یادداشت- در جست‌وجوی دلایلی برای تحصیل ام بی ای
دانشجویانی سودآور و مدارسی سودمند
مدارس کسب‌وکار در سرتاسر جهان تلاش کرده‌اند تا ثابت کنند که مدیریت در کنار شیمی و فیزیک و ریاضیات، علوم مهندسی و علوم پزشکی، یک علم است. با وجود اینکه مهارت‌ها و فنون مدیریت که کم کم اهمیت خود را در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی و صنعتی ثابت کرده است، مدیریت به عنوان یک علم هنوز نتوانسته است توجه عاشقان علم و نظریه پردازان را با خود موافق سازد. به نظر بسیاری از آنان مدیریت یک علم نیست، مدیریت نمی‌تواند اصولی دقیق و جهانشمول ارائه دهد که در برخی شرایط بتوان با اتکا بر آنها تصمیمی دقیقا درست گرفت. هیچ مدرسه کسب وکاری نمی‌تواند تضمین کند که برترین فارغ‌التحصیلش موفق‌ترین مدیر است یا به عبارتی، می‌تواند با اتکا به آنچه آموخته است، در بحرانی‌ترین شرایط سکوی یک بنگاه اقتصادی را به دست بگیرد. پس چرا هر ساله بر سیل عظیم مدارس کسب‌وکار افزوده می‌شود؟ استقبال عظیم و نرخ بالای این مدارس چه پشتوانه‌ای دارد؟
رد دلایل غلط
نمی توان دلیل گسترش مدارس کسب‌وکار پرآوازه را صرفا ناشی از نتایج خوب آنها در گذشته دانست. مدرسه کسب‌وکار هاروارد هر ساله آماده ترین و خلاق‌ترین دانشجویان را می‌پذیرد تا به آنان فنون مدیریت را آموزش دهد. برنامه‌های این مدرسه کسب‌وکار متنوع، وسیع و پر از فرصت‌های بسیار جهت آشنایی با صاحبان صنایع و کارآفرینان موفق است. سخت است که در این برنامه پذیرش شوید؛ اما پس از گذراندن این دوره، بسیاری از درهای موفقیت به روی شما باز است. کسی که توانسته است به هاروارد برود باید فرد تیزهوش و باانگیزه‌ای باشد، باید ارتباطات خود را در این دوره به شدت گسترش داده باشد و قطعا می‌داند مسیر موفقیتش را چگونه طی کند. این فرد بیشتر از آنکه از هاروارد چیزی آموخته باشد، با هوش و توانایی خود از فرصت‌هایی بهره برده است که در این مدرسه وجود دارد. اما این فرد هم ممکن است شکست بخورد. پس اگر هاروارد نتواند موفقیت شما را که جزو برگزیدگان ورودی سخت و پر پیچ و خم آن بوده‌اید، ۱۰۰ درصد تضمین کند، سایر مدارس کسب‌وکار به چه پشتوانه‌ای رشد کرده‌اند؟
دلیل استقبال از مدارس کسب‌وکار یک نیاز فوری و مبرم نیست. بسیاری از دانش‌آموختگان مدارس کسب‌وکار صرفا با یک یا دو سال سابقه کاری وارد این مدارس می‌شوند. تعداد کمی از آنها مدیرانی هستند که با توجه به شرایط حرفه‌ای شان نیاز به شرکت در دوره‌های ام بی‌ای را حس کرده‌اند. نیاز فوری و مبرم به ام بی‌ای فقط می‌تواند برای برخی از مدیران حس شود که در بخش خصوصی و در شرایط پرتلاطم مشغول به کار هستند. با این حال این مدیران نیز با توجه به حجم بالای کاری‌شان ممکن است موفق به برآورده کردن این نیاز نشوند. البته فردی که تحت شرایط سخت و در بخش خصوصی به سمتی مهم دست یافته است، مهارت‌های ویژه‌ای دارد که او را تا حدی از گذراندن دوره ام بی‌ای بی نیاز می‌کند.
