته به نوع گزارش درخواستی بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان است. در سالهای گذشته سازمانهای شرکتکننده در این مطالعات کمتر از صد شرکت در هر سال بوده که عمده این شرکتها، شرکتهای خارجی حاضر در ایران و بیشتر در حوزه صنعت نفت و پتروشیمی، دارویی و صنایع غذایی بودهاند. چگونه میتوان از نتایج این مطالعات استفاده کرد در گزارش نهایی این مطالعه که به هریک از شرکتها ارائه میشود، به تفکیک هر یک از شغلها یک صفحه گزارش تهیه شده است که اطلاعات کلی آن شامل میانگین پرداختی به شغل مورد نظر مثلا حسابدار، حداکثر پرداختی در بازار کار، حداقل پرداختی و درصد هر یک از موارد ذکر شده است که میتوان تشخیص داد که آن شرکت برای شغل حسابدار چه پرداختی را نسبت به سایر شرکتهای رقیب یا مشابه دارد و میتوان تصمیم گرفت که افزایش، عدم افزایش، کاهش یا ادامه روند پرداخت متناسب با استراتژی اصلی و استراتژی منابع انسانی شرکت چگونه باشد. اهمیت Salary Survey در حوزه مدیریت منابع انسانی و حتی حوزه مدیریت کلان یک کسبوکار به حدی است که کمتر شرکت خارجی را میتوان یافت که بدون داشتن تصویری صحیح از سطح حقوق و دستمزد در شهر یا کشوری، اقدام به ورود به آن شهر یا کشور کند و استفاده از طرحهای مطالعه بستههای حقوق و دستمزد به یکی از اساسیترین نیازهای آنها تبدیل شده است. علل مغفول ماندن Salary Survey در ایران از آنجا که علم مدیریت منابع انسانی با تاخیری سی تا چهل ساله وارد کشور شده است، مسلما استفاده از سایر زیرسیستمهای مدیریت منابع انسانی نیز با تاخیر در کشور آغاز شده است. از سوی دیگر، فراوانی نیروی کار نسبتا ارزان و همچنین عدم وجود امکان انتخاب توسط کارجویان و همچنین حاکمیت دولت در عرصه اشتغال، مفهوم موازنه خارجی در بازار کار تقریبا معنی خود را از دست داده بود که با ورود به دهه اخیر و تخصصیتر شدن مشاغل و همچنین باور یافتن مدیران و صاحبان صنایع به استفاده از کارکردهای اصلی مدیریت منابع انسانی و همچنین ورود شرکتهای خارجی در کشور خصوصا در سالهای اولیه دهه هشتاد و فرهنگسازی آنها که منجر به جذب متخصصان سایر شرکتها با دستمزدهای بسیار بیشتر شد، فضا برای استفاده از این طرحهای مطالعه بستههای حقوق و دستمزد مهیا گردید و به مدد حضور تعداد زیاد شرکتهای خارجی، اینگونه طرحها توسط برخی شرکتهای مشاوره منابع انسانی که موفق با ارتباط با بعضی از بهترین موسسات مشاوره خارجی شده بودند، آغاز شد. در حال حاضر و به علت مشکلات سیاسی و اقتصادی ایجاد شده برای برخی از شرکتهای خارجی که مجبور به ترک ایران شدهاند، اجرای طرحهای مطالعه حقوق و دستمزد توسط شرکتهای مشاورهای، به علت هزینههای زیاد اجرای چنین پروژههایی، محل شک و تردید است. از آنجا که اهمیت استفاده از این اطلاعات در حال حاضر بیش از پیش عیان شده است، امید میرود با مشارکت خوب شرکتهای ایرانی، نتایج قابل اتکایی ایجاد شود تا مبنای برنامهریزیهای کلان شرکتهای عضو شود.
ارسال نظر