تعدیل هزینه‌های منابع انسانی

هر شرکتی می‌تواند بنا به موقعیت و شرایط خود، روشی برای کاهش هزینه خود انتخاب کند و با اجرایی کردن آنها، هزینه‌های خود را کنترل و کاهش دهد و از این طریق به بقا و سودآوری بیشتر خود کمک کند: روش شماره۱- تعدیل نیرو را با تغییرات راهبردی همراه سازید

اگر برنامه تعدیل نیرو با برنامه‌های بلندمدت و راهبردی شرکت توام شود، نه تنها از تداخل امور و دوباره‌کاری‌ها در آینده جلوگیری می‌‌کند، بلکه موفقیت شرکت را نیز در آینده به همراه دارد. تعدیل نیرو با این نگرش، باعث هدفمند شدن کارها و حرکت به سمت هدف‌های بلندمدت که همان بالا بردن ثروت سهامداران شرکت است، خواهد شد. نگرش مدیران در برنامه کاهش نیرو باید کاملا با برنامه‌های راهبردی همسو و سازگار باشد.

روش شماره ۲- کاهش نیرو را با فعالیت‌های شرکت مرتبط سازید

برنامه تعدیل نیرو در راستای کاهش فعالیت‌های شرکت، باعث هدفمند شدن آن می‌شود. این روش به تشریح کاهش نیروی انسانی همراه با کاهش سطح فعالیت‌ها و مطابق با برنامه‌های راهبردی شرکت می‌پردازد. اگر ما یک شرکت تولیدی داشته باشیم و سفارش‌های دریافتی کاهش یابد، باید تعدیل نیروی بخش تولید را به کاهش فروش مرتبط نماییم.

مدیریت می‌تواند در صورت نیاز کارکنان را براساس تخصص و تجارت در بخش‌های دیگر به کار گیرد یا حتی‌المقدور تاثیرات ناگوار کاهش نیروها را با آگاهی‌بخشی نسبت به فعالیت‌های رکودی شرکت کاهش دهد.

در این زمینه، استفاده از مفهوم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC) مفید خواهد بود. هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت معمولا برای هزینه‌های سربار تولید مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش تلاش می‌شود هزینه‌های سربار با فعالیت‌های تولیدی مرتبط شود.

رویکرد ABC، اصولا به دنبال ارتباط دادن هزینه‌های سربار با تولیدات یا فعالیت‌های شرکت است و می‌تواند به مدیران کمک کند تا دقیقا اهداف کاهش نیروی انسانی را به طور راهبردی دنبال نمایند. برای مثال، اگر در یک کارخانه، تولید کاهش یابد و هزینه‌های سربار نیز با توجه به عواملی مثل ساعات کار ماشین‌آلات تعیین گردند، در این صورت باید هزینه‌های سربار نیروی انسانی کاهش یابند. به عبارت دیگر، اگر یکی از هزینه‌های سربار هزینه تنظیم سفارش مواد باشد، ممکن است شرکت با توجه به کاهش تولید به نیروی انسانی کمتری جهت تنظیم و پردازش سفارشات و دریافت محموله‌ها نیاز داشته باشد.

تفکیک فعالیت‌ها براساس روش ABC می‌تواند به کاهش نیروهای غیرتولیدی نیز کمک کند. برقراری ارتباط بین دوایر تولید، بازاریابی و اداری باعث می‌شود تا به تناسب کاهش نیروهای بخش تولیدی، نیروهای بخش اداری و بازاریابی نیز کاهش یابند.

روش شماره ۳- در دوران رکود اقتصادی مشاغل را سازماندهی نمایید.

اگر شرکت شما خطوط تولید جدیدی راه‌اندازی کرده است و دارای موقعیت‌های تجاری مناسب و بازارهای بالقوه جدیدی در آینده خواهد بود، ضرورت دارد با رکود اقتصادی به وجودآمده‌ اندکی تامل‌ نماید.

در این گونه شرایط بعضی از شرکت‌ها به جای برنامه کاهش نیرو، برنامه سازماندهی مجدد فعالیت‌های جدید را دنبال می‌کنند، زیرا با خروج از رکود اقتصادی این شرکت‌ها در وضعیت رشد سریع قرار خواهند گرفت. برنامه سازمان‌دهی مجدد فعالیت‌ها مشتمل بر کاهش تولید بر اساس میزان سفارشات و کاهش هزینه‌ها تا حد ممکن می‌باشد. شرکت‌های آینده‌نگر تنها براساس افت موقت فروش و کاهش سودآوری اقدام به تعدیل نیرو نمی‌کنند. شرکت‌هایی موفق هستند که از فرصت رکود اقتصادی برای جذب نیروهای حرفه‌ای استفاده کنند و زمینه رشد باثبات شرکت را در سال‌های آتی فراهم نمایند. اینگونه شرکت‌ها درصدد هستند تا نیروهای خلاق و توانمند را در این گونه شرایط جذب نمایند تا به جای حرکت در مسیر اهداف کوتاه‌مدت در جهت پیشبرد برنامه‌های راهبردی و بلندمدت گام بردارند. آنها هرگز فرصت‌های بالقوه برای رشد آتی را از دست نمی‌دهند و می‌دانند به دنبال هر رکود اقتصادی شکوفایی و رونق خواهد بود و از مشکلات بسیار سخت جذب نیروهای مستعد در زمان بهبود اقتصادی آگاه هستند.

روش شماره ۴- زمان بیکاری اختیاری موقت بدون پرداخت حقوق و مزایا را به کارکنان پیشنهاد نمایید

مدیریت باید قبل از مجبور شدن به تعدیل نیرو، برنامه بیکاری اختیاری موقت را به کارکنان پیشنهاد نماید. مزیت انجام این کار، دستیابی به فرصت‌های شغلی مناسب برای نیروهای مازاد و کاهش نگرانی از بیکاری اجباری آنها در آینده است. آنها می‌توانند با اطمینان خاطر بیشتر به دنبال فرصت‌های شغلی مناسب‌تری باشند. با اجرای این برنامه ضمن از میان بردن مشکلات روحی و روانی ناشی از بیکاری اجباری می‌توان از هزینه‌های مضاعف در آینده نیز جلوگیری کرد.

با انجام این کار بسیاری از نیروها داوطلبانه خواهان خروج از سازمان می‌شوند و مدیریت متوجه خواهد شد که کدام نیروها در چه مواقع و در کدام مشاغل (بخش‌های مختلف تولیدی، بازرگانی و ...) انگیزه ماندن در سازمان را ندارند. بدین طریق لزوم برنامه‌ریزی و ایجاد طرح‌های تشویقی آتی برای تصدی پست‌های خالی نمایان می‌شود.

منبع: کتاب مدیر- تالیف تیمور آقایی - انتشارات کتاب‌طلایی جامع