دلایل احتمالی برای انتخاب ام بی ای
در هر حال حتی اگر مدیریت خود یک علم دقیق و کامل نباشد، از سایر علوم برای توسعه مهارت‌های مدیریتی بسیار بهره گرفته است. مدیریت با روانشناسی پیوندی تنگاتنگ دارد به طوری که در برندسازی، بازاریابی، مدیریت منابع انسانی و سایر شاخه‌های خود از علوم روانشناسی به نفع توسعه اصولی جالب توجه و کاربردی بهره گرفته است. همچنین بسیار از اصول کاربردی مدیریت از علوم اجتماعی و اقتصادی نتیجه شده است. چ
گذراندن دوره ام بی‌ای فرد را با علوم مختلفی آشنا می‌کند که تاثیر مستقیم بر تصمیم مدیران دارد. علاوه بر این، دوره ام بی‌ای بسته‌ای متنوع از مهارت‌های مختلف را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد و دید تکنسین‌ها و دانش‌آموختگان فنی را در این حوزه گسترش می‌بخشد. این بسته مهارتی قطعا به کار بسیاری از مهندسانی می‌آید که می‌خواهند وارد حوزه مدیریت و کارآفرینی شوند.
با این حال تحصیل ام بی‌ای فقط برای مهندسان مفید نیست. بیشتر دانش‌آموختگان این دوره به امید فرصت‌های شغلی بهتر وارد این دوره می‌شوند، چرا که بخش خدماتی در اغلب کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه رو به رشد است و فرصت‌های جدیدی را وعده می‌دهد که بیشتر در دسترس فارغ‌التحصیلان مدیریت و ام بی‌ای قرار می‌گیرد: بازاریابی، مشاوره منابع انسانی، مدیریت مالی، مشاوره استراتژی، مدیریت عملیات و غیره از جمله نیازهای رو به رشد در بازار کار هستند. هر چند این مشاغل در دوره‌های رکود کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند؛ اما اهمیت آنها در سال‌های اخیر به قدری افزایش یافته است که برخلاف گذشته شرکت‌ها در دوره بحران از این مشاغل چشم‌پوشی نمی‌کنند.
همه این نکات نمی تواند به تنهایی استقبال زیاد از مدارس کسب‌وکار را توجیه کند. فرض نهایی این است که مدارس کسب‌وکار همچون بنگاه‌های اقتصادی، خود مشتریانشان را تولید می‌کنند. مدارس کسب‌وکار اکنون چنان قدرتمند و تاثیرگذار شده‌اند که روابط گسترده‌ای با صنعت برقرار کرده‌اند. این مدارس فرهنگی عمومی در فضای اقتصادی ترویج داده‌اند مبنی بر اینکه اگر متخصص ام بی‌ای نداشته باشید، زمین می‌خورید.
شاید این باور غلط باشد، اما نه کاملا. اگر متخصص ام بی‌ای نداشته باشید، شاید مرتکب اشتباهات فاحشی بشوید که یک متخصص ام بی‌ای هرگز مرتکب آن نمی شود. یک دانش‌آموخته ام بی‌ای بیش از آنکه بداند چه باید کرد، می‌داند که چه رفتارهایی غلط هستند و به سقوط منجر می‌شوند. علت چیست؟ بیش از همه به این علت است که هیچ توصیه دقیقی در مدیریت وجود ندارد، اما دقیقا می توان گفت که چه کاری نباید کرد تا در میان خیل رقبا بازنده نباشید، کارمندانتان را از دست ندهید و مردم به فعالیت‌های بازاریابی شما ریشخند نزنند. در هر حال، غلط یا درست، حضور متخصصان ام بی‌ای در هر کسب‌وکاری یک اصل اساسی و نجات بخش تعبیر شده است. هر ساله بسیاری از دانش‌آموختگان رشته‌های مختلف با علم به چنین اصلی برای حضور در دوره ام بی‌ای تقاضا می‌دهند و امید دارند که با تحصیل در این رشته، حقوق و مزایا و اهمیت سازمانی خود را افزایش دهند.
ارسال نظر